O Τραμπ και ο Πούτιν στην συνάντησή τους, άφησαν να εννοηθεί ότι εκτός από την Ουκρανία, στη συνάντησή τους στην Αλάσκα συζήτησαν και μια σειρά οικονομικές συμφωνίες. Άλλωστε, για τον πρόεδρο Τραμπ τα πάντα είναι business.
Μια αλλαγή στον ενεργειακό χάρτη
Η σύνοδος κορυφής της Αλάσκας σηματοδότησε μία σημαντική εξέλιξη για τον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη. Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν υπέγραψε διάταγμα που ανοίγει δυνητικά τον δρόμο για την ExxonMobil να ανακτήσει το μερίδιό της στο έργο πετρελαίου και φυσικού αερίου Sakhalin-1, σηματοδοτώντας μια πιθανή αναθέρμανση στις ενεργειακές σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας εν μέσω συνεχιζόμενων γεωπολιτικών εντάσεων.
Η κίνηση αυτή έρχεται τρία χρόνια αφότου ο αμερικανικός ενεργειακός κολοσσός αποχώρησε από το έργο. Το ρωσικό διάταγμα, που υπογράφηκε στις 15 Αυγούστου 2025, περιγράφει αυστηρές απαιτήσεις για τους ξένους μετόχους ώστε να ανακτήσουν τα μερίδιά τους
Η αποχώρηση της ExxonMobil
Το έργο Sakhalin-1, στα ανοικτά των βορειοανατολικών ακτών του νησιού Sakhalin στην Άπω Ανατολή της Ρωσίας, είναι ένα από τα μεγαλύτερα projects στον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου στην περιοχή. Η ExxonMobil κατείχε το 30% στην κοινοπραξία πριν από την απότομη αποχώρησή της το 2022.. Η αποχώρηση είχε ως αποτέλεσμα μια χρέωση απομείωσης αξίας 4,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τον αμερικανικό ενεργειακό γίγαντα.
Για να απαντήσει στην απομάκρυνση της μεγάλης αμερικανικής εταιρίας, ο Πούτιν τον Οκτώβριο του 2022 είχε εκδώσει διάταγμα με το οποίο ουσιαστικά ανέλαβε τον έλεγχο του έργου, μεταφέροντας τις λειτουργίες σε μια νέα οντότητα – μια θυγατρική της κρατικής Rosneft με την επωνυμία Sakhalinmorneftegaz-shelf.
Η ExxonMobil ήταν μοναδική μεταξύ των ξένων εταίρων που αποχώρησαν από το έργο. Άλλοι ενδιαφερόμενοι, συμπεριλαμβανομένης της ινδικής ONGC Videsh (20% συμμετοχή) και της ιαπωνικής SODECO (30% συμμετοχή), είχαν τη δυνατότητα να διατηρήσουν τα μερίδιά τους. Η Rosneft κατέχει το υπόλοιπο 20%, ενώ το μερίδιο της αμερικανικής εταιρείας βρίσκεται σε εκκρεμότητα, με διάταγμα του Δεκεμβρίου 2024 που παρατείνει την περίοδο πώλησης έως το 2026.
Οι λεπτομέρειες του Νέου Διατάγματος
Το ρωσικό διάταγμα, που υπογράφηκε στις 15 Αυγούστου 2025, περιγράφει αυστηρές απαιτήσεις για τους ξένους μετόχους ώστε να ανακτήσουν τα μερίδιά τους. Αυτές περιλαμβάνουν την ενεργό υποστήριξη της άρσης των δυτικών κυρώσεων στο έργο, τη σύναψη συμβάσεων για εξοπλισμό που κατασκευάζεται στο εξωτερικό και είναι απαραίτητος για τις λειτουργίες του έργου και τη μεταφορά των απαραίτητων κεφαλαίων σε λογαριασμούς του έργου.
Οι αναλυτές σημειώνουν ότι η πορεία επιστροφής για την ExxonMobil παραμένει γεμάτη προκλήσεις. Οι κυρώσεις των ΗΠΑ και της ΕΕ κατά της ρωσικής ενέργειας εξακολουθούν να ισχύουν και το Sakhalin-1. Η επιστροφή πιθανότατα θα απαιτήσει εξαιρέσεις ή ευρύτερη άρση των κυρώσεων, κάτι που θα μπορούσε να τεθεί στο τραπέζι των συνεχιζόμενων διπλωματικών συζητήσεων.
Στοιχεία παραγωγής και εσόδων
Το Sakhalin-1 επικεντρώνεται στην ανάπτυξη τριών κοιτασμάτων — Chayvo, Odoptu και Arkutun-Dagi — στη θάλασσα του Okhotsk, με εκτιμώμενα αποθέματα 2,3 δισεκατομμυρίων βαρελιών πετρελαίου και 485 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου. Πριν από την έξοδο της Exxon, το έργο ήταν υψηλής απόδοσης, παράγοντας περίπου 220.000 βαρέλια πετρελαίου την ημέρα (bpd) το 2021.
Υπό τον νέο ρωσικό φορέα εκμετάλλευσης, η παραγωγή αποκαταστάθηκε πλήρως έως τον Ιανουάριο του 2023, επιστρέφοντας στα επίπεδα προ κρίσης, περίπου 220.000 bpd. Το 2024, η παραγωγή σημείωσε μείωση 9,8% από τα επίπεδα του 2023, αν και δεν αποκαλύφθηκαν ακριβή στοιχεία για το προηγούμενο έτος, γεγονός που υποδηλώνει μείωση σε περίπου 198.000 βαρέλια την ημέρα με βάση ιστορικά benchmarks.
Οι τιμές του πετρελαίου
Με τις τρέχουσες τιμές πετρελαίου, περίπου στα 80 δολάρια ανά βαρέλι, τα ετήσια ακαθάριστα έσοδα θα μπορούσαν να ξεπεράσουν τα 5,8 δισεκατομμύρια δολάρια για παραγωγή 200.000 bpd, που κατανέμονται μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών. Για το 2025, η παραγωγή αναμένεται να σταθεροποιηθεί, αλλά οι διακοπές λειτουργίας για λόγους συντήρησης – όπως αυτή που έχει προγραμματιστεί για τον Αύγουστο και θα μπορούσε να σταματήσει προσωρινά την παραγωγή αργού – ενδέχεται να επηρεάσουν τα στοιχεία.
Επιπτώσεις για τον ενεργειακό τομέα
Η επιστροφή της Exxon, θα σηματοδοτήσει ένα ευρύτερο άνοιγμα των ρωσικών ενεργειακών περιουσιακών στοιχείων σε δυτικές επενδύσεις, ενδεχομένως σταθεροποιώντας την παγκόσμια προσφορά πετρελαίου εν μέσω ασταθών τιμών. Ωστόσο, παραμένουν εμπόδια όπως η συμμόρφωση με τις κυρώσεις και τα αποτελέσματα της διαιτησίας. Προς το παρόν, το διάταγμα αντιπροσωπεύει μια μισάνοιχτη πόρτα – το αν η ExxonMobil θα τα καταφέρει εξαρτάται από τα αποτελέσματα των συνομιλιών και τους μελλοντικούς γεωπολιτικούς ελιγμούς.
www.worldenergynews.gr
