Σχετικά Άρθρα
Την Παρασκευή 26/11 στη Δυτική Μακεδονία ο πρωθυπουργός - Μέσα στον Δεκέμβριο οι παρατηρήσεις της Κομισιόν για το ΠΔΑΜ (1,6 δισ)
ΥΠΑΝ: Ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος και τα ν/σ στρατηγικών ιδιωτικών επενδύσεων και Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης
«Με ένα ευρώ» θα περάσουν πολλές εκτάσεις ορυχείων από τη ΔΕΗ στο κράτος στο πλαίσιο της διαδικασίας απολιγνιτοποίησης, όπως αναφέρθηκε χαρακτηριστικά από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων στη σημερινή συν.α τεύχη Τύπου κατά την παρουσίαση του νομοθετήματος για τη «Δίκαιη Μετάβαση», που αφορά τη στήριξη των περιοχών της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης, όπου και μέχρι το 2028 αναμένεται να κλείσουν τα λιγνιτικά εργοστάσια.
«Τα εδάφη έρχονται στο δημόσιο για να μπορέσει από το Ταμείο Ανάκαμψης να γίνει η αποκατάσταση» ανέφερε ο αναπληρωτής υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Νίκος Παπαθανάσης, και υπογράμμισε ότι «στην πλειοψηφία τους θα πάνε για χρήσεις αναψυχής» Μάλιστα ανέφερε ότι από το Ταμείο Ανάκαμψης (RRF) προβλέπονται 300 εκατ. ευρώ σχετικά με αυτή την απόφαση της κυβέρνησης.
Επιπλέον, σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν, το νομικό πρόσωπο, το οποίο δημιουργείται είναι ένα νομικό πρόσωπο το οποίου ιδιοκτήτης είναι η Πολιτεία.
«Γίνεται εκτίμηση των εδαφών που θα μεταφέρει η ΔΕΗ και εφόσον η εκτίμηση είναι ισοδύναμη με την αποκατάσταση η ΔΕΗ θα μεταβιβάσει τα εδάφη χωρίς να λάβει κανένα αντίτιμο και στη συνέχεια θα έρθει το RRF με χρήματα να αποκαταστήσει τα εδάφη δια μέσου των εργολαβιών της ΔΕΗ. Δηλαδή, η ΔΕΗ η οποία ρυπαίνει, αποκαθιστά πλήρως τα εδάφη δια της αξίας των γαιών που μεταβιβάζει σε ιδιοκτησία του Ελληνικού Δημοσίου» είπε ο κ. Παπαθανάσης.
Ο υπουργός σημείωσε ότι: «Δεν μπορεί να παραδώσει η ΔΕΗ τα εδάφη εάν δεν υπάρξει αποκατάσταση. Αυτό έλεγε η αρχική συμφωνία. Άρα θα πρέπει να δαπανήσει πολλά χρήματα, γιατί με αυτήν τη συμφωνία τα πήρε» και πρόσθεσε πως «για τη ΔΕΗ , το Σχέδιο Δίκαιης Μετάβασης είναι λαχείο. Και ταυτόχρονα και για το δημόσιο είναι λαχείο, για να κάνει την αποκατάσταση. Είναι μια win - win συμφωνία».
«Το κομμάτι της απολιγνιτοποίησης και μεταφοράς σε μια νέα οικονομία, πια, αποτελεί εθνικό και προσωπικό στοίχημα» ανέφερε με έμφαση ο κ. Γεωργιάδης, προσθέτοντας ότι η ΔΕΗ έχει υποχρέωση για περιβαλλοντική αποκατάσταση. «Έτσι, αντί να δαπανήσει γλιτώνει το κόστος και το δημόσιο αναλαμβάνει αποκατάσταση. Όποιες γαίες θα πάρει, θα τις υπενοικιάζει το δημόσιο» σημείωσε ο υπουργός και γνωστοποίησε ότι σε αυτή τη φάση τρέχουν οι διαδικασίες εκτιμήσεων.
