Τα επόμενα 20-30 χρόνια δεν είναι δυνατόν να καλυφθούν οι ανάγκες της παγκόσμιας οικονομίας χωρίς υγρά καύσιμα
Η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται αυτή την περίοδο σε μια διαδικασία μετάβασης από μια εποχή εκατό και πλέον ετών, που κυριαρχείται από τα ορυκτά καύσιμα σε μια περίοδο όπου επικεντρώνεται στις χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
Η μείωση κόστους των τεχνολογιών καθαρής ενέργειας, οι αλλαγές των προτιμήσεων των καταναλωτών, αλλά και των κυβερνητικών πολιτικών, καθώς και οι διεθνείς συμφωνίες στρέφουν το ενδιαφέρον όλων προς αυτή τη μετάβαση. Η ταχύτητα, το χρονοδιάγραμμα και οι διαδικασίες της είναι ακόμη αβέβαιες, ενώ η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο περίπλοκη λόγω της πανδημίας του COVID-19 που πλήττει τις πετρελαϊκές εταιρείες με κατακόρυφη πτώση της ζήτησης και χαμηλές τιμές πετρελαίου.
Ωστόσο, ο κορωνοϊός ενδέχεται να αποτελέσει κινητήρια δύναμη για την μετάβαση, αφού κορυφαίες ευρωπαϊκές εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου δεσμεύουν ολοένα και μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων τους σε έργα «πράσινης» ενέργειας από τότε που ξέσπασε η πανδημία.
Σχιζοφρενική εποχή
Η κίνηση αυτή συνδέεται με την εκτίμηση ότι η παγκόσμια υγειονομική κρίση θα αφήσει πίσω της μια μακροχρόνια πτώση της ζήτησης ορυκτών καυσίμων. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμη και οι μέτοχοι των πετρελαϊκών εταιρειών πιέζουν τα στελέχη τους να υλοποιήσουν στρατηγικές για τη μετάβαση σε καθαρότερη ενέργεια. Ειδικότερα, οι ευρωπαϊκές εταιρείες πετρελαίου στρέφονται σε ηλιακά, υπεράκτια αιολικά και ηλεκτρικά οχήματα.
Μια άλλη βασική στρατηγική που ακολουθούν οι μεγάλες εταιρίες πετρελαίου είναι η στροφή στο φυσικό αέριο καθώς το θεωρούν ως ασφαλέστερη μακροπρόθεσμη επένδυση λόγω της ζήτησης για φυσικό αέριο στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας,
Όμως τα πράγματα δεν είναι μονοσήμαντα. Οι πετρελαϊκές εταιρείες ανταποκρίνονται με διαφορετικούς τρόπους στις συγκεκριμένες επιταγές. Στελέχη της αγοράς πετρελαίου χαρακτηρίζουν την εποχή μας ως σχιζοφρενική, εξηγώντας ότι από τη μια πλευρά οι εταιρίες καλούνται να παράγουν πετρέλαιο για να καλύπτουν τις ανάγκες της οικονομίας, την ίδια ώρα που οι πολιτικές που προωθούνται πιέζουν για μια «πράσινη» μετάβαση.
Τα ίδια στελέχη εκτιμούν ότι για τα επόμενα 20-30 χρόνια δεν είναι δυνατόν να καλυφθούν οι ανάγκες τόσο της ευρωπαϊκής, όσο και της παγκόσμιας οικονομίας χωρίς υγρά καύσιμα καθώς και ότι η όλη διαδικασία χρειάζεται χρόνο αφού υπάρχουν τεχνολογίες που δεν είναι ώριμες.
Μετάβαση προς τις ΑΠΕ
Όπως και να έχουν τα πράγματα όμως, μεγάλες εταιρίες όπως η BP, η Royal Dutch Shell και η Total επιδιώκουν να συμβαδίζουνμε τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλότερης κατανάλωσης άνθρακα και απομάκρυνσης από την εξάρτηση από το πετρέλαιο.
