Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από υδρογονάνθρακες αυξήθηκε κατά 7% το α' τρίμηνο του 2024, ενώ η παραγωγή από αιολική και ηλιακή ενέργεια μειώθηκε κατά 5%, σύμφωνα με στοιχεία της Ember
Η Ευρώπη ήταν στην πρώτη γραμμή μεταξύ των παγκόσμιων δυνάμεων που έκαναν αγώνα για την πράσινη ενεργειακή μετάβαση, καθώς έθεσε ως πρώτη προτεραιότητα τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα έναντι οποιωνδήποτε άλλων πολιτικών.
Στην προσπάθειά της αυτή, η ΕΕ σημείωσε μάλιστα κάποια σημαντική επιτυχία - η ΕΕ, η οποία καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης, είδε τις εκπομπές της να μειώνονται κατά 2,9% πέρυσι.
Φέτος, ωστόσο, σύμφωνα με το Oil Price, η τάση αντιστράφηκε. Οι εκπομπές αυξήθηκαν. Και υπάρχουν κι άλλα προβλήματα στο δρόμο για την πράσινη μετάβαση.
Αυτή την εβδομάδα, η ΜΚΟ για το κλίμα, Centre for Research on Energy and Clean Air (CREA), ανακοίνωσε πως οι εκπομπές άνθρακα στις χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2024 είχαν μειωθεί κατά 2,9% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, όταν τότε, οι εκπομπές είχαν καταγράψει μείωση 8,5% σε σχέση με το 2022.
Η μείωση, σημείωσε το CREA, προήλθε από τη μικρότερη κατανάλωση άνθρακα, η οποία οδήγησε σε μείωση των εκπομπών στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας κατά 17%, χάρη στην αυξανόμενη ανάπτυξη αιολικών και ηλιακών εγκαταστάσεων.
Ωστόσο, οι εκπομπές εκτός του τομέα της ηλεκτροπαραγωγής αυξήθηκαν. Και μετά ήρθε ο χειμώνας.
Οι χειμερινοί μήνες στην Ευρώπη είναι αξιοσημείωτοι σε σχέση με τις προσπάθειες μετάβασης, επειδή αντιπροσωπεύουν την περίοδο καμπής τόσο για την αιολική όσο και για την ηλιακή ενέργεια, ιδίως την δεύτερη.
Δεν υπάρχει μεγάλη ηλιοφάνεια μεταξύ Νοεμβρίου και Μαρτίου, οπότε ο συντελεστής μετατροπής των ηλιακών εγκαταστάσεων πέφτει απότομα κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.
Οι περίοδοι που οι άνεμοι είναι πεσμένοι τείνουν να εμφανίζονται κατά τους ψυχρότερους μήνες - και η Ευρώπη σίγουρα είχε κάποιες τέτοιες στιγμές στα τέλη του 2024.
Στους υδρογονάνθρακες τα βλέμματα
Αυτή η αυξημένη ζήτηση φυσικού αερίου οδήγησε σε ταχύτερη εξάντληση των αποθεμάτων φυσικού αερίου και προκάλεσε φόβους για το αν θα υπάρχει αρκετό φυσικό αέριο για να κρατήσει μέχρι την άνοιξη.
Δεδομένου ότι η περίοδος χαμηλής θερμοκρασίας συνεχίζεται μέχρι την άνοιξη, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι εκπομπές ρύπων στην Ευρώπη αυξήθηκαν φέτος, καθώς οι παραγωγοί έβαλαν μπρος τις μονάδες παραγωγής ενέργειας με υδρογονάνθρακες για να κρατήσουν τα φώτα και τη θέρμανση αναμμένα.
Τα δύο προηγούμενα χρόνια, ένας ηπιότερος χειμώνας έκανε την περίοδο πτώσης της αιολικής και ηλιακής ενέργειας λιγότερο αισθητή και λιγότερο έντονη. Τον χειμώνα 2024-2025, η Ευρώπη θυμήθηκε τι σημαίνει χειμώνας: λίγοι άνεμοι και λίγος ήλιος.
Το Ηνωμένο Βασίλειο έλαβε την ίδια υπενθύμιση, καθώς αύξησε επίσης την παραγωγή άνθρακα κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους, ανέφερε το Reuters, συμβάλλοντας στη συνολική αύξηση των ευρωπαϊκών εκπομπών.
Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από υδρογονάνθρακες αυξήθηκε κατά 7% την περίοδο αυτή, ενώ η παραγωγή από αιολική και ηλιακή ενέργεια μειώθηκε κατά 5%, σύμφωνα με στοιχεία της Ember.
Αλλά αυτή η βουτιά δεν ήταν ομοιόμορφα κατανεμημένη.
Η Γερμανία είδε μείωση της τάξης του 19% στην παραγωγή αιολικής και ηλιακής ενέργειας κατά τους τρεις πρώτους μήνες του έτους, ενώ είδε επίσης και μείωση της παραγωγής υδροηλεκτρικής ενέργειας. Η Γερμανία -και άλλες χώρες σε αντίστοιχη θέση- δεν είχαν άλλη επιλογή από το να στραφούν αναγκαστικά στον άνθρακα και το φυσικό αέριο.
Η κατάσταση πρόκειται να αντιστραφεί αρκετά δραματικά, ωστόσο, και δεν θα είναι σε καλή κατεύθυνση.
Αλλάζουν τα πράγματα;
Με την άνοιξη και το καλοκαίρι να πλησιάζει, η παραγωγή ηλιακής ενέργειας πρόκειται να εκραγεί - και να μειώσει απότομα τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας.
Ο διαχειριστής του δικτύου του Ηνωμένου Βασιλείου εξέδωσε μια αυστηρή προειδοποίηση μέσα στην προηγούμενη εβδομάδα, τονίζοντας ότι οι θερμότεροι και πιο ηλιόλουστοι μήνες του έτους θα οδηγήσουν σε περίσσεια παραγωγής ηλιακής ενέργειας όταν η ζήτηση είναι χαμηλότερη, απειλώντας έτσι να υπερφορτώσουν το δίκτυο.
Αυτό θα πλήξει τους μη διαλείποντες παραγωγούς, όπως έχει ήδη πλήξει τους πυρηνικούς παραγωγούς στη Γαλλία, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Bloomberg.
Καθώς η αιολική και η ηλιακή ενέργεια αποκτούν βαρύνουσα σημασία έναντι όλων των άλλων μορφών παραγωγής ενέργειας, αυτές οι άλλες γεννήτριες πρέπει να προσαρμόσουν την παραγωγή τους με βάση την αιολική και την ηλιακή παραγωγή - και αυτό κοστίζει.
Οι εκπομπές, εν τω μεταξύ, θα συνεχίσουν να ακολουθούν τα γενικά πρότυπα ζήτησης και προσφοράς ενέργειας, αδιαφορώντας για τις προσπάθειες μετάβασης της Ευρώπης.
