Οι συνέπειες που θα έχει η χρήση τους (κυρίως στο κλίμα) - Η έκθεση της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Μεταφορών και Περιβάλλοντος περιγράφει τι πραγματικά συμβαίνει
Ένα από τα θέματα που συζητήθηκαν στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα (COP30) στη Βραζιλία την περασμένη εβδομάδα ήταν τα βιοκαύσιμα (ουσίες που παρασκευάζονται από φυτά και μπορούν να υποκαταστήσουν τη βενζίνη και το ντίζελ).
Οι άνθρωποι στις ΗΠΑ χρησιμοποιούν βιοκαύσιμα εδώ και δεκαετίες.
Θα είναι ευεργετικά για την ανθρωπότητα και το κλίμα;
Μήπως είναι δαπανηρά;
Μήπως θα έχουν οδυνηρές επιπτώσεις, άρα πρέπει η ιδέα χρήσης τους να εγκαταλειφθεί όσο είναι καιρός;
Στο κείμενο που ακολουθεί υπάρχουν και οι απαντήσεις.
Η Βραζιλία, η Ιταλία, η Ιαπωνία και η Ινδία είναι οι κύριοι «χορηγοί» μιας έκκλησης για την ταχεία παγκόσμια επέκταση των βιοκαυσίμων ως τρόπο απαλλαγής της ενέργειας των μεταφορών από τον άνθρακα.
Στόχος 10ετίας
Ο στόχος είναι να τετραπλασιαστεί η χρήση βιώσιμων καυσίμων τα επόμενα 10 χρόνια, ώστε να μπορούν να αντιπροσωπεύουν το 10% όλων των αναγκών των οδικών μεταφορών, το 15% της ζήτησης των αερομεταφορών και το 35% της ζήτησης καυσίμων για τις θαλάσσιες μεταφορές.
Μέχρι την τελευταία ημέρα της φετινής διάσκεψης για το κλίμα, 23 χώρες είχαν συμμετάσχει στη σχετική δέσμευση.
«Η Λατινική Αμερική, η Νοτιοανατολική Ασία, η Αφρική πρέπει να βελτιώσουν την αποδοτικότητα και την ενέργειά τους.
Επίσης η Βραζιλία έχει ένα μοντέλο για αυτό στην ανάπτυξη βιοκαυσίμων», δήλωσε ο Roberto Rodrigues (ειδικός απεσταλμένος της Βραζιλίας για τη γεωργία στη σύνοδο κορυφής), σε μια επιτροπή της COP το περασμένο Σαββατοκύριακο.
Σημειώνεται ότι ο τομέας μεταφορών της Βραζιλίας βασίζεται στην αιθανόλη εδώ και δεκαετίες.
Σημαντικά μειονεκτήματα των βιοκαυσίμων
Το πρόβλημα είναι ότι η παραγωγή βιοκαυσίμων καταναλώνει πολύτιμες καλλιεργήσιμες εκτάσεις, γεγονός που οδηγεί τους αγρότες να κόβουν περισσότερα δάση και να οργώνουν περισσότερα λιβάδια για να δημιουργήσουν νέα χωράφια.
Αυτό οδηγεί σε περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα.
Καθώς η παραγωγή βιοκαυσίμων σε μεγάλη κλίμακα συνεχίζει να επεκτείνεται, ενδέχεται να μην υπάρχει επαρκής γη, νερό και ενέργεια διαθέσιμη για την παραγωγή της.
Γι’ αυτό πολλοί ερευνητές και ακτιβιστές για το κλίμα αμφισβητούν εάν οι χώρες θα πρέπει να στοχεύουν στην κλιμάκωση της παραγωγής βιοκαυσίμων.
Στις 9 Οκτωβρίου 2025, το Υπουργείο Μεταφορών και Περιβάλλοντος των ΗΠΑ, δημοσίευσε μια μελέτη που δείχνει ότι τα βιοκαύσιμα παράγουν 16% περισσότερη ρύπανση από διοξείδιο του άνθρακα κατά την παραγωγή και τη χρήση τους από τα ορυκτά καύσιμα που αντικαθιστούν.
«Από το 2030, τα βιοκαύσιμα προβλέπεται να εκπέμπουν 70 εκατομμύρια τόνους ισοδύναμου CO₂ περισσότερο από τα ορυκτά καύσιμα που αντικαθιστούν.
Αυτό ισοδυναμεί με τις ετήσιες εκπομπές σχεδόν 30 εκατομμυρίων αυτοκινήτων ντίζελ», δήλωσε η T&E (Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Μεταφορών και Περιβάλλοντος).
«Απαίσια λύση για το κλίμα»
Σύμφωνα με τον Cian Delaney (επικεφαλής της έρευνας για τα βιοκαύσιμα στην T&E), «τα βιοκαύσιμα είναι μια απαίσια λύση για το κλίμα και μια συγκλονιστική σπατάλη γης, τροφίμων και εκατομμυρίων σε επιδοτήσεις.
Οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έναντι των βιοκαυσίμων καλλιεργειών».
Οι καλλιέργειες βιοκαυσίμων απαιτούν σημαντικές ποσότητες γλυκού νερού.
Η οδήγηση ενός αυτοκινήτου 100 χλμ. με βιοκαύσιμα πρώτης γενιάς θα απαιτούν, κατά μέσο όρο, σχεδόν 3.000 λίτρα νερού, ενώ μόνο είκοσι λίτρα θα χρειάζονταν για να λειτουργήσει ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο με ηλιακή ενέργεια. Καθώς η κλιματική αλλαγή ασκεί αυξανόμενη πίεση στα αποθέματα νερού, αυτό θα μπορούσε να είναι μια καταστροφή.
Περιβαλλοντικά θέματα και βιοκαύσιμα
Άλλα περιβαλλοντικά ζητήματα που σχετίζονται με τη μετατροπή των καλλιεργειών τροφίμων σε βιοκαύσιμα περιλαμβάνουν τη ρύπανση των υδάτων από λιπάσματα και φυτοφάρμακα, την ατμοσφαιρική ρύπανση και τη διάβρωση του εδάφους.
Ανελαστική ζήτηση
Οι εντολές για τα βιοκαύσιμα τις οποίες υποστηρίζει ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας, μπορούν να έχουν ακούσιες συνέπειες, επειδή η ζήτηση θα παραμείνει η ίδια παρά τις αλλαγές στις αποδόσεις, τις καιρικές συνθήκες, τις τιμές ή τις αγορές.
Εάν μια ξηρασία αποδεκατίσει τις αποδόσεις των καλλιεργειών, η βασική ζήτηση βιοκαυσίμων πρέπει να καλυφθεί παρά την εξάντληση των αποθεμάτων τροφίμων.
Τι ισχύει με την προσφορά
Όσον αφορά στην προσφορά, η αύξηση της καλλιεργήσιμης έκτασης για βιοκαύσιμα συνήθως σημαίνει λιγότερη διαθέσιμη έκταση για την καλλιέργεια τροφίμων.
Συνέπεια θα είναι να προκαλέσει αύξηση των τιμών παράλληλα με τις ελλείψεις προσφοράς και απότομη αύξηση του κόστους των σπόρων, των εισροών και της γης.
www.worldenergynews.gr