Είναι χαρακτηριστικό ότι την ώρα που ανακοίνωναν σημαντικές περικοπές σε κεφαλαιουχικές δαπάνες λόγω της μείωσης της κατανάλωσης καυσίμων που προκαλούν τα αλλεπάλληλα lockdown, οι πέντε μεγαλύτεροι παραγωγοί στην Ευρώπη – BP, Shell, Total, Eni και Equinor εντοπίζουν τις περικοπές αυτές σε δραστηριότητες που αφορούν το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, ενώ ενισχύουν τις δραστηριότητες που σχετίζονται με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Ταυτόχρονα, η ΕΕ αναμένεται να εστιάσει την οικονομική ενίσχυση σε δομές πράσινης ενέργειας μετά την κρίση ώστε να ευθυγραμμιστεί περαιτέρω με τις φιλοδοξίες της συμφωνίας του Παρισιού για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, καθιστώντας τις επενδύσεις σε αυτό τον τομέα πιο ελκυστικές. Από την άλλη, οι σημαντικά μειωμένες τιμές των ορυκτών καυσίμων από τη στιγμή που ξεκίνησε η πανδημία θα μπορούσαν να τα καταστήσουν εύκολη επιλογή για τους καταναλωτές καθώς οι οικονομίες θα ανακάμπτουν.
Από τις μεταφορές το 25% των ευρωπαϊκών εκπομπών
Πρέπει να σημειωθεί ότι οι μεταφορές αντιπροσωπεύουν σχεδόν το ένα τέταρτο των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου στην Ευρώπη, με τις οδικές μεταφορές να αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 70% αυτού του μεριδίου. Στόχος της ΕΕ είναι η μείωση κατά 60% των εκπομπών από τις μεταφορές μέχρι το 2050 σε σύγκριση με το 1990.
H αποσυμπίεση των οδικών μεταφορών, οι οποίες παρά τις πολλές προσπάθειες εξακολουθούν να εξαρτώνται πάρα πολύ από τα συμβατικά καύσιμα με βάση το πετρέλαιο, είναι μια από τις πιο δύσκολες προκλήσεις που αντιμετωπίζει το Green Deal της ΕΕ.
Η Ευρώπη δεν μπορεί αυτόματα να μετατρέψει τα οχήματα που κυκλοφορούν στους δρόμους της σε οχήματα μηδενικών εκπομπών. Για έχουν πιθανότητα επιτυχίας οι φιλοδοξίες της για μείωση εκπομπών, η ΕΕ πρέπει να κάνει καλύτερη χρήση οικονομικά αποδοτικών, εύκολα εφαρμόσιμων, χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στα αυτοκίνητα που οι Ευρωπαίοι οδηγούν τώρα και θα οδηγήσουν για πολλά χρόνια ακόμη.
Για την επίτευξη αυτού του στόχου η Ευρωπαϊκή Ένωση Υγραερίου (Liquid Gas Europe), η Ευρωπαϊκή Ένωση Ανανεώσιμης Αιθανόλης και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Βιοντίζελ (EBB), πρότειναν πρόσφατα μια σειρά μέτρων ενίσχυσης των ανανεώσιμων καυσίμων καθώς θεωρούν ότι η πολιτική της ΕΕ για την απαλλαγή από τον άνθρακα στις μεταφορές, θα πρέπει να είναι κάτι περισσότερο από το να παροτρύνει τους Ευρωπαίους να αγοράζουν νέα αυτοκίνητα με χαμηλότερες εκπομπές - ειδικά σε μια περίοδο οικονομικής ύφεσης, όταν οι πωλήσεις νέων αυτοκινήτων προβλέπεται να μειωθούν κατά 25%.
Σύμφωνα με τις προαναφερόμενες Ενώσεις η Ευρώπη πρέπει να αλλάξει την πολιτική της για την προώθηση λύσεων που θα μειώσουν τις εκπομπές από αυτά τα αυτοκίνητα, όπως η ενθάρρυνση προγραμμάτων μετασκευής υγραερίου ή η προώθηση υψηλότερων μιγμάτων βιοκαυσίμων.
Μερικές από τις πολιτικές που προτείνονται είναι και οι εξής:
-Τα πρότυπα CO2 για επιβατικά αυτοκίνητα, ελαφριά και βαρέα οχήματα να παρέχουν ισχυρό σήμα για την αγορά των οχημάτων χαμηλών εκπομπών και μηδενικών εκπομπών.
