Η ιβηρική χώρα πάει κόντρα στο ευρωπαϊκό ρεύμα… Η2 και παίρνει τη «μερίδα του λέοντος» από τη χρηματοδότηση της ΕΕ - Τι μπορεί να γίνει (cleantechnica.com)
Η Ευρώπη απομακρύνεται από έργα υδρογόνου (υπάρχουν σχετικά παραδείγματα), με την Ισπανία να αποτελεί εξαίρεση.
Το cleantechnica.com, παρουσιάζει τις κινήσεις της ιβηρικής χώρας που έρχονται σε αντίθεση με την κατάσταση που επικρατεί εσχάτως σε άλλες χώρες της «γηραιάς» ηπείρου.
Η τελευταία απόφαση χρηματοδότησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για υποδομές εναλλακτικών καυσίμων έλαβε μια παράξενη ανατροπή.
Στα χαρτιά, εγκρίθηκε η υποστήριξη για 38 νέους σταθμούς ανεφοδιασμού υδρογόνου σε όλη την ήπειρο.
Στην πράξη, σχεδόν όλοι τους προορίζονται για μία μόνο χώρα, την Ισπανία.
Η Ισπανία εξασφάλισε περίπου 4 από τους 5 σταθμούς σε αυτόν τον γύρο, γεγονός που την τοποθετεί στο επίκεντρο μιας ανάπτυξης υποδομών που κινείται προς την αντίθετη κατεύθυνση από την υπόλοιπη Ευρώπη.
Το δίκτυο υδρογόνου της ηπείρου συρρικνώνεται καθώς οι σταθμοί κλείνουν και οι φορείς εκμετάλλευσης απομακρύνονται, ωστόσο η Ισπανία επιταχύνει τη δέσμευσή της σαν να μην ισχύουν τα σήματα της αγοράς.
170-190 εκατ. ευρώ της ΕΕ για έργα Η2
Η κλίμακα της έγκρισης χρηματοδότησης της ΕΕ είναι σημαντική, με πάνω από 600 εκατομμύρια ευρώ να έχουν δεσμευτεί σε ένα ευρύ φάσμα έργων που ενισχύουν πραγματικά τις προσπάθειες απαλλαγής της Ευρώπης από τον άνθρακα στις μεταφορές.
Μέσα σε αυτό το πακέτο περιλαμβάνεται η κατανομή για σταθμούς ανεφοδιασμού με υδρογόνο.
Μια αξιολόγηση αναφοράς για πρόσφατα ευρωπαϊκά έργα βαρέων σταθμών υδρογόνου δείχνει μια έμμεση επένδυση περίπου 170-190 εκατομμυρίων ευρώ για τις 38 πρόσφατα εγκεκριμένες τοποθεσίες, με μια κεντρική εκτίμηση κοντά στα 180 εκατομμύρια ευρώ.
Η ΕΕ μπορεί να παρέχει όλα αυτά ή να πληρώνει μόνο για τον εξοπλισμό η ίδια, κάτι που θα μείωνε τη συνεισφορά της ΕΕ σε 115 έως 135 ευρώ. Αυτή η κλίμακα δαπανών για την κινητικότητα με υδρογόνο ξεχωρίζει μέσα σε ένα κατά τα άλλα καλά ευθυγραμμισμένο σύνολο επενδύσεων.
Χώρες όπου έκλεισαν σταθμοί υδρογόνου
Σε όλη την Ευρώπη, η ιστορία της κινητικότητας με υδρογόνο έχει γίνει μια μελέτη περίπτωσης σε υποχώρηση.
Η Αυστρία έκλεισε τους υπόλοιπους δημόσιους σταθμούς της όταν η OMV αποχώρησε από τον τομέα.
Η Γερμανία κλείνει σταθμούς με τακτικό ρυθμό, αφού η χαμηλή απόδοση κατέστησε αδύνατη τη βιωσιμότητα του δικτύου.
Η Δανία και η Νορβηγία έχασαν επίσης σταθμούς.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, το μικρό δίκτυο που κάποτε υποσχόταν ταχεία ανάπτυξη κατέρρευσε σε μεγάλο βαθμό.
Ακόμα και στη Γαλλία, όπου μερικές πόλεις πειραματίστηκαν με πρώιμες αναπτύξεις, μόνο ένας περιορισμένος αριθμός σταθμών παραμένει λειτουργικός και οι περισσότεροι εξαρτώνται από την άμεση δημοτική υποστήριξη.
