Τις επόμενες μέρες και πριν το Πάσχα αναμένεται να βγει η Κοινή Υπουργική Απόφαση με την τελική Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την ανάπτυξη των υπεράκτιων αιολικών πάρκων, όπως έχει διαμορφωθεί μετά τη διαβούλευση με τα αρμόδια Υπουργεία.
Στο μεταξύ προχωρά, με την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου του ΥΠΕΝ στη Βουλή, η σύσταση εταιρείας ειδικού σκοπού, η οποία θα γίνει από τον ΔΕΣ ΑΔΜΗΕ και στην οποία θα συμμετέχει η ΕΔΕΥΕΠ στην οποία και η τελευταία θα αναθέσει να πραγματοποιεί τις απαραίτητες μετρήσεις και τη συλλογή δεδομένων που απαιτούνται για τον σχεδιασμό, την ανάπτυξη, την εγκατάσταση και λειτουργία θαλάσσιων αιολικών πάρκων στις περιοχές που προσδιορίζονται στο Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων (ΥΑΠ).
Στο SPV θα συμμετέχει ΕΔΕΥΕΠ και ΔΕΣ ΑΔΜΗΕ 50%-50% με κεφάλαιο 22 εκατ ευρώ, το οποίο θα καλύψει τα κόστη για τις μελέτες ανεμολογικές και βυθού αλλά και για τη μίσθωση του σκάφους που θα αναλάβει τις μελέτες για τις έξι περιοχές offshore πάρκων, συνολικής ισχύος 1,9 GW, τα οποία πρέπει να έχουν δρομολογηθεί μέχρι το 2030, όσο και για όλο το operational cost και τις προσλήψεις του απαιτούμενου προσωπικού .
Οι πόροι θα προέλθουν από το ειδικό Ταμείο Απανθρακοποίησης (Decarbonization Fund), που ανακοινώθηκε στο πλαίσιο του 9ου «Our Ocean Conference», με έσοδα από το Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ETS).
Ακολούθως, μέσα στο καλοκαίρι αναμένεται η έναρξη των βυθομετρικών μελετών και των μετρήσεων του αιολικού δυναμικού στις πρώτες περιοχές για να συγκεντρωθούν τα πρωτογενή και δευτερογενή δεδομένα που απαιτούνται για να προχωρήσει το σχέδιο ανάπτυξης των υπεράκτιων παρκων.
Τα δεδομένα θα μπορούν να χορηγούνται σε τρίτους ενδιαφερομένους, έναντι ανταλλάγματος, το ύψος του οποίου θα καθοριστεί με υπουργική απόφαση. Με υπουργική απόφαση εξάλλου θα εξειδικεόνται τα κριτήρια, τα δικαιολογητικά και στοιχεία, τα οποία υποβάλλει ο ενδιαφερόμενος, το ύψος του απαιτούμενου ανταλλάγματος για πρόσβαση από τους ενδιαφερόμενους στα δεδομένα του Φορέα ΥΑΠ, καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος.
Το ίδιο νομοσχέδιο ενισχύει την ΕΔΕΥΠ με νέες προσλήψεις, ενώ της δίνεται η δυνατότητα να συνεργάζεται και να συνάπτει συμβάσεις με οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο με οποιονδήποτε τρόπο. Επίσης, στις αρμοδιότητές της προστίθεται και η δυνατότητα να συμμετέχει στο κεφάλαιο υφιστάμενων ή ιδρυόμενων επιχειρήσεων και κοινοπραξιών και γενικότερα φορέων που αναλαμβάνουν, υλοποιούν ή διαχειρίζονται ενεργειακά έργα σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.
Στην εταιρεία ειδικού σκοπού, στην οποία θα ανατίθενται οι εργασίες των μετρήσεων και η συλλογή των δεδομένων από την ΕΔΕΥΕΠ θα χορηγείται άδεια έρευνας.
