Οι κρίσεις που γνωρίζει ο πλανήτης διαδραματίζονται σε μια εποχή που μεγάλες οικονομίες και μεγάλες εταιρείες διαμορφώνουν σχέδια για να απομακρυνθούν από τα ορυκτά καύσιμα σε εναλλακτικές λύσεις χαμηλών και μηδενικών εκπομπών, γεγονός που έχει καταστήσει τη μετάβαση δύσκολο στόχο
Από την πανδημία του Covid-19 και τα σοκ στην αλυσίδα εφοδιασμού, έως τον αυξανόμενο πληθωρισμό και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, κυβερνήσεις και επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο προσπαθούν να αντιμετωπίσουν και να επιλύσουν τις απανωτές μεγάλες κρίσεις - αλληλένδετες οι περισσότερες - σε πολλαπλά μέτωπα που έχουν δημιουργήσει δισεπύλητα διλήμματα, επισημαίνει σε ανάλυσή του το CNBC.
Σε αυτό το δύσκολο σκηνικό, οι αγορές ενέργειας έχουν διαταραχθεί, με τις τιμές του φυσικού αερίου και του πετρελαίου να αυξάνονται και τους φόβους για την ασφάλεια του εφοδιασμού —η Ρωσία είναι σημαντικός εξαγωγέας υδρογονανθράκων— εντείνονται με τον πόλεμο στην Ουκρανία.
«Λάθος» εποχή για την κρίση;
Όλα τα παραπάνω διαδραματίζονται σε μια εποχή που μεγάλες οικονομίες και μεγάλες εταιρείες διαμορφώνουν σχέδια για να απομακρυνθούν από τα ορυκτά καύσιμα σε εναλλακτικές λύσεις χαμηλών και μηδενικών εκπομπών.
Τα γεγονότα στην Ευρώπη τους τελευταίους μήνες έχουν ανακουφίσει την ευθραυστότητα αυτής της προγραμματισμένης ενεργειακής μετάβασης.
Μιλώντας στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός την περασμένη εβδομάδα, ο Fatih Birol ο εκτελεστικός διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, είπε ότι πιστεύει ότι βρισκόμαστε «στη μέση της πρώτης παγκόσμιας ενεργειακής κρίσης».
Κατά τη διάρκεια μιας ξεχωριστής συζήτησης στο Νταβός, υπό τον συντονιστή του Steve Sedgwick του CNBC, μια ομάδα ειδικών και επιχειρηματικών ηγετών αναφέρθηκε στον τρόπο με τον οποίο ο κόσμος θα μπορούσε να βρει καλύτερα μια διέξοδο από την ταραχώδη κατάσταση που αντιμετωπίζει τώρα.
Σταυροδρόμι
«Βρισκόμαστε σε ένα σταυροδρόμι», είπε η María Mendiluce, Διευθύνουσα Σύμβουλος του We Mean Business Coalition.
«Θα μπορούσε κανείς να σκεφτεί ότι, λόγω της ενεργειακής κρίσης, είναι λογικό να επενδύουμε σε ορυκτά καύσιμα, αλλά είναι μάλλον το αντίθετο», είπε.
Το αέριο ήταν πλέον πιο ακριβό από την ηλιακή ή την αιολική ενέργεια, υποστήριξε η Mendiluce.
Ο στόχος της διατήρησης της υπερθέρμανσης του πλανήτη σε 1,5 βαθμό πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα - βασικό μέρος της Συμφωνίας του Παρισιού - ήταν, είπε, «νεκρός εκτός και αν επιταχύνουμε τη μετάβαση».
Η καθαρή ενέργεια, είπε η Mendiluce, παρείχε ενεργειακή ασφάλεια, θέσεις εργασίας, ένα υγιές περιβάλλον και ήταν ανταγωνιστική στο κόστος.
«Έτσι είναι τώρα ή ποτέ… αν πρόκειται να επενδύσετε, προτιμάτε να επενδύσετε σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας παρά… σε ένα περιουσιακό στοιχείο που μπορεί να λανθάνει πολύ σύντομα».
Συνέχεια της χρήσης αερίου
Ο Patrick Allman-Ward Διευθύνων Σύμβουλος της Dana Gas, μιας εταιρείας φυσικού αερίου εισηγμένη στο Άμπου Ντάμπι, υποστήριξε τη συνέχιση της χρήσης του φυσικού αερίου τα επόμενα χρόνια.
«Όπως μπορείτε να φανταστείτε, πιστεύω ακράδαντα στο φυσικό αέριο ως μεταβατικό καύσιμο και στον συνδυασμό, ιδιαίτερα του φυσικού αερίου μαζί με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, για την επίλυση του προβλήματος διαλείπουσας λειτουργίας», είπε.
