Οι περισσότεροι από εμάς είμαστε ήδη αρκετά εξοικειωμένοι με την ανακύκλωση των οικιακών μας απορριμμάτων. Στην Ισπανία, για παράδειγμα, εκατομμύρια τόνοι συσκευασιών υποβάλλονται σε επεξεργασία κάθε χρόνο. Τι θα γινόταν αν τα κτίρια και τα υλικά τους μπορούσαν επίσης να ανακυκλωθούν ή ότι ένα ολόκληρο κτίριο θα μπορούσε να αποσυναρμολογηθεί πλήρως και να επανασυναρμολογηθεί;
2,2 δισεκατομμύρια τόνοι αποβλήτων
Η κατασκευαστική βιομηχανία είναι ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς αποβλήτων, παράγοντας περίπου 2,2 δισεκατομμύρια τόνους ετησίως παγκοσμίως. Στην Ευρώπη, παράγει περίπου 450 εκατομμύρια τόνους, το 40% των συνολικών αποβλήτων της ηπείρου.
Περισσότερο από το 90% των αποβλήτων κατασκευών προέρχεται από κατεδαφίσεις, αλλά παράγονται επίσης απόβλητα επί τόπου - κυρίως ως υπολείμματα ή σπασμένα υλικά - και κατά τη διάρκεια της κατασκευής. Το τελευταίο περνάει σε μεγάλο βαθμό απαρατήρητο, αλλά μπορούμε να το απεικονίσουμε με ένα αυστηρό στατιστικό στοιχείο: οι ξύλινες δοκοί σε ένα κτίριο είναι συνήθως μόνο το 20% του αρχικού ξύλου που λαμβάνεται από την πηγή. Το υπόλοιπο 80% χάνεται ως απόβλητα παραγωγής με τη μορφή πριονιδιού, αποκόμματος, απορριπτόμενων εξαρτημάτων και ούτω καθεξής.
Αυτό αποκαλύπτει τα όρια του γραμμικού μοντέλου - παραγωγή, χρήση, απόρριψη - που εξακολουθεί να κυριαρχεί. Για να αντιμετωπίσει αυτό, η κυκλική οικονομία παρουσιάζει μια εναλλακτική λύση: τον σχεδιασμό για αποσυναρμολόγηση. Αυτό αντικαθιστά την κατεδάφιση με συστηματική αποσυναρμολόγηση, που σημαίνει ότι τα εξαρτήματα μπορούν να ανακτηθούν και να επαναχρησιμοποιηθούν.
Αυτή η μετατόπιση παραδείγματος - από μια νοοτροπία μιας χρήσης σε μια νοοτροπία «μείωση, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση» - είναι ήδη συνηθισμένη σε άλλους τομείς. Αρχίζει πλέον να καθιερώνεται στον κατασκευαστικό τομέα μέσω διαφόρων παγκόσμιων πρωτοβουλιών που επιδιώκουν να ενσωματώσουν αυτές τις έννοιες σε ασφαλέστερα, πιο βιώσιμα και πιο ανθεκτικά κτίρια. Δείχνουν πώς αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω συνειδητού σχεδιασμού, βασισμένου σε έννοιες όπως η αρθρωτή δομή και η τυποποίηση.
Ανακύκλωση αποβλήτων κατασκευών
Η λύση δεν είναι μόνο η αποσυναρμολόγηση και η επαναχρησιμοποίηση όσων έχουν ήδη κατασκευαστεί. Σε αυτήν την αλλαγή μοντέλου, από γραμμικό σε κυκλικό, είναι σημαντικό να μετατραπούν τα απόβλητα σε πόρους. Αυτό σημαίνει μετάβαση από ένα «αλυσιδωτό» μοντέλο - παραδοσιακή ανακύκλωση όπου τα υλικά χρησιμοποιούνται για την κατασκευή προϊόντων χαμηλότερης αξίας (όπως ο τεμαχισμός αποβλήτων ξύλου για την κατασκευή μοριοσανίδας) - στην «ανακύκλωση», όπου τα απορριπτόμενα υλικά αποκτούν μια νέα ζωή ως αντικείμενα υψηλότερης αξίας ή χρησιμότητας.
Το ισπανικό έργο PRISMA στοχεύει στην κατασκευή προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας, όπως δομικά στοιχεία κατασκευασμένα από απόβλητα πριονιστηρίων που διαφορετικά θα καίγονταν ή θα τεμαχίζονταν και θα μετατρέπονταν σε μοριοσανίδες χαμηλής αξίας.
Με την ανακύκλωση αυτών των υλικών, τα απόβλητα γίνονται πιο πολύτιμα και αυτό έχει ωθήσει την ανάπτυξη νέων, ευφάνταστων λύσεων.
Ένα κτίριο σε χρώμα ώχρας σε ένα πάρκο
Το κτίριο EcoArk στην Ταϊβάν, κατασκευασμένο από 1,5 εκατομμύριο μπουκάλια PET, είναι το πρώτο κτίριο στον κόσμο που κατασκευάστηκε εξ ολοκλήρου από απόβλητα. Στην πραγματικότητα, αυτή η ιδέα δεν είναι κάτι καινούργιο. Το κάνουμε με διάφορες μορφές εδώ και γενιές, συχνά από πρακτική ανάγκη ή παράδοση παρά από καινοτομία.
Η κυκλική διαχείριση που βασίζεται στην προγονική γνώση είναι πλέον το μέλλον των κατασκευών. Παραδείγματα σαν κι αυτό μπορούν να καθοδηγήσουν τον δρόμο για μια πιο αποτελεσματική και βιώσιμη χρήση των πόρων.
.www.worldenergynews.gr
