Όταν η Ευρώπη αυξάνει μαζικά τις αγορές LNG, συχνά «εκτοπίζει» τους φτωχότερους ασιατικούς εισαγωγείς από την αγορά
Για χρόνια, η Ασία υπήρξε ο βασικός μοχλός της παγκόσμιας ζήτησης για υγροποιημένο φυσικό αέριο, καθώς οι ταχέως αναπτυσσόμενες οικονομίες της απορροφούσαν τεράστιες ποσότητες ενέργειας.
Φέτος, ωστόσο, η εικόνα αυτή αλλάζει: η ασιατική ζήτηση παρουσιάζει κάμψη, ενώ η Ευρώπη γνωρίζει μια εντυπωσιακή άνοδο στις εισαγωγές LNG, αντισταθμίζοντας πλήρως την πτώση της Ασίας —παρά τις δεσμεύσεις των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων για μείωση της κατανάλωσης ορυκτών καυσίμων.
Σύμφωνα με στοιχεία της Kpler, που επικαλείται ο δημοσιογράφος του Reuters, Κλάιντ Ράσελ, οι εισαγωγές LNG στην Ασία ανήλθαν τον περασμένο μήνα σε 22,84 εκατομμύρια τόνους.
Αν και αυτό αποτελεί μικρή αύξηση σε σχέση με τον Σεπτέμβριο, παραμένει αισθητά χαμηλότερο από τον Οκτώβριο του 2024, όταν είχαν φτάσει τα 24,39 εκατομμύρια τόνους.
Στο δεκάμηνο, οι εισαγωγές υγροποιημένου αερίου στην Ασία μειώθηκαν κατά περισσότερους από 14 εκατομμύρια τόνους, στα 225,8 εκατομμύρια συνολικά. Η Κίνα φαίνεται να αποτελεί τον κύριο παράγοντα αυτής της πτώσης, καταγράφοντας μείωση εισαγωγών κάθε μήνα από τον Νοέμβριο του 2024.
Τα στοιχεία για Ευρώπη
Την ίδια στιγμή, οι Ευρωπαίοι αγοραστές αύξησαν θεαματικά τις παραγγελίες τους. Τα στοιχεία της Kpler δείχνουν ότι η Ευρώπη εισήγαγε 101,38 εκατομμύρια τόνους LNG τους πρώτους δέκα μήνες του έτους —16,75 εκατομμύρια περισσότερους από το προηγούμενο έτος— παρά τις δηλώσεις των Βρυξελλών περί μόνιμης μείωσης της κατανάλωσης φυσικού αερίου, τόσο ρωσικού όσο και συνολικά.
Η εκτίναξη της ευρωπαϊκής ζήτησης φαίνεται ότι επηρέασε τη δυναμική της αγοράς στην Ασία, όπου οι περισσότερες χώρες παραμένουν ιδιαίτερα ευαίσθητες στις τιμές ενέργειας.
Όταν η Ευρώπη αυξάνει μαζικά τις αγορές LNG, συχνά «εκτοπίζει» τους φτωχότερους ασιατικούς εισαγωγείς από την αγορά.
Ωστόσο, όπως σημειώνει ο Ράσελ, και η ίδια η Ευρώπη δυσκολεύεται ολοένα και περισσότερο να καλύψει τους υπέρογκους λογαριασμούς ενέργειας, καθώς ταυτόχρονα χρηματοδοτεί τη μετάβαση προς την καθαρή ενέργεια και επενδύει στην ενίσχυση των αμυντικών της δυνατοτήτων —μια στρατηγική που απαιτεί φθηνή ενέργεια για να είναι βιώσιμη.
Έτσι, η Ευρώπη έχει πλέον μετατραπεί σε κεντρικό πεδίο ενδιαφέροντος για τους παραγωγούς LNG. Ωστόσο, αυτή η στροφή δεν είναι ενιαία. Ο Αμερικανός υπουργός Ενέργειας, Κρις Ράιτ, έχει καλέσει επανειλημμένα την Ευρώπη να σταματήσει πλήρως τις εισαγωγές ρωσικής ενέργειας και να αυξήσει τις αγορές αμερικανικού LNG. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έχει ήδη υπογράψει συμφωνία με τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ για σημαντική ενίσχυση των εισαγωγών από τις ΗΠΑ.
Οι προειδοποιητικές βολές της Exxon
Ωστόσο, η Exxon —ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς LNG παγκοσμίως— έχει προειδοποιήσει ότι ενδέχεται να αποχωρήσει από την ευρωπαϊκή αγορά, εάν η ΕΕ δεν αποσύρει τη νέα νομοθεσία που υποχρεώνει τις διεθνείς επιχειρήσεις να παρακολουθούν και να δημοσιοποιούν το αποτύπωμα εκπομπών και τα ανθρώπινα δικαιώματα σε ολόκληρη την εφοδιαστική τους αλυσίδα.
