Μέχρι πρόσφατα, η κυβέρνηση είχε πει ελάχιστα για το έργο, μέχρι που ο Πρωθυπουργός το χαρακτήρισε «έργο του αιώνα» και ανακοίνωσε την έναρξη της κατασκευής το περασμένο Σαββατοκύριακο
Αυτή την εβδομάδα, η φράση «υπερφράγμα» εξελίχθηκε σε λέξη-κλειδί στην Κίνα, καθώς το Πεκίνο ανακοίνωσε τα σχέδιά του για την κατασκευή ενός ακόμη τεράστιου υδροηλεκτρικού φράγματος, αυτή τη φορά στο Θιβέτ.
Μέχρι πρόσφατα, η κυβέρνηση είχε πει ελάχιστα για το έργο, μέχρι που ο Πρωθυπουργός Λι Τσιάνγκ το χαρακτήρισε «έργο του αιώνα» και ανακοίνωσε την έναρξη της κατασκευής το περασμένο Σαββατοκύριακο.
Σύμφωνα με το Bloomberg, αυτό συμβαίνει παρά το γεγονός ότι το φράγμα αναμένεται να παράγει έως και 70 GW ηλεκτρικής ενέργειας — περισσότερα από τη συνολική εγκατεστημένη ισχύ της Πολωνίας.
Περισσότερες λεπτομέρειες για το έργο, την επίδρασή του στον ενεργειακό εφοδιασμό και την αναμενόμενη οικονομική ώθηση έχουν δημοσιευθεί σε σχετικές αναλύσεις.
Η ανακοίνωση ξύπνησε μνήμες από τη δημόσια διαμάχη που είχε ξεσπάσει πριν από χρόνια για το φράγμα των Τριών Φαραγγιών στην κεντρική Κίνα — το γιγαντιαίο υδροηλεκτρικό έργο που σήμερα θεωρείται το μεγαλύτερο στον κόσμο και του οποίου η κατασκευή διήρκεσε περίπου δύο δεκαετίες.
Το φράγμα των Τριών Φαραγγιών αποτέλεσε διαχρονικά αντικείμενο έντονου διαλόγου.
Για πολλούς, υπήρξε και παραμένει πηγή εθνικής υπερηφάνειας, καθώς αναδεικνύει τις τεχνικές ικανότητες της χώρας και συμβολίζει την πορεία της Κίνας προς την παγκόσμια οικονομική ισχύ.
Από τη δεκαετία του ’80, όταν το έργο συζητήθηκε για πρώτη φορά, τα υπέρ και τα κατά του εξετάστηκαν εκτενώς στον δημόσιο λόγο, πριν η Εθνοσυνέλευση αποφασίσει την υλοποίησή του με επίσημη ψηφοφορία.
Χρόνια πριν ακόμη ακουστεί ο πρώτος ήχος από τις μπουλντόζες του έργου, ολόκληρη η Κίνα γνώριζε το όνομα «Φράγμα των Τριών Φαραγγιών» και οι περισσότεροι πολίτες είχαν άποψη, την οποία εξέφραζαν ανοιχτά.
Γι’ αυτό και η σχετικά σιωπηλή έναρξη του νέου υπερφράγματος που σχεδιάζεται στον ποταμό Γιαρλούνγκ Ζανγκμπό, στα βουνά του Θιβέτ, προκαλεί εντύπωση — ιδιαίτερα αν αναλογιστεί κανείς πως θα κοστίσει τετραπλάσια ποσά και θα παράγει τριπλάσια ηλεκτρική ενέργεια από τον προκάτοχό του.
Το νέο «Άλμα προς τα Εμπρός» της Κίνας
Στην πραγματικότητα, ο μέσος Κινέζος πιθανόν να μη γνωρίζει καν το όνομα αυτού του κολοσσιαίου έργου. Σύμφωνα με το πρακτορείο Xinhua, η επίσημη ονομασία του είναι «Υδροηλεκτρικό Έργο Γιαρλούνγκ Ζανγκμπό».
Την Κυριακή, η Λαϊκή Ημερησία δημοσίευσε στην πρώτη της σελίδα ένα άρθρο μόλις 400 λέξεων για την τελετή έναρξης του έργου, η οποία πραγματοποιήθηκε μία ημέρα νωρίτερα παρουσία του δεύτερου τη τάξει αξιωματούχου της Κίνας.
Το δημοσίευμα περιλάμβανε μόνο βασικές πληροφορίες: την επένδυση ύψους 1,2 τρισεκατομμυρίων γιουάν (167 δισεκατομμύρια δολάρια) και το όνομα της εταιρείας που θα διαχειρίζεται το έργο, την China Yajiang Group.
