Κουνούπια εντοπίστηκαν στην Ισλανδία για πρώτη φορά αυτόν τον μήνα, με αποτέλεσμα η χώρα να χάσει την ιδιότητά της ως ένα από τα λίγα μέρη στον κόσμο χωρίς αυτά. Τα ευρήματα επιβεβαιώθηκαν από το εθνικό επιστημονικό ινστιτούτο της χώρας τη Δευτέρα. Το φαινόμενο αυτό παρατηρήθηκε μετά από την πρωτοφανή ζέστη του περασμένου καλοκαιριού, η οποία επιτάχυνε το λιώσιμο των παγετώνων στη χώρα.
Πότε εντοπίστηκαν κουνούπια στην Ισλανδία;
Στις 16 Οκτωβρίου, ο λάτρης των εντόμων Bjorn Hjaltason δημοσίευσε σε μια ομάδα στο Facebook με τίτλο Skordýr og Nytjadýr Á Íslandi (Έντομα στην Ισλανδία) ότι είχε εντοπίσει κουνούπια στο Kidafell, στο Kjos το σούρουπο εκείνης της ημέρας. Είπε ότι είχε πιάσει μερικά χρησιμοποιώντας μια κορδέλα κόκκινου κρασιού, μια παγίδα που χρησιμοποιεί γλυκανθέν κρασί ως δόλωμα για να προσελκύσει έντομα. Το Kjos είναι μια παγετώδης κοιλάδα περίπου 52 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της ισλανδικής πρωτεύουσας Ρέικιαβικ.
Ο Hjaltason έστειλε τα κουνούπια στο Ινστιτούτο Φυσικών Επιστημών της Ισλανδίας, όπου ο εντομολόγος Matthias Alfredsson επιβεβαίωσε ότι ήταν πράγματι κουνούπια.
Ποιο είδος κουνουπιών έχει βρεθεί;
Ο Alfredsson αναγνώρισε τα κουνούπια ως μέλη του είδους Culiseta annulata. Αυτό το ανθεκτικό στο κρύο είδος είναι ενδημικό στην Παλαιαρκτική, η οποία αναφέρεται στην Ευρώπη, τη Βόρεια Αφρική και το μεγαλύτερο μέρος της Ασίας βόρεια των Ιμαλαΐων. Τα Cuilseta annulata δεν είναι γνωστό ότι μεταφέρουν ασθένειες, αλλά γενικά θεωρούνται ενοχλητικά.
«Έχει προσαρμοστεί σε ένα μάλλον κρύο κλίμα, επιβιώνοντας τον χειμώνα ως ενήλικας και στη συνέχεια μένοντας σε καταφύγια, όπως σε βοηθητικά κτίρια και υπόγεια. Η μύγα τσιμπάει, αλλά δεν θεωρείται επικίνδυνη για τον άνθρωπο, καθώς δεν μεταφέρει καμία γνωστή μόλυνση σε αυτές τις περιοχές», ανέφερε δελτίο τύπου που δημοσιεύθηκε από το Ινστιτούτο Φυσικών Επιστημών την Τρίτη.
Είδη κουνουπιών που είναι καλά προσαρμοσμένα σε ψυχρότερες συνθήκες και μπορούν να επιβιώσουν τους χειμώνες ως αυγά ή προνύμφες δεν τείνουν να μεταφέρουν ασθένειες.
«Ωστόσο, η ανάπτυξή τους είναι πιο αργή, η ενεργός τους περίοδος μικρότερη και οι περισσότερες τροπικές ασθένειες δεν μπορούν να ολοκληρώσουν τον κύκλο ζωής τους πριν από την έναρξη του κρύου καιρού», δήλωσε στο Al Jazeera ο Βρετανός εντομολόγος LukeTilley, από τη Βασιλική Εντομολογική Εταιρεία. «Οι ψυχρότερες περιοχές, επομένως, τείνουν να έχουν κουνούπια, αλλά με χαμηλότερο κίνδυνο ασθένειας».