Χρόνοι υλοποίησης
Σε σχέση με τους χρόνους υλοποίησης του προγράμματος ο κ. Γεωργιάδης τόνισε ότι «καμιά καθυστέρηση δεν υπάρχει. Ο Κανονισμός Περιφερειακών ενισχύσεων ισχύει από 1η Ιανουαρίου. Και μια και θα είχαν επιδότηση τότε οι επενδυτές, θα περίμεναν ούτως ή άλλως».
«Το πρόγραμμα δεν έχει καθυστέρηση, όταν ολοκληρωθεί η νομοθετική διαδικασία θα ξεκινήσουμε αμέσως και εμπροσθοβαρώς. Θα τρέξει όπως το ΕΣΠΑ» συμπλήρωσε ο κ. Παπαθανάσης.
Νομοσχέδιο για τη Δίκαιη Μετάβαση
Σύμφωνα με όσα ανέφερε η πολιτική ηγεσία του υπουργείου, το σχέδιο νόμου κατατίθεται αυτήν την εβδομάδα.
Πιο συγκεκριμένα ο κ. Παπαθανάσης είπε: «Η απόφαση του Πρωθυπουργού έβαλε στο χάρτη της διεθνούς συζήτησης και βέβαια στις κατανομές κονδυλίων. Π.χ. Από ΕΣΠΑ 21-27 προβλέπονται 1,6 δισεκ. ευρώ. Η Ευρώπη όλη ακολουθεί τι γίνεται εδώ. Με αυτοτέλεια θα τρέξει το πρόγραμμα και η κυβέρνηση θα οργανώσει τις δομές ώστε ευέλικτα και γρήγορα να ολοκληρώσει το σχέδιο ακολουθώντας πάντα τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό. Είμαστε σε διαπραγμάτευση για την εξειδίκευση του προγράμματος, ολοκληρώνεται το σχέδιο δίκαιης μετάβασης και θα είναι ελπίζουμε από τα πρώτα που θα εγκριθούν. Αλλάζουμε το μοντέλο “μονοκαλλιέργειας” και δίνουμε κίνητρα για αλλαγή μοντέλου. Κοζάνη, Φλώρινα, Καστοριά και Γρεβενά και Μεγαλόπολη και πέριξ δήμοι θα επωφεληθούν. Αλλά και περιοχές Β. Αιγαίου και Κρήτης λόγω αποπετρελαιοποίησης. Συνολικά 146 χιλ στρέμματα απελευθερώνονται και το μεγαλύτερο μέρος εξ αυτών, θα πάει για αναψυχή και ένα μικρό ποσοστό σε τουρισμό, βιομηχανική χρήση καλλιέργεια κτλ».
«Δημιουργούνται δυο φορείς, μια υπηρεσία, το κατ΄ εξοχήν δημόσιο μοντέλο, που θα διαχειριστεί τους πόρους και μια εταιρία, Μετάβαση ΑΕ, που θα πάρει τα εδάφη και θα μισθώσει τα εδάφη. Η Μετάβαση θα στηρίξει το μετασχηματισμό της οικονομίας και θα λειτουργεί ως επισπεύδων φορέας ειδικά για τα πολεοδομικά σχέδια. Σύντομα θέλουμε να ξεκινήσουν, ως τις 8 Δεκεμβρίου θα ψηφιστεί ο νόμος και μετά θα ξεκινήσει η σύσταση των υπηρεσιών» σημείωσε ο αναπληρωτής υπουργός.
Ο κ. Γεωργιάδης σημείωσε ότι πρόκειται για ένα πολύ σύνθετο έργο «και όλη η Κομισιόν είναι δίπλα μας καθώς είναι μεγάλες οι προκλήσεις για μας».
