Τα κράτη που συμμετείχαν στην Cop30 δεν κατάφεραν να καταλήξουν σε μια συμφωνία μέσα στο αρχικό χρονοδιάγραμμα που είχε τεθεί. Η COP30 επρόκειτο να ολοκληρωθεί την Παρασκευή 21 Νοεμβρίου, όμως οι χώρες δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν σε ένα κοινό κείμενο, επεκτείνοντας τις συζητήσεις και το Σάββατο.
Οι διχαστικές συζητήσεις
Μεγάλος διχασμό επικρατεί ανάμεσα στις χώρες σχετικά με το θέμα της κατάργησης των ορυκτών καυσίμων και δημιουργήθηκαν δύο μπλοκ: πάνω από 80 χώρες ήθελαν να συζητήσουν για την δημιουργία ενός οδικού χάρτη για την μετάβαση από τα ορυκτά κάυσιμα, και οι υπόλοιπες αφαίρεσαν από το προσχέδιο του κειμένου την όποια αναφορά σε έναν τέτοιο οδικό χάρτη.
Στην φετινή διοργάνωση φάνηκε ότι τα βλέμματα στράφηκαν τόσο στην δυσκολία συμφωνίας, όσο και στους μεγάλους ρυπαντές που δεν συμμετείχαν στην Διάσκεψη αλλά και στους αυτόχθονες της Λατινικής Αμερικής που τόσο μέσα στις αίθουσες όσο και έξω από αυτές, έκαναν αισθητή την παρουσία τους. Παρακάτω ανατρέχουμε στα πιο σημαντικά γεγονότα που συνέβησαν φέτος COP30.
Ο «ελέφαντας» στο δωμάτιο
Τοο επόμενο βήμα είναι η συμφωνία για το πώς θα γίνει αυτή η μετάβαση. Συμφωνία για το θέμα αυτό δεν υπήρξε πέρσυ στο Μπακού. Φέτος, παρόλο που η Βραζιλία ήθελε οι συνομιλίες να εξασφαλίσουν σαφέστερα βήματα για το πώς οι χώρες θα πετύχουν αυτό το στόχο, δεν επιτεύχθηκε.
Αυτό όμως οδήγησε στην αντίδραση των πετρελαιοπαραγωγών κρατών και τις μεγάλες οικονομίες που αντιτίθενται στην εν λόγω συζήτηση. Ανάμεσα σε αυτές τις χώρες είναι η Σαουδική Αραβία, η Ρωσία και άλλα πετρελαϊκά κράτη, καθώς και ορισμένες χώρες που εξαρτώνται από τη χρήση ορυκτών καυσίμων. Η αντίδρασή τους έγινε ξεκάθαρη όταν σε διαπραγματευτικά κείμενα που δημοσιεύθηκαν νωρίς την Παρασκευή στο Μπελέμ, δεν περιλαμβάνονταν καθόλου ο οδικός αυτός χάρτης.
Ο Ευρωπαίος επίτροπος για το κλίμα, Βόπκε Χούκστρα, δήλωσε την Παρασκευή ότι η συμφωνία που βρίσκονταν εκείνη την στιγμή στο τραπέζι ήταν τόσο ανεπαρκής που οι χώρες μπορεί να αποχωρούσαν χωρίς συμφωνία. «Αυτό που βρίσκεται τώρα στο τραπέζι είναι απαράδεκτο», είπε. «Και δεδομένου ότι είμαστε τόσο μακριά από το σημείο που θα έπρεπε να βρισκόμαστε, είναι ατυχές να το πούμε, αλλά στην πραγματικότητα αντιμετωπίζουμε ένα σενάριο χωρίς συμφωνία».
Τελικά, πράγματι την συμφωνία που υπέγραψαν 194 χώρες, δεν υπήρξε καμία αναφορά στα ορυκτα καύσιμα πόσο μάλλον σε έναν οδικό χάρτη που θα οδηγούσε στην μετάβαση. Η Βραζιλία όμως ανακοίνωσε το δικό της σχέδιο για την έναρξη ενός «οδικού χάρτη» απομάκρυνσης από τα ορυκτά καύσιμα, τον οποίο θα μπορούσαν να υπογράψουν οι χώρες – αλλά αυτός δεν περιλαμβάνεται στην κύρια συμφωνία.
