Πολλές χώρες σε όλη την Ευρώπη στρέφονται σε φράγματα για να προσθέσουν καθαρή ενέργεια και αποθήκευση ενέργειας στα δίκτυά τους. Η Ελλάδα το κάνει με τον δικό της τρόπο: αναβαθμίζει ό,τι ήδη διαθέτει και κατασκευάζει αποθηκευτικούς χώρους για να αντλήσει περισσότερα από την αιολική και την ηλιακή ενέργεια. Και πουθενά δεν υπάρχει καλύτερη ιστορία από τη Λίμνη Πλαστήρα, στους λόφους πάνω από την θεσσαλική πεδιάδα.
H επιλογή της Λίμνης Πλαστήρα
"Αν αυτό το σύστημα δεν υπήρχε, θα ήμασταν αναγκασμένοι να λειτουργούμε αντλίες σε τρακτέρ και να καίμε καύσιμα - το κόστος θα ήταν αφόρητο", λέει ο τοπικός αγρότης Δημήτρης Ζωγράφος. "Η γεωργία απλώς θα κατέρρεε. Αυτό το δίκτυο δεν ποτίζει μόνο τα χωράφια μας, κρατά τα χωριά μας ζωντανά."
Η Λίμνη Πλαστήρα δεν είναι φυσικό θαύμα. Είναι κατασκευασμένη για να λειτουργεί. Ο υδροηλεκτρικός σταθμός της ΔΕΗ στεγάζει δύο ανεμογεννήτριες των 130 μεγαβάτ η καθεμία, που παράγουν περίπου 300 γιγαβατώρες ετησίως – αρκετές για να τροφοδοτήσουν περίπου 50.000 κατοικίες. Πέρα από το δίκτυο, η λίμνη διοχετεύει πόσιμο νερό στην Καρδίτσα και σε περισσότερα από 80 χωριά και τροφοδοτεί χιλιάδες εκτάρια καλλιεργειών.
«Από το 1959, ο Πλαστήρας αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της περιοχής: ενέργεια στο δίκτυο, άρδευση στην πεδιάδα και ασφαλές πόσιμο νερό στις κοινότητές μας. Ο τουρισμός αναπτύχθηκε και γύρω από αυτόν», λέει ο Παναγιώτης Νάνος, Δήμαρχος της Λίμνης Πλαστήρα. «Το καθήκον μας τώρα είναι η διαχείριση – η προστασία της λίμνης καθώς αναβαθμίζουμε για τις επόμενες δεκαετίες».
Μια γιγάντια μπαταρία νερού
Αυτή η αναβάθμιση εξαρτάται από την αντλιοστάσια – σκεφτείτε την σαν μια γιγάντια μπαταρία νερού. Όταν η ηλιοφάνεια και ο άνεμος παράγουν πλεονάζουσα ενέργεια, οι αντλίες ωθούν το νερό προς τα πάνω σε μια υψηλότερη δεξαμενή. Όταν η ζήτηση αυξηθεί αργότερα, το ίδιο νερό επιστρέφει ορμητικά μέσω αναστρέψιμων ανεμογεννητριών και παράγει ηλεκτρική ενέργεια αμέσως.
Η Ελλάδα μετατρέπει τις δεξαμενές της σε τεράστιες «μπαταρίες» για την αποθήκευση καθαρής ενέργειας
«Λειτουργεί ως μπαταρία σε κλίμακα δικτύου», εξηγεί ο αναλυτής ενέργειας Μιχάλης Χριστοδουλίδης. «Χωρίς αποθήκευση, η πλεονάζουσα καθαρή ενέργεια δεν μπορεί να μεταφερθεί στις βραδινές αιχμές. Η υδροηλεκτρική ενέργεια βοηθά στη διατήρηση της σταθερότητας του συστήματος».
Παράδειγμα για την λειτουργία των φραγμάτων
Στα Βαλκάνια, τα φράγματα στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, που υποστηρίζονται από την Κίνα, προσθέτουν ευέλικτη χωρητικότητα. Η Ελλάδα επιλέγει να τροφοδοτεί την αιολική και ηλιακή ενέργεια μέσω αντλιοταμίευσης, αποφεύγοντας τα φρέσκα ποτάμια φράγματα, ενισχύοντας παράλληλα την ανθεκτικότητα στην πατρίδα της.
Η ισορροπία παραμένει η λέξη-κλειδί στον Πλαστήρα, όπου οι τουρίστες μοιράζονται την ακτογραμμή με τους αγρότες.
«Το νερό είναι κοινωνικό αγαθό και πρέπει να διαχειρίζεται χωρίς σπατάλες», λέει ο δήμαρχος Νάνος. «Συνεργαζόμαστε με εταίρους στην Ισπανία και την Ιταλία για την επαναχρησιμοποίηση του βρόχινου νερού και των επεξεργασμένων λυμάτων για τη γεωργία».
Καθώς το καλαμπόκι έρχεται, η λίμνη Πλαστήρα συνεχίζει να κάνει τριπλό καθήκον: ενέργεια, νερό, σταθερότητα. Με νέα έργα αποθήκευσης στον ορίζοντα, η Ελλάδα στοιχηματίζει ότι η εκσυγχρονισμένη υδροηλεκτρική ενέργεια μπορεί να διασφαλίσει τόσο τον ενεργειακό της εφοδιασμό όσο και τον τρόπο ζωής της.
www.worldenergynews.gr