«Επειδή ναι, πρέπει να πάμε με τις ΑΠΕ όσο πιο γρήγορα μπορούμε για να επιτύχουμε τους καθαρούς μηδενικούς μας στόχους.
Αλλά… ο άνεμος δεν φυσάει συνέχεια, και ο ήλιος δεν λάμπει όλη την ώρα.
Άρα πρέπει να λύσουμε αυτό το πρόβλημα διαλείπουσας περιόδου».
Το αέριο ως μεταβατικό... καύσιμο
Η ιδέα της χρήσης του φυσικού αερίου ως καυσίμου «μετάβασης» που θα γεφυρώσει το χάσμα ανάμεσα σε έναν κόσμο όπου κυριαρχούν τα ορυκτά καύσιμα σε έναν κόσμο όπου οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι στην πλειονότητα δεν είναι καινούργια και αποτελεί πηγή έντονων συζητήσεων εδώ και καιρό.
Οι επικριτές της ιδέας περιλαμβάνουν οργανισμούς όπως το Climate Action Network, το οποίο έχει την έδρα του στη Γερμανία και αποτελείται από περισσότερες από 1.500 οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών από περισσότερες από 130 χώρες.
Τον Μάιο του 2021, όταν η CAN παρουσίασε τη θέση της για το θέμα, υποστήριξε ότι «ο ρόλος του ορυκτού αερίου στη μετάβαση σε 100% ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι περιορισμένος και δεν δικαιολογεί αύξηση της παραγωγής ή της κατανάλωσης ορυκτού αερίου, ούτε επενδύσεις σε νέες υποδομές ορυκτών αερίων».
Η μετάβαση όμως δεν μπορεί να γίνει εύκολα βραχυπρόθεσμα και υπό τις υπάρχουσες συνθήκες τα χρειαστεί περισσότερο χρόνο.
Όπως είπε η Mendiluce «η αγορά ζητά περισσότερο φυσικό αέριο [...] οι εταιρείες που τώρα εξαρτώνται από αυτό και έχουν υψηλό κίνδυνο, αναζητούν τρόπους να το αλλάξουν.
Ίσως δεν μπορούν να το κάνουν βραχυπρόθεσμα, αλλά ξέρουν ότι θα το κάνουν μεσοπρόθεσμα».
Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τόνισε, ήταν μια «ανταγωνιστική πηγή ενέργειας», αλλά η ταχύτητα ανάπτυξης είναι πλέον το κλειδί.
«Επομένως, αν επρόκειτο να επενδύσω… θα ήμουν πολύ προσεκτικός να μην επενδύσω σε υποδομές που θα λανθάνουν».
www.worldenergynews.gr
Σε αυτό το δύσκολο σκηνικό, οι αγορές ενέργειας έχουν διαταραχθεί, με τις τιμές του φυσικού αερίου και του πετρελαίου να αυξάνονται και τους φόβους για την ασφάλεια του εφοδιασμού —η Ρωσία είναι σημαντικός εξαγωγέας υδρογονανθράκων— εντείνονται με τον πόλεμο στην Ουκρανία.
«Λάθος» εποχή για την κρίση;
Όλα τα παραπάνω διαδραματίζονται σε μια εποχή που μεγάλες οικονομίες και μεγάλες εταιρείες διαμορφώνουν σχέδια για να απομακρυνθούν από τα ορυκτά καύσιμα σε εναλλακτικές λύσεις χαμηλών και μηδενικών εκπομπών.
Τα γεγονότα στην Ευρώπη τους τελευταίους μήνες έχουν ανακουφίσει την ευθραυστότητα αυτής της προγραμματισμένης ενεργειακής μετάβασης.
Μιλώντας στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός την περασμένη εβδομάδα, ο Fatih Birol ο εκτελεστικός διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, είπε ότι πιστεύει ότι βρισκόμαστε «στη μέση της πρώτης παγκόσμιας ενεργειακής κρίσης».
Κατά τη διάρκεια μιας ξεχωριστής συζήτησης στο Νταβός, υπό τον συντονιστή του Steve Sedgwick του CNBC, μια ομάδα ειδικών και επιχειρηματικών ηγετών αναφέρθηκε στον τρόπο με τον οποίο ο κόσμος θα μπορούσε να βρει καλύτερα μια διέξοδο από την ταραχώδη κατάσταση που αντιμετωπίζει τώρα.
Σταυροδρόμι
«Βρισκόμαστε σε ένα σταυροδρόμι», είπε η María Mendiluce, Διευθύνουσα Σύμβουλος του We Mean Business Coalition.
