Μια υπόθεση κατασκοπείας που θα μπορούσε να είναι βγαλμένη από τις σελίδες ψυχροπολεμικού μυθιστορήματος έχει εξελιχθεί σε ένα πολιτικό θρίλερ που απασχολεί εδώ και μέρες τη βρετανική πολιτική σκηνή.
Μια υπόθεση κινέζικης κατασκοπείας
Στο επίκεντρο βρίσκεται η αιφνιδιαστική κατάρρευση της δίκης δύο Βρετανών, του πρώην κοινοβουλευτικού ερευνητή Κρίστοφερ Κας και του ακαδημαϊκού Κρίστοφερ Μπέρι, που κατηγορούνταν για παροχή απόρρητων πληροφοριών στην Κίνα. Η υπόθεση πήρε νέες διαστάσεις όταν η κυβέρνηση του Κιρ Στάρμερ αναγκάστηκε να δημοσιοποιήσει τις μαρτυρικές καταθέσεις ανώτατου αξιωματούχου ασφαλείας, οι οποίες έρχονται σε αντίθεση με τον επίσημο λόγο για τον οποίο η υπόθεση μπήκε στο αρχείο.
Η Εισαγγελική Υπηρεσία του Στέμματος (CPS) απέσυρε τις κατηγορίες εναντίον των Κας και Μπέρι λίγες εβδομάδες πριν από την έναρξη της δίκης τους. Ο επίσημος λόγος ήταν πως η εισαγγελία δεν κατάφερε να εξασφαλίσει από την κυβέρνηση τα απαραίτητα αποδεικτικά στοιχεία που να χαρακτηρίζουν την Κίνα ως «απειλή για την εθνική ασφάλεια» κατά την περίοδο που φέρεται να διαπράχθηκαν τα αδικήματα (μεταξύ 2021 και 2023). Αυτός ο νομικός ορισμός ήταν κρίσιμος για τη θεμελίωση των κατηγοριών βάσει του σχετικού νόμου.
Η απόφαση αυτή προκάλεσε άμεσο σάλο, με την κυβέρνηση των Εργατικών και την αντιπολίτευση των Συντηρητικών να επιδίδονται σε ένα σκληρό παιχνίδι επίρριψης ευθυνών. Μετά από πιέσεις, η κυβέρνηση Στάρμερ έδωσε στη δημοσιότητα τρεις μαρτυρικές καταθέσεις του αναπληρωτή συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας, Ματ Κόλινς. Το περιεχόμενό τους αποδείχθηκε εκρηκτικό.
Οι πληροφορίες που διέρρευσαν
Οι πληροφορίες που φέρεται να δόθηκαν αφορούσαν υπουργούς που πιθανόν να προάγονταν στο υπουργικό συμβούλιο, καθώς και θέσεις της κυβέρνησης.
Παρά τη σκληρή γλώσσα, οι καταθέσεις περιείχαν και μια πιο διπλωματική διατύπωση, αναφέροντας ότι η κυβέρνηση «είναι αφοσιωμένη στην επιδίωξη μιας θετικής σχέσης με την Κίνα». Αυτή η φαινομενική αντίφαση έγινε το κεντρικό σημείο της πολιτικής διαμάχης.
Αλληλοκατηγορίες από νυν και πρώην κυβερνώντες
Η κυβέρνηση του Κιρ Στάρμερ υποστηρίζει ότι η υπόθεση κατέρρευσε εξαιτίας της πολιτικής της προηγούμενης κυβέρνησης των Συντηρητικών. Το επιχείρημά τους είναι ότι, την περίοδο των αδικημάτων, οι Τόρις απέφευγαν να χαρακτηρίσουν επίσημα την Κίνα «απειλή», προτιμώντας τον όρο «εποχική πρόκληση», και συνεπώς η σημερινή κυβέρνηση δεν μπορούσε αναδρομικά να παράσχει στην εισαγγελία μια διαφορετική εκτίμηση. «Η υπόθεση κατέρρευσε υπό τη δική τους διακυβέρνηση, οι κατηγορίες ασκήθηκαν υπό τη δική μας», τόνισε η κυβέρνηση, επιρρίπτοντας την ευθύνη στην κληρονομιά των Τόρις.
Από την άλλη πλευρά, οι Συντηρητικοί κατηγορούν την κυβέρνηση Στάρμερ για αδράνεια και πιθανή συγκάλυψη. Υποστηρίζουν ότι ο πρωθυπουργός γνώριζε για την επικείμενη κατάρρευση της δίκης και δεν έκανε τίποτα για να την αποτρέψει, αφήνοντας να εννοηθεί ότι η κυβέρνηση ίσως δεν ήθελε να διαταράξει τις οικονομικές σχέσεις με το Πεκίνο. «Το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός δεν έκανε τίποτα είναι σοκαριστικό», δήλωσε εκπρόσωπος του κόμματος.
