Eυκαιρίες για την Ελλάδα φέρνει η απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο - Metlen και ΔΕΠΑ σε νέες επαφές για το αμερικανικό LNG

Προκλήσεις αλλά και ευκαιρίες φέρνει για την Ελλάδα ο πλήρης απογαλακτισμός της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο που ξεκίνησε σταδιακά μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022 και ολοκληρώνεται στο τέλος του 2027.

Από 1/1/2028 το ρωσικό αέριο που στήριξε επί πολλές δεκαετίες την οικονομική ανάπτυξη της Ευρώπης θα αποτελέσει παρελθόν εγκαινιάζοντας οριστικά ένα νέο ενεργειακό και γεωπολιτικό προσανατολισμό της γηραιάς ηπείρου.

Η Ελλάδα καλείται να αντικαταστήσει μέσα σε δύο χρόνια το 45% των συνολικών εισαγωγών της σε φυσικό αέριο που καλύπτουν σήμερα οι ρωσικές εισαγωγές  και αντιστοιχούν σε ποσότητες περί τα 3,5 δις. κμ αερίου ετησίως.

Αυτή είναι και η μεγάλη πρόκληση για τη χώρα και τις δύο εταιρίες, ΔΕΠΑ και Metlen που διατηρούν μακροπρόθεσμες συμβάσεις προμήθειας με την Gazprom.

Οι ευκαιρίες συνδέονται με τις εξαγωγικές δυνατότητες που ανοίγονται για την Ελλάδα και τις ελληνικές εταιρίες  και την αναβάθμιση του ρόλου της ως κόμβου μεταφοράς LNG στην περιοχή της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης.

Οι επιπτώσεις της απαγκίστρωσης από το ρωσικό καύσιμο

Το τέλος του ρωσικού αερίου θα δημιουργήσει ένα έλλειμμα της τάξης των 16 δισ. κ.μ. αερίου στην ευρύτερη περιοχή που θα πρέπει να αντικατασταθεί με LNG , με τις ΗΠΑ , τον ¨μεγάλο πωλητή» να βλέπουν την Ελλάδα και τις υποδομές της ως δίαυλο μεταφοράς αμερικανικού LNG στον άξονα από Βουλγαρία έως Ουκρανία και δυτικά έως την Ουγγαρία και την Αυστρία.

 

Η πρόκληση για τη χώρα έχει δύο σκέλη. Το πρώτο είναι οι τιμές, με την αγορά να εκτιμά ότι η αντικατάσταση του φθηνότερου σήμερα ρωσικού αερίου με LNG θα προσθέσει ένα κόστος της τάξης των 200 εκατ. ευρώ ετησίως. Το δεύτερο είναι η ασφάλεια εφοδιασμού. Η Ελλάδα σήμερα διαθέτει δύο πύλες σταθερής ροής φυσικού αερίου μέσω αγωγών που προμηθεύεται βάσει μακροπρόθεσμων συμβολαίων.

Μία μέσω του Σιδηροκάστρου, σημείο εισόδου του ρωσικού αερίου από τον αγωγό Turk Stream και μία στη Νέα Μεσημβρία , σημείο εισόδου του αζέρικου αερίου από τον αγωγό Tap. Με το κατέβασμα της στρόφιγγας του Turk Stream το 2028 η συνεχής ροή φυσικού αερίου θα περιοριστεί στον αγωγό Tap που αποτελεί συνέχεια του ΤΑΝΑP, o οποίος διασχίζει την Τουρκία.

Αυτό σημαίνει ότι η ασφάλεια εφοδιασμού της χώρας σε συνθήκες κρίσης θα εξαρτάται από έναν αγωγό τη στρόφιγγά του  οποίου θα κρατάει η Τουρκία και το LNG οι τιμές του οποίου θα διαμορφώνονται στη spot αγορά ακολουθώντας τις διακυμάνσεις που μπορεί να πυροδοτήσει πιθανή στενότητα της παγκόσμιας αγοράς.

Το βάρος σε Metlen και ΔΕΠΑ

 

Το βάρος της ασφάλειας εφοδιασμού της χώρας σε φυσικό αέριο αλλά και ηλεκτρισμό, αφού το 65% της κατανάλωσης φυσικού αερίου κατευθύνεται στην ηλεκτροπαραγωγή, καλούνται να διαχειριστούν οι δύο μεγάλοι εισαγωγείς της χώρας , ΔΕΠΑ και Metlen που συγκεντρώνουν μερίδιο 85% της αγοράς.

Οι δύο εταιρίες έχουν ξεκινήσει εδώ και μήνες τις επαφές με traders και παραγωγούς LNG για την αντικατάσταση των ποσοτήτων ρωσικού αερίου, λαμβάνοντας υπόψη και την εμπορική συμφωνία ΕΕ- ΗΠΑ για τους δασμούς που προβλέπει εισαγωγές αμερικάνικης ενέργειας αξίας 750 δις. δολαρίων την επόμενη τριετία.

Σε αυτό το πλαίσιο, οι συζητήσεις αφορούν κατά βάση LNG αμερικανικής προελεύσεως που οι δύο ελληνικές εταιρίες θα συμβολαιοποιήσουν είτε απευθείας από παραγωγούς των ΗΠΑ είτε μέσω traders που διακινούν αμερικανικό LNG. «Ολοι μιλάμε με όλους» δηλώνουν στην Καθημερινή εκπρόσωποι των δύο εταιριών αποκαλύπτοντας ότι οι πρώτες συμφωνίες με ισχύ από τις αρχές του 2028 θα οριστικοποιηθούν πολύ σύντομα. Μια σημαντική παράμετρος που οι ελληνικές όπως και οι ευρωπαϊκές αντίστοιχα  διαπραγματεύονται με τους πωλητές LNG αυτή την περίοδο, είναι η χρονική διάρκεια των συμβολαίων.

Οι ΗΠΑ επιδιώκουν μακροπρόθεσμα συμβόλαια δεκαετούς διάρκειας με τις ευρωπαϊκές εταιρίες να διαπραγματεύονται τον κατά το δυνατό περιορισμό τους,  λαμβάνοντας υπόψη την μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου μετά το 2030 βάσει των ευρωπαϊκών στόχων για το κλίμα και την απανθρακοποίηση της ευρωπαϊκής οικονομίας.

Με βάση τις σημερινές τιμές LNG η αντικατάσταση των ρωσικών ποσοτήτων φυσικού αερίου βάσει ενός δεκαετούς συμβολαίου,  σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της αγοράς θα έχει ένα κόστος της τάξης των 200 εκατ. ευρώ ετησίως, το οποίο θα επηρεάσει αντίστοιχα την ελληνική οικονομία. Οι ελληνικές εταιρίες πάντως έχουν ήδη στραφεί τον τελευταίο χρόνο στο LNG με προτίμηση τις αμερικανικές εισαγωγές. Το εννεάμηνο του 2025, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΕΣΦΑ, κάλυψε το 40% των συνολικών εισαγωγών με τις κυρίαρχες τις αμερικανικές εισαγωγές που έφτασαν σε ποσοστό 88%.

Που θα κριθούν όλα

 

 

www.worldenergynews.gr