Η ήπειρος στο σύνολό της έφτασε στο αποκορύφωμά της με περίπου 179 δημόσιους σταθμούς και έκτοτε παρουσιάζει μείωση.
Πολλοί από αυτούς που παραμένουν καταχωρημένοι είναι εκτός λειτουργίας για μεγάλα χρονικά διαστήματα ή λειτουργούν με πολύ χαμηλή απόδοση.
Το υδρογόνο για την οδική κινητικότητα δεν έχει βρει ένα βιώσιμο οικονομικό μοντέλο σε μεγάλη κλίμακα.
Εάν ο στόχος είναι η προμήθεια καυσίμων που είναι ανταγωνιστική από πλευράς κόστους και αξιόπιστη, το δίκτυο της Ευρώπης έχει δείξει ότι οι σταθμοί υδρογόνου δυσκολεύονται να ανταποκριθούν σε οποιαδήποτε από τις δύο απαιτήσεις.
Η παγκόσμια εικόνα ενισχύει αυτήν την κατεύθυνση.
Πτώση… υδρογόνου σε Αμερική και Ασία - Εξαίρεση η Ν. Κορέα
Η Κίνα (κάποτε φαινόταν να είναι ο δείκτης στάθμης των φορτηγών και λεωφορείων υδρογόνου), είδε τις πωλήσεις βαρέων οχημάτων υδρογόνου να μειώνονται κατά περίπου 45% τους πρώτους 9 μήνες του έτους.
Την ίδια περίοδο, τα ηλεκτρικά φορτηγά με μπαταρία αυξήθηκαν. Οι τάσεις στις προμήθειες λεωφορείων στην Ευρώπη δείχνουν προς την ίδια κατεύθυνση. Το 97% των λεωφορείων χαμηλών εκπομπών που παραδόθηκαν το 2024 ήταν ηλεκτρικά με μπαταρία.
Η Βόρεια Αμερική παρουσιάζει παρόμοια αποτελέσματα.
Το δίκτυο σταθμών υδρογόνου της Καλιφόρνια για ελαφρά οχήματα συρρικνώνεται επίσης.
Ακόμα και στην Ιαπωνία (χώρα με μακροπρόθεσμη υποστήριξη για την κινητικότητα με υδρογόνο), η ανάπτυξη παραμένει χαμηλή και η αξιοποίηση των σταθμών είναι απογοητευτική.
Η μόνη χώρα που εξακολουθεί να επιδιώκει την ανάπτυξη της κινητικότητας με υδρογόνο σε μεγάλη κλίμακα είναι η Νότια Κορέα. Ακόμα και εκεί, τα οικονομικά είναι δύσκολα και συντηρούνται μόνο από την αυστηρή βιομηχανική πολιτική.
Λεωφορεία υδρογόνου στην Ευρώπη
Η ιστορία με τα λεωφορεία της Ευρώπης είναι αποκαλυπτική.
Μόνο 3 ευρωπαϊκές χώρες αγόρασαν λεωφορεία κυψελών καυσίμου υδρογόνου το 2024: η Γερμανία, η Πολωνία και η Ισπανία.
Πρόσφατες αξιολογήσεις τόσο από ελεγκτές όσο και από οικονομολόγους δείχνουν προς την ίδια κατεύθυνση σχετικά με την κινητικότητα με υδρογόνο.
Το Γαλλικό Ελεγκτικό Συνέδριο διαπίστωσε ότι η χρήση ηλεκτρολυτικού υδρογόνου για τις μεταφορές αποφεύγει το CO2 με κόστος περίπου 520 ευρώ ανά τόνο, μειωμένο μόνο σε περίπου 400 ευρώ ανά τόνο ακόμη και μετά τον υπολογισμό των έμμεσων επιδοτήσεων.
Το γεγονός αυτό την καθιστά μία από τις πιο ακριβές διαθέσιμες οδούς απαλλαγής από τον άνθρακα.
H κινητικότητα με υδρογόνο στην Ευρώπη είναι μια στρατηγική υψηλού κόστους και χαμηλού αντίκτυπου που αντιπαρατίθεται σε μια ηλεκτρική εναλλακτική λύση που ήδη κλιμακώνεται.
Ταχεία επέκταση υποδομών υδρογόνου στην Ισπανία
Σε αυτό το πλαίσιο, η ταχεία επέκταση των υποδομών υδρογόνου στην Ισπανία ξεχωρίζει.
Μόνο το πρόγραμμα ACTIVA II αντιπροσωπεύει 30 από τους νέους σταθμούς που χρηματοδοτήθηκαν σε αυτόν τον γύρο.