Ο ίδιος ο κατηγορούμενος, Κρίστοφερ Κας, δήλωσε ότι είναι «εντελώς αθώος» και ότι οι δημοσιευμένες καταθέσεις δεν θα άντεχαν στον έλεγχο μιας δημόσιας δίκης, όπου θα εξεταζόταν το πλήρες πλαίσιο. Η κινεζική πρεσβεία στο Λονδίνο χαρακτήρισε τις κατηγορίες «εξ ολοκλήρου κατασκευασμένες» και μια «πολιτική φάρσα».
H MI5 τίθεται στον «πόλεμο» κατά της Κίνας
Σε γενικές γραμμές, ο Σερ Κεν ΜακΚάλουμ δήλωσε ότι ο αριθμός των ατόμων στο Ηνωμένο Βασίλειο που βρίσκονται υπό έρευνα για «κρατική απειλητική δραστηριότητα» - συμπεριλαμβανομένων και αυτών από τη Ρωσία και το Ιράν - έχει αυξηθεί κατά 35% τον τελευταίο χρόνο σε σύγκριση με τους προηγούμενους 12 μήνες. Ο επικεφαλής της MI5 λέει ότι «δεν θα κάνει ποτέ πίσω» από την αντιμετώπιση απειλών από την Κίνα, καθώς αποκάλυψε ότι οι αξιωματικοί του απέτρεψαν μια υπόθεση που συνδέεται με το Πεκίνο μόλις την περασμένη εβδομάδα.
Με την πίεση να αυξάνεται στον Sir Keir Starmer σχετικά με το γιατί ιδρύθηκε η δίκη υψηλού προφίλ, ο γενικός διευθυντής της MI5 - επιλέγοντας προσεκτικά τα λόγια του δεδομένης της διαμάχης - επιβεβαίωσε ότι «Κινέζοι κρατικοί παράγοντες» αποτελούν απειλή για την εθνική ασφάλεια του Ηνωμένου Βασιλείου «κάθε μέρα». Προειδοποίησε επίσης ότι η ευρύτερη απειλή από τα έθνη-κράτη κλιμακώνεται και γίνεται τόσο άσχημη όσο η τρομοκρατία.
Τα βασικά ερωτήματα σχετικά με την υπόθεση
- Οι προσπάθειες κρατών - κυρίως της Κίνας, της Ρωσίας και του Ιράν - να πραγματοποιήσουν επιχειρήσεις που περιλαμβάνουν βία, δολιοφθορά, εμπρησμό ή παρακολούθηση αποκαλύπτονται "συνήθως".
- Η MI5 έχει εντοπίσει περισσότερες από 20 «δυνητικά θανατηφόρες» συνωμοσίες που υποστηρίζονται από το Ιράν τον τελευταίο χρόνο.
- Η Ρωσία εκκολάπτει μια «σταθερή ροή» συνωμοσιών παρακολούθησης με «εχθρικές προθέσεις», ενώ οι αξιωματικοί της MI5 θεωρούν ως λειτουργική υπόθεση ότι οι Ρώσοι τρολ θα προσπαθήσουν να εκμεταλλευτούν τυχόν συγκεκριμένες «ρωγμές» στην κοινωνία του Ηνωμένου Βασιλείου χρησιμοποιώντας διαδικτυακές αναρτήσεις, αν και αυτές οι προσπάθειες είναι σε μεγάλο βαθμό ανεπιτυχείς.
- Όσον αφορά την τρομοκρατία, η MI5 και η αστυνομία έχουν αποτρέψει 19 σχέδια επίθεσης σε προχωρημένο στάδιο από το 2020 και έχουν παρέμβει σε πολλές εκατοντάδες αναπτυσσόμενες απειλές.
Στην αυγή μιας νέας εποχής
Κηρύσσοντας μια «νέα εποχή», ο επικεφαλής της MI5 προειδοποίησε για «ταχέως αυξανόμενες» κρατικές απειλές σε συνδυασμό με έναν «σχεδόν ρεκόρ» αριθμού ερευνών για τρομοκρατία. Είπε ότι αυτό επέβαλε τη μεγαλύτερη μετατόπιση στην αποστολή της MI5 από τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η Κίνα αποτελεί ιδιαίτερη πρόκληση, καθώς η κυβέρνηση Starmer επιδιώκει να ενισχύσει τους οικονομικούς δεσμούς με το Πεκίνο, ενώ παράλληλα είναι επιφυλακτική για την απειλή ασφαλείας που θέτουν οι Κινέζοι κατάσκοποι.
www.worldenergynews.gr
