ΗΠΑ: To νέο σύστημα τιμολόγησης των σπάνιων γαιών αμφισβητεί την κυριαρχία της Κίνας (Reuters)

ΗΠΑ: To νέο σύστημα τιμολόγησης των σπάνιων γαιών αμφισβητεί την κυριαρχία της Κίνας (Reuters)
Η κυριαρχία του Πεκίνου οφείλεται, μεταξύ άλλων, στη διαμόρφωση εξαιρετικά χαμηλών τιμών που αποθαρρύνουν τις επενδύσεις σε άλλες περιοχές του κόσμου
Οι Ηνωμένες Πολιτείες εντείνουν τις προσπάθειές τους να μειώσουν την εξάρτηση από την Κίνα στον κρίσιμο τομέα των σπάνιων γαιών, ανακοινώνοντας ένα νέο, ξεχωριστό σύστημα τιμολόγησης που στοχεύει να ενισχύσει την επενδυτική ελκυστικότητα της αμερικανικής βιομηχανίας. 

Σύμφωνα με το Reuters, η σχετική πρωτοβουλία, που υποστηρίζεται από το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ (DoD), έρχεται ως απάντηση στη μακροχρόνια κυριαρχία της Κίνας, η οποία ελέγχει περίπου το 90% της παγκόσμιας προσφοράς.

Η κυριαρχία του Πεκίνου οφείλεται, μεταξύ άλλων, στη διαμόρφωση εξαιρετικά χαμηλών τιμών που αποθαρρύνουν τις επενδύσεις σε άλλες περιοχές του κόσμου. 

Στιγμιότυπο_οθόνης_2025-07-15_112749.png

Αίτημα που έγινε πράξη

Δυτικοί παραγωγοί σπάνιων γαιών ζητούσαν εδώ και καιρό ένα παράλληλο σύστημα τιμών, ικανό να καταστήσει βιώσιμη την ανάπτυξη εξορυκτικών δραστηριοτήτων εκτός Κίνας. 

Οι σπάνιες γαίες – 17 συνολικά μεταλλικά στοιχεία – είναι ζωτικής σημασίας για την κατασκευή πανίσχυρων μαγνητών που χρησιμοποιούνται σε μαχητικά αεροσκάφη, drones, ηλεκτρικά οχήματα και ανεμογεννήτριες.

Σύμφωνα με τη συμφωνία που ανακοινώθηκε την περασμένη εβδομάδα, το Πεντάγωνο θα εγγυηθεί ελάχιστη τιμή αγοράς για την MP Materials, τη μοναδική εταιρεία εξόρυξης σπάνιων γαιών στις ΗΠΑ. 

Η εγγυημένη τιμή ορίζεται στα 110 δολάρια ανά κιλό για τα δύο πιο διαδεδομένα μέταλλα, σχεδόν διπλάσια από τις τρέχουσες τιμές της αγοράς που καθορίζονται από την Κίνα. 

Αν η αγορά κινηθεί πάνω από αυτό το επίπεδο, το Υπουργείο Άμυνας θα λάβει το 30% των επιπλέον κερδών.

Η MP Materials, με έδρα το Λας Βέγκας, ήδη εξορύσσει και επεξεργάζεται σπάνιες γαίες, ενώ ετοιμάζεται να ξεκινήσει εμπορική παραγωγή μαγνητών στο Τέξας μέχρι τα τέλη του έτους. 

Αναλυτές εκτιμούν ότι το νέο μοντέλο τιμολόγησης μπορεί να λειτουργήσει ως σημείο αναφοράς για την παγκόσμια αγορά, ασκώντας ανοδική πίεση στις τιμές και ενισχύοντας την οικονομική βιωσιμότητα νέων επενδύσεων. 

Ωστόσο, αυτό μπορεί να μετακυλιστεί σε υψηλότερο κόστος για τους τελικούς καταναλωτές, κυρίως στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας.

«Το νέο αυτό σημείο αναφοράς αποτελεί ένα κέντρο βαρύτητας για τον κλάδο που θα τραβήξει τις τιμές προς τα πάνω», δήλωσε ο Ryan Castilloux, διευθύνων σύμβουλος της συμβουλευτικής εταιρείας Adamas Intelligence. Πρόσθεσε ότι εταιρείες όπως η βελγική Solvay, η οποία ανακοίνωσε πρόσφατα επενδύσεις επέκτασης, θα μπορούσαν να επωφεληθούν έμμεσα, αποκτώντας πλέον ένα σταθερότερο έδαφος τιμολόγησης.

chart_1.png

Αν και η Solvay δεν σχολίασε επισήμως, άλλοι παραγωγοί και επενδυτές στον κλάδο των σπάνιων γαιών χαιρέτισαν τη συμφωνία. 

