
«Μέτωπο» μεταξύ ιδιοκτητών γης και κατοίκων
Διαμάχη έχει ξεσπάσει στα Τρίκαλα σχετικά με την κατασκευή νέου φωτοβολταϊκού πάρκου παραγωγής ενέργειας.
Ήδη έχουν δημιουργηθεί δύο αντίπαλα στρατόπεδα.
Τo ένα αποτελείται από τους κατοίκους της περιοχής που αντιστέκονται (για περιβαλλοντικούς λόγους) στην τεράστια επένδυση που θα γίνει στον τόπο τους και το άλλο από τους ιδιοκτήτες γης Ελληνοκάστρου (έτσι αποκαλούνται) οι οποίοι θεωρούν ότι η κατασκευή του προαναφερόμενου έργου ισχύος 400 MW στην περιοχή αποτελεί μια σημαντική ευκαιρία για ανάπτυξη.
Παρακάτω παρουσιάζουμε τις ανακοινώσεις που εξέδωσαν οι δυο πλευρές.
Αναλυτικά:
«ΔΗΜΟΣΙΑ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΤΩΝ ΙΔΙΟΚΤΗΤΩΝ ΓΗΣ ΕΛΛΗΝΟΚΑΣΤΡΟΥ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΣΕ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΟ ΠΑΡΚΟ
Εμείς, οι ιδιοκτήτες γης του Ελληνόκαστρου, επιθυμούμε να τοποθετηθούμε δημοσίως σχετικά με την προτεινόμενη επένδυση στην περιοχή μας. Θεωρούμε ότι η κατασκευή του φωτοβολταϊκού πάρκου ισχύος 400 MW στην περιοχή μας αποτελεί μια σημαντική ευκαιρία για ανάπτυξη, ενεργειακή αυτάρκεια και οικονομική ενίσχυση του τόπου μας.
Το έργο αυτό συνάδει με τη στρατηγική της χώρας μας για την προώθηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και συμβάλλει ουσιαστικά στη μείωση των εκπομπών ρύπων, στην προστασία του περιβάλλοντος και στη δημιουργία νέων ευκαιριών για την τοπική κοινωνία.
Με την παρούσα ανακοίνωση, εκφράζουμε τη στήριξή μας στο έργο, παραθέτοντας τεκμηριωμένα επιχειρήματα που αποδεικνύουν τα οφέλη της επένδυσης και απαντούν στις ανησυχίες που έχουν διατυπωθεί.
1. Βιώσιμη Ανάπτυξη και Ενεργειακή Αυτονομία
Η εγκατάσταση ενός φωτοβολταϊκού σταθμού τέτοιας κλίμακας συμβάλλει στη μετάβαση προς μια καθαρή και πράσινη ενέργεια, μειώνοντας την εξάρτηση από ορυκτά καύσιμα.
Το έργο θα ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια της περιοχής, διασφαλίζοντας χαμηλότερο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας μακροπρόθεσμα.
2. Οικονομικά Οφέλη για την Τοπική Κοινωνία
Η επένδυση ύψους 216 εκατομμυρίων ευρώ θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή και λειτουργία του έργου, ενισχύοντας την απασχόληση στην περιοχή.
Θα δοθούν σημαντικά αντισταθμιστικά οφέλη στις τοπικές κοινότητες, όπως έργα υποδομής, βελτίωση του οδικού δικτύου και υποστήριξη τοπικών επιχειρήσεων.
Οι ιδιοκτήτες γης που θα παραχωρήσουν εκτάσεις για το έργο θα έχουν άμεσο οικονομικό όφελος μέσω των μισθωμάτων.
Η τοπική αυτοδιοίκηση θα ωφεληθεί από πρόσθετα έσοδα μέσω δημοτικών τελών και φόρων, τα οποία μπορούν να διατεθούν για την ενίσχυση κοινωνικών και αναπτυξιακών δράσεων.
3. Περιβαλλοντικά Οφέλη και Διαχείριση Επιπτώσεων
Η κατασκευή του πάρκου θα συμβάλει στη μείωση των εκπομπών CO₂ κατά εκατοντάδες χιλιάδες τόνους ετησίως, προωθώντας την περιβαλλοντική προστασία.
