Στόχος είναι να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο που ισχύει σήμερα κάθε προμηθευτής να πρέπει να χειριστεί διαφορετικό καθεστώς σε κάθε μία χώρα -Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία, Μολδαβία, Ουκρανία προκειμένου να φθάσει το αέριο του στην Ουκρανία
Η ουσιαστική ενοποίηση, σε ρυθμιστικό, λειτουργικό, αλλά και οικονομικό επίπεδο των δικτύων φυσικού αερίου των πέντε χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης από τις οποίες διέρχεται ο Κάθετος Διάδρομος, συνεχίζει να αποτελεί ζητούμενο από το οποίο εξαρτάται η ανταγωνιστικότητα του νέου διαδρόμου μεταφοράς αερίου από το Νότο προς το Βορά.
Σε αυτή την κατεύθυνση άλλωστε φαίνεται ότι κινούνται και τα ζητήματα που θέτουν οι Αμερικάνοι αξιωματούχοι με τους οποίους συναντάται συχνά – πυκνά ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου, στην προσπάθεια του να αναδείξει την Ελλάδα σε χώρα εισόδου του Αμερικάνικου LNG στην Νοτιοανατολική Ευρώπη. Εξάλλου το θέμα της ρυθμιστικής διασύνδεσης των συστημάτων φυσικού αερίου τίθεται με κάθε ευκαιρία και από την επικεφαλής του ΔΕΣΦΑ Μαρία Ρίτα Γκάλι, ενώ η ελληνική Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας σπεύδει να ικανοποιήσει με ταχύτητα τα αιτήματα του ΔΕΣΦΑ για τη διενέργεια δημοπρασιών δέσμευσης χωρητικότητας στον Κάθετο Διάδρομο.
Την πλήρη διασύνδεση των συστημάτων φυσικού αερίου άλλωστε συζήτησε ο κ. Παπασταύρου με τους Αμερικανούς αξιωματούχους κατά την πρόσφατη επίσκεψη του στην Ουάσιγκτον, στη διάρκεια της οποίας συμφωνήθηκε η σύσταση ομάδας εργασίας για την επίλυση των εκκρεμοτήτων. Μάλιστα όπως δήλωσε ο ίδιος ο κ. Παπασταύρου σε πρόσφατη συνέντευξη του δεν αποκλείεται να γίνει συνάντηση των αρμόδιων υπουργών των πέντε χωρών μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2026 για να εξεταστούν διεξοδικά όλα τα θέματα.
Στόχος όλων αυτών των συζητήσεων είναι να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο που ισχύει σήμερα κάθε προμηθευτής να πρέπει να χειριστεί διαφορετικό καθεστώς σε κάθε μία χώρα -Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία, Μολδαβία, Ουκρανία προκειμένου να φθάσει το αέριο του στην Ουκρανία.
Εκπτώσεις στα τέλη μεταφοράς
Μετά την αποτυχία των πρώτων δημοπρασιών του ΔΕΣΦΑ για το προϊόν Route 1, που αφορά στη δέσμευση χωρητικότητας μεταφοράς αερίου από τις εγκαταστάσεις της Ρεβυθούσας στον Κάθετο Διάδρομο, οι Διαχειριστές των Συστημάτων στις πέντε χώρες προέβησαν σε σημαντικές εκπτώσεις των τελών μεταφοράς. Οι εκπτώσεις φάνηκαν ότι απέδωσαν στην τελευταία δημοπρασία του Νοεμβρίου, προσελκύοντας αυξημένο ενδιαφέρον από τους traders αλλά όχι σε τόσο ικανοποιητικά ποσοστά.
Αξίζει να σημειωθεί ότι την περίοδο αυτή τρέχουν οι διαδικασίες για τις δημοπρασίες δύο νέων προϊόντων δέσμευσης χωρητικότητας στον Κάθετο Διάδρομο, των Route 2 και 3, που αφορούν σε αέριο προερχόμενο από το FSRU Αλεξανδρούπολης και τον αγωγό ΤΑΡ, αντίστοιχα. Αν η προετοιμασία ολοκληρωθεί εγκαίρως, τότε δεν αποκλείεται οι δημοπρασίες αυτές να διεξαχθούν παράλληλα με την επόμενη μηνιαία δημοπρασία για το Route 1, την τελευταία Δευτέρα του Δεκεμβρίου.
Έντονος ανταγωνισμός
Η ανταγωνιστική διέλευση από τον Κάθετο Διάδρομο θεωρείται κρίσιμης σημασίας για την προώθηση του αμερικανικού LNG στη ΝΑ Ευρώπη και την Ουκρανία και την ανάδειξη της χώρας μας σε ενεργειακό κόμβο, με την υλοποίηση των συμφωνιών που συζητούνται μεταξύ ελληνικών και αμερικανικών εταιριών για την προμήθεια αερίου, όπως η πρόσφατη συμφωνία της Atlantic SEE (Aktor-ΔΕΠΑ Εμπορίας) με τη Venture Global.
Ο ανταγωνισμός για την αγορά που ανοίγει στην ευρύτερη περιοχή μετά την απαγόρευση των εισαγωγών ρωσικού αερίου από το τέλος του 2027 και όταν λήξει ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι ήδη έντονος, μέσω των FSRU και των αγωγών που λειτουργούν σε άλλες χώρες, όπως η Κροατία, η Πολωνία, η Λιθουανία και η Τουρκία, αλλά και όσων σχεδιάζονται. Στο πλαίσιο αυτό, είναι απαραίτητος είναι ο συντονισμός για την βελτίωση της αποτελεσματικότητας του Κάθετου Διαδρόμου.
www.worldenergynews.gr
