Η αποχώρηση ALCOA από την Ισπανία πιέζει για μείωση του ενεργειακού κόστους στο ευρωπαϊκό αλουμίνιο

Τον κώδωνα του κινδύνου για το μέλλον της ευρωπαϊκής βιομηχανίας αλουμινίου, η οποία δέχεται ισχυρότατες πιέσεις λόγω του υψηλού κόστους ηλεκτρισμού εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και των καταχρηστικών πρακτικών χωρών παραγωγής αλουμινίου όπως η Κίνα, κρούει η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Καταναλωτών Αλουμινίου (FACE).
Στο άρθρο που υπογράφει ο Mario Conserva, Γενικός Γραμματέας της FACE και δημοσιεύτηκε στο Euractiv, γίνεται μία εκτεταμένη αναφορά στις απώλειες και τη συρρίκνωση της ευρωπαϊκής βιομηχανίας αλουμινίου και επεξεργασίας αλουμινίου, με αφορμή τις ανακοινώσεις της Alcoa ότι θα κλείσει χυτήρια στην Ισπανία εξ αιτίας του υψηλού ενεργειακού κόστους και άλλων διαρθρωτικών παραγόντων.
Απευθυνόμενος ουσιαστικά προς την Κομισιόν ο κ. Conserva σημειώνει στο άρθρο του: «Το γεγονός πως 700 εργαζόμενοι στα ισπανικά εργοστάσια αλουμινίου της Alcoa στην La Coruña και στην Avilés αγωνίζονται να διατηρήσουν τη δουλειά τους θα πρέπει, αν μη τι άλλο, να αφυπνίσει τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής στις Βρυξέλλες».
Πρέπει να σημειωθεί ότι οι δύο πόλεις έχουν αναστατωθεί από τότε που η αμερικανική Alcoa ανακοίνωσε τον περασμένο Οκτώβριο ότι τα εν λόγω εργοστάσια θα κλείσουν λόγω του υψηλού κόστους ενέργειας και της υπερπροσφοράς από την Κίνα.
Πολύ πρόσφατα μάλιστα, στις αρχές αυτής της εβδομάδας ο  αμερικανικός όμιλος ανακοίνωσε ότι και το San Cipriàn, το τρίτο (και τελευταίο) χυτήριο που εξακολουθεί να λειτουργεί στην Ισπανία, θα κλείσει και αυτό αν δεν βρεθεί λύση για τις υψηλές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας.
Οι κινήσεις της Alcoa ασκούν πίεση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να προσαρμόσει ριζικά τις εξαντλημένες εμπορικές και βιομηχανικές πολιτικές της: H ΕΕ έχει χάσει το ένα τρίτο της συνολικής παραγωγής πρωτογενούς αλουμινίου μεταξύ 2002 και 2016, ενώ σε μόλις δεκατέσσερα χρόνια περισσότερα από 10 εργοστάσια έχουν κλείσει.