Το έργο δεν παράγει ρύπους, δεν προκαλεί ηχορύπανση, δεν επιβαρύνει τον αέρα ή το έδαφος, σε αντίθεση με άλλες ενεργειακές εγκαταστάσεις (λιγνιτικές μονάδες, βιομηχανικά εργοστάσια).
Η ανάπτυξη του φωτοβολταϊκού πάρκου προβλέπει την αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος και τη δημιουργία ζωνών πρασίνου γύρω από τις εγκαταστάσεις.
Οι περιβαλλοντικές μελέτες έχουν λάβει υπόψη τους υδροφόρους ορίζοντες και τη βιοποικιλότητα, με τη δέσμευση ότι θα ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας.
4. Αντιμετώπιση Κρίσιμων Ζητημάτων
Αποψίλωση βλάστησης και κίνδυνοι πλημμυρών
- Η ανάπτυξη του έργου έχει σχεδιαστεί ώστε να ελαχιστοποιήσει τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, λαμβάνοντας υπόψη τη μορφολογία του εδάφους και το φυσικό τοπίο.
- Προβλέπονται αντιπλημμυρικά έργα και περιβαλλοντικές παρεμβάσεις για τη διατήρηση του υδρολογικού ισοζυγίου.
Επιπτώσεις στη θερμοκρασία και στο μικροκλίμα
- Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες, οι φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις δεν προκαλούν δραματικές αλλαγές στο μικροκλίμα. Η διαφορά θερμοκρασίας σε σχέση με τις ακαλλιέργητες εκτάσεις είναι αμελητέα.
- Τα πάνελ τοποθετούνται με τρόπο που επιτρέπει τη ροή του αέρα, αποτρέποντας φαινόμενα θερμικής συσσώρευσης.
Ανησυχίες για τη χρήση τοξικών υλικών
- Τα φωτοβολταϊκά πάνελ που θα χρησιμοποιηθούν είναι σύγχρονης τεχνολογίας, κατασκευασμένα με βάση τις αυστηρότερες ευρωπαϊκές προδιαγραφές και δεν περιέχουν επικίνδυνα βαρέα μέταλλα, όπως το κάδμιο.
- Η αποδόμηση και η ανακύκλωση των πάνελ στο τέλος της ζωής τους είναι πλήρως διαχειρίσιμες και ελεγχόμενες διαδικασίες.
Οπτική όχληση και τουρισμός
- Η τοποθέτηση του πάρκου γίνεται σε περιοχές εκτός οικισμών, χωρίς να επηρεάζει τη θέα προς τουριστικά σημεία όπως τα Μετέωρα.
- Η εμπειρία από άλλες περιοχές δείχνει ότι οι ενεργειακές επενδύσεις δεν πλήττουν τον τουρισμό, αντιθέτως, μπορούν να δημιουργήσουν νέα ενδιαφέροντα σημεία αναφοράς, όπως περιβαλλοντικά πάρκα και επισκέψιμες εγκαταστάσεις.
5. Σύγκριση με Εναλλακτικές Λύσεις
Οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) είναι η καλύτερη επιλογή έναντι των ορυκτών καυσίμων. Αντίθετα, η άρνηση τέτοιων επενδύσεων αφήνει το έδαφος για την περαιτέρω εξάρτηση από ρυπογόνες μορφές ενέργειας.
Η πρόταση των αντιτιθέμενων να παραμείνει η γη αποκλειστικά για καλλιέργεια δεν λαμβάνει υπόψη ότι οι περισσότερες εκτάσεις είναι εγκαταλελειμμένες ή χαμηλής παραγωγικότητας.
6. Κάλεσμα για Διάλογο και Συνέργεια
Αναγνωρίζουμε τις ανησυχίες που έχουν εκφραστεί, αλλά πιστεύουμε ότι αντί της στείρας αντίδρασης, η λύση βρίσκεται στον διάλογο και στη διασφάλιση ότι το έργο θα υλοποιηθεί με τους καλύτερους δυνατούς όρους για την τοπική κοινωνία. Καλούμε όλους τους φορείς να συμμετέχουν σε μια εποικοδομητική συζήτηση με γνώμονα το συμφέρον της ευρύτερης περιοχής.
