Αντί να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία να επιβεβαιώσει τις αρχές της συνθήκης του 1985, ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς ενέτεινε τις συνοριακές περιπολίες του προκατόχου του, επιδεινώνοντας περαιτέρω τις σχέσεις με την Πολωνία.
Τίποτα δεν αποτυπώνει απόλυτα την ουσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο η ελεύθερη κυκλοφορία, ένα ιδανικό που προσφέρει φυσικά οφέλη, ενώ παράλληλα μεταδίδει τη βαθιά εμπιστοσύνη που στηρίζει το εγχείρημα.
Αυτή η αίσθηση της «Ευρώπης που μπορείς να νιώσεις», όπως το έθεσε σήμερα ένας Γερμανός ευρωβουλευτής, βρίσκεται υπό πολιορκία, όπως ποτέ άλλοτε εν μέσω μιας εντεινόμενης συνοριακής διαμάχης μεταξύ Γερμανίας και Πολωνίας, η οποία έχει βαθιές επιπτώσεις στα ταξίδια χωρίς διαβατήριο που κατοχυρώνονται στη συνθήκη Σένγκεν.
Νωρίς τη Δευτέρα, η Πολωνία απάντησε σε μια πρόσφατη γερμανική απόφαση να επαναφέρει τους συνοριακούς ελέγχους τοποθετώντας 2.000 δικούς της φρουρούς κατά μήκος των δυτικών και βόρειων συνόρων.
Ο πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ, ο οποίος ανακοίνωσε την κίνηση την περασμένη εβδομάδα, την χαρακτήρισε ως απάντηση στις παράνομες διελεύσεις των συνόρων από τη Γερμανία, ένα πρόσχημα που λίγοι θα να εκλάβουν με βεβαιότητα.
Λίγα ευρωπαϊκά σύνορα φέρουν τόσο βάρος – ή ελπίδα – όσο αυτό που χωρίζει τη Γερμανία από την Πολωνία. Η απόφαση του Βίλι Μπραντ στις αρχές της δεκαετίας του 1970 να αποδεχτεί τη λεγόμενη γραμμή Όντερ-Νάισσε ήταν ένα σημείο καμπής στον Ψυχρό Πόλεμο, που τελικά βοήθησε να ανοίξει ο δρόμος για την επανένωση δεκαετίες αργότερα.
Από τότε που ο πρώην Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς εισήγαγε τους αιφνιδιαστικούς ελέγχους κατά μήκος των συνόρων με την Πολωνία το 2023, η πολωνική ακροδεξιά εκμεταλλεύτηκε την κατάσταση, με τιμωρούς να περιπολούν τα γερμανικά σύνορα για μετανάστες. Ο ακτιβισμός τους είναι αυτός που έχει επαινέσει ο πρόσφατα εκλεγμένος πρόεδρος Κάρολ Ναβρότσκι, ο οποίος επαίνεσε τον «πατριωτισμό» τους.
Η συνοριακή διαμάχη μεταξύ δύο από τις μεγαλύτερες χώρες της Ευρώπης, των οποίων η σχέση παραμένει τεταμένη ακόμη και 80 χρόνια μετά τον πόλεμο, ήταν ιδιαίτερα δυσάρεστη για την Επιτροπή. Η εκτελεστική εξουσία έχει κάνει ελάχιστα για να παρέμβει είτε στην υπόθεση Γερμανίας-Πολωνίας είτε σε οποιοδήποτε από τα άλλα σημεία ανάφλεξης των συνόρων των τελευταίων ετών (στη διαδικασία αμαυρώνοντας αυτό που πολλοί παρουσιάζουν ως το «στολίδι του στέμματος» της Ευρώπης ). Ως εκ τούτου, μια σειρά από μονομερείς αναστολές της Σένγκεν έχει περάσει ανεξέλεγκτη.