Πράσινο φως έδωσαν οι Αρχές
Προστίθεται επίσης ότι το έργο θα περιλαμβάνει πέντε φράγματα σε διαδοχική διάταξη κατά μήκος του ποταμού — μια κατασκευή γνωστή ως «καταρράκτης φραγμάτων» — ενώ μέρος των νερών θα εκτραπεί μέσω σηράγγων που θα διανοιχθούν μέσα στα βουνά.
Η είδηση αιφνιδίασε πολλούς στην Κίνα. Αν και ένα γενικό πλάνο για το έργο είχε περιληφθεί σε κυβερνητικό έγγραφο ήδη από το 2020, οι δημόσιες πληροφορίες για την έρευνα και τη λήψη αποφάσεων ήταν ελάχιστες έως τα τέλη του περασμένου έτους, όταν το κρατικό πρακτορείο Xinhua ανακοίνωσε αιφνιδίως ότι οι αρχές έδωσαν επίσημα το πράσινο φως για την υλοποίηση.
Γιατί το Πεκίνο φαίνεται να κρατά τόσο χαμηλούς τόνους;
Οι αρχές ενδεχομένως να έχουν αντλήσει σκληρά διδάγματα από τη διαχείριση της κοινωνικής έντασης γύρω από το φράγμα των Τριών Φαραγγιών, όταν περίπου 1,3 εκατομμύρια άνθρωποι κλήθηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και να μετεγκατασταθούν, σε ορισμένες περιπτώσεις, εκατοντάδες ή και χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά.
Ήταν μια τιτάνια επιχείρηση, που προκάλεσε οργή στους κατοίκους που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις ζωές και τα επαγγέλματά τους για να ξεκινήσουν από το μηδέν σε άγνωστες περιοχές.
Η αγανάκτηση επιδεινώθηκε ακόμη περισσότερο από φαινόμενα διαφθοράς που σχετίζονταν με τη διαδικασία της μετεγκατάστασης.
Παρότι το φράγμα του Γιαρλούνγκ Ζανγκμπό βρίσκεται σε πολύ λιγότερο πυκνοκατοικημένη περιοχή, αυτή τη φορά οι αξιωματούχοι ενδέχεται να προτιμούν να χειριστούν όσο το δυνατόν περισσότερες λεπτομέρειες μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας.
Ένα ακόμη κρίσιμο στοιχείο είναι ότι το νέο φράγμα κατασκευάζεται στο Θιβέτ.
Δυτικές χώρες έχουν επικρίνει την Κίνα για τους αυστηρούς θρησκευτικούς περιορισμούς που επιβάλλει στην περιοχή, με το Πεκίνο να απαντά πως στόχος του είναι η καταπολέμηση αποσχιστικών στοιχείων και η παροχή οικονομικών ευκαιριών.
Προστίθεται και μια γεωπολιτική διάσταση: η Ινδία. Οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών μόλις πρόσφατα άρχισαν να βελτιώνονται μετά την αιματηρή σύγκρουση στα σύνορα το 2020, και Ινδοί αξιωματούχοι έχουν εκφράσει ανησυχίες για το νέο φράγμα, σημειώνοντας ότι τα νερά του ποταμού είναι ζωτικής σημασίας για τα προς το ζην εκατομμυρίων ανθρώπων.
Απαντώντας, η Κίνα δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι είχε «την αναγκαία επικοινωνία» με τα γειτονικά κράτη και ότι συνεργάζεται σε ζητήματα όπως η πρόληψη πλημμυρών.
Το 1992, η Κίνα έθεσε την πρόταση για το φράγμα των Τριών Φαραγγιών προς ψήφιση ενώπιον του νομοθετικού σώματος. Η αντίδραση ανέδειξε πόσο διχαστικό ήταν το εγχείρημα: περίπου το 1/3 των βουλευτών είτε απείχε είτε ψήφισε κατά.
Στην εποχή του Σι Τζινπίνγκ, όπου η κυβέρνηση έχει περιορίσει όχι μόνο τη διαθεσιμότητα επίσημων στοιχείων αλλά και τον δημόσιο διάλογο που χαρακτήριζε τη δεκαετία του ’80 και του ’90, ένα τέτοιο αποτέλεσμα φαντάζει πλέον σχεδόν αδιανόητο.
Οι λεπτομέρειες γύρω από το φράγμα του Γιαρλούνγκ Ζανγκμπό ενδέχεται να είναι δυσεύρετες τα επόμενα χρόνια, εν μέρει επειδή η Κίνα καθιστά εξαιρετικά δύσκολη την πρόσβαση ξένων δημοσιογράφων στο Θιβέτ.