Εμείς, οι υποστηρικτές του έργου, δεν είμαστε αδιάφοροι για το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής μας. Θεωρούμε, όμως, ότι η τεχνολογική πρόοδος και η βιώσιμη ανάπτυξη μπορούν να συνυπάρξουν με την προστασία του φυσικού πλούτου του τόπου μας.
Με εκτίμηση,
Οι κάτοικοι των ιδιοκτητών Γης Ελληνόκαστρου»
Ακολουθεί η ανακοίνωση των διαφωνούντων κατοίκων:
«Σύλλογος Ενεργών Πολιτών για την προστασία του Περιβάλλοντος Αντιχασίων και Μετεώρων
Αίτημα προς το Δ.Σ.του Δήμου Τρικκαίων
Προς:
Γραμματεία του Δημοτικού Συμβουλίου
Δήμαρχο του Δήμου Τρικκαίων
Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου Τρικκαίων
Δημοτικούς Συμβούλους Δήμου Τρικκαίων
ΘΕΜΑ: Αίτημα Γνωμοδότησης σχετικά με την Εγκατάσταση Φωτοβολταϊκού Σταθμού έκτασης 15,500 στρεμμάτων και ισχύος 400 MW στην περιοχή Αντιχασίων θέση Ελληνόκαστρο, Δήμου Τρικκαίων και λοιπών σχετικών διευκρινιστικών ερωτημάτων.
Αξιότιμες/οι κ.κ. Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου.
Ο Σύλλογος Ενεργών Πολιτών για την προστασία του Περιβάλλοντος Αντιχασίων και Μετεώρων (ΣΕΠΑΜ) στο πλαίσιο της επερχόμενης συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Τρικκαίων, παρακαλεί για τη γνωμοδότηση του σώματος αναφορικά με την επαπειλούμενη υλοποίηση φαραωνικού φωτοβολταϊκού πάρκου 400 MW, συνολικού εμβαδού 15.512,48 στρεμμάτων που σχεδιάζεται να εγκατασταθεί στην ορεινή και ημιορεινή περιοχή των Αντιχασίων, εντός και περιμετρικά της δημοτικής κοινότητας Ελληνόκαστρου και εντός των ορίων των Δήμων Τρικκαίων και Μετεώρων.
Ο Σύλλογος μας αποτελούμενος από εκατοντάδες μέλη τα οποία και διαρκώς αυξάνονται, καθώς και πλείστοι συνδημότες μας, εκφράζουμε την κάθετη αντίθεσή μας στο ανωτέρω έργο, καθότι εκτιμούμε ότι οι συνέπειες αυτού, πλην από καταστροφικές, θα είναι και ανεπανόρθωτες, όχι μόνο εξαιτίας της έκτασης του σκοπούμενου έργου (2ο μεγαλύτερο Φ/Π στην Ευρώπη με εμβαδόν πολυγώνου 15.512.480 τ.μ.) αλλά και της θέσης του, δεδομένου ότι το έργο χωροθετείται σε απόσταση αναπνοής (πέριξ των μόλις 200m) από την Δημοτική Κοινότητα Ελληνοκάστρου και εξαιρετικά πλησίον άλλων επτά (7) Δημοτικών Κοινοτήτων του Δήμου μας ήτοι των Δημοτικών Κοινοτήτων Λιόπρασου, Πλατάνου, Ριζώματος, Αρδανίου, Ράξας, Αύρας, και Γερακαρίου.