Εξάρτηση από τις εισαγωγές

H ευρωπαϊκή παραγωγή ικανοποιεί μόνο το 30% της συνολικής κατανάλωσης, καθιστώντας την ΕΕ εξαρτημένη από τις εισαγωγές για να διατηρήσει τις χιλιάδες των μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε όλη την αλυσίδα της περαιτέρω επεξεργασίας του αλουμινίου ως τη διαμόρφωση του τελικού προϊόντος.
Η παραγωγή πρωτογενούς αλουμινίου στην ΕΕ το 2017 ήταν 2,1 εκατομμύρια τόνοι, ενώ το 2002 υπερέβαινε τα 3 εκατομμύρια τόνους, με αποτέλεσμα η αγορά της ΕΕ να εξαρτάται από εισαγωγές σε ποσοστό άνω του 70%.
Όταν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ρώτησε την Κομισιόν για το πιθανό κλείσιμο των εργοστασίων της Alcoa στην Ισπανία, η Επιτροπή απάντησε ότι τα χέρια της είναι δεμένα: «Οι εταιρίες στο  θέμα αυτό είναι ελεύθερες να λαμβάνουν αποφάσεις και ότι οι κρατικές ενισχύσεις είναι αυστηρά περιορισμένες και ότι η μόνη βοήθεια θα μπορούσε να είχε τη μορφή κοινωνικών πόρων για τους εργαζόμενους, που θα χάσουν τις θέσεις τους».
Όπως επισημαίνεται στο άρθρο με τέτοιες περιορισμένες επιλογές πολιτικής θα πρέπει να γίνει σαφές στην ΕΕ ότι ο μόνος δρόμος προς τα εμπρός είναι μια εκ θεμελίων νέα πολιτική, ικανή να σώσει τον τομέα αλουμινίου, έναν στρατηγικό κλάδο και σημαντικό παράγοντα για την οικονομική δύναμη και τον πλούτο της ηπείρου.
Μέχρι στιγμής, όμως, οι υπεύθυνοι για τη χάραξη πολιτικής της ΕΕ έχουν πέσει θλιβερά έξω από το στόχο αυτό.
Πρέπει να σημειωθεί ότι τα τελευταία 20 χρόνια, η Ομοσπονδία Καταναλωτών Αλουμινίου της Ευρώπης προειδοποιεί την ΕΕ ότι ο σημερινός δρόμος θα οδηγήσει στην αδυσώπητη παρακμή ενός τομέα που διατηρεί πάνω από 1 εκατομμύριο έμμεσες θέσεις εργασίας. Σύμφωνα με μελέτες που εκπόνησε το Πανεπιστήμιο LUISS της Ρώμης για λογαριασμό της FACE, η ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών μικρομεσαίων επιχειρήσεων στον τομέα των αλουμινίου καθορίζεται από τους δασμούς εισαγωγής της ΕΕ στο ακατέργαστο αλουμίνιο.
Η πράξη έδειξε ότι το τέλος 6% στις εισαγωγές ακατέργαστου αλουμινίου που επέβαλε η ΕΕ για να προστατέψει την ευρωπαϊκή μεταλλουργία μετατράπηκε σε τεχνητό κόστος για τις μεσαίες επιχειρήσεις επεξεργασίας της Ευρώπης, ένα κόστος που φθάνει ως το 1 δισ. ευρώ ετησίως, χωρίς από την άλλη πλευρά να αποτρέπει την πτώση της πρωτογενούς παραγωγής.

Ευθύνες στο κόστος ενέργειας 

Ο κύριος ένοχος είναι το μη βιώσιμο κόστος ενέργειας, το οποίο κατέστησε την παραγωγή αλουμινίου στην Ευρώπη μία από τις πιο ακριβές στον κόσμο.
Τα χυτήρια βρίσκονται στην κορυφή της καμπύλης κόστους  από τα μέσα της δεκαετίας του 2000, δηλαδή πριν από το κινεζικό μπουμ, όταν η υπερπροσφορά από την Κίνα συμπίεσε τις τιμές του αλουμινίου στην παγκόσμια αγορά. 
Ήδη από το 2006, η παραγωγή ενός τόνου αλουμινίου στα ευρωπαϊκά χυτήρια κοστίζει κατά μέσον όρο 2.232 δολάρια/τόνο, σε σύγκριση με  2.168 δολάρια/τόνο στη Νορβηγία, 1.818 δολάρια/τόνο στην Ισλανδία,  1.801 δολάρια/τόνο στον Καναδά και 1.484 δολάρια/τόνο στη Ρωσία.
Εκτός από τις υψηλές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας, οι στόχοι της ΕΕ για τις τιμές του CO 2  και το Κλίμα ωθούν υψηλά τις τιμές παραγωγή.
Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι εταιρείες αλουμινίου εγκαταλείπουν την EE, μεταφέροντας τα χυτήριά τους τις σε χώρες με φθηνή ενέργεια, χαμηλό κόστος εργασίας και προτιμησιακή πρόσβαση στην αγορά στην ΕΕ.
Το άρθρο καταλήγει σημειώνοντας ότι οι υπεύθυνοι για τη χάραξη πολιτικής στις Βρυξέλλες πρέπει να δράσουν αποφασιστικά, εάν όντως θέλουν να σταματήσουν την κατάρρευση του κλάδου.
Είναι ζωτικής σημασίας οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και η Επιτροπή να καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να εξασφαλίσουν την επιβίωση και να προωθήσουν την ανάπτυξη όλης της αλυσίδας αξίας του αλουμινίου.
Ταυτόχρονα, η Κομισιόν πρέπει να αντιμετωπίσει τις καταχρηστικές πρακτικές της αγοράς ορισμένων χωρών παραγωγής αλουμινίου (όπως η Κίνα) που βασίζονται σε κρατικές ενισχύσεις και περιβαλλοντικό ντάμπινγκ για να υποβαθμίσουν το μερίδιο αγοράς των ευρωπαϊκών εταιρειών.
Επομένως, οι δασμοί επί των εισαγωγών μεταποιημένων αγαθών θα πρέπει να διατηρηθούν, τουλάχιστον, σε τρέχοντα επίπεδα ή ακόμη και να αυξηθούν.

www.worldenergynews.gr