Αν αυτό συνεχιστεί, η πίεση προς το Πεκίνο ενδέχεται να ενταθεί — τόσο στο εσωτερικό όσο και σε διεθνές επίπεδο — προκειμένου να δοθούν απαντήσεις σε καίρια ερωτήματα που εγείρονται γύρω από το έργο.
www.worldenergynews.gr
Μέχρι πρόσφατα, η κυβέρνηση είχε πει ελάχιστα για το έργο, μέχρι που ο Πρωθυπουργός Λι Τσιάνγκ το χαρακτήρισε «έργο του αιώνα» και ανακοίνωσε την έναρξη της κατασκευής το περασμένο Σαββατοκύριακο.
Σύμφωνα με το Bloomberg, αυτό συμβαίνει παρά το γεγονός ότι το φράγμα αναμένεται να παράγει έως και 70 GW ηλεκτρικής ενέργειας — περισσότερα από τη συνολική εγκατεστημένη ισχύ της Πολωνίας.
Περισσότερες λεπτομέρειες για το έργο, την επίδρασή του στον ενεργειακό εφοδιασμό και την αναμενόμενη οικονομική ώθηση έχουν δημοσιευθεί σε σχετικές αναλύσεις.
Η ανακοίνωση ξύπνησε μνήμες από τη δημόσια διαμάχη που είχε ξεσπάσει πριν από χρόνια για το φράγμα των Τριών Φαραγγιών στην κεντρική Κίνα — το γιγαντιαίο υδροηλεκτρικό έργο που σήμερα θεωρείται το μεγαλύτερο στον κόσμο και του οποίου η κατασκευή διήρκεσε περίπου δύο δεκαετίες.
Το φράγμα των Τριών Φαραγγιών αποτέλεσε διαχρονικά αντικείμενο έντονου διαλόγου.
Για πολλούς, υπήρξε και παραμένει πηγή εθνικής υπερηφάνειας, καθώς αναδεικνύει τις τεχνικές ικανότητες της χώρας και συμβολίζει την πορεία της Κίνας προς την παγκόσμια οικονομική ισχύ.
Από τη δεκαετία του ’80, όταν το έργο συζητήθηκε για πρώτη φορά, τα υπέρ και τα κατά του εξετάστηκαν εκτενώς στον δημόσιο λόγο, πριν η Εθνοσυνέλευση αποφασίσει την υλοποίησή του με επίσημη ψηφοφορία.
Χρόνια πριν ακόμη ακουστεί ο πρώτος ήχος από τις μπουλντόζες του έργου, ολόκληρη η Κίνα γνώριζε το όνομα «Φράγμα των Τριών Φαραγγιών» και οι περισσότεροι πολίτες είχαν άποψη, την οποία εξέφραζαν ανοιχτά.
Γι’ αυτό και η σχετικά σιωπηλή έναρξη του νέου υπερφράγματος που σχεδιάζεται στον ποταμό Γιαρλούνγκ Ζανγκμπό, στα βουνά του Θιβέτ, προκαλεί εντύπωση — ιδιαίτερα αν αναλογιστεί κανείς πως θα κοστίσει τετραπλάσια ποσά και θα παράγει τριπλάσια ηλεκτρική ενέργεια από τον προκάτοχό του.
Το νέο «Άλμα προς τα Εμπρός» της Κίνας
Στην πραγματικότητα, ο μέσος Κινέζος πιθανόν να μη γνωρίζει καν το όνομα αυτού του κολοσσιαίου έργου. Σύμφωνα με το πρακτορείο Xinhua, η επίσημη ονομασία του είναι «Υδροηλεκτρικό Έργο Γιαρλούνγκ Ζανγκμπό».
Την Κυριακή, η Λαϊκή Ημερησία δημοσίευσε στην πρώτη της σελίδα ένα άρθρο μόλις 400 λέξεων για την τελετή έναρξης του έργου, η οποία πραγματοποιήθηκε μία ημέρα νωρίτερα παρουσία του δεύτερου τη τάξει αξιωματούχου της Κίνας.
Το δημοσίευμα περιλάμβανε μόνο βασικές πληροφορίες: την επένδυση ύψους 1,2 τρισεκατομμυρίων γιουάν (167 δισεκατομμύρια δολάρια) και το όνομα της εταιρείας που θα διαχειρίζεται το έργο, την China Yajiang Group.
Πράσινο φως έδωσαν οι Αρχές
Προστίθεται επίσης ότι το έργο θα περιλαμβάνει πέντε φράγματα σε διαδοχική διάταξη κατά μήκος του ποταμού — μια κατασκευή γνωστή ως «καταρράκτης φραγμάτων» — ενώ μέρος των νερών θα εκτραπεί μέσω σηράγγων που θα διανοιχθούν μέσα στα βουνά.