Μερικές μόνο από τις αρνητικότατες συνέπειες του έργου είναι οι παρακάτω:
Η εκβιομηχάνηση του τοπίου, τεράστιας οπτικής όχλησης, με την υλοποίηση ενός έργου τέτοιας κλίμακας και εγγύτητας σε οκτώ (8) Δημοτικές Κοινότητες του Δήμου μας, θα προκαλέσει την καταβαράθρωση της Ποιότητας Ζωής όλων των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής και θα αποτελέσει την θρυαλλίδα για την εκδίωξη τους από τις πατρογονικές τους εστίες και τον πλήρη αφανισμό των Δημοτικών Κοινοτήτων.
Η περίφραξη ύψους 3 μέτρων και συνολικού μήκους 121 χιλιομέτρων θα απαγορεύσει οποιαδήποτε δραστηριότητα.
Οι γυάλινες και μεταλλικές επιφάνειες των ηλιακών πάνελ αντανακλούν, απορροφούν και εκπέμπουν θερμότητα και ηλιακή ακτινοβολία, προκαλώντας σοβαρές αλλαγές στο μικροκλίμα της περιοχής, με αποτέλεσμα την αύξηση της θερμοκρασίας εως και 5°C.
Η απαγόρευση παραδοσιακών δραστηριοτήτων όπως η γεωργία, η αμπελουργία, η κτηνοτροφία και η μελισσοκομία θα επιφέρει βαρύ πλήγμα στις οικογένειες που εξαρτώνται από αυτές τις δραστηριότητες. Οι αγρότες, οι αμπελουργοί, οι κτηνοτρόφοι και οι μελισσοκόμοι θα δουν την παραγωγή τους να μειώνεται ή ακόμα και να εξαφανίζεται. Το ίδιο ισχύει και για την κυνηγετική δραστηριότητα αφού θα μειωθεί σημαντικά το ενδιαίτημα του πλούσιου θηράματος της περιοχής.
Επιπλέον το έργο απειλεί την έντονη ελαιοκομική δραστηριότητα όπως μαρτυρά η ύπαρξη έξι ελαιοτριβείων και πλήθος νοικοκυριών που ασχολούνται με αυτή.
H αποψίλωση πλούσιας βλάστησης 6000 στρεμμάτων θα έχει ως συνέπεια την αποξήρανση του εδάφους, την αλλαγή στην απορροή των υδάτων, τη διατάραξη της υδρολογικής ισορροπίας, την επιτάχυνση της διάβρωσης του εδάφους και τη μείωση της ικανότητας απορρόφησης του βρόχινου νερού, με δραματικές επιπτώσεις για τις πλημμύρες στην περιοχή, ακόμη και για την πόλη των Τρικάλων, με νωπές τις μνήμες από τον Daniel.
Η χρήση ζιζανιοκτόνων και χημικών ουσιών που χρησιμοποιούνται ευρέως σε αυτές τις περιπτώσεις για την αποτροπή της βλάστησης και των σκιάσεων αυτής στα φωτοβολτιακά πάνελ, θα προκαλέσει μόλυνση του Υπόγειου Υδρολογικού Συστήματος Παλιοσαμαρίνας – Βούλας επί της οποίου κείται το έργου και το οποίο είναι χαρακτηρισμένο ως Περιοχή Προστασίας Πόσιμου Νερού!
Η έντονη οπτική όχληση που θα προκαλεί η εγκατάσταση των πάνελ θα είναι αισθητή ακόμα και από τα Τρίκαλα λόγω της άμεσης οπτικής επαφής του έργου με την πόλη των Τρικάλων, ενώ διαταράσσει το τοπίο που περιβάλλει το μοναστηριακό συγκρότημα των Μετεώρων, ένα μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς αναγνωρισμένο από την Unesco και σημαντικό σημείο αναφοράς της Ορθοδοξίας. Η αλλοίωση του φυσικού κάλλους της περιοχής θα υποβαθμίσει το τουρισμό και θα μειώσει την επισκεψιμότητα, με καταστροφικές συνέπειες για τις τοπικές επιχειρήσεις.