Γιατί η Ισλανδία δεν είχε κουνούπια πριν;
Υπάρχουν περισσότερα από 3.500 είδη κουνουπιών σε όλο τον κόσμο και μπορούν να βρεθούν στα περισσότερα μέρη του κόσμου, εκτός από πολύ λίγα, συμπεριλαμβανομένης της Ισλανδίας και της Ανταρκτικής. Τα κουνούπια αναπαράγονται σε ρηχά, στάσιμα υδάτινα σώματα, τα οποία στην πραγματικότητα η Ισλανδία έχει άφθονα. Παρά το γεγονός ότι έχει πολλά έλη και λίμνες, ωστόσο, δεν είχε ποτέ εγγενή πληθυσμό κουνουπιών.
Αυτό συμβαίνει επειδή τα κουνούπια είναι ψυχρόαιμα, πράγμα που σημαίνει ότι ευδοκιμούν σε θερμότερα περιβάλλοντα. Τα αρσενικά κουνούπια τρέφονται επίσης με λουλούδια, τα οποία ευδοκιμούν σε θερμότερες θερμοκρασίες.
«Ο θερμότερος αέρας και το νερό επιταχύνουν την ανάπτυξη, τη διατροφή και την αναπαραγωγή τους, και επιτρέπουν επίσης στους οργανισμούς που προκαλούν ασθένειες στο εσωτερικό τους να αναπτυχθούν πιο γρήγορα. Μεγαλύτερες θερμές εποχές σημαίνουν περισσότερες γενιές κουνουπιών κάθε χρόνο, και οι αλλαγές στις βροχοπτώσεις μπορούν να δημιουργήσουν νέες λίμνες και λακκούβες για αναπαραγωγή», είπε ο Tilley.
Η Ισλανδία είναι γενικά κρύα καθ' όλη τη διάρκεια του έτους. Η μέση θερμοκρασία της κυμαίνεται από -1 βαθμό Κελσίου τον χειμώνα έως 11 βαθμούς Κελσίου τους θερμότερους μήνες. Τα κουνούπια γεννούν τα αυγά τους κατά τη διάρκεια του κρύου καιρού, και όταν το νερό ξεπαγώσει, οι προνύμφες εκκολάπτονται από τα αυγά. Στην Ισλανδία, ωστόσο, το νερό συνήθως παγώνει και ξεπαγώνει αρκετές φορές το χρόνο - καθιστώντας το τοπίο γενικά αφιλόξενο για τα κουνούπια.
Πριν εντοπιστούν τα κουνούπια αυτόν τον μήνα, η πιο κοντινή τους επαφή με την Ισλανδία ήταν τη δεκαετία του 1980, όταν ο βιολόγος Gisli Mar Gislason εντόπισε ένα μέσα στο αεροπλάνο του που είχε φτάσει στο Διεθνές Αεροδρόμιο Keflavík από τη Γροιλανδία. Το κουνούπι διατηρείται στο Ισλανδικό Ινστιτούτο Φυσικής Ιστορίας.
Γιατί εμφανίζονται τώρα τα κουνούπια στην Ισλανδία;
Σε μια δήλωση, το Ινστιτούτο Φυσικών Επιστημών δήλωσε ότι δεν είναι σαφές πώς αυτά τα συγκεκριμένα κουνούπια εμφανίστηκαν στην Ισλανδία. Ωστόσο, πρόσθεσε: «Είναι πιθανό να μεταφέρθηκε με εμπορεύματα. Δεν είναι βέβαιο αν έχει εγκατασταθεί εδώ μόνιμα, αλλά όλα δείχνουν ότι μπορεί να επιβιώσει σε ισλανδικές συνθήκες».