«Θα μπορούσε κανείς να σκεφτεί ότι, λόγω της ενεργειακής κρίσης, είναι λογικό να επενδύουμε σε ορυκτά καύσιμα, αλλά είναι μάλλον το αντίθετο», είπε.
Το αέριο ήταν πλέον πιο ακριβό από την ηλιακή ή την αιολική ενέργεια, υποστήριξε η Mendiluce.
Ο στόχος της διατήρησης της υπερθέρμανσης του πλανήτη σε 1,5 βαθμό πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα - βασικό μέρος της Συμφωνίας του Παρισιού - ήταν, είπε, «νεκρός εκτός και αν επιταχύνουμε τη μετάβαση».
Η καθαρή ενέργεια, είπε η Mendiluce, παρείχε ενεργειακή ασφάλεια, θέσεις εργασίας, ένα υγιές περιβάλλον και ήταν ανταγωνιστική στο κόστος.
«Έτσι είναι τώρα ή ποτέ… αν πρόκειται να επενδύσετε, προτιμάτε να επενδύσετε σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας παρά… σε ένα περιουσιακό στοιχείο που μπορεί να λανθάνει πολύ σύντομα».
Συνέχεια της χρήσης αερίου
Ο Patrick Allman-Ward Διευθύνων Σύμβουλος της Dana Gas, μιας εταιρείας φυσικού αερίου εισηγμένη στο Άμπου Ντάμπι, υποστήριξε τη συνέχιση της χρήσης του φυσικού αερίου τα επόμενα χρόνια.
«Όπως μπορείτε να φανταστείτε, πιστεύω ακράδαντα στο φυσικό αέριο ως μεταβατικό καύσιμο και στον συνδυασμό, ιδιαίτερα του φυσικού αερίου μαζί με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, για την επίλυση του προβλήματος διαλείπουσας λειτουργίας», είπε.
«Επειδή ναι, πρέπει να πάμε με τις ΑΠΕ όσο πιο γρήγορα μπορούμε για να επιτύχουμε τους καθαρούς μηδενικούς μας στόχους.
Αλλά… ο άνεμος δεν φυσάει συνέχεια, και ο ήλιος δεν λάμπει όλη την ώρα.
Άρα πρέπει να λύσουμε αυτό το πρόβλημα διαλείπουσας περιόδου».
Το αέριο ως μεταβατικό... καύσιμο
Η ιδέα της χρήσης του φυσικού αερίου ως καυσίμου «μετάβασης» που θα γεφυρώσει το χάσμα ανάμεσα σε έναν κόσμο όπου κυριαρχούν τα ορυκτά καύσιμα σε έναν κόσμο όπου οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι στην πλειονότητα δεν είναι καινούργια και αποτελεί πηγή έντονων συζητήσεων εδώ και καιρό.
Οι επικριτές της ιδέας περιλαμβάνουν οργανισμούς όπως το Climate Action Network, το οποίο έχει την έδρα του στη Γερμανία και αποτελείται από περισσότερες από 1.500 οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών από περισσότερες από 130 χώρες.
Τον Μάιο του 2021, όταν η CAN παρουσίασε τη θέση της για το θέμα, υποστήριξε ότι «ο ρόλος του ορυκτού αερίου στη μετάβαση σε 100% ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι περιορισμένος και δεν δικαιολογεί αύξηση της παραγωγής ή της κατανάλωσης ορυκτού αερίου, ούτε επενδύσεις σε νέες υποδομές ορυκτών αερίων».
Η μετάβαση όμως δεν μπορεί να γίνει εύκολα βραχυπρόθεσμα και υπό τις υπάρχουσες συνθήκες τα χρειαστεί περισσότερο χρόνο.
Όπως είπε η Mendiluce «η αγορά ζητά περισσότερο φυσικό αέριο [...] οι εταιρείες που τώρα εξαρτώνται από αυτό και έχουν υψηλό κίνδυνο, αναζητούν τρόπους να το αλλάξουν.
Ίσως δεν μπορούν να το κάνουν βραχυπρόθεσμα, αλλά ξέρουν ότι θα το κάνουν μεσοπρόθεσμα».
Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τόνισε, ήταν μια «ανταγωνιστική πηγή ενέργειας», αλλά η ταχύτητα ανάπτυξης είναι πλέον το κλειδί.
«Επομένως, αν επρόκειτο να επενδύσω… θα ήμουν πολύ προσεκτικός να μην επενδύσω σε υποδομές που θα λανθάνουν».
www.worldenergynews.gr