Τιμές ενέργειας
Στο μεταξύ ο κ. Γεωργιάδης αναφέρθηκε και στις τιμές ενέργειας. «Είναι εσφαλμένο ότι η απολιγνιτοποίηση φταίει για τις τιμές ενέργειας. Όλα τα εργοστάσια δουλεύουν. Παράγουν ρεύμα όσο περισσότερο δύναται να παράγουν. Αντιθέτως σήμερα λόγω των τιμών του διοξειδίου είναι σημαντικά ακριβότερη η ενέργεια που παράγουν από τις ΑΠΕ, άρα όσο περισσότερο έχουμε ΑΠΕ, τόσο το καλύτερο. Οι ΑΠΕ συμβάλλουν στη μείωση της τιμής. Επίσης οι ΑΠΕ είναι εδω κι άρα συμβάλλουν και στο εθνικό παραγωγικό μίγμα» τόνισε ο κ. Γεωργιάδης τονίζοντας το θέμα της εγχώριας παραγωγής αλλά και της συμβολής ειδικά των αιολικών πάρκων στην πορεία της ενεργειακής ασφάλειας και βέβαια των τιμών.
Ν. Παπαθανάσης : Οι προοπτικές της απολιγνιτοποίησης
Αναφερόμενος στην προοπτική της απολιγνιτοποίησης ο αναπληρωτής υπουργός Ανάπτυξης κ. Παπαθανάσης ανέφερε τα εξης:
Πηγαίνοντας λοιπόν στο τρίτο αλλά κατ’ ουσίαν στο νόμο που κατατίθεται αυτή την εβδομάδα, το σχέδιο νόμου για τη δίκαιη αναπτυξιακή μετάβαση και ρύθμιση ειδικότερων ζητημάτων απολιγνιτοποίησης.
Όπως γνωρίζετε, το 2019 από τα Ηνωμένα Έθνη ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε ότι η πατρίδα μας θα προχωρήσει στην απολιγνιτοποίηση θέτοντας μάλιστα στόχους που πολλοί εκείνη την εποχή άρχισαν να αμφισβητούν. Δηλαδή το κλείσιμο όλων των λιγνιτικών μονάδων ως το 2023 και τη λειτουργία μόνο μιας λιγνιτικής μονάδας ως το 2028, της Πτολεμαΐδας 5, που κατά το παράδοξο δεν έχει ξεκινήσει να λειτουργεί ακόμα.
Αυτό, βεβαίως, και μετά την αλλαγή της χρήσης του λιγνίτη με αέριο. Για την Πτολεμαΐδα. Αυτή η απόφαση ήταν πάρα πολύ σημαντική γιατί έβαλε την πατρίδα μας στον χάρτη της συζήτησης για την απολιγνιτοποίηση.
Εάν δεν είχε ληφθεί αυτή η απόφαση, δεν θα βρισκόμασταν τώρα να σχεδιάζουμε μπροστά από την έναρξη όλων των διαρθρωτικών ταμείων, περιλαμβάνοντας το κομμάτι αυτό και στο ΕΣΠΑ 21- 27, πολύ δυνατά, με 1,6 δισεκατομμύρια ευρώ.
Στο κομμάτι του RRF αλλά και στο επίκεντρο της προσοχής της Πολιτείας με μια ρήτρα δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης που διατρέχει οριζόντια όλα τα υπουργεία.
Επομένως βρισκόμαστε, λοιπόν, σε μια ευτυχή συγκυρία, στην έναρξη όλων των προγραμμάτων να έχει λάβει ο πρωθυπουργός αυτή την απόφαση.
Η Ευρώπη όλη να παρακολουθεί την Ελλάδα για τα βήματα και βεβαίως να έχουμε την αμέριστη στήριξη.
Ακριβώς στο πλαίσιο αυτό έρχεται ο νόμος για να δημιουργήσει όλον αυτόν τον μηχανισμό που θα λειτουργήσει με μεγάλη αυτοτέλεια κατ’ ουσίαν, το πρόγραμμα το οποίο θα τρέξει.
Ταυτόχρονα θα οργανώσει τις δομές που θα λειτουργήσουν έτσι ώστε πολύ αποτελεσματικά και πολύ ευέλικτα και πολύ γρήγορα να μπορέσει να ολοκληρώσει και το σχέδιο, το πρόγραμμα δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης σύμφωνα με το σχέδιο, ακολουθώντας πάντα τον κανονισμό της δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης που διέπει όλο το σχέδιο, τον ευρωπαϊκό κανονισμό και ταυτόχρονα να αξιοποιήσει τις γαίες που θα λάβουμε από την ΔΕΗ και θα αποτελούν περιουσιακό στοιχείο νομικού προσώπου ιδιοκτησίας της ελληνικής Πολιτείας, έτσι ώστε να διαθέσει τις γαίες αυτές για εκμετάλλευση.