-Ένα φορολογικό καθεστώς που δίνει προτεραιότητα στην περιβαλλοντική απόδοση των καυσίμων έναντι της προσέγγισης με βάση τον όγκο θα οδηγούσε σε μείωση των τιμών και θα προσφέρει στους καταναλωτές τόσο πράσινες όσο και φθηνότερες εναλλακτικές λύσεις.
-Περαιτέρω, τα βιώσιμα βιοκαύσιμα και τα ανανεώσιμα αέρια, όπως το βιαέριο, το οποίο είναι ικανό για μείωση των εκπομπών CO2 κατά 80% σε σύγκριση με το συμβατικό υγραέριο, θα πρέπει να εξαιρούνται από τους ελάχιστους συντελεστές.
-Η διασφάλιση της εμπιστοσύνης των επενδυτών είναι το κλειδί για μια ασφαλή και ταχεία ανάπτυξη προηγμένων τεχνολογιών.
-Η εξασφάλιση επαρκούς επιπέδου στήριξης στους βιώσιμους παραγωγούς βιοκαυσίμων με βάση τις καλλιέργειες είναι καθοριστικής σημασίας για την ορθή ανάπτυξη του βιοκαυσίμου με βάση τα απόβλητα.
-Οι υποδομές εναλλακτικών καυσίμων πρέπει να αναπτυχθούν με ταχύτερο ρυθμό και να περιλαμβάνουν όλες τις επιλογές.
-Ο αριθμός των σημείων φόρτισης και των σταθμών ανεφοδιασμού θα πρέπει να αυξηθεί σημαντικά, αναγνωρίζοντας ταυτόχρονα τα οφέλη της επανατοποθέτησης της υπάρχουσας υποδομής για την παροχή καυσίμων χαμηλών και ουδέτερων εκπομπών άνθρακα.
-Τα σωστά κίνητρα πρέπει να υποστηρίζουν την αγορά οχημάτων με εναλλακτικά καύσιμα, ενισχύοντας τη ζήτηση. Οι τεχνολογίες χαμηλών και μηδενικών εκπομπών πρέπει να είναι προσιτές, βολικές και εμπορικά βιώσιμες για να τις υιοθετήσουν οι καταναλωτές και οι μεταφορείς.
Δεκέμβριος 2020 - www.worldenergynews.gr
Η μείωση κόστους των τεχνολογιών καθαρής ενέργειας, οι αλλαγές των προτιμήσεων των καταναλωτών, αλλά και των κυβερνητικών πολιτικών, καθώς και οι διεθνείς συμφωνίες στρέφουν το ενδιαφέρον όλων προς αυτή τη μετάβαση. Η ταχύτητα, το χρονοδιάγραμμα και οι διαδικασίες της είναι ακόμη αβέβαιες, ενώ η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο περίπλοκη λόγω της πανδημίας του COVID-19 που πλήττει τις πετρελαϊκές εταιρείες με κατακόρυφη πτώση της ζήτησης και χαμηλές τιμές πετρελαίου.
Ωστόσο, ο κορωνοϊός ενδέχεται να αποτελέσει κινητήρια δύναμη για την μετάβαση, αφού κορυφαίες ευρωπαϊκές εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου δεσμεύουν ολοένα και μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων τους σε έργα «πράσινης» ενέργειας από τότε που ξέσπασε η πανδημία.
Σχιζοφρενική εποχή
Η κίνηση αυτή συνδέεται με την εκτίμηση ότι η παγκόσμια υγειονομική κρίση θα αφήσει πίσω της μια μακροχρόνια πτώση της ζήτησης ορυκτών καυσίμων. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμη και οι μέτοχοι των πετρελαϊκών εταιρειών πιέζουν τα στελέχη τους να υλοποιήσουν στρατηγικές για τη μετάβαση σε καθαρότερη ενέργεια. Ειδικότερα, οι ευρωπαϊκές εταιρείες πετρελαίου στρέφονται σε ηλιακά, υπεράκτια αιολικά και ηλεκτρικά οχήματα.
