Το μπλοκ αναμένεται να αγγίξει περίπου τα 167 GW έως το 2030, από 116 GW το 2024, αλλά 55 GW από τα προγραμματισμένα έργα εξακολουθούν να λείπουν για να επιτευχθεί το βέλτιστο επίπεδο του 2040.
Οι ελλείψεις αυτές είναι πιο εμφανείς στη Σκανδιναβία και την ανατολική Ευρώπη, αναφέρει η Ember.
Εκτός στόχου η Ελλάδα
Εκτός του ευρωπαϊκού στόχου για τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις μένει η Ελλάδα για το 2030, καθώς ακόμα και υλοποιούνταν η σύνδεση με την Κύπρο και πάλι θα ήταν κάτω του στόχου της ΕΕ το δυναμικό των διασυνδέσεων να φθάνει στο 15% της εγχώριας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας διαπιστώνει η μελέτη του think tank Ember, που δημοσιεύτηκε χθες. Η Ελλάδα δεν είναι η μόνη χώρα που υπολείπεται, αφού 10 χώρες-μέλη βρίσκονται κάτω από το στόχο. Η Ευρώπη θα πρέπει να διπλασιάσει το δυναμικό των διασυνδέσεών της από τα τρέχοντα επίπεδα μέχρι το 2040, αν θέλει να επιτύχει τους στόχους της.
Σήμερα, περίπου το 80% του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ αναμένεται να μην επιτύχει τον στόχο διασύνδεσης για το 2030, καθώς εκτός της Ελλάδας άλλα 10 κράτη μέλη – συμπεριλαμβανομένων της Πορτογαλίας, της Ισπανίας, της Ιταλίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας, και της Πολωνίας – προβλέπεται να βρίσκονται κάτω από το στόχο του 15% έως το 2030.
Όπως αναφέρει η μελέτη του Ember, η Ελλάδα παρουσιάζει τόσο τις ευκαιρίες όσο και τις προκλήσεις, όσον αφορά τον ευρωπαϊκό στόχο ηλεκτρικής διασυνδεσιμότητας. Η εξαγωγική/εισαγωγική της ικανότητα στην Ευρώπη θα μπορούσε να διπλασιαστεί τα επόμενα πέντε χρόνια, με την προσθήκη 1,5 GW μέσω των διασυνδέσεων με την Κύπρο και τη Βουλγαρία.
Ωστόσο, ακόμα και αν γίνει το Great Sea Interconnector, το μερίδιο διασύνδεσης της Ελλάδας με την Ευρώπη θα αυξανόταν από 6% σε 9%, καθώς η χώρα αναμένεται να προσθέσει 10 GW εγχώριας αιολικής και ηλιακής ισχύος κατά την ίδια περίοδο. Στην περίπτωση όμως που κατασκευαστούν τόσο το GSI όσο και η διασύνδεση με την Αίγυπτο, τότε το επίπεδο διασύνδεσης της Ελλάδας θα ξεπεράσει το 22%, με την προϋπόθεση βέβαια ότι στους ευρωπαϊκούς υπολογισμούς θα συμπεριληφθούν οι συνδέσεις με γειτονικές χώρες εκτός ΕΕ
«Η ενίσχυση των διασυνδέσεων αποτελεί κρίσιμο μέρος της ενεργειακής μετάβασης της Ευρώπης, και η στιγμή για δράση είναι τώρα», δήλωσε ο Gianluca Geneletti, αναλυτής δικτύων και ευελιξίας της Ember.
«Τα δίκτυα ηλεκτρισμού έχουν περάσει από τεχνικό ζήτημα σε πολιτική προτεραιότητα, με την αξιοπιστία τους να βρίσκεται στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής ασφάλειας».
Το μπλακάουτ στην Ιβηρική τον Απρίλιο έδειξε πόσο ευάλωτο παραμένει το ευρωπαϊκό σύστημα ηλεκτρισμού. Τον Σεπτέμβριο, η Ember προειδοποίησε ότι πάνω από το μισό ευρωπαϊκό δίκτυο βρίσκεται σε αυξημένο κίνδυνο διακοπών λόγω ανεπαρκών διασυνοριακών συνδέσεων.
Κατά τον νέο πολιτικό κύκλο της Κομισιόν για το 2024–2029, το θέμα των διασυνδέσεων αναμένεται να βρεθεί εκ νέου στο προσκήνιο, με τη διεύρυνση της ευρωπαϊκής διασύνδεσης να περιλαμβάνεται στους βασικούς στόχους.
Οικονομικά οφέλη και χρηματοδοτικό κενό
«Η βελτίωση των διασυνδέσεων προσφέρει και οικονομικά οφέλη», σημείωσε ο Geneletti. Η Ember εκτιμά ότι έως το 2040, κάθε ευρώ που επενδύεται σε επέκταση διασυνοριακών υποδομών θα μειώνει το κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας κατά περισσότερο από 2 ευρώ.
Παράλληλα, η Ember εντόπισε ένα χρηματοδοτικό κενό 30 δισ. ευρώ που θα μπορούσε να εμποδίσει την αναγκαία ανάπτυξη των ευρωπαϊκών διασυνοριακών υποδομών μέχρι το 2040. Οι τρέχουσες δεσμεύσεις της ΕΕ υπολείπονται σημαντικά των εκτιμώμενων αναγκών.
«Για να κλείσει το χρηματοδοτικό κενό και να στηριχθούν οι ενεργειακοί στόχοι της Ευρώπης, πρέπει να αυξηθούν οι διαθέσιμες πηγές χρηματοδότησης – όπως δάνεια της ΕΕ και ιδιωτικές επενδύσεις – πέραν των επιχορηγήσεων», κατέληξε ο Geneletti.
www.worldenergynews.gr