Η καναδική Aclara Resources, με σχέδια για εξορυκτικά έργα στη Χιλή και τη Βραζιλία, καθώς και για κατασκευή μονάδας διαχωρισμού στις ΗΠΑ, δήλωσε μέσω του υπεύθυνου στρατηγικής, Álvaro Castellon, ότι η εξέλιξη αυτή «ανοίγει νέες στρατηγικές διαδρομές» για την εταιρεία.

Η αμερικανική πρωτοβουλία δεν αφορά απλώς ένα ακόμη οικονομικό εργαλείο, αλλά συνιστά ξεκάθαρη γεωστρατηγική τοποθέτηση, με στόχο την οικοδόμηση ανεξαρτησίας σε κρίσιμες αλυσίδες εφοδιασμού που σχετίζονται άμεσα με την άμυνα, την τεχνολογία και τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια.

MP Materials: Σταδιακή αύξηση παραγωγής και στρατηγική στροφή με στήριξη του Πενταγώνου

Η MP Materials, η οποία κατέγραψε καθαρές ζημίες ύψους 65,4 εκατ. δολαρίων το 2023 κυρίως λόγω των πιεσμένων τιμών από την Κίνα, προχωρά σταθερά στην ανάπτυξη της παραγωγής μαγνητών σπάνιων γαιών, με αιχμή το νέο της εργοστάσιο στο Τέξας. 

Η παραγωγική ικανότητα θα ξεκινήσει από τους 1.000 μετρικούς τόνους ετησίως, με προοπτική επέκτασης στους 3.000 τόνους σε δεύτερη φάση.

Βάσει της συμφωνίας που ανακοινώθηκε την Πέμπτη, το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ (DoD) θα καταστεί ο μεγαλύτερος μέτοχος της εταιρείας, αποκτώντας ποσοστό 15%. 

Παράλληλα, η MP Materials δεσμεύεται να κατασκευάσει δεύτερη μονάδα παραγωγής μαγνητών στις ΗΠΑ, προσθέτοντας άλλους 7.000 τόνους ετησίως. 

Η συνολική ετήσια παραγωγή θα διαμορφωθεί στους 10.000 τόνους – ποσότητα που ισοδυναμεί με την εκτιμώμενη εγχώρια κατανάλωση των ΗΠΑ για το 2024.

Σημαντικό είναι, ωστόσο, ότι το παραπάνω νούμερο δεν περιλαμβάνει τις περίπου 30.000 τόνους σπάνιων γαιών που εισάγονται έμμεσα στις ΗΠΑ ενσωματωμένες σε τελικά συναρμολογημένα προϊόντα, σύμφωνα με την ανάλυση της Adamas Intelligence.

Η ίδια ανάλυση προβλέπει ότι η παγκόσμια ζήτηση για μόνιμους μαγνήτες από σπάνιες γαίες θα υπερδιπλασιαστεί μέσα στην επόμενη δεκαετία, φτάνοντας τους 607.000 τόνους. 

Οι Ηνωμένες Πολιτείες αναμένεται να καταγράψουν τον υψηλότερο ετήσιο ρυθμό αύξησης σε ποσοστιαία βάση, με μέση ετήσια άνοδο 17% τα επόμενα χρόνια.

Η επέκταση της MP Materials σηματοδοτεί όχι μόνο μια επιχειρηματική ανασύνταξη, αλλά και μια στρατηγική απάντηση των ΗΠΑ στην κινεζική κυριαρχία στην αγορά σπάνιων γαιών. 

Μέσα από τη δημόσια στήριξη και τη σταθεροποίηση των τιμών, επιχειρείται η δημιουργία μιας ανθεκτικής εγχώριας αλυσίδας αξίας, απαραίτητης για την άμυνα, τις καθαρές τεχνολογίες και τη βιομηχανική αυτονομία της χώρας.


chart3.png

Σε πρώτο πλάνο η εξάρτηση από την Κίνα

Η παγκόσμια εξάρτηση από την Κίνα για την κάλυψη της αυξανόμενης ζήτησης σπάνιων γαιών έγινε ακόμη πιο ορατή μετά τους πρόσφατους περιορισμούς στις εξαγωγές που επέβαλε το Πεκίνο, εν μέσω συνεχιζόμενων εμπορικών διαπραγματεύσεων με τις Ηνωμένες Πολιτείες. 

Οι περιορισμοί αυτοί λειτουργούν ως εργαλείο πίεσης, φέρνοντας στο προσκήνιο τις γεωπολιτικές διαστάσεις του ελέγχου κρίσιμων πρώτων υλών.

Παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες των δυτικών κυβερνήσεων να ενισχύσουν τη δική τους βιομηχανική βάση, η πρόοδος ήταν περιορισμένη. 

Οι όποιες συμφωνίες για ενίσχυση τιμών είχαν μέχρι σήμερα αποσπασματικό χαρακτήρα, επικεντρωμένες κυρίως σε συγκεκριμένα πριμ για την παραγωγή μαγνητών.

