Περιβάλλον

Κύπρος: Δεν επιτεύχθηκαν οι στόχοι ανακύκλωσης ηλεκτρονικών συσκευών και μπαταριών

tags :
Κύπρος: Δεν επιτεύχθηκαν οι στόχοι ανακύκλωσης ηλεκτρονικών συσκευών και μπαταριών
Τι αναφέρει η έκθεση της Ελεςγκτικής Υπηρεσίας
Η Ελεγκτική Υπηρεσία της Κύπρου διαπιστώνει μη επίτευξη των στόχων ανακύκλωσης ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού καθώς και μπαταριών από τις αδειοδοτημένες εταιρείες, καθώς και ανεπάρκεια στην εποπτεία που ασκεί το Τμήμα Περιβάλλοντος, στην Ειδική Εκθεση με θέμα "Διαχείριση Αποβλήτων Ηλεκτρικών Στηλών και Συσσωρευτών και Αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού στην Κύπρο".
Εκφράζει παράλληλα ανησυχίες αφού το κόστος διαχείρισης των προϊόντων αυτών ματεκυλίεται στους παραγωγούς των αποβλήτων και κατ’ επέκταση στους καταναλωτές.
Σύμφωνα με τις σχετικές Ευρωπαϊκές Οδηγίες και την εθνική νομοθεσία, πρέπει να επιτυγχάνονται συγκεκριμένα ελάχιστα ποσοστά συλλογής αποβλήτων ΗΣ&Σ και ΗΗΕ.
Σημαντικό παράγοντα στην αποτελεσματική διαχείριση των αποβλήτων αποτελεί η εφαρμογή της αρχή της Διευρυμένης Ευθύνης του Παραγωγού, δηλαδή της ανάληψης της ευθύνης εκ μέρους των εισαγωγέων και κατασκευαστών επιλεγμένων προϊόντων, για χρηματοδότηση και λειτουργία υποδομών που να επιτρέπουν στον καταναλωτή να επιστρέψει το προϊόν όταν αυτό καταστεί απόβλητο προκειμένου να τύχει ορθής διαχείρισης. Στο πλαίσιο αυτό συστήνονται συλλογικά ή ατομικά συστήματα διαχείρισης αποβλήτων.
Για τη λειτουργία αυτών των συστημάτων απαιτείται χορήγηση άδειας από τον Υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, ενώ εποπτεύονται από το Τμήμα Περιβάλλοντος (ΤΠ).
Η ΑΦΗΣ Κύπρος Λτδ, η οποία είναι το μόνο αδειοδοτημένο συλλογικό σύστημα διαχείρισης αποβλήτων ΗΣ&Σ. Σύμφωνα με στοιχεία του ΤΠ, το ποσοστό συλλογής για το 2016 ανήλθε στο 27,34%, σε σύγκριση με 45% που προβλέπεται στο ευρωπαϊκό και εθνικό δίκαιο.
Όπως αναφέρεται στην έκθεση, το σύστημα συνεργάζεται με κυπριακή εταιρεία για τη συλλογή, μεταφορά και προσωρινή αποθήκευση των ΗΣ&Σ και με βελγική εταιρεία για την επεξεργασία και αξιοποίησή τους. Οι ΗΣ&Σ συλλέγονται, από τον υπεργολάβο από τα σημεία συγκέντρωσής τους (κάδους) και μεταφέρονται σε κέντρο αποθήκευσης, όπου φυλάσσονται σε εμπορευματοκιβώτια θαλάσσιας μεταφοράς.
Με τη συμπλήρωση ενός φορτίου (περίπου 20 τόνοι) αυτό αποστέλλεται με ευθύνη της ΑΦΗΣ Κύπρος Λτδ, στην ειδική μονάδα στο Βέλγιο, η οποία έχει την ευθύνη του διαχωρισμού των υλικών σε κατηγορίες και αξιοποίησης κάθε κατηγορίας.
«Όπως διαπιστώθηκε, κατά τα έτη 2014 και 2015 δεν διενεργήθηκε καμιά εξαγωγή, με αποτέλεσμα, κατά την εν λόγω περίοδο, να είχε συσσωρευτεί μεγάλη ποσότητα αποβλήτων ΗΣ&Σ στις αποθήκες του υπεργολάβου της ΑΦΗΣ Κύπρος Λτδ», αναφέρεται.
Η WEEE Electrocyclosis Cyprus Ltd,αποτελεί το μόνο αδειοδοτημένο συλλογικό σύστημα διαχείρισης  αποβλήτων ΗΗΕ.
Σύμφωνα με την έκθεση, στις 31.12.2015, η συνολική ποσότητα αποβλήτων ΗΗΕ που συλλέχθηκε κατά το έτος αποτελούσε το 65,7% (2014: 52,5%) του στόχου των 3.000 τόνων, ο οποίος προβλέπεται στο ευρωπαϊκό και εθνικό δίκαιο, δηλαδή δεν επιτεύχθηκε το ελάχιστο ποσοστό συλλογής.