Aποδυνάμωση της Σέγκεν
Σύμφωνα με τους κανόνες Σένγκεν, οι συνοριακοί έλεγχοι υποτίθεται ότι ενεργοποιούνται ως «έσχατη λύση». Στην πραγματικότητα, έχουν γίνει ένα όπλο στο οποίο καταφεύγουν οι κυβερνήσεις όταν χρειάζεται να επιβάλουν την εξουσία τους και να αντιμετωπίσουν την εγχώρια κριτική. Και ενώ αυτές οι ενέργειες έχουν αμφισβητηθεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, δεν έχουν ακόμη επιβάλει κυρώσεις.
Αυτή η αδυναμία δράσης έγινε ακόμη πιο εμφανής τον Ιούνιο, καθώς η Σένγκεν γιόρταζε τα 40 χρόνια. Αντί να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία να επιβεβαιώσει τις αρχές της συνθήκης του 1985, ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς ενέτεινε τις συνοριακές περιπολίες του προκατόχου του, επιδεινώνοντας περαιτέρω τις σχέσεις με την Πολωνία.
Το πολωνικό κόμμα της αντιπολίτευσης Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) έχει προσκολληθεί στην επακόλουθη αναταραχή, με τον συνιδρυτή του Γιάροσλαβ Κατσίνσκι να ισχυρίζεται, χωρίς αποδεικτικά στοιχεία, ότι « η Γερμανία μεταφέρει τακτικά παράνομους μετανάστες στο πλευρό μας». Αυτή η γραμμή επαναλήφθηκε από τον απερχόμενο πρόεδρο Αντρέι Ντούντα: «Η Γερμανία δημιούργησε αυτό το μεταναστευτικό πρόβλημα και πρέπει να το αντιμετωπίσει μόνη της. Δεν θα το λύσουμε εμείς για αυτούς».
Αν κάποιος μπορεί να αποκλιμακώσει την ένταση, αυτός πρέπει να είναι ο Merz, ο οποίος ο ίδιος αναγνώρισε ένα «κοινό πρόβλημα», αλλά δεν συμφώνησε σε υποχώρηση, εστιάζοντας αντ' αυτού στα 13 σημεία ελέγχου που έχει στήσει η Πολωνία στα σύνορά της με τη Λιθουανία, αντί για τα 52 κατά μήκος των συνόρων της με τη Γερμανία.
www.worldenergynews.gr
Αυτή η αίσθηση της «Ευρώπης που μπορείς να νιώσεις», όπως το έθεσε σήμερα ένας Γερμανός ευρωβουλευτής, βρίσκεται υπό πολιορκία, όπως ποτέ άλλοτε εν μέσω μιας εντεινόμενης συνοριακής διαμάχης μεταξύ Γερμανίας και Πολωνίας, η οποία έχει βαθιές επιπτώσεις στα ταξίδια χωρίς διαβατήριο που κατοχυρώνονται στη συνθήκη Σένγκεν.
Νωρίς τη Δευτέρα, η Πολωνία απάντησε σε μια πρόσφατη γερμανική απόφαση να επαναφέρει τους συνοριακούς ελέγχους τοποθετώντας 2.000 δικούς της φρουρούς κατά μήκος των δυτικών και βόρειων συνόρων.
Ο πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ, ο οποίος ανακοίνωσε την κίνηση την περασμένη εβδομάδα, την χαρακτήρισε ως απάντηση στις παράνομες διελεύσεις των συνόρων από τη Γερμανία, ένα πρόσχημα που λίγοι θα να εκλάβουν με βεβαιότητα.
Λίγα ευρωπαϊκά σύνορα φέρουν τόσο βάρος – ή ελπίδα – όσο αυτό που χωρίζει τη Γερμανία από την Πολωνία. Η απόφαση του Βίλι Μπραντ στις αρχές της δεκαετίας του 1970 να αποδεχτεί τη λεγόμενη γραμμή Όντερ-Νάισσε ήταν ένα σημείο καμπής στον Ψυχρό Πόλεμο, που τελικά βοήθησε να ανοίξει ο δρόμος για την επανένωση δεκαετίες αργότερα.
