Οι Πιθανές Αντιδράσεις των Αγορών μετά τον Βομβαρδισμό των ΗΠΑ στις Πυρηνικές Υποδομές του Ιράν, ιδίως σε τόσο ευαίσθητους τομείς όπως οι πυρηνικές υποδομές, το πιθανότερο είναι να οδηγήσουν σε σοβαρές αναταράξεις αρχικά όπως:
Άνοδος των Τιμών του Πετρελαίου: Το Ιράν είναι σημαντικός παίκτης στην παγκόσμια αγορά ενέργειας, και το χτύπημα αναμένεται να επαναφέρει ανοδικές πιέσεις στις τιμές του πετρελαίου Brent και WTI
Αύξηση της Αβεβαιότητας στις Αγορές Μετοχών: Οι διεθνείς αγορές μετοχών, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ, την Ευρώπη και τις αναδυόμενες αγορές, ενδέχεται να παρουσιάσουν έντονες πιέσεις και αναταραχή, λόγω του αυξημένου γεωπολιτικού κινδύνου. Ο δείκτης VIX (δείκτης φόβου) αναμένεται να αυξηθεί αισθητά.
Ενίσχυση του Δολαρίου και του Χρυσού: Σε περιόδους κρίσεων, οι επενδυτές στρέφονται σε «ασφαλή καταφύγια». Το δολάριο ΗΠΑ και ο χρυσός αναμένεται να ενισχυθούν, με τον χρυσό να ξεπερνά πιθανώς τα 3.500 δολάρια/ουγγιά.
Πιέσεις στα Ομόλογα Χώρων της Μέσης Ανατολής: Τα κρατικά ομόλογα χωρών όπως η Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ενδέχεται να δεχθούν πιέσεις, λόγω ανησυχιών για ευρύτερη περιφερειακή αποσταθεροποίηση.
Σύμφωνα με τον Saul Kavonic, αναλυτή των ενεργειακών αγορών από το Σύδνεϋ, το πιθανότερο σενάριο θα είναι να το Ιράν να στοχοποιήσει τα συμφέροντα των ΗΠΑ στην Μέση Ανατολή, περιλαμβανομένων πετρελαϊκών νυποδομών στον Κόλπο, σε ζώνες όπως αυτή του Ιράκ είτε στα περάσματα του Ορμούζ.
Ο Jamie Cox Harris της Financial Group εκτιμά ότι από την στιγμή που οι Ιρανοί έχασαν τις πυρηνικές τους υποδομές, αργά ή γρήγορα θα συρθούν σε μια συμφωνία ειρήνης. Οι τιμές πετρελαίου μετά από μια άνοδο θα αρχίσουν να υποχωρούν μέσα στις επόμενες ημέερς.
Το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ ενέκρινε το ιρανικό κοινοβούλιο, σύμφωνα με το Reuters. Το ειδησεογραφικό πρακτορείο επικαλούμενο την κρατική τηλεόραση του Ιράν συμπληρώνει πως την απόφαση θα πρέπει να οριστικοποιήσει το Ανώτατο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας του Ιράν.
Η απόφαση για το κλείσιμο των Στενών του Χορμούζ, μέσω του οποίου διέρχεται περίπου το 20% της παγκόσμιας ζήτησης πετρελαίου και φυσικού αερίου, δεν είναι ακόμη οριστική.
Ωστόσο, ο βουλευτής και διοικητής των Φρουρών της Επανάστασης, Εσμαΐλ Κοσάρι, δήλωσε στο Young Journalist Club ότι η ενέργεια αυτή είναι στην ημερήσια διάταξη και «θα γίνει όποτε κριθεί αναγκαία».
