Η υψηλή ενεργειακή επιβάρυνση και το κόστος εκπομπών υπονομεύει την διεθνή ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας σύμφωνα με το ΙΟΒΕ -Πρόκληση η εξασφάλιση της βιωσιμότητας μέσω επενδύσεων σε καθαρότερες, αποδοτικότερες τεχνολογίες και ενίσχυση της ανθεκτικότητας απέναντι σε διακυμάνσεις του ενεργειακού κόστους
Η ενίσχυση της βιομηχανίας μέσα από στοχευμένες παρεμβάσεις σε υποδομές, τεχνολογία και δεξιότητες επιταχύνει την πράσινη μετάβαση, και παράλληλα ενισχύει την ανταγωνιστικότητα και στηρίζει τη στρατηγική αυτονομία της ελληνικής οικονομίας.
Μάλιστα, υπό συνθήκες επιτάχυνσης της πράσινης μετάβασης, το ΑΕΠ της Ελλάδας μπορεί να ενισχυθεί κατά 2,4 δισ.ευρώ ετησίως και να δημιουργηθούν έως 25.200 θέσεις εργασίας.
Αυτά προκύπτουν από νέα μελέτη Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) για τη σημασία της βιομηχανίας στην πράσινη μετάβαση.
Ωστόσο, επισημαίνεται ότι η διαρκώς υψηλή ενεργειακή επιβάρυνση, σε συνδυασμό με το αυξανόμενο κόστος εκπομπών, υπονομεύει τη διεθνή ανταγωνιστικότητα της ελληνικής βιομηχανίας.
«Παρά τη σχετική ανακούφιση από τη μείωση των τιμών φυσικού αερίου, η μετακύλιση του κόστους στις τιμές προϊόντων περιορίζει τη ζήτηση και επιβαρύνει τις προοπτικές. Η στρατηγική πρόκληση είναι διττή: εξασφάλιση της βιωσιμότητας μέσω επενδύσεων σε καθαρότερες, αποδοτικότερες τεχνολογίες και ενίσχυση της ανθεκτικότητας απέναντι σε διακυμάνσεις του ενεργειακού κόστους», υπογραμμίζουν οι μελετητές.
Ο τομέας της βιομηχανίας διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στην πράσινη μετάβαση της ελληνικής οικονομίας, συμβάλλοντας καθοριστικά τόσο στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (ΑτΘ) όσο και στην αναδιάρθρωση του παραγωγικού προτύπου προς ένα βιώσιμο και ανθεκτικό μοντέλο ανάπτυξης.
Τα τελευταία χρόνια,επιτυγχάνει σημαντική πρόοδο στη μείωση του περιβαλλοντικού της αποτυπώματος με ταχύτερο ρυθμό από την ΕΕ-27, συγκλίνοντας σταδιακά προς τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Μειώθηκαν οι εκπομπές
Συγκεκριμένα, όπως καταδεικνύει η μελέτη του ΙΟΒΕ, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τον βιομηχανικό τομέα της χώρας κατέγραψαν μείωση κατά 57,3% την περίοδο 2008–2023, γεγονός που αντανακλά την επιχειρούμενη σταδιακή αποσύνδεση της βιομηχανικής παραγωγής από τις εκπομπές ρύπων. Παράλληλα, το μερίδιο της βιομηχανίας στις συνολικές εκπομπές της χώρας περιορίστηκε από 71,2% το 2008 σε 55,6% το 2023, αποδεικνύοντας τη σημαντική συμβολή του τομέα στην εθνική προσπάθεια για την κλιματική ουδετερότητα.
Η πρόοδος οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αυξημένη διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και στη σταδιακή απολιγνιτοποίηση της ηλεκτροπαραγωγής. Το μερίδιο των ΑΠΕ στην τελική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας ξεπερνά πλέον το 50% από μόλις 7,8% το 2004. Παράλληλα, η συμμετοχή του λιγνίτη στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας περιορίστηκε το 2024 περίπου στο 6%, έναντι περίπου 70% κατά τη δεκαετία του 1990.
Ως προς την ένταση εκπομπών της βιομηχανίας η εικόνα εμφανίζεται μικτή, καθώς διαμορφώνεται από αποκλίνουσες τάσεις μεταξύ των επιμέρους κλάδων. Στον ενεργειακό κλάδο, η μέση ένταση εκπομπών προσεγγίζει τον μέσο όρο της ΕΕ-27, υποδηλώνοντας πρόοδο ως προς την αποδοτικότητα.
Αντιθέτως, στους κλάδους της μεταποίησης και της διαχείρισης αποβλήτων, η ένταση παραμένει σημαντικά υψηλότερη από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, παρά τις ενδείξεις μερικής σύγκλισης. Η εικόνα αυτή καταδεικνύει την ανάγκη για επιτάχυνση της μετάβασης προς πιο αποδοτικές και περιβαλλοντικά βιώσιμες βιομηχανικές πρακτικές.
Ενισχύθηκε το μερίδιο της βιομηχανίας στην οικονομία
Παράλληλα με την πρόοδο στη μείωση των εκπομπών, διαφαίνεται και μια σταδιακή ενίσχυση της οικονομικής σημασίας της βιομηχανίας στην ελληνική οικονομία.
Τα τελευταία χρόνια, το μερίδιο του βιομηχανικού τομέα στην Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία (ΑΠΑ) και στην απασχόληση παρουσιάζει ήπιες ανοδικές τάσεις.
Συγκεκριμένα, το 2023, το μερίδιο της βιομηχανίας στην απασχόληση ανήλθε στο 9,5%, απασχολώντας περίπου 479.000 άτομα, έναντι 9,1% (392.000 άτομα) το 2015, ενώ το μερίδιο της στην εγχώρια ΑΠΑ αυξήθηκε από 14% (22,1 δισ. €) το 2015 σε 15% (30,2 δισ. €) το 2023.
Παρά τις επιμέρους βελτιώσεις, η θέση της Ελλάδας παραμένει ασθενής συγκριτικά με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο ως προς τα βασικά μεγέθη της βιομηχανίας.
Η χώρα κατατάσσεται πέμπτη από το τέλος στην ΕΕ-27 αναφορικά με το μερίδιο της απασχόλησης στη βιομηχανία, όταν το σχετικό ποσοστό διαμορφώνεται στο 15,4% σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αντίστοιχα, η συμβολή της βιομηχανίας στην ακαθάριστη προστιθέμενη αξία της οικονομίας υπολείπεται του μέσου όρου της ΕΕ-27, ο οποίος φθάνει το 20,1%, αναδεικνύοντας τη δυνατότητα ενίσχυσης της βιομηχανικής βάσης της χώρας
www.worldenergynews.gr