Η σύγκρουση ανάμεσα στις ενεργειακές φιλοδοξίες της Ευρώπης και στις αυξανόμενες οικονομικές πιέσεις δείχνει πως η ήπειρος, στην προσπάθειά της να αποδεσμευτεί από τα ορυκτά καύσιμα, αναδιαμορφώνει εκ βάθρων το παγκόσμιο ενεργειακό τοπίο.
Η Exxon δεν είναι η μόνη εταιρεία που απειλεί να εγκαταλείψει την Ευρώπη αν τεθεί σε ισχύ η νέα Οδηγία για τη Δέουσα Επιμέλεια Εταιρικής Βιωσιμότητας (Corporate Sustainability Due Diligence Directive).
Το Κατάρ —ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας LNG στον κόσμο— έχει επίσης προειδοποιήσει ότι θα σταματήσει να προμηθεύει φυσικό αέριο την Ευρώπη, αν η ΕΕ επιχειρήσει να υποχρεώσει την κρατική εταιρεία QatarEnergy να παρακολουθεί και να μειώνει τις εκπομπές της, καθώς και να επιβλέπει την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην εφοδιαστική της αλυσίδα, υπό την απειλή προστίμων ύψους 5% των ετήσιων παγκόσμιων εσόδων της.
Την ίδια ώρα, καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση αυξάνει τις εισαγωγές LNG —συμπεριλαμβανομένων και φορτίων από τη Ρωσία—, ορισμένοι οργανισμοί υπέρ της ενεργειακής μετάβασης προειδοποιούν ότι το μπλοκ δεν πρέπει να δεσμευτεί σε μακροπρόθεσμα συμβόλαια αγοράς LNG, καθώς η ζήτηση φυσικού αερίου στην Ευρώπη εκτιμάται ότι θα μειωθεί κατά ένα τέταρτο τα επόμενα 25 χρόνια.
Τι λέει ο IEEFA
«Οι ευρωπαϊκές χώρες κινδυνεύουν να εξαρτηθούν υπερβολικά από έναν μόνο προμηθευτή, αν υπογράψουν μακροπρόθεσμα συμβόλαια για αμερικανικό LNG. Οι Ηνωμένες Πολιτείες προμήθευσαν πάνω από το ήμισυ (57%) των ευρωπαϊκών εισαγωγών LNG στο πρώτο εξάμηνο του 2025, καθώς οι παραδόσεις έφτασαν σε ιστορικό υψηλό», ανέφερε σε έκθεσή του το Ινστιτούτο Ενεργειακής Οικονομίας και Ανάλυσης Χρηματοοικονομικών (IEEFA). Η έκθεση σημείωνε ότι η Γερμανία και η Ελλάδα βρίσκονται στην κορυφή της λίστας εξάρτησης, προμηθευόμενες το 94% και 84% αντίστοιχα του LNG τους από τις ΗΠΑ το πρώτο εξάμηνο του έτους.
Ωστόσο, το IEEFA θεωρεί ότι η φετινή άνοδος των εισαγωγών LNG είναι προσωρινή και πως η ζήτηση θα εξασθενήσει τα επόμενα χρόνια λόγω της ενίσχυσης της αιολικής και ηλιακής ενέργειας.
Αυτή η άποψη αποτελεί τον πυρήνα της επιχειρηματολογίας των υπέρμαχων της ενεργειακής μετάβασης, αν και τα στοιχεία δείχνουν ότι η πρωτοφανής ανάπτυξη αιολικών και φωτοβολταϊκών έργων έχει επιφέρει περιορισμένες αλλαγές στη σύνθεση της ευρωπαϊκής ενεργειακής κατανάλωσης, πέρα από ορισμένες εποχιακές αυξήσεις παραγωγής.
Στη Γερμανία, για παράδειγμα, καταγράφηκε πρόσφατα το υψηλότερο ποσοστό ηλεκτροπαραγωγής από σταθμούς φυσικού αερίου, λόγω ασθενών ανέμων κατά το μεγαλύτερο μέρος του έτους.
Ενώ οργανισμοί όπως το IEEFA προβλέπουν μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου στην Ευρώπη, εκτιμούν παράλληλα ότι επίκειται πλεόνασμα LNG εξαιτίας της υπερπαραγωγής.
