Με μια δέσμη παρεμβάσεων που επιχειρεί να οργανώσει ένα έως τώρα αχαρτογράφητο τοπίο, το υπουργείο Περιβάλλοντος προσθέτει τρία νέα άρθρα στο νομοσχέδιο για το CO₂ και ανοίγει τον δρόμο για την ανάπτυξη αγρο-φωτοβολταϊκών σε καλλιεργούμενες εκτάσεις και θερμοκήπια. Η κυβέρνηση επιδιώκει να απαντήσει σε πάγια αιτήματα του πρωτογενούς τομέα, προσφέροντας ένα πιο καθαρό θεσμικό περιβάλλον, επιταχυνόμενες διαδικασίες αδειοδότησης και διασφαλισμένη πρόσβαση στο δίκτυο, ακόμη και σε περιοχές που θεωρούνται κορεσμένες.
Το νέο πλαίσιο - που περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο που συζητείται στις Επιτροπές της Βουλής και αναμένεται να εισαχθεί για ψήφιση στην Ολομέλεια την ερχόμενη εβδομάδα - εισάγει επίσημο ορισμό των αγρο-φωτοβολταϊκών και ρυθμίζει τη λειτουργία τους με τρόπο που στοχεύει στη διατήρηση της αγροτικής δραστηριότητας, αλλά ταυτόχρονα στη διεύρυνση των δυνατοτήτων για συμπληρωματικό εισόδημα στους παραγωγούς.
Προβλέπονται διαδικασίες ταχείας εγκατάστασης και σύνδεσης, ενώ παράλληλα θεσπίζεται σαφές πλαίσιο ενίσχυσης. Συνολικά, θα είναι δυνατή η εγκατάσταση ισχύος έως 130 MW πανελλαδικά, με κατανομή 10 MW ανά Περιφέρεια. Ο ΔΕΔΔΗΕ θα αξιολογεί τα αιτήματα με σειρά προτεραιότητας βάσει ημερομηνίας και θα σταματά τις χορηγήσεις όταν καλύπτεται το όριο, εξασφαλίζοντας τάξη και προβλεψιμότητα.
Προτεραιότητα σύνδεσης
Κομβικό νέο στοιχείο είναι ότι τα έργα αυτά αποκτούν προτεραιότητα σύνδεσης στο δίκτυο, ακόμη και σε κορεσμένες περιοχές. Η προσφορά σύνδεσης θα εκδίδεται εντός δύο μηνών, χρόνος που θεωρείται εξαιρετικά σύντομος για τα δεδομένα του ενεργειακού κλάδου. Η κυβέρνηση επιδιώκει με αυτόν τον τρόπο να στείλει μήνυμα ότι οι επενδύσεις των αγροτών δεν θα χαθούν στη γραφειοκρατία.
Κάθε σύστημα θα μπορεί να φτάσει τα 200 kW και θα πρέπει να τοποθετείται σε βάσεις ύψους τουλάχιστον 2,10 μέτρων, ώστε να μην παρεμποδίζεται η καλλιέργεια. Παράλληλα, δίνεται η δυνατότητα συνδυασμού με συσσωρευτές για αποθήκευση μίας ώρας, κάτι που αυξάνει τη σταθερότητα της παραγόμενης ενέργειας.
Για την ενίσχυση των αγροτών προβλέπεται λειτουργική ενίσχυση ύψους 6,5 λεπτών/kWh, μετά την έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Παράγοντες της αγοράς εκφράζουν τον προβληματισμό τους ότι η ταρίφα αυτή ίσως δεν καλύπτει πλήρως το επιπλέον κόστος κατασκευής, ειδικά λόγω της αναγκαίας προσθήκης υψηλών βάσεων στήριξης ώστε να τοποθετηθούν σε ύψος 2,10 μέτρων. Ωστόσο κυβερνητικά στελέχη εκτιμούν ότι η τιμή είναι συμβατή με το ευρωπαϊκό πλαίσιο, ότι διευκολύνει τη βιωσιμότητα των έργων και ότι θα υπάρξει περιθώριο προσαρμογών σε επόμενα στάδια, εφόσον απαιτηθεί.
Που μπορούν να εγκατασταθούν
Σημαντικό στοιχείο του σχεδίου είναι και η σαφής χωροταξική ρύθμιση. Τα αγρο-φωτοβολταϊκά μπορούν να εγκατασταθούν και σε κορεσμένα δίκτυα, αλλά όχι σε Γη Υψηλής Παραγωγικότητας. Η κυβέρνηση επιδιώκει έτσι να προστατεύσει τον παραγωγικό ιστό της χώρας και να αποφύγει υπερβολική πίεση σε εύφορες περιοχές, κάτι που έχει απασχολήσει έντονα το τελευταίο διάστημα πολλές Περιφέρειες. Οι εγκαταστάσεις δεν μπορούν να καλύπτουν πάνω από το 10% της συνολικής καλλιέργειας, ώστε να διασφαλίζεται ότι το χωράφι παραμένει πρωτίστως γεωργικό.
Απλουστεύονται επίσης οι αδειοδοτήσεις: δεν απαιτείται άδεια παραγωγού, εγκατάστασης ή λειτουργίας, μειώνοντας περαιτέρω το κόστος και την ταλαιπωρία των αγροτών. Αιτήσεις για την εγκατάσταση των έργων θα μπορούν να υποβληθούν από 1η Φεβρουαρίου 2026, ενώ κανένα πρόσωπο δεν θα μπορεί να διαθέτει περισσότερα από δύο συστήματα, προκειμένου να αποφευχθούν φαινόμενα συγκέντρωσης.
Για να προστατευτεί ο χαρακτήρας των έργων ως «αγρο-φωτοβολταϊκών», προβλέπεται ετήσια υποχρέωση απόδειξης ότι η καλλιέργεια συνεχίζεται κανονικά. Σε περίπτωση παράβασης επιβάλλονται πρόστιμα (10 ευρώ/kW) που αυξάνονται προοδευτικά και κάθε χρόνο υποτροπής, ενώ σε ακραίες περιπτώσεις προβλέπεται ακόμη και αποξήλωση του σταθμού. Από την άλλη πλευρά, η εγγυητική επιστολή θα επιστρέφεται στον παραγωγό μετά από δέκα χρόνια λειτουργίας, επιβραβεύοντας τη συνέπεια.
Με το νέο προτεινόμενο πλαίσιο, η κυβέρνηση φιλοδοξεί να βάλει τάξη σε έναν τομέα που είχε μείνει στάσιμος, να στηρίξει το αγροτικό εισόδημα και να ενισχύσει παράλληλα τον ενεργειακό μετασχηματισμό της χώρας.
www.worldenergynews.gr