Μια άλλη βασική στρατηγική που ακολουθούν οι μεγάλες εταιρίες πετρελαίου είναι η στροφή στο φυσικό αέριο καθώς το θεωρούν ως ασφαλέστερη μακροπρόθεσμη επένδυση λόγω της ζήτησης για φυσικό αέριο στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας,
Όμως τα πράγματα δεν είναι μονοσήμαντα. Οι πετρελαϊκές εταιρείες ανταποκρίνονται με διαφορετικούς τρόπους στις συγκεκριμένες επιταγές. Στελέχη της αγοράς πετρελαίου χαρακτηρίζουν την εποχή μας ως σχιζοφρενική, εξηγώντας ότι από τη μια πλευρά οι εταιρίες καλούνται να παράγουν πετρέλαιο για να καλύπτουν τις ανάγκες της οικονομίας, την ίδια ώρα που οι πολιτικές που προωθούνται πιέζουν για μια «πράσινη» μετάβαση.
Τα ίδια στελέχη εκτιμούν ότι για τα επόμενα 20-30 χρόνια δεν είναι δυνατόν να καλυφθούν οι ανάγκες τόσο της ευρωπαϊκής, όσο και της παγκόσμιας οικονομίας χωρίς υγρά καύσιμα καθώς και ότι η όλη διαδικασία χρειάζεται χρόνο αφού υπάρχουν τεχνολογίες που δεν είναι ώριμες.
Μετάβαση προς τις ΑΠΕ
Όπως και να έχουν τα πράγματα όμως, μεγάλες εταιρίες όπως η BP, η Royal Dutch Shell και η Total επιδιώκουν να συμβαδίζουνμε τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλότερης κατανάλωσης άνθρακα και απομάκρυνσης από την εξάρτηση από το πετρέλαιο.
Είναι χαρακτηριστικό ότι την ώρα που ανακοίνωναν σημαντικές περικοπές σε κεφαλαιουχικές δαπάνες λόγω της μείωσης της κατανάλωσης καυσίμων που προκαλούν τα αλλεπάλληλα lockdown, οι πέντε μεγαλύτεροι παραγωγοί στην Ευρώπη – BP, Shell, Total, Eni και Equinor εντοπίζουν τις περικοπές αυτές σε δραστηριότητες που αφορούν το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, ενώ ενισχύουν τις δραστηριότητες που σχετίζονται με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Ταυτόχρονα, η ΕΕ αναμένεται να εστιάσει την οικονομική ενίσχυση σε δομές πράσινης ενέργειας μετά την κρίση ώστε να ευθυγραμμιστεί περαιτέρω με τις φιλοδοξίες της συμφωνίας του Παρισιού για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, καθιστώντας τις επενδύσεις σε αυτό τον τομέα πιο ελκυστικές. Από την άλλη, οι σημαντικά μειωμένες τιμές των ορυκτών καυσίμων από τη στιγμή που ξεκίνησε η πανδημία θα μπορούσαν να τα καταστήσουν εύκολη επιλογή για τους καταναλωτές καθώς οι οικονομίες θα ανακάμπτουν.
Από τις μεταφορές το 25% των ευρωπαϊκών εκπομπών
Πρέπει να σημειωθεί ότι οι μεταφορές αντιπροσωπεύουν σχεδόν το ένα τέταρτο των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου στην Ευρώπη, με τις οδικές μεταφορές να αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 70% αυτού του μεριδίου. Στόχος της ΕΕ είναι η μείωση κατά 60% των εκπομπών από τις μεταφορές μέχρι το 2050 σε σύγκριση με το 1990.
H αποσυμπίεση των οδικών μεταφορών, οι οποίες παρά τις πολλές προσπάθειες εξακολουθούν να εξαρτώνται πάρα πολύ από τα συμβατικά καύσιμα με βάση το πετρέλαιο, είναι μια από τις πιο δύσκολες προκλήσεις που αντιμετωπίζει το Green Deal της ΕΕ.
Η Ευρώπη δεν μπορεί αυτόματα να μετατρέψει τα οχήματα που κυκλοφορούν στους δρόμους της σε οχήματα μηδενικών εκπομπών. Για έχουν πιθανότητα επιτυχίας οι φιλοδοξίες της για μείωση εκπομπών, η ΕΕ πρέπει να κάνει καλύτερη χρήση οικονομικά αποδοτικών, εύκολα εφαρμόσιμων, χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στα αυτοκίνητα που οι Ευρωπαίοι οδηγούν τώρα και θα οδηγήσουν για πολλά χρόνια ακόμη.
