Μπορεί να μην είναι ένας άμεσος πόλεμος τιμών, αλλά στρατηγική κίνηση που επηρεάζεται από παράγοντες όπως η επιβολή κυρώσεων κατά άλλων παραγωγών του «μαύρου χρυσού» (Oilprice.com)
Η απόφαση του OPEC+ την περασμένη εβδομάδα να αυξήσει τη συλλογική παραγωγή πετρελαίου εξέπληξε πολλούς, δεδομένων των αδύναμων προοπτικών για τις τιμές του πετρελαίου για το υπόλοιπο του 2025 και για το 2026.
Η αύξηση των 137.000 βαρελιών την ημέρα (bpd) από τον Οκτώβριο είναι πολύ χαμηλότερη από τις αντίστοιχες αυξήσεις των 411.000 bpd και 555.000 bpd για τις περιόδους Ιουνίου - Ιουλίου και Αυγούστου - Σεπτεμβρίου.
Ωστόσο, η αύξηση της παραγωγής πετρελαίου σημαίνει επίσης ότι η ομάδα (περιλαμβάνει τα αρχικά μέλη του ΟΠΕΚ και τη Ρωσία) αρχίζει να αντιστρέφει το δεύτερο μέρος των περίπου 1,65 εκατομμυρίων βαρελιών ημερησίως σε περικοπές στην παραγωγή πετρελαίου (που ανακοινώθηκαν τον Απρίλιο του 2023) σε 8 από τα μέλη της.
Ο Simon Watkins με άρθρο του στο Oilprice.com, αμφισβητεί το κατά πόσον αυτή η κίνηση σηματοδοτεί ένα νέο πόλεμο τιμών πετρελαίου, κάνοντας παραλληλισμούς με προηγούμενες συγκρούσεις και τις σημαντικές συνέπειές τους (οικονομικές και πολιτικές) για τα μέλη του ΟΠΕΚ (ιδίως τη Σαουδική Αραβία).
Το πρώτο μέρος των 2,2 εκατομμυρίων συνολικών μειώσεων (που ανακοινώθηκαν τον Νοέμβριο του 2023) έχει αποσυρθεί τους τελευταίους 6 μήνες.
Tο βασικό ερώτημα για τις αγορές πετρελαίου και φυσικού αερίου είναι: οδεύουμε σε νέο πόλεμο τιμών πετρελαίου (αν δεν βρισκόμαστε ήδη σε έναν τέτοιο πόλεμο);
Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι η Σαουδική Αραβία έχει ήδη ξεχάσει τις καταστροφικές συνέπειες που έπληξαν την ίδια και τα υπόλοιπα μέλη του ΟΠΕΚ μετά τον Πόλεμο των Τιμών του Πετρελαίου (2014-2016).
Tο 2014 η μεγαλύτερη αύξηση στην παραγωγή πετρελαίου στις ΗΠΑ
Η παραγωγή σχιστολιθικού πετρελαίου στις ΗΠΑ αυξήθηκε (κατά μέσο όρο) λίγο κάτω από 0,2 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα το 2011 σε λίγο πάνω από 8,7 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως το 2014, σύμφωνα με στοιχεία της Υπηρεσίας Πληροφοριών Ενέργειας (EIA).
Ήταν η μεγαλύτερη αύξηση όγκου από τότε που ξεκίνησε η τήρηση αρχείων το 1900 και σήμαινε επίσης ότι οι ΗΠΑ είχαν ξεπεράσει τη Σαουδική Αραβία και τη Ρωσία ως ο μεγαλύτερος παραγωγός αργού πετρελαίου στον κόσμο.
Οι εκτιμήσεις εκείνη την εποχή ήταν ότι το κόστος άντλησης ανά βαρέλι (pb) πετρελαίου για αυτούς τους Αμερικανούς παραγωγούς ήταν πάνω από 70 δολάρια ΗΠΑ, ενώ για τη Σαουδική Αραβία ήταν το χαμηλότερο κοινό ποσοστό στον κόσμο (μαζί με το Ιράν και το Ιράκ) ή περίπου 2 δολάρια ΗΠΑ pb μόνο.
Ο όλεθρος του πολέμου τιμών Πετρελαίου
Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας, ο Πόλεμος των Τιμών του Πετρελαίου 2014-2016 κόστισε στα κράτη - μέλη του ΟΠΕΚ συνολικά 450 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ σε έσοδα από πετρέλαιο.
Η Σ. Αραβία πέρασε από ένα πλεόνασμα προϋπολογισμού σε ένα ρεκόρ υψηλού ελλείμματος 98 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ το 2015 δαπανώντας τουλάχιστον 250 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ από τα συναλλαγματικά της αποθέματα τα οποία έχουν εξαφανιστεί για πάντα.