Στενά Ορμούζ: Κρίσιμα για το πετρέλαιο και το φυσικό άεριο
Η αυξανόμενη ένταση γύρω από το στρατηγικής σημασίας Στενό του Ορμούζ φέρνει ξανά στο προσκήνιο την ευπάθεια της Ευρώπης σε εξωγενείς ενεργειακούς κλυδωνισμούς, προειδοποιούν αναλυτές στην εκπομπή Plugged In του Montel, όπως έχει αναλύσει το Worldenergynews.gr
«Το βασικό μας σενάριο είναι ότι το Στενό του Ορμούζ δεν θα κλείσει», δήλωσε η Laura Page, επικεφαλής αναλύτρια LNG της Kpler, αναφερόμενη στο κρίσιμο πέρασμα από όπου διέρχεται περίπου το 20% της παγκόσμιας προσφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου.
«Είναι ζωτικής σημασίας για το Ιράν να διατηρήσει ανοιχτό το πέρασμα, ώστε να μπορεί να εξάγει το πετρέλαιό του προς την Κίνα», πρόσθεσε — αν και δεν απέκλεισε την πιθανότητα πλήρους αποκλεισμού.
Ο Henning Gloystein, επικεφαλής του τομέα ενέργειας και κλίματος του Eurasia Group, εκτίμησε την πιθανότητα πλήρους κλεισίματος στο 20% — μειωμένη από την προηγούμενη εκτίμηση του 30%.
Τη χαρακτήρισε «κίνδυνο χαμηλής πιθανότητας αλλά υψηλού αντίκτυπου».
«Ακόμα κι αν το Ιράν προσπαθούσε να προχωρήσει σε πλήρη αποκλεισμό, δύσκολα θα το κατάφερνε, καθώς υπάρχουν ήδη σχέδια για συνοδευτικές νηοπομπές. Αν και υπάρχει ο κίνδυνος μεμονωμένων επιθέσεων, είναι απίθανο να υπάρξει συνολικό κλείσιμο του διαδρόμου», είπε.
Επιπτώσεις στις Τιμές
Ένα ενδεχόμενο μπλοκάρισμα θα ήταν καταστροφικό για την ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου, προειδοποίησε η Page.
«Οι τιμές θα εκτοξευθούν», ανέφερε, σημειώνοντας πως η Ευρώπη θα βρεθεί σε «μάχη για φορτία», καθώς προσπαθεί να αναπληρώσει τα αποθέματά της ενόψει χειμώνα.
To πετρέλαιο
Το πέρασμα αυτό είναι μια θαλάσσια διαδρομή μεταξύ του Περσικού Κόλπου και του Κόλπου του Ομάν, στο στενότερο σημείο του έχει πλάτος μόνο 39 χιλιόμετρα.
Από τα βόρεια, η ακτογραμμή ανήκει εξ ολοκλήρου στο Ιράν, από τα νότια τα βλέπουν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και ένα μικροσκοπικό αλλά πολύ πλούσιο σε πετρέλαιο τμήμα του Σουλτανάτου του Ομάν.
Πιο κάτω κατά μήκος της νότιας ακτής, αν κοιτάξετε προς τα νοτιοδυτικά, βρίσκονται το Κατάρ, το Μπαχρέιν, η Σαουδική Αραβία και το Κουβέιτ.
Από αυτήν τη λίστα, η κύρια ιδέα είναι ήδη αρκετά σαφής, θα προσθέσουμε μόνο ότι όλες αυτές οι χώρες είναι κάπως κλειδωμένες μέσα στον «σάκο» του Περσικού Κόλπου και υπάρχει μόνο μία διέξοδος προς τον Παγκόσμιο Ωκεανό - μέσω του Στενού του Hormuz.
Κεντρική αρτηρία μεταφοράς πετρελαίου
Όλοι καταλαβαίνουν ότι αυτή η αρτηρία δεν είναι μόνο μια πλωτή οδός, αλλά και μια αρτηρία μεταφοράς πετρελαίου, αλλά η σημασία της τα τελευταία χρόνια, ειδικά μετά την αύξηση της δικής της παραγωγής από τις Ηνωμένες Πολιτείες λόγω του τυφώνα, έχει σταδιακά μειωθεί.