Οι Περιοχές
Ο ΑΔΜΗΕ στο προκαταρκτικό Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης 2025 -2034 είχε εισηγηθεί να αναπτυχθούν σε πέντε θαλάσσιες περιοχές και συγκεκριμένα σε Θράκη, Κρήτη, Κυκλάδες, Αττική και Δωδεκάνησα τα πρώτα υπεράκτια αιολικά πάρκα. Πιο συγκεκριμένα, τον Ιανουάριο η Επιτροπή Συντονισμού Σύνδεσης και Ανάπτυξης Έργων ΥΑΠ υπέβαλε πρόταση για τη δέσμευση ηλεκτρικού χώρου 2 GW, ο οποίος θα επιμεριστεί σε 5 περιοχές.
Ειδικότερα, έχουν προβλεφθεί πιλοτικά έργα 600 MW σε Έβρο και Σαμοθράκη, ακόμα 600 MW στην Κρήτη, για τις Κυκλάδες και συγκεκριμένα στα νησιά Σύρο, Πάρο και Νάξο δρομολογούνται έργα 250 MW, σε νησιά των Κυκλάδων κοντά στην Αττική καθώς και στον Νότιο Ευβοϊκό θα γίνουν έργα 200 MW και στα Δωδεκάνησα έργα 350 MW.
Ενσιχυμένη η ΕΔΕΥΕΠ
Ρόλο κλειδί στην ανάπτυξη των υπεράκτιων πάρκων έχει η ΕΔΕΥΕΠ η οποία και ενισχύεται.
Η ΕΔΕΥΕΠ θα μπορεί να συμμετέχει σε κοινοπραξίες, να συνεργάζεται και να συνάπτει συμβάσεις με οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο με οποιονδήποτε τρόπο. Επίσης, στις αρμοδιότητές της προστίθεται και η δυνατότητα να συμμετέχει στο κεφάλαιο υφιστάμενων ή ιδρυόμενων επιχειρήσεων και κοινοπραξιών και γενικότερα φορέων που αναλαμβάνουν, υλοποιούν ή διαχειρίζονται ενεργειακά έργα σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.
Επιπλέον, θα μπορεί να δανειοδοτεί τέτοιες επιχειρήσεις, να εγγυάται υπέρ αυτών, να εκδίδει ομολογιακά δάνεια, να συμμετέχει στο κεφάλαιο δανειοδοτηθεισών από αυτήν επιχειρήσεων, με μετατροπή σε μετοχές των εις χείρας της ομολογιών των δανείων αυτών, υπό τον όρο ότι η συμμετοχή της σε αυτές είναι συμβατή με τη νομοθεσία και το ρυθμιστικό πλαίσιο. Ακόμη θα της δοθεί η δυνατότητα να συμβάλλεται με ελληνικά και ξένα χρηματοοικονομικά ιδρύματα για τη χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων της, καθώς επίσης και να συμμετάσχει σε χρηματοδοτούμενα έργα του Ταμείου Ανάπτυξης και Ανθεκτικότητας.
Σχετικά με την στελέχωση της ΕΔΕΥΕΠ προβλέπεται η πρόσληψη προσωπικού στην Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και ότ μπορεί να συστήνονται έως τριάντα (30) θέσεις επιστημονικού προσωπικού και έως δέκα (10) θέσεις διοικητικού προσωπικού.
Η Ε.Δ.Ε.Υ.Ε.Π. επίσης, μπορεί να συνάψει δεκαπέντε (15) συμβάσεις μίσθωσης έργου ή εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου με τριετή διάρκεια. Οι εν λόγω συμβάσεις δύναται να ανανεωθούν άπαξ για ίσο χρονικό διάστημα, κατόπιν εκτίμησης της κατάστασης και της αξιολόγησης των προσώπων από το Διοικητικό Συμβούλιο σύμφωνα με τον Κανονισμό Εσωτερικής Λειτουργίας και Διαχείρισης, χωρίς να καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες.
Τουρκική γκρίνια για θαλάσσια πάρκα
Αν και για τα υπεράκτια πάρκα δεν υπάρχει αντίδραση τουρκική, υπάρχει για τα 2 θαλάσσια πάρκα που ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός ότι θα δημιουργηθούν σε Ιόνιο και Αιγαίο.