Το έργο αναπτυσσόμενο εξολοκλήρου εντός της Σημαντικής Περιοχής για τα Πτηνά «Αντιχάσια όρη και Μετέωρα» (GR053), η οποία και αποτελεί μια από τις σημαντικότερες περιοχές για τα αρπακτικά πουλιά της χώρας μας, αλλά και εντός της περιοχής Natura 2000 Ειδική Ζώνη Διατήρησης «Αντιχάσια Όρη και Μετέωρα – Σπήλαιο Μελισσότρυπα (GR1440003) και Ζώνη Ειδικής Προστασίας «Αντιχάσια Όρη και Μετέωρα» (GR1440005), δηλαδή εντός περιοχών με μεγάλη βοτανική και ζωολογική σπουδαιότητα εξαιτίας της παρουσίας σπάνιων και ενδημικών ειδών οι οποίες για αυτούς τους λόγους προστατεύονται από εθνική και διεθνή νομοθεσία, αναμένεται του να προκαλέσει πλήθος αρνητικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων στο ευαίσθητο οικοσύστημα της περιοχής.
Παρά όμως τις πασιφανέστατα αρνητικότατες και επαχθέστατες κοινωνικές οικονομικές και περιβαλλοντικές συνέπειες του έργου στην τοπική κοινωνία και στο Δήμο μας, στις 6/9/2023 η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής του Δήμου Τρικκαίων (Αρ Απόφ 152/2023), εισηγήθηκε θετικά στο Δημοτικό Συμβούλιο ενώ εκκρεμεί έκτοτε η γνωμοδότηση του Δημοτικού Συμβουλίου.
Υπογραμμίζεται όμως ότι η παραπάνω απόφαση είναι ακυρώσιμη, καθώς απουσίαζαν από αυτήν οι πρόεδροι των δημοτικών κοινοτήτων όπως σαφώς ορίζεται στην παράγραφο δ του κεφαλαίου β της από30/5/2022 Εγκυκλίου 374.
‘Όπως πολύ καλά γνωρίζετε, βάσει της κείμενης νομοθεσίας (Ν.3852/2010), τα μέλη του δημοτικού συμβουλίου εκφράζουν τη γνώμη του και ψηφίζουν κατά συνείδηση αποβλέποντας πάντα στην εξυπηρέτηση του συμφέροντος του συνόλου των δημοτών (παρ 2 άρθρο 68), ο δήμαρχος προασπίζει τα τοπικά συμφέροντα (παρ 1 άρθρο 58) ενώ η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής (ΕΠΖ) είναι αποφασιστικό και εισηγητικό όργανο άσκησης των αρμοδιοτήτων του δήμου σχετικά με τον ποιότητα ζωής (παρ 1 άρθρο 73 ).
Τούτων λεχθέντων, δεδομένου αφενός των αρνητικότατων συνεπειών ενός τέτοιου φαραωνικού έργου που προελέχθησαν και αφετέρου της υποχρέωσης του Δημοτικού Συμβουλίου προάσπισης των συμφερόντων και της Ποιότητας Ζωής των Δημοτών και προστασίας του Περιβάλλοντος, αιτούμαστε την γνωμοδότηση του Δημοτικού Συμβουλίου σχετικά με την επαπειλούμενη υλοποίηση του φωτοβολταϊκού σταθμού έκτασης 15,500 στρεμμάτων και ισχύος 400 MW όπως αυτό αναπτύσσεται με επίκεντρο τη δημοτική κοινότητα Ελληνοκάστρου του Δήμου Τρικκαίων.
Υπογραμμίζεται ότι η υποχρέωση γνωμοδότησης του Δημοτικού Συμβουλίου ουδόλως σχετίζεται με το ιδιοκτησιακό καθεστώς της έκτασης εντός της οποίας σχεδιάζεται η εγκατάσταση του έργου, αφού οι κοινωνικοοικονομικές και περιβαλλοντικές συνέπειες αυτού θα είναι ίδιες ανεξάρτητα αν το έργο αναπτύσσεται σε ιδιωτικές, δημοτικές ή δημόσιες εκτάσεις.
