Η φράση «ο ελέφαντας στο δωμάτιο» χρησιμοποιείται συχνά για να περιγράψει ένα σημαντικό ζήτημα ή πρόβλημα που όλοι γνωρίζουν αλλά διστάζουν να αντιμετωπίσουν. Στο πλαίσιο ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στη χώρα μας, αυτή η φράση ταιριάζει απόλυτα σε μια σωρεία προκλήσεων που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι επενδυτές ΑΠΕ, αλλά και σύσσωμος ο κλάδος της ενέργειας. Αυτές οι προκλήσεις μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε οικονομικές, ρυθμιστικές και πολιτικές, τεχνολογικές αλλά και κοινωνικές.

Ξεκινώντας από τη κοινωνική διάσταση, έχει γίνει πλέον αντιληπτό με τον πιο επώδυνο τρόπο για τους επενδυτές ΑΠΕ, ότι η ευαισθητοποίηση του κοινού και η απόκτηση της κοινωνικής αποδοχής των έργων ΑΠΕ, ειδικά στις τοπικές κοινότητες, είναι ζωτικής σημασίας για την αποφυγή ενστάσεων και καθυστερήσεων στην ανάπτυξη έργων. Η σωστή και έγκαιρη ενημέρωση της τοπικής κοινωνίας για τα οφέλη ενός έργου ΑΠΕ, η συνεργασία με τους κατοίκους αλλά και η εφαρμογή πολιτικών βιώσιμης ανάπτυξης από τις εταιρίες στο σχεδιασμό και στην υλοποίηση των εγκαταστάσεων, δημιουργεί προστιθέμενη αξία για όλους, ενισχύοντας παράλληλα το αίσθημα της συμμετοχής, αλλά και την εμπιστοσύνη μεταξύ της τοπικής κοινωνίας και του επενδυτή.

Συνεχίζοντας στα ρυθμιστικά και πολιτικά εμπόδια, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε τη διαχρονική προσπάθεια των εμπλεκόμενων φορέων να δημιουργήσουν τις κατάλληλες επενδυτικές συνθήκες ώστε να είναι ελκυστική μια επένδυση ΑΠΕ στη χώρα μας, παρ’ όλα αυτά πρέπει αν επισημάνουμε ότι οποιαδήποτε «άκομψη ταλάντωση», ειδικά όταν οφείλεται σε πολιτική παρέμβαση, μπορεί να δημιουργήσει συνθήκες αβεβαιότητας και ανασφάλειας, επιβραδύνοντας ή και αποτρέποντας επενδύσεις.Ως τέτοιο παράδειγμα θα μπορούσε να αναφερθεί η Υπουργική Απόφαση με την οποία καθορίστηκαν οι προτεραιότητες στους όρους σύνδεσης έργων ΑΠΕ, η οποία συνεχίζει ακόμη και σήμερα να δημιουργεί αρρυθμίες στην επενδυτική αγορά των ΑΠΕ.

Η πρόσβαση στον ηλεκτρικό χώρο, με ισότιμους όρους για όλους, αποτελεί βασική αρχή μιας απελευθερωμένης αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και δεν θα έπρεπε να αποτελεί Casu Beli η όποια άποψη να επανεξεταστούν οι προτεραιότητες, εφόσον φυσικά κάτι τέτοιο εξυπηρετεί πραγματικές ανάγκες και αντιμετωπίζει τις ολοένα και αυξανόμενες προκλήσεις του ενεργειακού συστήματος της χώρας.




Γίνεται απ’ όλους πλέον αντιληπτό, πως για την επίτευξη των φιλόδοξων στόχων για τη διείσδυση των ΑΠΕ ως το 2030, απαιτείται η βέλτιστη αξιοποίηση του διαθέσιμου ηλεκτρικού χώρου και προς αυτή τη κατεύθυνση τα έργα ΑΠΕ με ενσωματωμένη αποθήκευση, και ειδικά όσα δύναται να απορροφούν ηλεκτρική ενέργεια από το σύστημα, αποτελούν τη μόνη διαθέσιμη και αξιόπιστη λύση.

Ως εταιρία, ήδη από το 2019, τοποθετηθήκαμε στο δημόσιο διάλογο, αλλά και με προτάσεις προς τις αρμόδιες αρχές, αναδεικνύοντας τη κρισιμότητα και την αναγκαιότητα της ενσωμάτωσης τεχνολογίας αποθήκευσης σε έργα ΑΠΕ, ώστε να μειωθεί αν όχι εξαλειφθεί η στοχαστικότητα στη παραγωγή τους, αλλά και να ωφεληθεί το ενεργειακό σύστημα από την παροχή υπηρεσιών εξισορρόπησης. Παράλληλα έργα ΑΠΕ με ενσωματωμένη αποθήκευση, αποτελούν τη μόνη λύση για την αποσυμφόρηση των τοπικών δικτύων, την απελευθέρωση ηλεκτρικού χώρου και κατ’ επέκταση της δυνατότητας παροχής πράσινης ηλεκτρικής ενέργειας καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.

Στο παζλ του υψηλού ρίσκου της βιωσιμότητας μιας επένδυσης ΑΠΕ έρχεται να προστεθεί η ευμετάβλητη φύση των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας που επηρεάζει την οικονομική βιωσιμότητα και τις αποδόσεις των επενδύσεων καθώς και προσφάτως, οι περικοπές πράσινης ενέργειας κυρίως ώρες αιχμής των ΦΒ και αντίστοιχα χαμηλής ζήτησης. Ειδικά το θέμα των περικοπών προβληματίζει ιδιαίτερα τους επενδυτές είτε διότι υφιστάμενες επενδύσεις επηρεάζονται σημαντικά και κινδυνεύουν να βρεθούν εκτός στόχων είτε διότι η ποσοτικοποίηση των πιθανών απωλειών στο μέλλον καθιστά τις νέες επενδύσεις μη βιώσιμες.

Αξίζει να αναφέρουμε ότι και στα δύο παραπάνω προβλήματα, η λύση μείωσης του ρίσκου είτε των χαμηλών τιμών είτε των περικοπών ενέργειας είναι η ενσωμάτωση τεχνολογίας αποθήκευσης στα έργα ΑΠΕ, ούτως ώστε και να αποθηκεύεται η περικοπτώμενη ενέργεια αλλά και να μπορεί το έργο να εγχέει ενέργεια σε ώρες που η ζήτηση είναι υψηλή και κατ’ επέκταση και οι τιμές αποζημίωσης.

Η αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων απαιτεί συντονισμένη προσπάθεια από τους επενδυτές, τις κυβερνήσεις, τους ενδιαφερόμενους φορείς του κλάδου και τις κοινότητες για τη δημιουργία ενός υποστηρικτικού περιβάλλοντος για την αύξηση της διείσδυσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο σύστημα. Αυτό περιλαμβάνει σταθερές πολιτικές, οικονομικά κίνητρα και γρήγορες αποφάσεις.

*Ο Απόστολος Πάνος είναι Head of Energy Management, Enel Green Power Hellas

www.worldenergynews.gr