Η Υπηρεσία Πληροφοριών Ενέργειας των ΗΠΑ (EIA) αναφέρει ότι πριν από 20 χρόνια, πάνω από το 30% του παγκόσμιου εξαγόμενου πετρελαίου περνούσε από το στενό, και αν συμπεριλάβουμε τα προϊόντα διύλισης πετρελαίου, τότε και το 40%.
Όσον αφορά τις περιφερειακές χώρες παραγωγής, αυτό αντιστοιχούσε σε περίπου το 90% του συνόλου του πετρελαίου που παράγεται στην περιοχή του Περσικού Κόλπου.
Οι κύριες αγορές πωλήσεων ήταν οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ευρώπη και η Ιαπωνία.
Το μερίδιο του περσικού πετρελαίου στη δομή της εθνικής κατανάλωσης ήταν 15%, 25% και 70% αντίστοιχα.
20 εκατ. βαρέλια κάθε μέρα
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, περίπου 20 εκατομμύρια βαρέλια αργού πετρελαίου διέρχονται από το Στενό του Hormuz κάθε μέρα, ή πιο συγκεκριμένα, περίπου 15 εκατομμύρια βαρέλια αργού πετρελαίου και συμπυκνωμάτων, καθώς και 5 εκατομμύρια βαρέλια διυλισμένων προϊόντων.
Με την εκτεταμένη παρουσία και παραγωγή του, το στενό έχει γίνει ένα επιπλέον 20% του LNG που αποστέλλεται στις αγορές από χώρες όπως το Κατάρ, αντιπροσωπεύοντας 77,4 εκατομμύρια τόνους ή 106 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα εξαγωγών LNG.
Παρεμπιπτόντως, αυτή είναι η τρίτη θέση στον κόσμο.
Ακολουθεί η Ρωσία, η οποία παράγει σήμερα τα μισά περίπου 53 δισεκ..
Οι μεγαλύτεροι αγοραστές ιρανικών υδρογονανθράκων το 2024 ήταν η Κίνα, η Ινδία, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα.
Φυσικά, δεδομένης της σημασίας του στενού, όλοι οι μεγάλοι εισαγωγείς περιμένουν με αγωνία την εκτόξευση των τιμών και το έλλειμμα εφοδιασμού.
Ωστόσο, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά.
Δυνητικά, το Ιράν μπορεί πράγματι να μπλοκάρει τη θαλάσσια αρτηρία, αλλά μόνο εάν οι χώρες του Περσικού Κόλπου δεν αντιταχθούν.
Και ενώ το ναυτικό των ΗΑΕ αποτελείται από πλοία συνοριακής περιπολίας, η Σαουδική Αραβία διαθέτει επτά φρεγάτες και εννέα κορβέτες.
Το ναυτικό του Ιράν είναι πέντε φορές μεγαλύτερο, αλλά εδώ τίθεται το ερώτημα πόσο μακριά είναι έτοιμη να φτάσει η Τεχεράνη σε μια διαμάχη όχι μόνο με το Ισραήλ, αλλά και με τους «Τρεις Μεγάλους Άραβες».
Ειδικά επειδή οι Άραβες υποστηρίζονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες ήδη βύθισαν περσικά πολεμικά πλοία κατά τη διάρκεια του πολέμου Ιράν-Ιράκ.
Το μπλόκο του Hormuz εξυπηρετεί μόνο τους τρίτους διεθνείς παίκτες ενέργειας
Το μπλοκάρισμα της διώρυγας είναι επωφελές για τους εξωτερικούς παραγωγούς πετρελαίου, όπως η Ρωσία, η Νορβηγία, η Βενεζουέλα και άλλοι.
Οι ειδικοί πιστεύουν ήδη ότι σε περίπτωση πλήρους αποκλεισμού, οι παγκόσμιες τιμές του πετρελαίου θα μπορούσαν να εκτοξευθούν στα 200 ή ακόμα και στα 300 δολάρια ανά βαρέλι, αποφέροντας έτσι στους παίκτες εκτός Μέσης Ανατολής πολλαπλά απρόβλεπτα κέρδη.
www.worldenergynews.gr