Ο Ντόμινικ Ράαμπ, πρώην αναπληρωτής πρωθυπουργός και υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου, σημείωσε πως δεν αποτελεί έκπληξη το ότι η κυβέρνηση Τραμπ είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι τα φορολογικά κίνητρα από μόνα τους δεν επαρκούν για την προσέλκυση των απαραίτητων επενδύσεων. 

«Το ερώτημα τώρα είναι: μπορούν να το κλιμακώσουν;» διερωτήθηκε ο ίδιος, πλέον επικεφαλής παγκόσμιων υποθέσεων στην Appian Capital Advisory, εταιρεία ιδιωτικών επενδύσεων με εστίαση στα εξορυκτικά έργα.

Η τιμή των 110 δολαρίων ανά κιλό για νεοδύμιο και πρασεοδύμιο (NdPr) που εγγυάται πλέον το αμερικανικό Υπουργείο Άμυνας υπερβαίνει οριακά την εκτιμώμενη τιμή-στόχο των 75 έως 105 δολαρίων που, σύμφωνα με την Project Blue, θα ήταν αναγκαία για τη διασφάλιση επαρκούς παραγωγής τα επόμενα χρόνια. Η σημερινή τιμή της αγοράς, την οποία εξακολουθεί να διαμορφώνει η Κίνα, παραμένει αισθητά χαμηλότερη, κοντά στα 63 δολάρια ανά κιλό.

Η παρέμβαση των ΗΠΑ μέσω της εγγυημένης τιμής συνιστά ένα κομβικό βήμα προς τη διαμόρφωση ενός νέου παγκόσμιου προτύπου τιμολόγησης, που αποσκοπεί όχι μόνο στην ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής, αλλά και στην αναδιάταξη της ισχύος στις αγορές στρατηγικών πρώτων υλών. 

Ωστόσο, η επιτυχία του σχεδίου θα εξαρτηθεί από την ικανότητα των ΗΠΑ να κλιμακώσουν γρήγορα την παραγωγή και να συγκροτήσουν ένα πλήρες οικοσύστημα που θα μπορεί να ανταγωνιστεί την Κίνα όχι μόνο σε ποσότητα, αλλά και σε τεχνογνωσία και εφοδιαστική επάρκεια.

Αβεβαιότητα για την ανταπόκριση της αγοράς στις υψηλότερες τιμές σπάνιων γαιών

Παρά την αμερικανική πρωτοβουλία για τη δημιουργία εγγυημένων τιμών στις σπάνιες γαίες, παραμένει ασαφές πώς θα αντιδράσει η ευρύτερη βιομηχανική αγορά – και κυρίως οι ιδιωτικοί, μη κυβερνητικά υποστηριζόμενοι καταναλωτές. 

Ο David Merriman, αναλυτής της Project Blue, επεσήμανε ότι η αύξηση των τιμών ενδέχεται να μην λειτουργήσει ως επενδυτικό κίνητρο για επιχειρήσεις που έχουν ήδη διαφοροποιημένες πηγές εφοδιασμού και λιγότερο στενούς δεσμούς με συγκεκριμένες γεωγραφικές αλυσίδες παραγωγής.

«Οι βασικοί καταναλωτές που δεν έχουν κρατική στήριξη είναι λιγότερο πιθανό να ακολουθήσουν το ίδιο επενδυτικό μοτίβο, καθώς δεν είναι τόσο στενά ευθυγραμμισμένοι με μια συγκεκριμένη περιφερειακή αλυσίδα εφοδιασμού», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Από την πλευρά της, η Volkswagen – ένας από τους μεγαλύτερους καταναλωτές σπάνιων γαιών στον κόσμο λόγω της παραγωγής ηλεκτρικών οχημάτων – απέφυγε να σχολιάσει άμεσα τη νέα τιμολογιακή πολιτική του αμερικανικού Πενταγώνου. 

Εκπρόσωπος της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας περιορίστηκε να δηλώσει ότι η εταιρεία «καλωσορίζει κάθε προσπάθεια ενίσχυσης της μακροπρόθεσμης σταθερότητας και διαφοροποίησης στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού κρίσιμων υλικών».

Η στάση αυτή υποδηλώνει ότι, τουλάχιστον προς το παρόν, οι μεγάλοι βιομηχανικοί αγοραστές ενδέχεται να διατηρήσουν επιφυλάξεις ως προς τη δέσμευση σε ένα νέο, πιο ακριβό σύστημα τιμολόγησης, ειδικά αν δεν συνοδεύεται από σαφείς εγγυήσεις διαθεσιμότητας και ποιότητας. 

Το ζητούμενο για τη Δύση παραμένει, λοιπόν, όχι μόνο η επίτευξη ανεξαρτησίας από την Κίνα, αλλά και η δημιουργία ενός ανταγωνιστικού, βιώσιμου και προβλέψιμου πλαισίου που θα πείσει και τον ιδιωτικό τομέα να επενδύσει ουσιαστικά στην αλυσίδα των σπάνιων γαιών.

www.worldenergynews.gr

Ρoή Ειδήσεων

Δείτε επίσης