Στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια έχει επιβληθεί ένας αγώνα δρόμου, στον τομέα των ΑΠΕ, ώστε να καλύψει το χαμένο έδαφος λόγω της οικονομικής κρίσης της περασμένης δεκαετίας και να προλάβει να πετύχει τους στόχους της ΕΕ όσον αφορά στην απανθρακοποίηση στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Η προσπάθεια αυτή φαίνεται να αποδίδει καρπούς καθώς ήδη η διείσδυση των ΑΠΕ στο ενεργειακό μας μίγμα είναι στα επίπεδα του 50% με αυξητική τάση, καθώς όλο και νέα έργα συνδέονται στο σύστημα.
Όμως μετά από δύο συνεχόμενες κρίσεις (covid, πόλεμος στην Ουκρανία) και μία τρίτη που ξεπροβάλει (αυτή της αστάθειας στη Μέση Ανατολή), κυοφορείται και μία τέταρτη, η οποία αυτή τη φορά, φέρει τα αίτιά της στο εσωτερικό της χώρας. Λανθασμένες αποφάσεις που διαιωνίζονται, διογκώνονται και ενισχύονται από παρεμβάσεις που αντί να διορθώνουν κακώς κείμενα, περιπλέκουν ακόμη περισσότερο το επενδυτικό περιβάλλον, οδηγώντας ολόκληρη την αγορά των ΑΠΕ στα πρόθυρα μιας επενδυτικής αστάθειας που θέτει εν αμφιβόλω το στοίχημα της ενεργειακής μετάβασης.
Η ανάπτυξη έργων ΑΠΕ με αίτημα για Βεβαίωση Παραγωγού, χωρίς να υπάρχει εξασφαλισμένη γη, χωρίς να υπάρχει η οποιαδήποτε ενημέρωση και εμπλοκή της τοπικής κοινωνίας, διευκόλυναν μεν την αδειοδοτική διαδικασία, οδήγησαν όμως σε οξεία στρέβλωση της αγοράς, έχοντας ως χώρα εκδώσει Βεβαιώσεις Παραγωγού για ισχύ πάνω από 100 GW, 10πλάσια της μέγιστης ημερήσιας αιχμής ζήτησης. Αν μπει κάποιος στο γεωπληροφοριακό χάρτη της ΡΑΕ, θα αντικρύσει ένα ψηφιδωτό κυρίως από υποψήφια νέα έργα που καλύπτουν τεράστιο μέρος της επικράτειας, πράγμα που δεν εξυπηρετεί διόλου το σκοπό που καλούνται να εξυπηρετήσουν τα ΑΠΕ, αυτόν της ενεργειακής μετάβασης και φυσικά της προστασίας του Περιβάλλοντος.
Οι συνθήκες αβεβαιότητας στις ΑΠΕ
Οι περικοπές έγχυσης ενέργειας, συνδυαστικά με τη στασιμότητα που παρατηρείται στον εκσυγχρονισμό του Συστήματος αλλά και οι καθυστερήσεις στην ανάπτυξη νέων διασυνδέσεων και υποδομών δικτύου, δημιουργούν ρίσκο για τις επενδύσεις των ΑΠΕ, παλαιές και νέες. Επιπλέον, η Υπουργική απόφαση για τις προτεραιότητες δημιούργησε κλίμα αμφιβολίας αλλά και δυσαρέσκειας στην αγορά. Αποτέλεσμα της τελευταίας είναι η πρόβλεψη για περιορισμό της τάξεως του 50% στα νέα έργα ΑΠΕ (κυρίως ΦΒ) και η αναγκαστική ενσωμάτωση αποθήκευσης.
Η ενσωματωμένη αποθήκευση σε έργα ΑΠΕ, αποτέλεσε προφανή λύση για την Principia αλλά και άλλες εταιρίες του κλάδου, ήδη από το 2020, με πληθώρα νέων έργων να έχουν αναπτυχθεί έτσι, βάσει και του εκ των υστέρων θεσπισμένου ρυθμιστικού πλαισίου.
Η υπερθέρμανση της αγοράς, με τη προσέλκυση πολλών επενδύσεων στις ΑΠΕ, χωρίς όμως ένα συγκεκριμένο πλαίσιο ανάπτυξης, σε συνδυασμό με τη στασιμότητα που παρατηρείται στην αναβάθμιση και επέκταση των δικτύων αλλά και στην πρόοδο του εξηλεκτρισμού της οικονομίας που θα είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση της ηλεκτρικής κατανάλωσης, έχουν δημιουργήσει συνθήκες μεγάλης αβεβαιότητας, με πολλές εταιρίες του κλάδου να επανεξετάζουν τα επενδυτικά τους σχέδια καθώς και τη συνέχιση της δραστηριότητάς τους.
Η ανάγκη για βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεση στρατηγική
Προς αποφυγή λοιπόν μια κρίσης στο χώρο των ΑΠΕ που θα οδηγήσει σε μαζική αποεπένδυση, κρίνεται ως επιτακτική η ανάγκη της διαμόρφωσης βραχυπρόθεσμης αλλά και μακροπρόθεσμης στρατηγικής η οποία θα διαμορφώνει μια αγορά ίσων ευκαιριών, θα αναγνωρίζει και θα πριμοδοτεί επενδύσεις ΑΠΕ που έχουν ήδη ενσωματώσει αποθήκευση, θα διαχειρίζεται τον πολύτιμο ηλεκτρικό χώρο, συνδυάζοντας την έκδοση όρων σύνδεσης με βιώσιμες επενδύσεις, είτε μέσω διαγωνιστικών διαδικασιών, είτε στα πλαίσια λειτουργίας των αγορών (PPA, merchant κλπ) με αντίστοιχες δεσμεύσεις από τους πιθανούς επενδυτές.
Με αυτό τον τρόπο δομείται παράλληλα μία προσπάθεια να περιοριστεί η στρεβλή δευτερογενής αγορά που έχει δημιουργηθεί όλα αυτά τα χρόνια, με έργα ΑΠΕ που δεσμεύουν ηλεκτρικό χώρο και περιφέρονται για χρόνια στην αγορά αναζητώντας ικανούς επενδυτές, δρώντας σε βάρος άλλων επενδύσεων.
www.worldenergynews.gr