Για την επίτευξη αυτού του στόχου η Ευρωπαϊκή Ένωση Υγραερίου (Liquid Gas Europe), η Ευρωπαϊκή Ένωση Ανανεώσιμης Αιθανόλης και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Βιοντίζελ (EBB), πρότειναν πρόσφατα μια σειρά μέτρων ενίσχυσης των ανανεώσιμων καυσίμων καθώς θεωρούν ότι η πολιτική της ΕΕ για την απαλλαγή από τον άνθρακα στις μεταφορές, θα πρέπει να είναι κάτι περισσότερο από το να παροτρύνει τους Ευρωπαίους να αγοράζουν νέα αυτοκίνητα με χαμηλότερες εκπομπές - ειδικά σε μια περίοδο οικονομικής ύφεσης, όταν οι πωλήσεις νέων αυτοκινήτων προβλέπεται να μειωθούν κατά 25%.
Προτεινόμενα μέτρα πολιτικής
Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία από την ευρωπαϊκή ένωση αυτοκινητοβιομηχανίας ACEA, το 97% των πωλήσεων νέων αυτοκινήτων το 2019 ήταν οχήματα με κινητήρες εσωτερικής καύσης.
Σύμφωνα με τις προαναφερόμενες Ενώσεις η Ευρώπη πρέπει να αλλάξει την πολιτική της για την προώθηση λύσεων που θα μειώσουν τις εκπομπές από αυτά τα αυτοκίνητα, όπως η ενθάρρυνση προγραμμάτων μετασκευής υγραερίου ή η προώθηση υψηλότερων μιγμάτων βιοκαυσίμων.
Μερικές από τις πολιτικές που προτείνονται είναι και οι εξής:
-Τα πρότυπα CO2 για επιβατικά αυτοκίνητα, ελαφριά και βαρέα οχήματα να παρέχουν ισχυρό σήμα για την αγορά των οχημάτων χαμηλών εκπομπών και μηδενικών εκπομπών.
-Ένα φορολογικό καθεστώς που δίνει προτεραιότητα στην περιβαλλοντική απόδοση των καυσίμων έναντι της προσέγγισης με βάση τον όγκο θα οδηγούσε σε μείωση των τιμών και θα προσφέρει στους καταναλωτές τόσο πράσινες όσο και φθηνότερες εναλλακτικές λύσεις.
-Περαιτέρω, τα βιώσιμα βιοκαύσιμα και τα ανανεώσιμα αέρια, όπως το βιαέριο, το οποίο είναι ικανό για μείωση των εκπομπών CO2 κατά 80% σε σύγκριση με το συμβατικό υγραέριο, θα πρέπει να εξαιρούνται από τους ελάχιστους συντελεστές.
-Η διασφάλιση της εμπιστοσύνης των επενδυτών είναι το κλειδί για μια ασφαλή και ταχεία ανάπτυξη προηγμένων τεχνολογιών.
-Η εξασφάλιση επαρκούς επιπέδου στήριξης στους βιώσιμους παραγωγούς βιοκαυσίμων με βάση τις καλλιέργειες είναι καθοριστικής σημασίας για την ορθή ανάπτυξη του βιοκαυσίμου με βάση τα απόβλητα.
-Οι υποδομές εναλλακτικών καυσίμων πρέπει να αναπτυχθούν με ταχύτερο ρυθμό και να περιλαμβάνουν όλες τις επιλογές.
-Ο αριθμός των σημείων φόρτισης και των σταθμών ανεφοδιασμού θα πρέπει να αυξηθεί σημαντικά, αναγνωρίζοντας ταυτόχρονα τα οφέλη της επανατοποθέτησης της υπάρχουσας υποδομής για την παροχή καυσίμων χαμηλών και ουδέτερων εκπομπών άνθρακα.
-Τα σωστά κίνητρα πρέπει να υποστηρίζουν την αγορά οχημάτων με εναλλακτικά καύσιμα, ενισχύοντας τη ζήτηση. Οι τεχνολογίες χαμηλών και μηδενικών εκπομπών πρέπει να είναι προσιτές, βολικές και εμπορικά βιώσιμες για να τις υιοθετήσουν οι καταναλωτές και οι μεταφορείς.
Δεκέμβριος 2020 - www.worldenergynews.gr