Ωστόσο, το φθηνότερο LNG πιθανότατα θα ενισχύσει τη ζήτηση διεθνώς, καθώς η χαμηλότερη τιμή θα το καταστήσει προσιτό σε περισσότερες χώρες-εισαγωγείς. Και με τον καιρό να γίνεται ολοένα και πιο απρόβλεπτος, οι πιθανότητες δείχνουν πως η εξάρτηση από το φυσικό αέριο θα παραμείνει ισχυρή τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ασία, παρά τις φιλοδοξίες για ενεργειακή μετάβαση.
www.worldenergynews.gr
Φέτος, ωστόσο, η εικόνα αυτή αλλάζει: η ασιατική ζήτηση παρουσιάζει κάμψη, ενώ η Ευρώπη γνωρίζει μια εντυπωσιακή άνοδο στις εισαγωγές LNG, αντισταθμίζοντας πλήρως την πτώση της Ασίας —παρά τις δεσμεύσεις των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων για μείωση της κατανάλωσης ορυκτών καυσίμων.
Σύμφωνα με στοιχεία της Kpler, που επικαλείται ο δημοσιογράφος του Reuters, Κλάιντ Ράσελ, οι εισαγωγές LNG στην Ασία ανήλθαν τον περασμένο μήνα σε 22,84 εκατομμύρια τόνους.
Αν και αυτό αποτελεί μικρή αύξηση σε σχέση με τον Σεπτέμβριο, παραμένει αισθητά χαμηλότερο από τον Οκτώβριο του 2024, όταν είχαν φτάσει τα 24,39 εκατομμύρια τόνους.
Στο δεκάμηνο, οι εισαγωγές υγροποιημένου αερίου στην Ασία μειώθηκαν κατά περισσότερους από 14 εκατομμύρια τόνους, στα 225,8 εκατομμύρια συνολικά. Η Κίνα φαίνεται να αποτελεί τον κύριο παράγοντα αυτής της πτώσης, καταγράφοντας μείωση εισαγωγών κάθε μήνα από τον Νοέμβριο του 2024.
Τα στοιχεία για Ευρώπη
Την ίδια στιγμή, οι Ευρωπαίοι αγοραστές αύξησαν θεαματικά τις παραγγελίες τους. Τα στοιχεία της Kpler δείχνουν ότι η Ευρώπη εισήγαγε 101,38 εκατομμύρια τόνους LNG τους πρώτους δέκα μήνες του έτους —16,75 εκατομμύρια περισσότερους από το προηγούμενο έτος— παρά τις δηλώσεις των Βρυξελλών περί μόνιμης μείωσης της κατανάλωσης φυσικού αερίου, τόσο ρωσικού όσο και συνολικά.
Η εκτίναξη της ευρωπαϊκής ζήτησης φαίνεται ότι επηρέασε τη δυναμική της αγοράς στην Ασία, όπου οι περισσότερες χώρες παραμένουν ιδιαίτερα ευαίσθητες στις τιμές ενέργειας.
Όταν η Ευρώπη αυξάνει μαζικά τις αγορές LNG, συχνά «εκτοπίζει» τους φτωχότερους ασιατικούς εισαγωγείς από την αγορά.
Ωστόσο, όπως σημειώνει ο Ράσελ, και η ίδια η Ευρώπη δυσκολεύεται ολοένα και περισσότερο να καλύψει τους υπέρογκους λογαριασμούς ενέργειας, καθώς ταυτόχρονα χρηματοδοτεί τη μετάβαση προς την καθαρή ενέργεια και επενδύει στην ενίσχυση των αμυντικών της δυνατοτήτων —μια στρατηγική που απαιτεί φθηνή ενέργεια για να είναι βιώσιμη.
Έτσι, η Ευρώπη έχει πλέον μετατραπεί σε κεντρικό πεδίο ενδιαφέροντος για τους παραγωγούς LNG. Ωστόσο, αυτή η στροφή δεν είναι ενιαία. Ο Αμερικανός υπουργός Ενέργειας, Κρις Ράιτ, έχει καλέσει επανειλημμένα την Ευρώπη να σταματήσει πλήρως τις εισαγωγές ρωσικής ενέργειας και να αυξήσει τις αγορές αμερικανικού LNG. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έχει ήδη υπογράψει συμφωνία με τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ για σημαντική ενίσχυση των εισαγωγών από τις ΗΠΑ.
Οι προειδοποιητικές βολές της Exxon
Ωστόσο, η Exxon —ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς LNG παγκοσμίως— έχει προειδοποιήσει ότι ενδέχεται να αποχωρήσει από την ευρωπαϊκή αγορά, εάν η ΕΕ δεν αποσύρει τη νέα νομοθεσία που υποχρεώνει τις διεθνείς επιχειρήσεις να παρακολουθούν και να δημοσιοποιούν το αποτύπωμα εκπομπών και τα ανθρώπινα δικαιώματα σε ολόκληρη την εφοδιαστική τους αλυσίδα.