Αλλά και να αξιοποιήσει το, ένα, το μεγαλύτερο ποσοστό, ίσως περίπου το 70% σε επίπεδο αναψυχής για τους πολίτες της περιοχής.
Αυτό, λοιπόν, είναι το σχέδιο. Βρίσκεται ακριβώς όπως το είχαμε σχεδιάσει. Είμαστε αυτή την στιγμή μπροστά στην διαπραγμάτευση για την εξειδίκευση, όπως γνωρίζετε, για το ΕΣΠΑ 21- 27.
Η πατρίδα μας είναι πρώτη που έλαβε την έγκριση. Όμως είμαστε σε αυτή την φάση στην εξειδίκευση του προγράμματος. Έχουμε καταθέσει το πρόγραμμα. Ολοκληρώνεται η εξειδίκευση.
Θεωρούμε ότι το, το σχέδιο, το πρόγραμμα δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης θα είναι από τα πρώτα που θα εγκριθεί στην εξειδίκευση του, διότι θέλουμε να το τρέξουμε πολύ γρήγορα.
- Ο σκοπός, λοιπόν, είναι να προχωρήσουμε στον οικονομικό μετασχηματισμό, στην αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου από τη μονοκαλλιέργεια της λιγνιτικής εποχής ,της παραγωγής ενέργειας από λιγνίτη σε ένα άλλο μοντέλο, όπου οι συμπολίτες μας στη Δυτική Μακεδονία θα μπορούν να εργάζονται σε άλλες εργασίες πολύ εξειδικευμένες, φέρνοντας εκεί πολλές επιχειρήσεις ,δίνοντας κίνητρα, κινητροδότηση ισχυρή και μάλιστα αυτή η κινητροδότηση θα είναι στο ταβάνι της κινητροδότησης που θα λάβουν οι όποιες Περιφέρειες της πατρίδας μας.
Τα εδαφικά σχέδια για τη δίκαιη αναπτυξιακή μετάβαση καταλαμβάνουν τη Δυτική Μακεδονία έχοντας ως επίκεντρο τις λιγνιτικές περιοχές Κοζάνη, Φλώρινα, αλλά και τους άλλους Νομούς, Καστοριά και Γρεβενά και ταυτόχρονα επικεντρώνονται στην Μεγαλόπολη, που είναι ο λιγνιτικός Δήμος και μέρος από τους ενεργειακούς Δήμους, αλλά ταυτόχρονα καταλαμβάνουν και τους πέριξ Δήμους, δηλαδή Οιχαλίας, Γορτυνίας και Τρίπολης.
Ταυτόχρονα, τα σχέδια αυτά καταλαμβάνουν και τις περιοχές Βορείου και Νοτίου Αιγαίου και Κρήτης ως περιοχές που θα τύχουν στήριξης κλόγω του σχεδίου και κατ’ ουσίαν της αποπετρελαιοποίησης, διότι περνούμε σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο αλλάζοντας και το μείγμα της παραγωγής ενέργειας στα νησιά αυτά.
Συνολικά η μεταβιβαζόμενη έκταση ανέρχεται στα 146.000 στρέμματα. Το μεγαλύτερο ποσοστό της έκτασης θα πάει για αναψυχή. Πολύ μικρό ποσοστό θα πάει για βιομηχανική χρήση και για αγροτική καλλιέργεια και για τουρισμό.
Όλα έχουν σχέση με την αποκατάσταση που θα γίνει μέσω του RRF που φέρνει 300 εκατομμύρια, αποκατάσταση που θα την μελετήσει το νομικό πρόσωπο μετάβαση που δημιουργείται και θα εκτελεστεί δια της ΔΕΗ, διότι ο ρυπαίνων πληρώνει. Αυτή είναι η αρχή.