Όσον αφορά στην επίτευξη του ελάχιστου ποσοστού συλλογής στις 31.12.2016, όπως αναφέρεται, αυτό δεν έχει ακόμα εξαχθεί από το ΤΠ, ενώ σημειώνεται ότι λόγω της μη επίτευξης καθολικής εφαρμογής της νομοθεσίας, λόγω της μη εγγραφής όλων των υπόχρεων παραγωγών αποβλήτων ΗΗΕ στο συλλογικό σύστημα και παράλληλα της μη συμμετοχής τους σε οποιοδήποτε άλλο ατομικό σύστημα, δεν είναι δυνατό να υπολογιστεί το ακριβές μέσο ετήσιο βάρος των αποβλήτων ΗΗΕ που παράγονται στη Δημοκρατία, το οποίο απαιτείται για τον υπολογισμό του ελάχιστου ετήσιου ποσοστού συλλογής από την 1.1.2016.
Σημειώνεται επίσης ότι η WEEE Electrocyclosis Cyprus Ltd δεν έχει αναπτύξει δικές της δραστηριότητες/υπηρεσίες συλλογής, μεταφοράς, αποθήκευσης, διαλογής και διαχείρισης των  αποβλήτων ΗΗΕ.
 Για τις πιο πάνω δραστηριότητες, το σύστημα συνεργάζεται με εταιρείες, με τις οποίες έχει συνάψει σχετικές συμφωνίες. Η Ελεγκτική Υπηρεσία παρατήρησε ότι το Τμήμα Περιβάλλοντος δεν τυγχάνει ενημέρωσης αναφορικά με τις διαδικασίες σύναψης συμβάσεων και το περιεχόμενο των συμφωνιών που συνομολογούνται με τους υπεργολάβους των δύο συλλογικών συστημάτων, ούτε έχει προβεί σε έλεγχο των οικονομικών όρων των Αναδόχων, παρόλο ότι το κόστος  των συλλογικών συστημάτων μετακυλίεται ουσιαστικά στους παραγωγούς αποβλήτων ΗΣ&Σ και ΗΗΕ και στη συνέχεια στους καταναλωτές.
Σημειώνεται επίσης ότι διαπιστώθηκε πως οι συμφωνίες δεν χαρτοσημάνθηκαν σε καμιά περίπτωση.
Επιπλέον, δύο από τους υπεργολάβους της WEEE Electrocyclosis Cyprus Ltd, με τους οποίους το συλλογικό σύστημα έχει συμβληθεί, δεν κατέχουν άδειες διαχείρισης αποβλήτων που να βρίσκονται σε ισχύ και κατ΄ επέκταση δεν έχουν υποβάλει στο ΤΠ τις προβλεπόμενες εγγυήσεις. Δύο άλλοι υπεργολάβοι, με τους οποίους συνεργάζεται το σύστημα από την ημερομηνία αδειοδότησής του, εξασφάλισαν άδεια διαχείρισης για πρώτη φορά στις 18.12.2014 και 20.2.2017, αντίστοιχα και συνεπώς το σύστημα ήταν συμβεβλημένο με μη αδειούχους υπεργολάβους για μεγάλο χρονικό διάστημα.
«Όπως προκύπτει, διαπιστώνεται η μη επίτευξη των στόχων ανακύκλωσης που καθορίζονται στις ευρωπαϊκές Οδηγίες και την εθνική νομοθεσία,  ανεπάρκεια στην εποπτεία που ασκεί το ΤΠ στα δύο αυτά συλλογικά συστήματα, καθώς και καθυστερημένη και ελλιπής ενσωμάτωση του ευρωπαϊκού δικαίου στο εθνικό δίκαιο», αναφέρει η Ελεγκτική Υπηρεσία.  
Τονίζει επίσης τη σοβαρότητα του θέματος, ιδιαίτερα ενόψει της μετακύλισης του κόστους της λειτουργίας των συστημάτων συλλογικής διαχείρισης αποβλήτων στους παραγωγούς αποβλήτων και κατ’ επέκταση στους καταναλωτές. Ο Διευθυντής του ΤΠ, αναφέρεται επίσης, πληροφόρησε την Ελεγκτική Υπηρεσία ότι το κόστος λειτουργίας των συστημάτων συλλογικής διαχείρισης αποβλήτων δεν μετακυλίεται απαραίτητα στους καταναλωτές, καθότι οι τιμές ενός προϊόντος και το σχετικό κέρδος του παραγωγού εξαρτώνται από την προσφορά και τη ζήτηση και όχι από τη συμμετοχή ενός παραγωγού στο σύστημα. Η  Ελεγκτική Υπηρεσία, αναφέρει ότι εξακολουθεί να διατηρεί τις θέσεις της επί του θέματος.

Πηγή: philenews / ΚΥΠΕ
www.worldenergynews.gr

Ρoή Ειδήσεων

Δείτε επίσης