Πολιτικά, αυτό σήμαινε την απώλεια οποιουδήποτε γεωπολιτικού κύρους που είχε κερδίσει η Σαουδική Αραβία από τη νίκη της στον Πρώτο Πόλεμο των Τιμών του Πετρελαίου (Πετρελαϊκή Κρίση του 1973/74) η οποία οδήγησε στην ανάγκη να ενταχθεί στον ΟΠΕΚ η Ρωσία.
Σήμανε επίσης το ουσιαστικό τέλος της θεμελιώδους συμφωνίας σχέσης του 1945 μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ουάσιγκτον η οποία βασιζόταν στην ασφάλεια του εφοδιασμού της Ουάσιγκτον με πετρέλαιο από το Ριάντ ως αντάλλαγμα για πολιτική και στρατιωτική ασφάλεια αντίστροφα.
Η προεκλογική σκοπιμότητα των τιμών πετρελαίου
Ο λόγος για τον οποίο ο Ντόναλντ Τραμπ (πρόεδρος ΗΠΑ) ήθελε οι τιμές του πετρελαίου στο ιστορικότερο χαμηλό (εξακολουθεί να το κάνει) είναι ότι οι τιμές της βενζίνης συνδέονται στενά με αυτές.
Υπάρχει όμως και η πολιτική αιτία. Ποια είναι αυτή;
Από το 1896, ο εν ενεργεία πρόεδρος των ΗΠΑ έχει επανεκλεγεί 11 φορές στις 11, εάν η οικονομία δεν βρισκόταν σε ύφεση εντός 2 ετών από τις επερχόμενες εκλογές.
Ωστόσο, οι εν ενεργεία πρόεδροι των ΗΠΑ που ξεκίνησαν μια εκστρατεία επανεκλογής με την οικονομία σε ύφεση κέρδισαν μόνο μία στις επτά περιπτώσεις.
Το ίδιο μοτίβο ισχύει σε γενικές γραμμές και για τις πιθανότητες επανεκλογής των υποψηφίων οποιουδήποτε κόμματος εν ενεργεία προέδρου στις ενδιάμεσες εκλογές των ΗΠΑ.
Απίθανος ένας νέος πόλεμος τιμών πετρελαίου
Το «Εύρος Τιμών Πετρελαίου» του Τραμπ κυμαίνεται μεταξύ ενός ορίου τιμών Brent στα 40-45 δολάρια ΗΠΑ ανά λίβρα (το κατώτατο όριο του Brent) και ενός αντίστοιχου 75-80 δολαρίων ΗΠΑ ανά λίβρα.
Δεδομένων αυτών των βασικών παραγόντων και πιστώνοντας τους Σαουδάραβες με κάποια κοινή λογική (μπορεί να μην είναι βάσιμη) φαίνεται απίθανο να οδηγούν τον ΟΠΕΚ σε έναν ακόμη πόλεμο τιμών πετρελαίου προς το παρόν.
Είναι επίσης πιθανό να μην λαμβάνουν τις ηγετικές τους αποφάσεις στον ΟΠΕΚ ή στον ευρύτερο ΟΠΕΚ+ χωρίς διαβούλευση με την Ουάσινγκτον.
Είναι αλήθεια ότι οι τρέχουσες προοπτικές για τις τιμές του πετρελαίου είναι πτωτικές, αλλά αυτό θα μπορούσε να αλλάξει γρήγορα και σε μεγάλο βαθμό ανάλογα με το τι έχουν σχεδιάσει οι ΗΠΑ σε ορισμένες βασικές πτυχές τους επόμενους μήνες.
Στο παιχνίδι.. και οι κυρώσεις
Οι κυρώσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου κατά της Ρωσίας βρίσκονται σε διαδικασία δραματικής αύξησης.
Οι κυρώσεις εντείνονται επίσης κατά 3 ακόμη τεράστιων παραγωγών πετρελαίου (Ιράν, Ιράκ και Βενεζουέλα).
Με πιθανώς μεγάλες μειώσεις (βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα) στην προσφορά πετρελαίου από αυτές τις χώρες, η τρέχουσα πτωτική εικόνα των τιμών του καυσίμου θα μπορούσε να μετατραπεί πολύ γρήγορα σε μια κατάσταση όπου οι νέες προμήθειες από τον ΟΠΕΚ είναι απαραίτητες για να διατηρηθούν οι πιέσεις στις τιμές.
www.worldenergynews.gr