Η χρηματοδότηση στο προσκήνιο
Επιπλεόν, οι πλουσιότερες χώρες δεσμεύτηκαν να παρέχουν στις αναπτυσσόμενες χώρες τουλάχιστον 300 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως έως το 2035 για να τις βοηθήσουν να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή. Αλλά αυτό το ποσό είναι πολύ λιγότερο από ό,τι λένε οι φτωχότερες χώρες ότι χρειάζονται.
Η Βραζιλία πρότεινε την δημιουργία ενός κοινού Ταμείου που στόχο θα είχε να αποτραπεί η αποψίλωση των τροπικών δασών, επιβραβεύοντας τις χώρες που διατηρούν τα δάση τους όρθια. Την αντίδραση του σε αυτό το πλάνο έκανε το Ηνωμένο Βασίλειο που δήλωσε ότι δεν θα δεσμεύσει δημόσιο χρήμα για κάτι τέτοιο αλλά θα ενθάρρυνε τον ιδιωτικό τομέα να επενδύσει. Αλλά, όπως και τα ορυκτά καύσιμα, αυτός ο οδικός χάρτης για την αποψίλωση των δασών δεν συμπεριλήφθηκε στην τελική συμφωνία.
Η απουσία των ΗΠΑ
Αρκεί να σκεφτούμε ότι μεγάλοι ρυπαντές του κόσμου -όπως οι ΗΠΑ – δεν συμμετείχαν στην Διάσκεψη.
«Ο πρόεδρος Τραμπ δεν θα θέσει σε κίνδυνο την οικονομική και εθνική ασφάλεια της χώρας μας για να επιδιώξει αόριστους κλιματικούς στόχους που σκοτώνουν άλλες χώρες», δήλωσε η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Τέιλορ Ρότζερς στο Reuters. Ενώ, την ίδια στιγμή, όπως σημειώνει το ίδιο μέσο, επικριτές προειδοποιούν ότι η αποχώρηση των ΗΠΑ από τη διαδικασία παραχώρησε πολύτιμο έδαφος στις διαπραγματεύσεις για το κλίμα στη Κίνα.
Ακόμα και εν τη απουσία τους όμως οι ΗΠΑ βρέθηκαν στο επίκεντρο των συζητήσεων καθώς όπως τόνισε η Guardian πολλές άλλες χώρες ανακουφίστηκαν «όπως όταν ο νταής στο σχολείο λείπει επειδή είναι άρρωστος».
Οι τσακωμοί για την επόμενη διοργάνωση
Τριβές υπήρξαν και κατά την διάρκεια της επιλογής της επόμενης τοποθεσίας διεξαγωγής, καθώς Τουρκία και Αυστραλία κονταροχτυπήθηκαν για την προεδρία. Παρότι στην αρχή είχαν καταλήξει στο να γίνει η επόμενη COP στην Τουρκία και την προεδρία να αναλάβει η Αυστραλία, οι χώρες τελικά κατέληξαν στο να αναλάβει την προεδρία της COP31 η Τουρκία και ένας Αυστραλός – ο υπουργός Ενέργειας Κρις Μπόουεν – να διοριστεί αντιπρόεδρος και «πρόεδρος των διαπραγματεύσεων».
Μέχρι στιγμής η Τουρκία αναφέρει ότι θα φιλοξενήσει την Διάσκεψη στην Αττάλεια, παρουσιάζοντας την ως αναδυόμενη οικονομία που θα προωθήσει την αλληλεγγύη μεταξύ πλούσιων και φτωχών χωρών. Πρόκειται δε για μια πόλη που έχει χτυπηθεί επανηλημμένα από φαινόμενα που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή όπως οι μεγάλες πυρκαγιές του 2025 και οι πλημμύρες του 2022.
www.worldenergynews.gr