Ειδικότερα στη Διεθνή διάσκεψη για τους ωκεανούς ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε ότι θα δημιουργηθούν δύο θαλάσσια πάρκα με στόχο να προστατευθούν φάλαινες φυσητήρες, δελφίνια, μεσογειακή φώκια, χελώνα καρέτα-καρέτα και τα θαλασσοπούλια.
Έντονες ήταν οι αντιδράσεις από τους αλιείς, που όπως λένε ήδη το ψάρεμα βυθού απαγορεύεται στις Βόρειες Σποράδες και με τις καινούριες εξαγγελίες θα απαγορεύεται και στις Κυκλάδες.
Τα δυο πάρκα θα αυξήσουν την προστατευόμενη έκταση κατά 80% και θα επιτηρούνται με δορυφόρους και drones.
"Θα δημιουργήσουμε δύο επιπλέον μεγάλα θαλάσσια εθνικά πάρκα, ένα στο Ιόνιο και ένα στο Αιγαίο, αυξάνοντας το μέγεθος των θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών μας κατά 80% και καλύπτοντας περίπου το 1/3 των χωρικών θαλάσσιων υδάτων μας. Θα απαγορεύσουμε την αλιεία με μηχανότρατες στα εθνικά θαλάσσια πάρκα μας έως το 2026 και σε όλες τις θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές έως το 2030. Θα δημιουργήσουμε ένα υπερσύγχρονο σύστημα επιτήρησης, με μη επανδρωμένα αεροσκάφη, δορυφόρους και τεχνητή νοημοσύνη, για να περιπολούμε αποτελεσματικά αυτές τις περιοχές, έως το 2026", ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, με την Άγκυρα να ανεβάζει τον τόνο της αντίδρασής της, μέσω του εκπροσώπου του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ, Ομέρ Τσελίκ.
Ακολούθησαν αντιδράσεις από πηγές του τουρκικού υπουργείου Άμυνας που δήλωσαν στα τουρκικά μέσα ενημέρωσης: «Το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε στις 08 Απριλίου 2024 ότι θα ανακηρυχθούν δύο μεγάλα θαλάσσια πάρκα στο Αιγαίο Πέλαγος και το Ιόνιο Πέλαγος. Το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας μας έχει αναλάβει τις απαραίτητες διπλωματικές πρωτοβουλίες σχετικά με τα πάρκα που σχεδιάζεται να ανακοινωθούν και έχει δηλώσει ότι μονομερείς de facto καταστάσεις στα "νησιά, νησίδες και βράχους των οποίων η κυριαρχία δεν έχει μεταβιβαστεί με συνθήκες".
Σύμφωνα με τον κ. Τσελίκ, η εξαγγελία των θαλάσσιων πάρκων αποτελεί εξέλιξη που από τη μία "υπονομεύει αυτή τη διαδικασία ομαλοποίησης και συγχρόνως εκμεταλλεύεται την περιβαλλοντική ευαισθησία μέσω μιας μονομερούς ενέργειας". Απευθυνόμενος, δε, στην Αθήνα, ο εκπρόσωπος του ΑΚΡ, κάλεσε την ελληνική πρωτεύουσα να "μην εγκαταλείψει τον δρόμο της διπλωματίας και να μην κάνει κινήσεις που θα πλήξουν την εξομάλυνση".
Με την Αθήνα να απορρίπτει κατηγορηματικά τις προειδοποιήσεις Τσελίκ και να προτάσσει εξακολουθητικά το δρόμο του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας, η απάντηση ήρθε από τον υπουργό Εθνικής Άμυνας, Νίκο Δένδια και, μάλιστα, εις διπλούν μέσα στο τελευταίο εικοσιτετράωρο. "Με αυτούς τους μαξιμαλισμούς η Τουρκία αυτοαναιρείται και πρέπει να αντιληφθεί ότι η Ελλάδα έχει συγκεκριμένα δικαιώματα στο Αιγαίο που προκύπτουν από το Διεθνές Δίκαιο", σημείωσε ο κ. Δένδιας.
www.worldenergynews.gr