Από τότε που ο πρώην Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς εισήγαγε τους αιφνιδιαστικούς ελέγχους κατά μήκος των συνόρων με την Πολωνία το 2023, η πολωνική ακροδεξιά εκμεταλλεύτηκε την κατάσταση, με τιμωρούς να περιπολούν τα γερμανικά σύνορα για μετανάστες. Ο ακτιβισμός τους είναι αυτός που έχει επαινέσει ο πρόσφατα εκλεγμένος πρόεδρος Κάρολ Ναβρότσκι, ο οποίος επαίνεσε τον «πατριωτισμό» τους.
Η συνοριακή διαμάχη μεταξύ δύο από τις μεγαλύτερες χώρες της Ευρώπης, των οποίων η σχέση παραμένει τεταμένη ακόμη και 80 χρόνια μετά τον πόλεμο, ήταν ιδιαίτερα δυσάρεστη για την Επιτροπή. Η εκτελεστική εξουσία έχει κάνει ελάχιστα για να παρέμβει είτε στην υπόθεση Γερμανίας-Πολωνίας είτε σε οποιοδήποτε από τα άλλα σημεία ανάφλεξης των συνόρων των τελευταίων ετών (στη διαδικασία αμαυρώνοντας αυτό που πολλοί παρουσιάζουν ως το «στολίδι του στέμματος» της Ευρώπης ). Ως εκ τούτου, μια σειρά από μονομερείς αναστολές της Σένγκεν έχει περάσει ανεξέλεγκτη.
Aποδυνάμωση της Σέγκεν
Σύμφωνα με τους κανόνες Σένγκεν, οι συνοριακοί έλεγχοι υποτίθεται ότι ενεργοποιούνται ως «έσχατη λύση». Στην πραγματικότητα, έχουν γίνει ένα όπλο στο οποίο καταφεύγουν οι κυβερνήσεις όταν χρειάζεται να επιβάλουν την εξουσία τους και να αντιμετωπίσουν την εγχώρια κριτική. Και ενώ αυτές οι ενέργειες έχουν αμφισβητηθεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, δεν έχουν ακόμη επιβάλει κυρώσεις.
Αυτή η αδυναμία δράσης έγινε ακόμη πιο εμφανής τον Ιούνιο, καθώς η Σένγκεν γιόρταζε τα 40 χρόνια. Αντί να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία να επιβεβαιώσει τις αρχές της συνθήκης του 1985, ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς ενέτεινε τις συνοριακές περιπολίες του προκατόχου του, επιδεινώνοντας περαιτέρω τις σχέσεις με την Πολωνία.
Το πολωνικό κόμμα της αντιπολίτευσης Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) έχει προσκολληθεί στην επακόλουθη αναταραχή, με τον συνιδρυτή του Γιάροσλαβ Κατσίνσκι να ισχυρίζεται, χωρίς αποδεικτικά στοιχεία, ότι « η Γερμανία μεταφέρει τακτικά παράνομους μετανάστες στο πλευρό μας». Αυτή η γραμμή επαναλήφθηκε από τον απερχόμενο πρόεδρο Αντρέι Ντούντα: «Η Γερμανία δημιούργησε αυτό το μεταναστευτικό πρόβλημα και πρέπει να το αντιμετωπίσει μόνη της. Δεν θα το λύσουμε εμείς για αυτούς».
Αν κάποιος μπορεί να αποκλιμακώσει την ένταση, αυτός πρέπει να είναι ο Merz, ο οποίος ο ίδιος αναγνώρισε ένα «κοινό πρόβλημα», αλλά δεν συμφώνησε σε υποχώρηση, εστιάζοντας αντ' αυτού στα 13 σημεία ελέγχου που έχει στήσει η Πολωνία στα σύνορά της με τη Λιθουανία, αντί για τα 52 κατά μήκος των συνόρων της με τη Γερμανία.
www.worldenergynews.gr
