Ενέργεια

Euractiv: Ο πραγματικός λόγος που η Ρωσία έκανε το σαμποτάζ στον Estlink 2

Euractiv: Ο πραγματικός λόγος που η Ρωσία έκανε το σαμποτάζ στον Estlink 2
Άρθρο των Aurélie Pugnet και Nikolaus J. Kurmayer, συντακτών του Euractiv
Λίγο μετά το μεσημέρι την ημέρα των Χριστουγέννων, ένα τάνκερ πετρελαίου που έσερνε την άγκυρά του στον πυθμένα της Βαλτικής, έκοψε ένα καλώδιο 170 χιλιομέτρων που συνδέει τη Φινλανδία με την Εσθονία, γνωστό ως Estlink-2.

Όπως δήλωσαν οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εκείνες τις μέρες, το περιστατικό ήταν απλώς ένα ακόμα παράδειγμα της επιθετικής συμπεριφοράς της Ρωσίας στη Βαλτική, όπου φέρεται να διεξάγει έναν ασύμμετρο και αθόρυβο πόλεμο εναντίον των χωρών του ΝΑΤΟ, χρησιμοποιώντας τον λεγόμενο «σκιώδη στόλο» της από τάνκερ για να κόβει καλώδια ενέργειας, ενώ η πολεμική της αεροπορία παραβιάζει ακατάπαυστα τον εναέριο χώρο της αμυντικής συμμαχίας.

Ωστόσο, αποδείχτηκε ότι αυτό ήταν μόνο το ένα σκέλος της ιστορίας. Ενώ το επεισόδιο των Χριστουγέννων ακολουθούσε το γνωστό μοτίβο της Ρωσίας να σαμποτάρει τους Βαλτικούς γείτονές της, αυτή τη φορά ήταν πιθανό να είχε κι ένα άλλο κίνητρο

«Η χρονική συγκυρία της επίθεσης στο Estlink», είπε ο Φινλανδός ευρωβουλευτής των Πράσινων, Ville Niinistö, «είναι απίθανο να είναι τυχαία».

Στην ενέργεια τα βλέμματα

Για να κατανοήσει κανείς τι ήθελε να πετύχει η Ρωσία, πρέπει να γυρίσουμε πίσω στο χρόνο στη Σοβιετική Ένωση, όταν η Μόσχα κατέκτησε τις Βαλτικές χώρες και τις περισσότερες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης.

Ένα από τα χαρακτηριστικά αυτής της επέκτασης ήταν η πολιτική που ονομαζόταν «Συγχρονισμός της Βαλτικής», η οποία περιλάμβανε τη σύνδεση των Βαλτικών χωρών με το ρωσικό δίκτυο μέσω της Πολωνίας.

Όταν η Σοβιετική Ένωση ανετράπη την ημέρα των Χριστουγέννων το 1991 (που ίσως εξηγεί την ημερομηνία της δολιοφθοράς στο Estlink), άφησε πίσω της ένα «δαχτυλίδι» υψηλής τάσης καλωδίων που συνδέουν τα πυρηνικά εργοστάσια της Πετρούπολης με τη Λευκορωσία και τις
Βαλτικές χώρες.

Μέχρι σήμερα, τα δίκτυα της Εσθονίας, της Λιθουανίας και της Λετονίας παραμένουν συνδεδεμένα με τη Λευκορωσία και τη Ρωσία, είπε ο Jason Moyer του Wilson Center της Ουάσινγκτον.

Αυτή η εποχή πρόκειται να τελειώσει στις αρχές του Φεβρουαρίου, όταν οι Βαλτικές χώρες θα απελευθερωθούν οριστικά από το ρωσικό δίκτυο.

Η ρωσική επίθεση, την οποία οι αρχές πιστεύουν ότι εκτέλεσε το τάνκερ Eagle S, ένα πετρελαιοφόρο 70.000 τόνων, είχε πιθανότατα στόχο να ανακόψει αυτό το σχέδιο απεξάρτησης αυτών των κρατών από τη ρωσική ενέργεια.

Η Μόσχα «προσπαθεί να δείξει ότι οι Βαλτικές χώρες δεν είναι έτοιμες να απαγκιστρωθούν από το δίκτυό της», είπε ο Moyer.

Αρχικά, φάνηκε ότι η στρατηγική της Ρωσίας μπορεί να πετύχει, καθώς οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας χονδρικής στην Εσθονία εκτοξεύτηκαν πέντε φορές.

Ωστόσο, η αύξηση αυτή υποχώρησε.

Πιο σημαντικό είναι ότι οι φινλανδικές αρχές έδρασαν γρήγορα και κατάσχεσαν το πλοίο, συλλαμβάνοντας το πλήρωμα των 24 ατόμων.