Η είδηση αιφνιδίασε πολλούς στην Κίνα. Αν και ένα γενικό πλάνο για το έργο είχε περιληφθεί σε κυβερνητικό έγγραφο ήδη από το 2020, οι δημόσιες πληροφορίες για την έρευνα και τη λήψη αποφάσεων ήταν ελάχιστες έως τα τέλη του περασμένου έτους, όταν το κρατικό πρακτορείο Xinhua ανακοίνωσε αιφνιδίως ότι οι αρχές έδωσαν επίσημα το πράσινο φως για την υλοποίηση.
Γιατί το Πεκίνο φαίνεται να κρατά τόσο χαμηλούς τόνους;
Οι αρχές ενδεχομένως να έχουν αντλήσει σκληρά διδάγματα από τη διαχείριση της κοινωνικής έντασης γύρω από το φράγμα των Τριών Φαραγγιών, όταν περίπου 1,3 εκατομμύρια άνθρωποι κλήθηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και να μετεγκατασταθούν, σε ορισμένες περιπτώσεις, εκατοντάδες ή και χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά.
Ήταν μια τιτάνια επιχείρηση, που προκάλεσε οργή στους κατοίκους που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις ζωές και τα επαγγέλματά τους για να ξεκινήσουν από το μηδέν σε άγνωστες περιοχές.
Η αγανάκτηση επιδεινώθηκε ακόμη περισσότερο από φαινόμενα διαφθοράς που σχετίζονταν με τη διαδικασία της μετεγκατάστασης.
Παρότι το φράγμα του Γιαρλούνγκ Ζανγκμπό βρίσκεται σε πολύ λιγότερο πυκνοκατοικημένη περιοχή, αυτή τη φορά οι αξιωματούχοι ενδέχεται να προτιμούν να χειριστούν όσο το δυνατόν περισσότερες λεπτομέρειες μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας.
Ένα ακόμη κρίσιμο στοιχείο είναι ότι το νέο φράγμα κατασκευάζεται στο Θιβέτ.
Δυτικές χώρες έχουν επικρίνει την Κίνα για τους αυστηρούς θρησκευτικούς περιορισμούς που επιβάλλει στην περιοχή, με το Πεκίνο να απαντά πως στόχος του είναι η καταπολέμηση αποσχιστικών στοιχείων και η παροχή οικονομικών ευκαιριών.
Προστίθεται και μια γεωπολιτική διάσταση: η Ινδία. Οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών μόλις πρόσφατα άρχισαν να βελτιώνονται μετά την αιματηρή σύγκρουση στα σύνορα το 2020, και Ινδοί αξιωματούχοι έχουν εκφράσει ανησυχίες για το νέο φράγμα, σημειώνοντας ότι τα νερά του ποταμού είναι ζωτικής σημασίας για τα προς το ζην εκατομμυρίων ανθρώπων.
Απαντώντας, η Κίνα δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι είχε «την αναγκαία επικοινωνία» με τα γειτονικά κράτη και ότι συνεργάζεται σε ζητήματα όπως η πρόληψη πλημμυρών.
Το 1992, η Κίνα έθεσε την πρόταση για το φράγμα των Τριών Φαραγγιών προς ψήφιση ενώπιον του νομοθετικού σώματος. Η αντίδραση ανέδειξε πόσο διχαστικό ήταν το εγχείρημα: περίπου το 1/3 των βουλευτών είτε απείχε είτε ψήφισε κατά.
Στην εποχή του Σι Τζινπίνγκ, όπου η κυβέρνηση έχει περιορίσει όχι μόνο τη διαθεσιμότητα επίσημων στοιχείων αλλά και τον δημόσιο διάλογο που χαρακτήριζε τη δεκαετία του ’80 και του ’90, ένα τέτοιο αποτέλεσμα φαντάζει πλέον σχεδόν αδιανόητο.
Οι λεπτομέρειες γύρω από το φράγμα του Γιαρλούνγκ Ζανγκμπό ενδέχεται να είναι δυσεύρετες τα επόμενα χρόνια, εν μέρει επειδή η Κίνα καθιστά εξαιρετικά δύσκολη την πρόσβαση ξένων δημοσιογράφων στο Θιβέτ.
Αν αυτό συνεχιστεί, η πίεση προς το Πεκίνο ενδέχεται να ενταθεί — τόσο στο εσωτερικό όσο και σε διεθνές επίπεδο — προκειμένου να δοθούν απαντήσεις σε καίρια ερωτήματα που εγείρονται γύρω από το έργο.
www.worldenergynews.gr
