Αλλαγή… πλεύσης σχεδιάζει το ΥΠΕΝ για τη μοιρασιά των περίπου 30 εκατ. ετησίως που δίδονται ετησίως στις τοπικές κοινωνίες (συνολικά για πολίτες και δήμους) ως ανταποδοτικά οφέλη από τα λειτουργούντα αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα. Το ενεργειακό επιτελείο της κυβέρνησης επεξεργάζεται μέτρα για την ενίσχυση της αξιοπιστίας και την εδραίωση μιας θετικής σχέσης των επενδυτών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) με τις τοπικές κοινωνίες.
Ο βασικός κορμός περιλαμβάνει μια δομική αλλαγή στα ανταποδοτικά οφέλη, δηλαδή από τα χρήματα που συγκεντρώνονται κάθε χρόνο από τα ειδικά τέλη ΑΠΕ. Σήμερα τα περισσότερα αποδίδονται στους δήμους και λιγότερα στους κατοίκους σε ποσοστό 60% - 40%, ποσοστά που σχεδιάζεται να αντιστραφούν.
Τί ισχύει σήμερα; Σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, παρακρατείται από κάθε επενδυτή ΑΠΕ -εξαιρούνται οι παραγωγοί από φωτοβολταϊκά σε κτίρια και οι αυτοπαραγωγοί - το 3% επί της προ ΦΠΑ τιμής πώλησης της ηλεκτρικής ενέργειας.
Το ποσό αποδίδεται στους οικιακούς καταναλωτές της περιοχής μέσω των λογαριασμών ρεύματος σε ποσοστό 40% και το υπόλοιπο 60% στους ΟΤΑ για αξιοποίηση σε περιβαλλοντικές δράσεις, έργα τοπικής ανάπτυξης και κοινωνικής υποστήριξης.
Το ΥΠΕΝ σχεδιάζει τα ποσοστά υπέρ των κατοίκων να κατευθύνεται πιθανώς το 60% των κονδυλίων από το ειδικό τέλος ΑΠΕ και τα υπόλοιπα στον τοπικό δήμο.
Είναι αξιοσημείωτο ότι αλλαγές ως προς τα ανταποδοτικά οφέλη είχε προαναγγείλει και ο πρώην υπουργός κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, ωστόσο δεν είχε προλάβει να τις θεσμοθετήσει. Σε κάθε περίπτωση, το ζήτημα παραμένει στο… τραπέζι και απασχολεί και τη νυν πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ.
Το Χωροταξικό
Εκτός από τις αλλαγές στα ανταποδοτικά οι συζητήσεις περιλαμβάνουν και παρεμβάσεις στον τομέα που αφορά στη χωροθέτηση των έργων, όχι μόνο των αιολικών αλλά και των φωτοβολταϊκών, ειδικά των μεγάλων που τελευταία έχουν μπει στο επίκεντρο των αντιδράσεων, όπως στην περίπτωση του όρους Καϊμακτσαλάν, περιμετρικά του οποίου χωροθετείται σειρά έργων τόσο αιολικών όσο και φωτοβολταϊκών, ή στο Νεοχωράκι Αλμυρού στη Μαγνησία κ.ά..
Έτσι συζητείται η προοπτική να τεθούν περιορισμοί στις αποστάσεις των έργων από τους οικισμούς ή ένα πλαφόν στο ποσοστό του ορίζοντα που καταλαμβάνει ένα φωτοβολταϊκό πάρκο. Σήμερα οι όποιες επιπτώσεις εξετάζονται από τις Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων των έργων.
Ωστόσο, υπάρχει προβληματισμός ως προς τη διαχείριση των ήδη χωροθετημένων έργων τα οποία ωριμάζουν και ενδέχεται να επηρεαστούν από μια τέτοια απόφαση.
Σε κάθε περίπτωση μέτρα για την αντιμετώπιση και των ενίσχυση της σχέσης με τις τοπικές κοινωνίες είχαν ζητήσει και τα μέλη της Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας ΕΛΕΤΑΕΝ σε συνάντηση που είχαν προ ημερών με δημοσιογράφους. Είχαν μάλιστα στηρίξει την ανάγκη για περαιτέρω ενίσχυση των κάτοικοι των τοπικών κοινοτήτων με αύξηση του μέρους του ανταποδοτικού τέλους που αποδίδεται σε αυτούς.
Είχαν δε προτείνει οι πολίτες να επιλέγουν, εάν επιθυμούν, οι συγκεκριμένοι πόροι να αποδίδονται ως έκπτωση στον λογαριασμό ρεύματος ή ως απευθείας χρηματική καταβολή.
Τα τελευταία χρόνια, όπως είχαν καταγγείλει, με τροπολογίες που ψηφίζονται στη Βουλή, απαλλάσσονται οι δήμοι από την υποχρέωση να χρησιμοποιούν τα ανταποδοτικά τέλη που εισπράττουν από τα αιολικά πάρκα, για έργα στις τοπικές κοινότητες που τα φιλοξενούν με συνέπεια οι δήμοι να μην εκτελούν τα έργα όπως είναι υποχρεωμένοι βάσει της νομοθεσίας.
«Αυτό λειτουργεί σε βάρος των τοπικών κοινοτήτων που φιλοξενούν αιολικά πάρκα και βεβαίως θίγει την αξιοπιστία της προσπάθειας για δίκαιη ενεργειακή μετάβαση. Αυτή η απαλλαγή έχει ήδη ψηφιστεί για έως και το 2025. Δεν πρέπει να επαναληφθεί. Οι δήμοι πρέπει να διοχετεύουν τους πόρους του ανταποδοτικού τέλους στις τοπικές κοινότητες και τα γειτονικά χωριά», τόνισαν οι εκπρόσωποι της ΕΛΕΤΑΕΝ.
Επιπλέον, υπογράμμισαν την ανάγκη σχεδιασμού από το κράτος μια συνεκτική, αναλυτική και μακροπρόθεσμη καμπάνια ενημέρωσης και επικοινωνίας για τα οφέλη και τη σημασία της αιολικής ενέργειας και της ενεργειακής μετάβασης γενικότερα ώστε να καταπολεμηθούν τα fake news.
www.worldenergynews.gr