Αυξανόμενος αριθμός νέων ειδών εντόμων παρατηρείται στην Ισέλα και λόγω του θερμαινόμενου κλίματος και των αυξημένων μεταφορών, ανέφερε το ινστιτούτο. Η χώρα θερμαίνεται με πρωτοφανή ρυθμό. Τον Μάιο του τρέχοντος έτους, η Ισλανδία και η γειτονική Γροιλανδία βίωσαν ρεκόρ ζέστης λόγω ενός επίμονου καιρού που έφερε ασυνήθιστα ζεστό αέρα από τον νότο. Τον Μάιο, οι θερμοκρασίες που καταγράφηκαν στην Ισλανδία ήταν περίπου 13 βαθμούς Κελσίου θερμότερες από τον μέσο όρο της περιόδου 1990-2020 - 10 φορές υψηλότερες από τη μέση θέρμανση των 1,3 βαθμών σε ολόκληρο τον κόσμο.
Κάνουν τα κουνούπια νέες εμφανίσεις και σε άλλα μέρη του κόσμου;
Ναι. Οι αυξανόμενες θερμοκρασίες αλλάζουν τον τρόπο συμπεριφοράς των κουνουπιών σε πολλά μέρη του κόσμου. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει αναγνωρίσει την αύξηση των ασθενειών που μεταδίδονται από έντομα ως μία από τις μεγαλύτερες απειλές για την υγεία των ανθρώπων που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή.
«Οι θερμότερες συνθήκες μπορούν να επιτρέψουν στα κουνούπια και τους παθογόνους παράγοντες [ασθένειες] που μεταφέρουν να επιβιώσουν σε νέες περιοχές, επεκτείνοντας το πιθανό φάσμα ασθενειών όπως ο δάγκειος πυρετός, ο ιός τσικουνγκούνια και ο ιός του Δυτικού Νείλου», δήλωσε ο Τίλεϊ.
«Τα διεθνή ταξίδια, το εμπόριο και οι αλλαγές στη χρήση γης παίζουν επίσης ρόλο. Το κλειδί είναι η προσεκτική παρακολούθηση και η ετοιμότητα για την πρόληψη της τοπικής μετάδοσης».
Οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν αναφέρει πρόσφατα αυξημένα κρούσματα ασθενειών που μεταδίδονται από κουνούπια. Πέρυσι, η Ιταλία είχε περισσότερα από 200 τοπικά κρούσματα δάγκειου πυρετού. Η Γαλλία και η Ισπανία ανέφεραν επίσης κρούσματα της νόσου. Φέτος, η Γαλλία έχει καταγράψει 500 κρούσματα τσικουνγκούνια.
Εκτός από την αύξηση της θερμοκρασίας, οι έντονες βροχοπτώσεις μπορούν επίσης να επιτρέψουν στα κουνούπια να ευδοκιμήσουν. Η βροχή ξεπλένει τα αυγά, τις προνύμφες και τις νύμφες των κουνουπιών από τις περιοχές στις οποίες αναπαράγονται σε νέες περιοχές. Εάν το νερό της βροχής δεν αποστραγγίζεται σωστά, αφήνει λιμνούλες ρηχού, στάσιμου νερού, οι οποίες χρησιμεύουν ως ιδανικά εδάφη αναπαραγωγής για τα κουνούπια.
Ο Τίλι εξήγησε ότι εκτός από την εξάπλωση ασθενειών, η αλλαγή των πληθυσμών των κουνουπιών μπορεί επίσης να δημιουργήσει αλλαγές στο οικοσύστημα. «Περισσότερα κουνούπια μπορούν να ωφελήσουν τους θηρευτές τους, όπως οι νυχτερίδες, οι λιβελούλες και τα πουλιά, αλλά οι ασθένειες στην άγρια ζωή μπορεί επίσης να αυξηθούν», είπε.
Πρόσθεσε ότι αυτές οι αλλαγές στη συμπεριφορά των κουνουπιών επιτρέπουν επίσης στους επιστήμονες εντόμων να μελετήσουν τα πρότυπα της κλιματικής αλλαγής, σημειώνοντας: «Τα έντομα όπως τα κουνούπια είναι πολύτιμοι δείκτες της περιβαλλοντικής αλλαγής, βοηθώντας τους επιστήμονες εντόμων να παρακολουθούν πώς τα οικοσυστήματα αντιδρούν σε ένα θερμαινόμενο κλίμα».
www.worldenergynews.gr
