Ζούμε σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από μεγάλες προκλήσεις στον ενεργειακό τομέα. Ο πόλεμος στην Ουκρανία, η νέα πολιτική Τραμπ για τις ΗΠΑ καθώς και οι στόχοι βιωσιμότητας που δεν παύουν να ισχύουν, επιταχύνουν τη στρατηγική για ενεργειακή αυτονομία, γράφει ο Ηλεκτρολόγος Μηχανικός ΕΜΠ και ιδιοκτήτης της εταιρείας Anysma
Την τελευταία δεκαετία έχει γίνει ευρέως γνωστό ότι οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας μπορούν να δώσουν άμεσες απαντήσεις στη μείωση του ενεργειακού κόστους, ιδίως με τις αυξανόμενες, ολοένα και πιο ασταθείς τιμές της ενέργειας. Η παραγωγή δε ηλεκτρικής ενέργειας με τη χρήση φωτοβολταϊκών, αποτελεί την πλέον οικονομική μορφή ενέργειας, την ίδια στιγμή που το κόστος εγκατάστασης έχει μειωθεί περισσότερο από δέκα φορές.
Είναι γεγονός ότι η Ελλάδα πλέον αποτελεί θετικό παράδειγμα αλλαγής πορείας. Για το 2024 το μερίδιο ανανεώσιμων πηγών στην συνολική κατανάλωση ηλεκτρισμού σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat έφτασε το 50%, φέρνοντας την Ελλάδα στην ενδέκατη θέση μεταξύ των 27 χωρών, όταν 10 χρόνια νωρίτερα βρισκόμασταν στην προτελευταία θέση. Την ίδια χρονιά πετύχαμε και τον ουσιαστικό εκμηδενισμό των καθαρών εισαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας, με τη χώρα μας να μετατρέπεται οριακά σε καθαρό εξαγωγέα, κάτι που δεν έχει ξανασυμβεί μετά το 2000.
Στην Κρήτη οι εγκατεστημένες μονάδες ΑΠΕ αθροίζονται σε δυναμικό λιγότερο από 400 MW, ενώ με την ολοκλήρωση της ηλεκτρικής διασύνδεσης, κατά τα φαινόμενα το καλοκαίρι του 2025, το περιθώριο εγκατάστασης ΑΠΕ θα μεταβληθεί στα 2.500ΜW.
Ζούμε σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από μεγάλες προκλήσεις στον ενεργειακό τομέα. Ο πόλεμος στην Ουκρανία, η νέα πολιτική Τραμπ για τις ΗΠΑ καθώς και οι στόχοι βιωσιμότητας που δεν παύουν να ισχύουν, επιταχύνουν τη στρατηγική για ενεργειακή αυτονομία.
To δίκτυο όμως παραμένει κορεσμένο και αδύναμο, όπως και στα περισσότερα νησία. Σύμφωνα με την έκθεση της ΔιαΝΕΟσις, το 2024 περίπου 860 GWh πράσινης ενέργειας δεν μπόρεσαν να απορροφηθούν από το σύστημα, έναντι 228 GWh το 2023, λόγω περιορισμών στη χωρητικότητα των δικτύων μεταφοράς και διανομής. Το αδύναμο δίκτυο σε συνδυασμό με το γερασμένο στόλο ακινήτων της χώρας, οι πλειονότητα των οποίων δεν είναι εξοπλισμένα με τεχνολογίες κτηρίων που μειώνουν την ενεργειακή κατανάλωση, είναι θα έλεγα οι βασικές προκλήσεις που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε.
Στην εποχή όμως των μεγάλων προκλήσεων, υπάρχουν και μεγάλες ευκαιρίες που οι πολίτες δεν θα πρέπει να αφήσουν ανεκμετάλλευτες. Οι δυνατότητα εγκατάστασης ΑΠΕ και μάλιστα σε αρκετές περιπτώσεις με επιδοτούμενα προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης και εξοικονόμησης!
