Σε μια δραματική στροφή στην αμερικανική πολιτική απέναντι στο Ιράν, η κυβέρνηση Τραμπ επιχειρεί να επαναφέρει την Τεχεράνη στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, προτείνοντας ένα νέο πυρηνικό πλαίσιο χωρίς εμπλουτισμό ουρανίου, οικονομικά κίνητρα δισεκατομμυρίων με τη μεσολάβηση των εταίρων από τον Κόλπο την ώρα που η εκεχειρία με το Ισραήλ παραμένει εύθραυστη και η περιφερειακή σταθερότητα κρέμεται από μια κλωστή.
Οι παρασκηνιακές συνομιλίες
Η κυβέρνηση Τραμπ έχει συζητήσει το ενδεχόμενο να βοηθήσει το Ιράν να αποκτήσει πρόσβαση σε έως και 30 δισεκατομμύρια δολάρια για την κατασκευή πυρηνικού προγράμματος παραγωγής ενέργειας για μη στρατιωτική χρήση, να χαλαρώσει τις κυρώσεις και να απελευθερώσει δισεκατομμύρια δολάρια ιρανικών κεφαλαίων που παραμένουν δεσμευμένα, σύμφωνα με δημοσίευμα του CNN, που επικαλείται τέσσερις πηγές.
Παράγοντες από τις ΗΠΑ και τη Μέση Ανατολή είχαν παρασκηνιακές συνομιλίες με Ιρανούς, ακόμα και κατά τη διάρκεια των στρατιωτικών επιθέσεων μεταξύ Ιράν και Ισραήλ τις τελευταίες δύο εβδομάδες. Οι συνομιλίες αυτές συνεχίστηκαν και αυτή την εβδομάδα, μετά την επίτευξη συμφωνίας εκεχειρίας.
Αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ τόνισαν ότι εξετάζονται διάφορες προτάσεις, που, όμως, βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο. Μια σταθερά παραμένει η ίδια: μηδενικός εμπλουτισμός ουρανίου από το Ιράν.
Το προσχέδιο της πρότασης
Μεταξύ των όρων που συζητούνται, είναι και η επένδυση 20-30 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε ένα νέο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, το οποίο θα χρησιμοποιείται αποκλειστικά για την παραγωγή ενέργειας, που δεν θα προορίζεται για στρατιωτική χρήση, όπως ανέφεραν αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ. Ένας αξιωματούχος τόνισε ότι αυτά τα χρήματα δεν θα προέλθουν απευθείας από τις ΗΠΑ, καθώς η Ουάσιγκτον προτιμά να καλύψουν το κόστος οι Άραβες εταίροι.
Άλλα κίνητρα που περιλαμβάνονται στο προσχέδιο της πρότασης, όπως αναφέρει το CNN, είναι η πιθανή άρση ορισμένων κυρώσεων κατά του Ιράν και η παροχή πρόσβασης στην Τεχεράνη στα 6 δισεκατομμύρια δολάρια που βρίσκονται αυτή τη στιγμή δεσμευμένα σε ξένους τραπεζικούς λογαριασμούς.
Μια άλλη ιδέα που εξετάζεται αυτή τη στιγμή, είναι η χρηματοδότηση από τους συμμάχους των ΗΠΑ στον Κόλπο την αντικατάσταση της πυρηνικής εγκατάστασης του Φορντό, την οποία οι ΗΠΑ έπληξαν με διατρητικές βόμβες το περασμένο Σαββατοκύριακο, με ένα πρόγραμμα μη εμπλουτισμού, αναφέρει το αμερικανικό δίκτυο.
Ο Στιβ Γουίτκοφ δήλωσε στο CNBC την Τετάρτη ότι οι ΗΠΑ επιδιώκουν μια «συνολική ειρηνευτική συμφωνία», ενώ αξιωματούχος της κυβέρνησης Τραμπ τόνισε ότι όλες οι προτάσεις στοχεύουν στο να αποτρέψουν το Ιράν από το να αποκτήσει πυρηνικό όπλο.
Ο Γουίτκοφ παρομοίασε το προτεινόμενο πρόγραμμα με εκείνο των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. «Τώρα το ζήτημα και η συζήτηση με το Ιράν είναι: πώς θα ξαναχτίσουμε ένα καλύτερο μη στρατιωτικό πυρηνικό πρόγραμμα, το οποίο δεν θα εμπεριέχει εμπλουτισμό», είπε στο CNBC.
Η επανέναρξη των συνομιλιών
Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε την Τετάρτη ότι ΗΠΑ και Ιράν θα καθίσουν στο τραπέζι των συνομιλιών την επόμενη εβδομάδα, ωστόσο, ο εκπρόσωπος του ιρανικού ΥΠΕΞ Ισμαήλ Μπαγκεΐ ανέφερε πως δεν γνωρίζει ότι επίκειται επανέναρξη συνομιλιών. Παράλληλα, άτομα που συμμετέχουν στον σχεδιασμό δήλωσαν πως οι λεπτομέρειες της επικείμενης συνάντησης βρίσκονται ακόμη υπό εξέταση. Πάντως, πηγές που επικαλείται το CNN αναφέρουν ότι δεν έχει οριστεί ημερομηνία.
Παρά την έντονη διπλωματική δραστηριότητα στα παρασκήνια με επικεφαλής τον Γουίτκοφ, ο Τραμπ αυτή την εβδομάδα υποβάθμισε δημοσίως την αναγκαιότητα μιας πυρηνικής συμφωνίας, λέγοντας την Τετάρτη ότι πιστεύει πως μια τέτοια συμφωνία «δεν είναι απαραίτητη».
Ωστόσο, πολλοί από τους συμβούλους του πιστεύουν ότι η επιδίωξη μιας μακροπρόθεσμης συμφωνίας είναι απαραίτητη για να διατηρηθεί η εκεχειρία με το Ισραήλ.
Ειδικοί σε θέματα που αφορούν στο Ιράν προειδοποιούν για το αντίθετο σενάριο, καθώς το ιρανικό καθεστώς ενδέχεται να αποφασίσει πλέον πως χρειάζεται ένα πυρηνικό όπλο.
www.worldenergynews.gr
