Το ειδικό προϊόν θα διατίθεται σε μηναία βάση από τον Νοέμβριο του 2025 έως και τον Σεπτέμβριο του 2026 από κοινού από τους Διαχειριστές της Ελλάδας (ΔΕΣΦΑ), της Βουλγαρίας (BULGARTRANSGAZ), της Ρουμανίας (TRANSGAZ), της Μολδαβίας (VESTMOLDTRANSGAZ) και της Ουκρανίας (Gas TSO of Ukraine LLC)
Με σημαντικές εκπτώσεις στα τέλη χρήσης δικτύου, αλλά και με την ενεργοποίηση μηνιαίων δημοπρασιών καθ΄ όλη τη διάρκεια του έτους φυσικού αερίου 2025-2026, οι διαχειριστές της Ελλάδας, της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας, της Μολδαβίας και της Ουκρανίας, επιδιώκουν την καθιέρωση του Κάθετου Διαδρόμου ως τη νέα ενεργειακή ραχοκοκαλιά της Ευρώπης, όπως τον χαρακτήρισε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου.
Μετά από τη συνάντηση που είχαν πρόσφατα στην Αθήνα οι εκπρόσωποι των πέντε διαχειριστών με πρωτοβουλία του ΔΕΣΦΑ, απηυθύναν επιστολή στις αρμόδιες ρυθμιστικές αρχές των χωρών τους στις αρχές Οκτωβρίου προτείνοντας τη συνέχιση των δημοπρασιών του μηνιαίου προϊόντος Route 1 για την περίοδο από το Νοέμβριο του 2025 έως και τον Σεπτέμβριο του 2026.
Μάλιστα στην επιστολή τους αναφέρουν ότι η Ουκρανία θα πρέπει να συνεχίσει να εισάγει σημαντικούς όγκους φυσικού αερίου μέσω πολλαπλών οδών, προκειμένου να καλύψει με ασφαλή τρόπο την ζήτηση της χώρας για φυσικό αέριο, για κατανάλωση από οικιακούς χρήστες, παραγωγούς θερμότητας και ηλεκτρικής ενέργειας, όσο και για την πλήρωση των αποθηκών της.
Τι εισηγείται ο ΔΕΣΦΑ
Στο πλαίσιο αυτό ο ΔΕΣΦΑ εισηγείται προς την ΡΑΑΕΥ ειδικές ρυθμίσεις που θα πρέπει να ισχύσουν, πέραν των προβλεπόμενων στο ισχύον ρυθμιστικό πλαίσιο, για τη διάθεσης του ειδικού προϊόντος δυναμικότητας για την μεταφορά Φυσικού Αερίου από την Ελλάδα στην Ουκρανία.
Η εισήγηση του ΔΕΣΦΑ τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση από τη ΡΑΑΕΥ έως τις 21 Οκτωβρίου και όπως σημειώνεται σε αυτή οι ειδικές ρυθμίσεις των νέων δημοπρασιών του Route 1 είναι αναγκαίο να υιοθετηθούν από τις ρυθμιστικές αρχές της Ελλάδας (ΡΑΑΕΥ), της Βουλγαρίας (EWRC), της Ρουμανίας (ANRE), της Μολδαβίας (ANRE) και της Ουκρανίας (NCREPU)
Το ειδικό προϊόν θα διατίθεται σε μηναία βάση από τον Νοέμβριο του 2025 έως και τον Σεπτέμβριο του 2026 από κοινού από τους Διαχειριστές της Ελλάδας (ΔΕΣΦΑ), της Βουλγαρίας (BULGARTRANSGAZ), της Ρουμανίας (TRANSGAZ), της Μολδαβίας (VESTMOLDTRANSGAZ) και της Ουκρανίας (Gas TSO of Ukraine LLC).
Η διάθεση του αφορά τα σημεία διασύνδεσης Kulata / Sidirokastron, Negru Voda 1 / Kardam, Isaccea 1 / Orlovka, Kaushany και Grebenyky και η κατεύθυνση της μεταφοράς θα είναι από την Ελλάδα στην Ουκρανία.
Το προϊόν θα διατίθεται μέσω δημοπρασίας δυναμικότητας που θα πραγματοποιείται την τέταρτη Δευτέρα κάθε μήνα και θα κατανέμεται ισόποσα σε όλα τα σημεία διασύνδεσης
Ως οριακή τιμή της δημοπρασίας ορίζεται το άθροισμα των Οριακών Τιμών εκκίνησης που εφαρμόζει ο κάθε διαχειριστής μειωμένη κατά 25% για τον ΔΕΣΦΑ και την BULGARTRANSGAZ, κατά 50% για την TRANSGAZ και την VESTMOLDTRANSGAZ και κατά 46% για την Gas TSO of Ukraine LLC.
Πρέπει να σημειωθεί εδώ ότι οι προηγούμενες δημοπρασίες για το προϊόν Route 1που έγιναν από τον περασμένο Μάιο έως και τον Οκτώβριο δεν προσέλκυσαν το ενδιαφέρον των traders οι οποίοι θεωρούν ότι πρόκειται για ένα μάλλον ακριβό προϊόν.
Πολιτική στήριξη
Πάντως η πολιτική στήριξη στον Κάθετο Διάδρομο Μεταφοράς Φυσικού Αερίου από την Ελλάδα στην Ουκρανία είναι δεδομένη τόσο από την ελληνική κυβέρνηση όσο και από την ΕΕ και τις ΗΠΑ. Άλλωστε Σταύρος Παπασταύρου δήλωσε πρόσφατα ότι ο Κάθετος Διάδρομος ενισχύει τον ρόλο της Ελλάδας ως ενεργειακού κόμβου και θωρακίζει τη συλλογική ανθεκτικότητα και την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης.
Από την πλευρά της η ΕΕ επιδιώκει την πλήρη απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο στο τέλος του 2027 και ο Κάθετος Διάδρομος μπορεί να συμβάλει σε αυτή την κατεύθυνση, ενώ οι ΗΠΑ επιδιώκουν τη διάθεση του LNG που παράγουν μέσω νέων οδεύσεων και ο Κάθετος Διάδρομος σε συνδυασμό με το FSRU της Αλεξανδρούπολης θα επιτρέψει στην περιοχή να προετοιμαστεί για την λήξη των μακροπρόθεσμων συμβάσεων αγοράς φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