Πρόσθετα έργα στη Βαλένθια και κατά μήκος συγκεκριμένων διαδρόμων προσθέτουν περισσότερα.
Η Ισπανία έχει παραγγείλει λεωφορεία υδρογόνου, έχει χρηματοδοτήσει πιλοτικές διαδρομές και έχει αναθέσει επιδείξεις μικρών φορτηγών.
Ο χάρτης πορείας για το υδρογόνο της χώρας περιλαμβάνει φιλόδοξους στόχους για ηλεκτρολύτες.
Η Ισπανία κόντρα στο ευρωπαϊκό ρεύμα… Η2
Η χώρα κατασκευάζει δεκάδες σταθμούς σχεδιασμένους να τροφοδοτούν οχήματα από τα οποία η αγορά έχει ήδη απομακρυνθεί.
Δεν υπάρχει ταχεία επέκταση της κατασκευής οχημάτων υδρογόνου στην Ευρώπη.
Εδώ γίνεται σαφής η στρατηγική αναντιστοιχία.
Η υπόλοιπη Ευρώπη αποσύρεται από την κινητικότητα υδρογόνου επειδή τα δεδομένα υποστηρίζουν αυτήν την απόφαση.
Η Ισπανία επιταχύνει λόγω θεσμικών δεσμεύσεων που σχηματίστηκαν σε μια προηγούμενη περίοδο.
Κίνδυνοι προώθησης επενδύσεων Η2 στην Ισπανία
Αυτό δημιουργεί διάφορους κινδύνους.
Ο 1ος είναι οι αδύναμες υποδομές.
Οι σταθμοί υδρογόνου είναι ακριβοί στην κατασκευή και λειτουργία.
Εάν η διακίνηση παραμένει χαμηλή, επιβαρύνουν τους περιφερειακούς προϋπολογισμούς και τις κρατικά υποστηριζόμενες εταιρείες.
Ο 2ος είναι οι λανθασμένα κατανεμημένες επιδοτήσεις.
Τα κεφάλαια που κατευθύνονται σε σταθμούς υδρογόνου για λεωφορεία και φορτηγά δεν είναι διαθέσιμα για δίκτυα φόρτισης που υποστηρίζουν τις τεχνολογίες που έχει επιλέξει η αγορά.
Ο 3ος είναι η ευθραυστότητα του διαδρόμου εξαγωγών. Οι αγωγοί και οι οδοί ναυτιλίας έχουν οικονομικό νόημα όταν οι όγκοι είναι προβλέψιμοι.
Χωρίς ισχυρή ζήτηση υδρογόνου στη Βόρεια Ευρώπη, οι μεγάλης κλίμακας υποδομές εξαγωγών κινδυνεύουν με υποαξιοποίηση.
Υπάρχει επίσης ο κίνδυνος οι ισπανικές εταιρείες να προσανατολιστούν γύρω από το λάθος τμήμα της αλυσίδας αξίας του υδρογόνου.
Τι μέλλει γενέσθαι για το Η2 στην Ισπανία
Η Ισπανία μπορεί ακόμα να επιδιώξει μακροπρόθεσμες φιλοδοξίες για το υδρογόνο χωρίς να προσπαθεί να επιβάλει το υδρογόνο σε τομείς μεταφορών που δεν υποστηρίζουν πλέον την οικονομία.
Οι υποδομές υδρογόνου που έχουν ήδη χρηματοδοτηθεί μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν για να υποστηρίξουν στόλους διακίνησης υλικών, ερευνητικά πιλοτικά έργα ή μικρές βιομηχανικές δραστηριότητες.
Η Ισπανία έχει τα συστατικά για έναν ισχυρό τομέα υδρογόνου.
Διαθέτει ανανεώσιμους ενεργειακούς πόρους, ικανότητα μεταφοράς, μηχανικό ταλέντο και λιμενικές υποδομές.
Δεν χρειάζεται κινητικότητα υδρογόνου για να καταστήσει βιώσιμο το υπόλοιπο σύστημα.
Η χώρα βρίσκεται σε ένα σημείο όπου η διόρθωση της πορείας είναι δυνατή.
Κάτι τέτοιο σημαίνει αποδοχή του γεγονότος ότι η κινητικότητα με υδρογόνο δεν έχει πετύχει στην Ευρώπη και ενημέρωση της στρατηγικής ώστε να ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα της υιοθέτησης της αγοράς και της τεχνολογικής προόδου.
www.worldenergynews.gr
