Η απόφαση του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ την περασμένη εβδομάδα να άρει τις κυρώσεις κατά της Συρίας είναι το λογικό επόμενο βήμα για την επιστροφή της χώρας στη σφαίρα επιρροής των ΗΠΑ.
Τα στρατηγικά σχέδια των ΗΠΑ λόγω πετρελαίου
Είναι στρατηγικά ζωτικής σημασίας για καθεμία από τις μεγάλες παγκόσμιες δυνάμεις για διάφορους λόγους, και το γεγονός ότι η Ρωσία, ειδικά, επιδιώκει σθεναρά να ανακτήσει την ισχυρή της επιρροή στη χώρα μέσω αρκετών προσπαθειών προς τον νέο Πρόεδρό της, Άχμεντ αλ-Σαράα. Τα σχέδια που έχει τώρα η Ουάσινγκτον για τη Συρία είναι σε μεγάλο βαθμό τα ίδια με αυτά που είχαν καταρτιστεί στις αρχές του 2011, όταν οι ΗΠΑ πίστευαν ότι το καθεστώς αλ-Άσαντ θα έπεφτε σε λίγες εβδομάδες. Αυτά περιλάμβαναν επιλογές για την υποστήριξη της παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου της Συρίας, καθώς θεωρούνταν κλειδί για τη διαδικασία οικονομικής και πολιτικής ανοικοδόμησης που θα έβλεπε τη νέα Συρία να επιστρέφει στη Δύση.
Πριν η Συρία εμπλακεί στον εμφύλιο πόλεμο, ήταν σημαντικός παραγωγός πετρελαίου, με παραγωγή περίπου 400.000 βαρελιών αργού πετρελαίου την ημέρα από αποδεδειγμένα αποθέματα 2,5 δισεκατομμυρίων βαρελιών. Πριν από αυτό παρήγαγε σχεδόν 600.000 βαρέλια την ημέρα.
Η Ευρώπη εισήγαγε πετρέλαιο αξίας άνω των 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ ετησίως από τη Συρία μέχρι τις αρχές του 2011 και πολλά ευρωπαϊκά διυλιστήρια είχαν διαμορφωθεί για να επεξεργάζονται το βαρύ αργό πετρέλαιο «Souedie» που αποτελεί μεγάλο μέρος της παραγωγής της Συρίας. Το μεγαλύτερο μέρος αυτού - περίπου 150.000 βαρέλια την ημέρα συνολικά - κατέληγε στη Γερμανία, την Ιταλία και τη Γαλλία, από έναν από τους τρεις μεσογειακούς τερματικούς σταθμούς εξαγωγής της Συρίας.
Το φυσικό αέριο της Συρίας
Ο τομέας φυσικού αερίου της χώρας ήταν τουλάχιστον εξίσου σημαντικός με τον πετρελαϊκό, με παραγωγή περίπου 316 δισεκατομμυρίων κυβικών ποδιών την ημέρα (bcf/d) ξηρού φυσικού αερίου και αποδεδειγμένα αποθέματα 8,5 τρισεκατομμυρίων κυβικών ποδιών (tcf). Η Ρωσία είχε ήδη σημαντική παρουσία σε αυτόν τον τομέα πριν από την έναρξη του εμφύλιου πολέμου το 2011.
Η Stroytransgaz είχε ξεκινήσει την κατασκευή στη Νοτιοκεντρικής Περιοχής Φυσικού Αερίου της Συρίας το 2009, η οποία μέχρι το 2011 είχε ενισχύσει την παραγωγή φυσικού αερίου της χώρας κατά περίπου 40%. Αυτό επέτρεψε στις συνδυασμένες εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου της Συρίας να παράγουν το ένα τέταρτο των κρατικών εσόδων εκείνη την εποχή, καθιστώντας την τον κορυφαίο παραγωγό πετρελαίου και φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο εκείνη την εποχή.
Το σχέδιο μεταξύ Ρωσίας- Συρίας
Με την έντονη στρατιωτική παρέμβαση της Ρωσίας να έχει ενισχύσει την εξουσία του αλ-Άσαντ, τα δύο έθνη συμφώνησαν στο Σχέδιο Συνεργασίας του 2015 που κάλυπτε την αποκατάσταση τουλάχιστον 40 ενεργειακών εγκαταστάσεων στη Συρία (συμπεριλαμβανομένων των υπεράκτιων πετρελαιοπηγών), μαζί με την ανάπτυξη του τομέα της ενέργειας.
Η συμφωνία κάλυπτε επίσης την πλήρη ανακατασκευή και αποκατάσταση του θερμοηλεκτρικού σταθμού του Χαλεπίου, την εγκατάσταση του σταθμού ηλεκτροπαραγωγής Ντέιρ Εζόρ και την επέκταση της χωρητικότητας των σταθμών Mharda και Tishreen, με σκοπό την επανενεργοποίηση του ηλεκτρικού δικτύου της Συρίας και την αποκατάσταση του κύριου κέντρου ελέγχου του δικτύου πίσω στη Δαμασκό. Ένα επιπλέον βασικό έργο υποδομής ήταν η επισκευή και η αναβάθμιση του διυλιστηρίου πετρελαίου της Χομς (το άλλο διυλιστήριο της Συρίας βρισκόταν τότε στη Μπανιάς).