Οι Φινλανδοί σημείωσαν ότι το τάνκερ είχε μειώσει ταχύτητα πριν προσεγγίσει τα καλώδια και είχε σύρει την άγκυρά του για 60 χιλιόμετρα.

Η γρήγορη δράση της Φινλανδίας ήταν πιθανότατα ο καθοριστικός παράγοντας για το τι συνέβη με το τάνκερ.

Ένα «ειρηνικό διαζύγιο»

Παρά την έντονη απέχθεία τους προς τη Μόσχα, οι Βαλτικές χώρες δεν έχουν διαφημίσει το επικείμενο «διαζύγιό» τους με το ρωσικό δίκτυο.

Ο λόγος είναι ότι όταν η Ουκρανία έκανε ένα παρόμοιο βήμα το 2022, η Ρωσία εξαπέλυσε την πλήρους κλίμακας επίθεση.

Συνολικά, η διαδικασία αποσύνδεσης έχει κόστος περίπου 1,6 δισεκατομμύρια ευρώ, το 75% του οποίου θα καλυφθεί από την ΕΕ.

Ωστόσο, το κόστος της επιχείρησης είναι το μικρότερο από τα προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει η ΕΕ.

«Οι αποφάσεις για το συγχρονισμό και την αποσύνδεση διαμορφώνονται τόσο από γεωπολιτικές όσο και από γεωοικονομικές σχέσεις», δήλωσε ο Georg Zachmann, ερευνητής στο Bruegel, ένα think tank στις Βρυξέλλες.

Παρά την έκπληξη των Χριστουγέννων, η διαδικασία αποσύνδεσης των Βαλτικών κρατών από το ρωσικό δίκτυο προχωρά κανονικά, δήλωσαν αξιωματούχοι.

Το υποθαλάσσιο καλώδιο που υπέστη ζημιές είναι ένα από τα μόλις τέσσερα που συνδέουν τις Βαλτικές χώρες με την υπόλοιπη ΕΕ.

«Οι διαδικασίες θα προχωρήσουν όπως είχαν προγραμματιστεί στις αρχές Φεβρουαρίου», δήλωσε ο διαχειριστής δικτύου της Λετονίας, η AST, στο Euractiv.

Η «δοκιμή νησιού»

Το καταστραμμένο καλώδιο έχει ανησυχήσει τις χώρες της Βαλτικής, αναγκάζοντας τους υπευθύνους να εξετάσουν το ενδεχόμενο να παραλείψουν ένα κρίσιμο βήμα στη διαδικασία αποσύνδεσης.

Πριν συνδεθούν με το ευρωπαϊκό δίκτυο, οι Βαλτικές χώρες θα πρέπει κανονικά να δοκιμάσουν το δίκτυό τους σε απομόνωση, σε αυτό που είναι γνωστό ως «δοκιμή νησιού».

Αυτό το βήμα, που έχει σκοπό να εξασφαλίσει ότι όλα λειτουργούν ομαλά και σύμφωνα με το σχέδιο, πιθανότατα θα παραλειφθεί, δήλωσε η Susanne Nies, ειδική από το think-tank Helmholtz Zentrum του Βερολίνου.

«Οι Βαλτικές χώρες συνδέουν έναν συγκεκριμένο κίνδυνο με τη δοκιμή», είπε η Nies. «Όταν η Ουκρανία την πραγματοποίησε το 2022, η Ρωσία εξαπέλυσε πλήρη στρατιωτική επίθεση».

Αυτή τη στιγμή, οι διαχειριστές δικτύου σε αυτές τις χώρες εξετάζουν την επιλογή να οργανώσουν τη δοκιμή απομονωμένης λειτουργίας σε επόμενο χρόνο, μετά τον συγχρονισμό.

Το πάρτι τελείωσε

Αν και η Ρωσία δεν έχει καταφέρει να αποτρέψει την αποσύνδεση των Βαλτικών, έχει χαλάσει το «πάρτι» τους.

Όταν ο συγχρονισμός ήταν 100 ημέρες μακριά, οι υπουργοί ενέργειας των Βαλτικών συνήλθαν στην πρωτεύουσα της Λιθουανίας, το Βίλνιους, για να αποκαλύψουν ένα μνημείο αντίστροφης μέτρησης, μπροστά από το μουσείο τεχνολογίας.

Οι τελευταίες ημέρες θα προχωρήσουν με πολύ πιο συγκρατημένο τρόπο. «Δεν θα γιορτάσουν αυτό το μεγάλο επίτευγμα με μια κρατική τελετή», λέει η Nies, προσθέτοντας ότι οι Βαλτικές χώρες και η Πολωνία «προσπαθούν να κρατήσουν πιο χαμηλό προφίλ.

www.worldenergynews.gr

Ρoή Ειδήσεων

Δείτε επίσης