ΕΕ: Ανοιχτό το μοντέλο αμοιβής των φορέων διαχείρισης των δικτύων υδρογόνου - Οι κατευθύνσεις της Επιτροπής

Καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση οριστικοποιεί τους κανόνες για το υδρογόνο και το φυσικό αέριο, ανοιχτά παραμένουν βασικά ζητήματα όπως για παράδειγμα το μοντέλο αμοιβής των φορέων διαχείρισης των δικτύων ώστε να χρηματοδοτηθεί η υποδομή υδρογόνου. Πάντως σε αυτή τη φάση και με στόχο την υποστήριξη της δημιουργίας αγοράς υδρογόνου οι χρηματοδοτήσεις από ευρωπαϊκά κονδύλια project υδρογόνου γίνονται μέσω μιας σειράς εργαλείων, όπως το REPower EU, το Ταμείο Καινοτομίας και το Connecting Europe Facility.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει παρουσιάσει το «πακέτο αγοράς υδρογόνου και απανθρακωμένου αερίου», ανοίγοντας το δρόμο για τη μετάβαση της Ευρώπης προς τα καύσιμα χαμηλών εκπομπών άνθρακα.

Ως φάση δημιουργίας της αγοράς προσδιορίζεται η περίοδος 2027-2035, όπου βασικό ζητούμενο θα είναι η δημιουργία οικονομιών κλίμακας για να μειωθεί το κόστος, ενώ κατά την περίοδο 2035-2050- αναμένεται η φάση της ανάπτυξης και ωρίμανσης της αγοράς, καθώς το κόστος θα έχει εξορθολογιστεί, θα υπάρχει εμπορική ωριμότητα και οι υποδομές θα στηρίζουν το διασυνοριακό εμπόριο.
Όσο όμως εμφανίζονται νέα έργα στον τομέα του υδρογόνου, η αγορά ζητά σαφείς κανόνες προκειμένου να ενθαρρύνουν οι επενδύσεις στον εφοδιασμό με υδρογόνο αλλά και στις υποδομές μεταφορών.

Πρόταση για κατάργηση δασμών

Μεταξύ των βασικών αβεβαιοτήτων είναι το μοντέλο αμοιβής για τη χρηματοδότηση της υποδομής υδρογόνου.
Στην αρχική της πρόταση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την κατάργηση των διασυνοριακών δασμών για τη μεταφορά υδρογόνου, υποστηρίζοντας ότι αυτό εμποδίζει το εμπόριο μεταξύ των χωρών της ΕΕ.

Ωστόσο η κατάργηση των διασυνοριακών δασμών απορρίπτεται από την ENTSOG, την ένωση ευρωπαϊκών φορέων εκμετάλλευσης δικτύων αερίου υποστηρίζοντας ότι αυτό θα προκαλούσε «σημαντική πολυπλοκότητα» για τους φορείς εκμετάλλευσης αγωγών χωρίς να μειώσει το κόστος για τους καταναλωτές.

Στην Ελλάδα η συζήτηση αυτή δεν έχει ακόμη φθάσει, όμως όλοι οι μεγάλοι ενεργειακοί παίκτες επιδιώκουν να βρίσκονται εντός του παιχνιδιού και προχωρούν σε πιλοτικά έργα υδρογόνου. Ταυτόχρονα το νέο ΕΣΕΚ θέτει υψηλούς στόχους ανάπτυξης της αγοράς υδρογόνου και συγκεκριμένα προβλέπει την εγκατάσταση 1,7 GW συστημάτων ηλεκτρόλυσης για το 2030, που αντιστοιχούν σε παραγωγή 135 εκατ. τόνων. Με ορίζοντα δε το 2050 η ισχύς αυτή αναμένεται να φτάσει πάνω από τα 30 GW. Παράλληλα, το ποσοστό της ανάμειξης υδρογόνου στο διανεμόμενο αέριο της χώρας μας τοποθετείται σε 5,6% για το 2030 με απώτερο στόχο να φτάσει το 15,4% ως το 2050 σταδιακά.

Αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα τα έργα που έχουν ήδη λάβει χρηματοδότηση από την ΕΕ στο πλαίσιο του ΙPCEI «Υδρογόνο» είναι το έργο Η2CAT της εταιρείας B&T Composites που αφορά σε υποδομές από ανθρακονήματα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την μεταφορά ή την αποθήκευση υδρογόνου και το GreenHippo της Advent Technologies για την κατασκευή μονάδας παραγωγής ηλεκτρολυτών και κυψελών καυσίμου στη Δυτική Μακεδονία.

Παραγωγή μέσω ηλεκτρόλυσης

Εξάλλου η τσιμεντοβιομηχανία ΤΙΤΑΝ παρουσίασε πρόσφατα το project H2CEM που θα επιδοτηθεί με 60 εκατ. ευρώ για την παραγωγή πράσινου υδρογόνου μέσω ηλεκτρόλυσης με ενέργεια που θα προέρχεται από σταθμούς ΑΠΕ.

Εξάλλου η Motor Oil, προωθεί το Blue Med που αναπτύσσεται σε φάσεις και αναμένεται να ολοκληρωθεί πλήρως έως το 2027. Αυτή τη στιγμή υπό ανάπτυξη βρίσκεται το σκέλος που αφορά στη δημιουργία μονάδας με σύστημα ηλεκτρολυτικών κυψελών ισχύος 30 MW για την παραγωγή πράσινου υδρογόνου, την κατασκευή πέντε μονάδων ανεφοδιασμού υδρογόνου και τη δημιουργία ενός νέου στόλου ρυμουλκούμενων βυτιοφόρων υψηλής πίεσης, μαζί με τον σχετικό εξοπλισμό συμπίεσης υδρογόνου για τη διανομή εντός της Ελλάδας.

Παράλληλα η Motor Oil και η ΔΕΗ έχουν συστήσει την κοινοπραξία Hellenic Hydrogen. Το πρώτο έργο της είναι το s-ARTEMIS που περιλαμβάνει την ανάπτυξη μονάδας ηλεκτρόλυσης 100 MW για την παραγωγή περίπου 11.789 τόνων ανανεώσιμου υδρογόνου με χρήση αιολικής και ηλιακής ενέργειας στο Αμύνταιο της Δυτικής Μακεδονίας.

Από την πλευρά της η Helleniq Energy, σχεδιάζεται πιλοτικό έργο παραγωγής πράσινου υδρογόνου με ηλεκτρόλυση, με εγκατάσταση μονάδας ισχύος 10 MW στο διυλιστήριο της Ελευσίνας. Το έργο επιδιώκεται να τεθεί σε λειτουργία στο τέλος του 2024. Το υδρογόνο που θα παραχθεί μπορεί είτε να καταναλωθεί εντός του διυλιστηρίου, είτε να μεταφερθεί, τροφοδοτώντας σταθμούς ανεφοδιασμού υδρογόνου.

Τέλος, ο ΔΕΣΦΑ από κοινού με την Bulgartransgaz σχεδιάζουν δυο projects. Το πρώτο αφορά στην αναβάθμιση των υφιστάμενων υποδομών των δυο Διαχειριστών ώστε να μπορούν να μεταφέρουν υδρογόνο σε πρόσμειξη με φυσικό αέριο. Το δεύτερο αφορά στην κατασκευή ενός δικτύου αγωγών για τη μεταφορά καθαρού υδρογόνου.

www.worldenergynews.gr