Η αρχική στοχευμένη δυναμικότητα ήταν 140.000 bpd, της Φάσης 2 ήταν 240.000 bpd και της Φάσης 3 ήταν 360.000 bpd. Η πρόθεση ήταν να μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για την επεξεργασία ιρανικού πετρελαίου που διέρχεται από το Ιράκ, εάν χρειαστεί, πριν από την περαιτέρω αποστολή του στη νότια Ευρώπη.
Οι νέες στρατηγικές ανάπτυξης
Τα αρχικά σχέδια των ΗΠΑ στοχεύουν σε μια παρόμοια ευρεία εντολή για την αναζωογόνηση των τομέων πετρελαίου και φυσικού αερίου της Συρίας και πρόκειται επίσης να περιλαμβάνουν μια δραματικά ενισχυμένη παρουσία ασφαλείας για την προστασία των συμφερόντων των αμερικανικών και δυτικών εταιρειών που διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο σε αυτά τα έργα.
Το Ηνωμένο Βασίλειο μόλις πρόσφατα ήρε τις κυρώσεις σε αρκετές μεγάλες συριακές εταιρείες, ιδίως εκείνες που συνδέονται με τους πρώην ακρογωνιαίους λίθους τομείς πετρελαίου και φυσικού αερίου, στο πλαίσιο μιας συντονισμένης στρατηγικής της Δύσης για την εξασφάλιση της δυτικής πλευράς της Μέσης Ανατολής που έχει απεριόριστη πρόσβαση στη Μεσόγειο Θάλασσα.
Η ακτογραμμή περιλαμβάνει την Τουρκία, τη Συρία, τον Λίβανο, το Ισραήλ και την Αίγυπτο και θεωρείται ως ένα στρατηγικό παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος τόσο από τη Δύση όσο και από την Ανατολή, δεδομένης της πρόσβασης που παρέχει στις θαλάσσιες οδούς του κόσμου και στις χερσαίες οδούς κατά μήκος της νότιας Ευρώπης και της βόρειας Αφρικής.
Τα πολλαπλά πλεονεκτήματα της εξασφάλισης επιρροής σε ό,τι συμβαίνει κατά μήκος αυτής της ακτογραμμής μεγεθύνονται για όποια πλευρά την έχει από το γεγονός ότι από την άλλη πλευρά όχι.
Τα αποτελέσματα για την άλλη πλευρά
Για τη Ρωσία, θα είναι ακόμη μεγαλύτερη στρατηγική καταστροφή αν οι ΗΠΑ πετύχουν, δεδομένης της τεράστιας στρατιωτικής και μυστικής παρουσίας τους στη χώρα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η πρώτη επίσημη επίσκεψη υψηλού επιπέδου στη Συρία μετά την πτώση του αλ-Άσαντ έγινε από τον Ρώσο Υφυπουργό Εξωτερικών Μιχαήλ Μπογκντάνοφ στις 28 Ιανουαρίου.
Συναντήθηκε με τον Πρόεδρο αλ-Σάραα, μαζί με τον Υπουργό Εξωτερικών του, Άσαντ αλ-Σαϊμπάνι, και τον Υπουργό Υγείας Μαχέρ αλ-Σάραα. Μετά τις συναντήσεις, επιβεβαίωσε ότι η χώρα του είχε άμεση επαφή με την ριζοσπαστική ισλαμιστική ομάδα του αλ-Σάραα, Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ, σχετικά με το μέλλον των ενεργειακών της έργων και των βασικών στρατιωτικών βάσεων της σε όλη τη Συρία. Αυτές περιλαμβάνουν τη ναυτική βάση στην Ταρτούς - το μοναδικό λιμάνι της Ρωσίας στη Μεσόγειο, την αεροπορική βάση Χμεϊμίμ κοντά στη Λατάκια, και τον τεράστιο σταθμό ακρόασης που βρίσκεται σε κοντινή απόσταση.
Εκτός από αυτά τα πολύτιμα περιουσιακά στοιχεία και τον πλούτο της σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο, η Ρωσία θεωρεί τη Συρία τη μεγαλύτερη χώρα στη δυτική πλευρά της Σιιτικής Ημισελήνου της Δύναμης, την οποία η Μόσχα ανέπτυσσε σχολαστικά εδώ και χρόνια ως αντίβαρο στη σφαίρα επιρροής των ΗΠΑ, η οποία τότε επικεντρώθηκε στη Σαουδική Αραβία (για προμήθειες υδρογονανθράκων) και το Ισραήλ (για στρατιωτικά και μυστικά περιουσιακά στοιχεία).
www.worldenergynews.gr