Η σύγκρουση ανάμεσα στις ενεργειακές φιλοδοξίες της Ευρώπης και στις αυξανόμενες οικονομικές πιέσεις δείχνει πως η ήπειρος, στην προσπάθειά της να αποδεσμευτεί από τα ορυκτά καύσιμα, αναδιαμορφώνει εκ βάθρων το παγκόσμιο ενεργειακό τοπίο.
Η Exxon δεν είναι η μόνη εταιρεία που απειλεί να εγκαταλείψει την Ευρώπη αν τεθεί σε ισχύ η νέα Οδηγία για τη Δέουσα Επιμέλεια Εταιρικής Βιωσιμότητας (Corporate Sustainability Due Diligence Directive).
Το Κατάρ —ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας LNG στον κόσμο— έχει επίσης προειδοποιήσει ότι θα σταματήσει να προμηθεύει φυσικό αέριο την Ευρώπη, αν η ΕΕ επιχειρήσει να υποχρεώσει την κρατική εταιρεία QatarEnergy να παρακολουθεί και να μειώνει τις εκπομπές της, καθώς και να επιβλέπει την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην εφοδιαστική της αλυσίδα, υπό την απειλή προστίμων ύψους 5% των ετήσιων παγκόσμιων εσόδων της.
Την ίδια ώρα, καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση αυξάνει τις εισαγωγές LNG —συμπεριλαμβανομένων και φορτίων από τη Ρωσία—, ορισμένοι οργανισμοί υπέρ της ενεργειακής μετάβασης προειδοποιούν ότι το μπλοκ δεν πρέπει να δεσμευτεί σε μακροπρόθεσμα συμβόλαια αγοράς LNG, καθώς η ζήτηση φυσικού αερίου στην Ευρώπη εκτιμάται ότι θα μειωθεί κατά ένα τέταρτο τα επόμενα 25 χρόνια.
Τι λέει ο IEEFA
«Οι ευρωπαϊκές χώρες κινδυνεύουν να εξαρτηθούν υπερβολικά από έναν μόνο προμηθευτή, αν υπογράψουν μακροπρόθεσμα συμβόλαια για αμερικανικό LNG. Οι Ηνωμένες Πολιτείες προμήθευσαν πάνω από το ήμισυ (57%) των ευρωπαϊκών εισαγωγών LNG στο πρώτο εξάμηνο του 2025, καθώς οι παραδόσεις έφτασαν σε ιστορικό υψηλό», ανέφερε σε έκθεσή του το Ινστιτούτο Ενεργειακής Οικονομίας και Ανάλυσης Χρηματοοικονομικών (IEEFA). Η έκθεση σημείωνε ότι η Γερμανία και η Ελλάδα βρίσκονται στην κορυφή της λίστας εξάρτησης, προμηθευόμενες το 94% και 84% αντίστοιχα του LNG τους από τις ΗΠΑ το πρώτο εξάμηνο του έτους.
Ωστόσο, το IEEFA θεωρεί ότι η φετινή άνοδος των εισαγωγών LNG είναι προσωρινή και πως η ζήτηση θα εξασθενήσει τα επόμενα χρόνια λόγω της ενίσχυσης της αιολικής και ηλιακής ενέργειας.
Αυτή η άποψη αποτελεί τον πυρήνα της επιχειρηματολογίας των υπέρμαχων της ενεργειακής μετάβασης, αν και τα στοιχεία δείχνουν ότι η πρωτοφανής ανάπτυξη αιολικών και φωτοβολταϊκών έργων έχει επιφέρει περιορισμένες αλλαγές στη σύνθεση της ευρωπαϊκής ενεργειακής κατανάλωσης, πέρα από ορισμένες εποχιακές αυξήσεις παραγωγής.
Στη Γερμανία, για παράδειγμα, καταγράφηκε πρόσφατα το υψηλότερο ποσοστό ηλεκτροπαραγωγής από σταθμούς φυσικού αερίου, λόγω ασθενών ανέμων κατά το μεγαλύτερο μέρος του έτους.
Ενώ οργανισμοί όπως το IEEFA προβλέπουν μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου στην Ευρώπη, εκτιμούν παράλληλα ότι επίκειται πλεόνασμα LNG εξαιτίας της υπερπαραγωγής.
Ωστόσο, το φθηνότερο LNG πιθανότατα θα ενισχύσει τη ζήτηση διεθνώς, καθώς η χαμηλότερη τιμή θα το καταστήσει προσιτό σε περισσότερες χώρες-εισαγωγείς. Και με τον καιρό να γίνεται ολοένα και πιο απρόβλεπτος, οι πιθανότητες δείχνουν πως η εξάρτηση από το φυσικό αέριο θα παραμείνει ισχυρή τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ασία, παρά τις φιλοδοξίες για ενεργειακή μετάβαση.
www.worldenergynews.gr