Επομένως ένα κομμάτι της αποκατάστασης θα πάει προς βιομηχανικές και αγροτικές χρήσεις. Το μεγαλύτερο ποσοστό όμως των εδαφών από την αποκατάσταση θα πάνε για χώρους αναψυχής, λίμνες και τα λοιπά, όπου εκεί θα είναι για χρήση όλων των πολιτών της Δυτικής Μακεδονίας.
Δημιουργούνται λοιπόν δύο φορείς, ευέλικτοι φορείς, γρήγοροι φορείς, μια ειδική υπηρεσία δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης που είναι το κατ’ εξοχήν δημόσιο μοντέλο που θα έχει τη διαχειριστική αρχή, θα διαχειριστεί τα χρήματα του ΕΣΠΑ, αλλά και του Πράσινου Ταμείου και έχουμε και την εταιρία μετάβαση που θα λάβει τα εδάφη, θα υποδέχεται τους επενδυτές, θα στηρίζει τις επενδύσεις, θα φροντίζει για την αποκατάσταση, θα μισθώνει τα εδάφη, γιατί προτιθέμεθα να μην πουλήσουμε τα εδάφη αλλά να μισθώσουμε σε μακροχρόνιες συμβάσεις τα εδάφη κρατώντας στο τέλος την κυριότητα του δημοσίου.
Η ειδική υπηρεσία θα προχωρά στον κεντρικό σχεδιασμό, θα παρακολουθεί και θα αξιολογεί όλα τα σχέδια τα οποία εμπίπτουν στις διατάξεις της δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης, θα αντιμετωπίζει τα προβλήματα και θα δίνει λύσεις στα έργα αποκατάστασης.
Θα διαχειρίζεται όλους τους διαθέσιμους εθνικούς πόρους και στο τέλος θα συντονίζει γενικά και θα διευκολύνει όλη την επικοινωνία και θα στηρίζει τις δραστηριότητες της περιοχής και ταυτόχρονα τις δραστηριότητες που προκύπτουν μέσα από τα προγράμματα.
Η Μετάβαση, το Νομικό Πρόσωπο Μετάβαση θα παραλάβει, όπως σας είπα, τα εδάφη από τη ΔΕΗ, θα στηρίξει τον οικονομικό μετασχηματισμό μέσω της διαφοροποίησης της παραγωγικής βάσης δίνοντας τα κίνητρα και στηρίζοντας τις επιχειρήσεις να εγκατασταθούν.
Θα παρέχει αυτό που λέμε end-to-end υπηρεσίες υποδοχής και προσέλκυσης των επενδύσεων στη Δυτική Μακεδονία και στη Μεγαλόπολη. Και βεβαίως θα λειτουργεί ως ο επισπεύδων φορέας για όλες τις εκδοτικές διαδικασίες, ειδικά για τα ειδικά πολεοδομικά σχέδια που θα χαρακτηρίσουν της γαίες έτσι ώστε να αναπτυχθούνε επάνω σε αυτές όλες οι δραστηριότητες είτε είναι βιομηχανικές, είτε είναι δραστηριότητες αγροτικές.
Αυτό το οποίο επιθυμούμε είναι πολύ σύντομα να έχουμε, να ξεκινήσουν τα προγράμματα. Σας είπα ότι το Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης σαν πρόγραμμα ξεκινά από τον Ιανουάριο του 2022, σαν πρόγραμμα ευρωπαϊκό.
Αλλά πέραν αυτού και η εξειδίκευση βρίσκεται σε πολύ καλό δρόμο με την ψήφιση του νόμου που θεωρούμε ότι θα έχει ψηφιστεί ως τις 8 Δεκεμβρίου. Θα ξεκινήσει η κίνηση της σύστασης των υπηρεσιών αυτών με ευέλικτο και γρήγορο τρόπο έτσι ώστε να ξεκινήσουνε τα προγράμματα αμέσως με την έναρξη των διαρθρωτικών αυτών ταμείων.
www.worldenergynews.gr