H αυτοπαραγωγή ενέργειας με εγκατάσταση φωτοβολταϊκών με το νέο σύστημα Net – Billing επιτρέπει ταυτοχρονισμένο και εικονικό συμψηφισμό, όπως και η ενεργειακή αναβάθμιση της κατοικίας με το πρόγραμμα «Εξοικονομώ 2025». Εγκαθιστώντας σύγχρονες τεχνολογίες και προϊόντα (ηλιακό θερμοσίφωνα, αντλία θερμότητας, μπαταρία κτλπ) επιταχύνετε τον ενεργειακό σας μετασχηματισμό και εξοικονομείτε ενέργεια εώς κ§αι 30. Εδώ, έρχεται και το πρόγραμμα «Μπαταρίες για Επιχειρήσεις» το οποίο θα δώσει λύσει στην αποθήκευση και αξιοποίηση της ενέργειας που παράγεται από τα φωτοβολταϊκά.
Τα παραπάνω προγράμματα αποτελούν ισχυρά εργαλεία που είναι διαθέσιμα στους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Αρκούν όμως μόνα τους για να δώσουν την απάντηση στις ενεργειακές προκλήσεις της εποχής; Την ίδια στιγμή, είναι συμπεριληπτικά και υλοποιούνται με ταχείς ρυθμούς; Για παράδειγμα στην Κρήτη, το Net-Billing άνοιξε με σημαντική καθυστέρηση ύστερα από πολύμηνη αναμονή και παύση του Net-Metering.
Η συνεργασία λοιπόν όλων των μελών του ενεργειακού οικοσυστήματος, από τον φορέα, τον μελετητή και εγκαταστάτη μέχρι τον τελικό καταναλωτή, θα είναι καθοριστική για την επιτυχία των προγραμμάτων και κατ’ επέκταση της ενεργειακής μετάβασης. Και θα πρέπει πάντα να έχουμε στην άκρη του μυαλού μας, δεν νοείται ενεργειακή μετάβαση χωρίς αυτή να «αγγίζει» τον τελικό καταναλωτή.
Τέλος, το πλαίσιο και η ταχύτητα, είναι ο δεύτερος παράγοντας που θα λύσει το γρίφο της ενεργειακής αυτονομίας και του βιώσιμου μετασχηματισμού. Όσο περισσότερα νοικοκυριά και επιχειρήσεις τα αξιοποιήσουν, θα δούμε το κόστος της ενεργειακής μας κατανάλωσης να ισορροπεί και το περιβαλλοντικό μας αποτύπωμα να μειώνεται. Φυσικά, το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα δεν παύει να ισχύει για όσους επωφεληθούν πρώτοι και ενταχθούν στην «κούρσα» του ενεργειακού μετασχηματισμού.
Είναι γεγονός ότι η Ελλάδα πλέον αποτελεί θετικό παράδειγμα αλλαγής πορείας. Για το 2024 το μερίδιο ανανεώσιμων πηγών στην συνολική κατανάλωση ηλεκτρισμού σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat έφτασε το 50%, φέρνοντας την Ελλάδα στην ενδέκατη θέση μεταξύ των 27 χωρών, όταν 10 χρόνια νωρίτερα βρισκόμασταν στην προτελευταία θέση. Την ίδια χρονιά πετύχαμε και τον ουσιαστικό εκμηδενισμό των καθαρών εισαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας, με τη χώρα μας να μετατρέπεται οριακά σε καθαρό εξαγωγέα, κάτι που δεν έχει ξανασυμβεί μετά το 2000.
Στην Κρήτη οι εγκατεστημένες μονάδες ΑΠΕ αθροίζονται σε δυναμικό λιγότερο από 400 MW, ενώ με την ολοκλήρωση της ηλεκτρικής διασύνδεσης, κατά τα φαινόμενα το καλοκαίρι του 2025, το περιθώριο εγκατάστασης ΑΠΕ θα μεταβληθεί στα 2.500ΜW.
Ζούμε σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από μεγάλες προκλήσεις στον ενεργειακό τομέα. Ο πόλεμος στην Ουκρανία, η νέα πολιτική Τραμπ για τις ΗΠΑ καθώς και οι στόχοι βιωσιμότητας που δεν παύουν να ισχύουν, επιταχύνουν τη στρατηγική για ενεργειακή αυτονομία.