Τέλος, λόγω της υπογραφής συμβάσεων παραχώρησης μεγάλου μέρους της έκτασης του σκοπούμενου έργου από ιδιωτικό νομικό πρόσωπο και συγκεκριμένα από τον «Περιβαλλοντικό Σύλλογο Προστασίας Κτήματος Ελληνοκάστρου Τρικάλων», με την εταιρεία Damco, (συμφερόντων ομίλου Κοπελούζου)- του οποίου συλλόγου Ελληνοκάστρου, ειρήσθω εν παρόδω, η νομιμότητά του αμφισβητείται και εκκρεμεί απόφαση του μονομελούς πρωτοδικείου Τρικάλων σε αίτημα διάλυσης του από μέρος των μελών του εξαιτίας πλήθους παρατυπιών – και ζητείται η άμεση απάντηση των αιρετών οργάνων του Δήμου σχετικά με:
Ποια είναι η νομική ισχύς των συμβάσεων ενοικίασης που υπέγραψε ο Σύλλογος Ελληνοκάστρου για την εγκατάσταση του φωτοβολταϊκού σταθμού, δεδομένου ότι η έκταση αναγνωρίζεται πλέον ως δημοτική περιουσία;
Ποιες ενέργειες προτίθεται να αναλάβει ο Δήμος για την ακύρωση αυτών των παράνομων συμβάσεων και την προστασία των έννομων συμφερόντων του;
Θα κινηθεί ο Δήμος νομικά για τη διεκδίκηση των εσόδων της εν λόγω σύμβασης καθώς και πολλαπλών ενοικιάσεων ως βοσκοτόπων που αποκόμισε ο Σύλλογος από την παράνομη εκμετάλλευση της έκτασης;
Υπάρχει ενημέρωση του Δημάρχου και του Προέδρου του Δημοτικού Συμβουλίου με το από 14/3/2024 και αριθμό πρωτοκόλλου έγγραφο 14628 του τμήματος Δημοτικής Περιουσίας Και Κτηματολογίου της Διεύθυνσης Πολεοδομίας του Δήμου Τρικκαίων για καταπατήσεις σε όμορες κοινότητες (Πλατάνου, Ριζώματος, Αρδανίου, Λιοπρασίου).
Σκοπεύει ο Δήμος να καταγράψει τοπογραφικά τις καταπατήσεις και να προχωρήσει σε νομικές ενέργειες εναντίον των υπαιτίων;
Υπάρχει σχεδιασμός για τη διασφάλιση της δημοτικής και κοινοτικής περιουσίας από μελλοντικές αυθαίρετες ενέργειες;
Εφόσον διαπιστωθεί η ιδιοκτησία του Δήμου σε τμήμα της έκτασης, δεσμεύεται το Δημοτικό Συμβούλιο να μην παραχωρήσει την έκταση αυτή για την υλοποίηση του έργου;
Θα προσφύγει ο Δήμος στη δικαιοσύνη για να προστατεύσει την περιουσία του από παράνομες μισθώσεις, καταπατήσεις και εκμεταλλεύσεις;
Προτίθεται ο Δήμος Τρικκαίων, στο πλαίσιο διασφάλισης της ποιότητας ζωής των κατοίκων του να κινηθεί νομικά κατά αυτού του καταστροφικού έργου όπως γίνεται από πλήθος άλλων δήμων της επικράτειας και ως οφείλει?
Ο σύλλογος μας και όλοι οι συνδημότες του Δ. Τρικκαίων είναι σίγουροι ότι το Δημοτικό Συμβούλιο θα φανεί στο σύνολό του, πέρα και πάνω από παραταξιακές διαφορές, αντάξιο της εμπιστοσύνης μας για την προάσπιση των συμφερόντων όλου του Δήμου σε αυτό το μείζονος σημασίας ζήτημα, αναμένει τις άμεσες ενέργειες της Δημοτικής Αρχής προς αυτή τη κατεύθυνση και παραμένει στη διάθεση του Δήμου για την από κοινού προάσπιση του τόπου μας.
Σας ευχαριστούμε ιδιαιτέρως εκ των προτέρων και διατελούμε.
Μετά τιμής
Για τον Σ.Ε.Π.Α.Μ.
Μετά τιμής
Δημουλάς Α.
Πρόεδρος ΔΣ.».
www.worldenergynews.gr