To δίκτυο όμως παραμένει κορεσμένο και αδύναμο, όπως και στα περισσότερα νησία. Σύμφωνα με την έκθεση της ΔιαΝΕΟσις, το 2024 περίπου 860 GWh πράσινης ενέργειας δεν μπόρεσαν να απορροφηθούν από το σύστημα, έναντι 228 GWh το 2023, λόγω περιορισμών στη χωρητικότητα των δικτύων μεταφοράς και διανομής. Το αδύναμο δίκτυο σε συνδυασμό με το γερασμένο στόλο ακινήτων της χώρας, οι πλειονότητα των οποίων δεν είναι εξοπλισμένα με τεχνολογίες κτηρίων που μειώνουν την ενεργειακή κατανάλωση, είναι θα έλεγα οι βασικές προκλήσεις που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε.
Στην εποχή όμως των μεγάλων προκλήσεων, υπάρχουν και μεγάλες ευκαιρίες που οι πολίτες δεν θα πρέπει να αφήσουν ανεκμετάλλευτες. Οι δυνατότητα εγκατάστασης ΑΠΕ και μάλιστα σε αρκετές περιπτώσεις με επιδοτούμενα προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης και εξοικονόμησης!
H αυτοπαραγωγή ενέργειας με εγκατάσταση φωτοβολταϊκών με το νέο σύστημα Net – Billing επιτρέπει ταυτοχρονισμένο και εικονικό συμψηφισμό, όπως και η ενεργειακή αναβάθμιση της κατοικίας με το πρόγραμμα «Εξοικονομώ 2025». Εγκαθιστώντας σύγχρονες τεχνολογίες και προϊόντα (ηλιακό θερμοσίφωνα, αντλία θερμότητας, μπαταρία κτλπ) επιταχύνετε τον ενεργειακό σας μετασχηματισμό και εξοικονομείτε ενέργεια εώς κ§αι 30. Εδώ, έρχεται και το πρόγραμμα «Μπαταρίες για Επιχειρήσεις» το οποίο θα δώσει λύσει στην αποθήκευση και αξιοποίηση της ενέργειας που παράγεται από τα φωτοβολταϊκά.
Τα παραπάνω προγράμματα αποτελούν ισχυρά εργαλεία που είναι διαθέσιμα στους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Αρκούν όμως μόνα τους για να δώσουν την απάντηση στις ενεργειακές προκλήσεις της εποχής; Την ίδια στιγμή, είναι συμπεριληπτικά και υλοποιούνται με ταχείς ρυθμούς; Για παράδειγμα στην Κρήτη, το Net-Billing άνοιξε με σημαντική καθυστέρηση ύστερα από πολύμηνη αναμονή και παύση του Net-Metering.
Η συνεργασία λοιπόν όλων των μελών του ενεργειακού οικοσυστήματος, από τον φορέα, τον μελετητή και εγκαταστάτη μέχρι τον τελικό καταναλωτή, θα είναι καθοριστική για την επιτυχία των προγραμμάτων και κατ’ επέκταση της ενεργειακής μετάβασης. Και θα πρέπει πάντα να έχουμε στην άκρη του μυαλού μας, δεν νοείται ενεργειακή μετάβαση χωρίς αυτή να «αγγίζει» τον τελικό καταναλωτή.
Τέλος, το πλαίσιο και η ταχύτητα, είναι ο δεύτερος παράγοντας που θα λύσει το γρίφο της ενεργειακής αυτονομίας και του βιώσιμου μετασχηματισμού. Όσο περισσότερα νοικοκυριά και επιχειρήσεις τα αξιοποιήσουν, θα δούμε το κόστος της ενεργειακής μας κατανάλωσης να ισορροπεί και το περιβαλλοντικό μας αποτύπωμα να μειώνεται. Φυσικά, το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα δεν παύει να ισχύει για όσους επωφεληθούν πρώτοι και ενταχθούν στην «κούρσα» του ενεργειακού μετασχηματισμού.
www.worldenergynews.gr
