Η αποφασιστικότητα των Ευρωπαίων και των Αμερικάνων, οι μεν να διακόψουν πλήρως την τροφοδοσία της Ευρώπης με ρωσικό αέριο στο τέλος του 2027 και οι δε να εξασφαλίσουν τις αναγκαίες ποσότητες υγροποιημένου αερίου για την τροφοδοσία όχι μόνο της Ουκρανίας αλλά και της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, θα κρίνει το μέλλον της αγοράς φυσικού αερίου στην περιοχή μας.
Αυτό επισημαίνουν παράγοντες του κλάδου που είναι σε θέση να γνωρίζουν καλά τις εξελίξεις, τονίζοντας ότι μεσο- μακροπρόθεσμα το μέλλον στην αγορά φυσικού αερίου οδηγεί στην κατεύθυνση της ανάδειξης της Ελλάδας σε πύλη εισαγωγής προς την Ευρώπη. Πρόκειται για μια συνθήκη που επιταχύνθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία και πλέον είναι αναγκαίο να υποστηριχθούν οι υποδομές που θα υλοποιήσουν αυτό το σχεδιασμό.
Σε αυτή την κατεύθυνση ο όμιλος Κοπελούζου έχει το προβάδισμα καθώς ήδη λειτουργεί το FSRU της Αλεξανδρούπολης, ενώ παράλληλα προωθείται με ταχείς ρυθμούς το σχέδιο για τη δημιουργία ενός δεύτερου FSRU στο Θρακικό Πέλαγος.
O Κάθετος Διάδρομος
Στην ίδια κατεύθυνση λειτουργεί και το σχέδιο που προωθείται από τον ΔΕΣΦΑ και τους διαχειριστές της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας, της Μολδαβίας και της Ουκρανίας για τη δημιουργία του λεγόμενου Κάθετου Διαδρόμου ο οποίος μελλοντικά δεν θα τροφοδοτεί μόνο την Ουκρανία, αλλά και τiς χώρες της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης. Όπως αναφέρουν οι ίδιοι παράγοντες με αφορμή και την πρόσφατη επιτυχημένη δημοπρασία για τη δέσμευση χωρητικότητας στον Κάθετο Διάδρομο (συμμετείχαν η ΔΕΠΑ, ο διαχειριστής της Ουκρανίας και η ελβετική Axpo), προκειμένου να μεταφερθεί αέριο στην Ουκρανία, αυτή τη στιγμή το σχέδιο δοκιμάζεται κυρίως σε ότι αφορά την εξαγωγή προς την Ουκρανία.
Μελλοντικά όμως μέσω του συγκεκριμένου δρόμου θα μεταφέρεται αέριο προς όλες τις χώρες της Ευρώπης ενώ τα τέλη διέλευσης θα μειωθούν συμβάλλοντας στην επιτυχία του.
Σε αυτό το πλαίσιο το FSRU της Αλεξανδρούπολης που οραματίστηκε και προώθησε ο Δημήτρης Κοπελούζους σε συνδυασμό με το δεύτερο FSRU που σχεδιάζει ο όμιλος για να εγκατασταθεί στο Θρακικό Πέλαγος θα έχουν καθοριστικό ρόλο, αφού μέσω αυτών αλλά και της Ρεβυθούσας η Ελλάδα θα καταστεί πύλη εισόδου LNG προς την Ευρώπη.
Το αμερικανικό ενδιαφέρον για την Ελλάδα καθίσταται ακόμη ισχυρότερο καθώς στις 6 και 7 Νοεμβρίου θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα συνέδριο της Σύμπραξης για τη Διατλαντική Ενεργειακή Συνεργασία (P-TEC) το οποίο διοργανώνεται από το αμερικανικό υπουργείο Ενέργειας σε συνεργασία με την ελληνική κυβέρνηση. Στο συνέδριο θα παραστούν τόσο ο αρμόδιος Αμερικανός υπουργός Ενέργειας Κρίς Ράιτ όσο και ο υπουργός Εσωτερικών, αρμόδιος και για τα ενεργειακά της ευρύτερης περιοχής Νταγκ Μπέργκαμ. Ο δεύτερος είδε για μια ώρα τον Δημήτρη Κοπελούζο στην τελευταία του επίσκεψη και ενημερώθηκε για την συβολή των FSRU στην ανάπτυξη και τροφοδοσία του Κάθετου Διαδρόμου με στοχό την ροή του αερίου προς Ουκρανία και Ουγγαρια στην συνέχεια.
Σήμερα στο μετοχικό κεφάλαιο του FSRU της Αλεξανδρούπολης συμμετέχουν με ίσα μερίδια η Ελμίνα Κοπελούζου, η Gaslog, η ΔΕΠΑ, ο ΔΕΣΦΑ και η Bulgartransgaz, ενώ ο όμιλος Κοπελούζου συμμετέχει και στο μετοχικό κεφάλαιο του ΔΕΣΦΑ που έχει καθοριστικό ρόλο στην προώθηση του Κάθετου Διαδρόμου.
Συμφωνίες για LNG
Η Gastrade που διαχειρίζεται το FSRU της Αλεξανδρούπολης, το οποίο εκίνησε να λειτουργεί ήδη κανονικά μετά την αντιμετώπιση των τεχνικών προβλημάτων που είχαν εμφανιστεί την Άνοιξη, έχει συνάψει πενταετές συμβόλαιο με την αμερικάνικη Venture Global. Αυτό σημαίνει ότι έως το 2030 Venture Global θα χρησιμοποιεί το FSRU της Αλεξανδρούπολης για την εκφόρτωση και αεριοποίηση LNG προερχόμενο από τις εγκαταστάσεις της στη Λουϊζιάνα των ΗΠΑ και να το διοχετεύει στις αγορές της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Με βάση τη συμφωνία Venture Global έχει εξασφαλίσει περίπου 1 εκατομμύριο τόνους ετησίως (MTPA) χωρητικότητας επαναεριοποίησης LNG για πέντε χρόνια, αρχής γενομένης από το 2025. Η δέσμευση της Venture Global αντιπροσωπεύει περίπου το 25% της συνολικής χωρητικότητας του τερματικού σταθμού, δηλαδή περίπου 12 φορτία ετησίως.
Ανάλογη συμφωνία έχει η Gastrade και με την Bulgartransgaz, η οποία με δεκαετές συμβόλαιο θα έχει κλείσει 1 bcm δυναμικότητα αεριοποίησης. Συνολικά το FSRU της Αλεξανδρούπολης εξυπηρετεί 14 εταιρίες για την αεριοποίηση φορτίων LNG.
Σε ότι αφορά το FSRU Θράκη, ο όμιλος Κοπελούζου θεωρεί ότι οι νέες συνθήκες που δημιουργούνται στην αγορά ευνοούν την προώθηση του, πολύ δε περισσότερο εάν κλείσει οριστικά η στρόφιγγα του Turk Stream μέσω του οποίου φθάνει στην Ευρώπη ρωσικό αέριο βαφτισμένο ως τουρκικό μείγμα.
Το FSRU Θράκη με εκτιμώμενη δυναμικότητα 6 bcm ετησίως θα εγκατασταθεί στο Θρακικό Πέλαγος, ανοικτά του Εβρου και θα βασίζεται σε πλωτή μονάδα αποθήκευσης και αεριοποίησης LNG που θα συνδέεται μέσω υποθαλάσσιου και χερσαίου αγωγού. H διοίκηση της Gastrade αξιολογώντας την θετική συγκυρία προχωράει στην προετοιμασία του έργου και εκτιμά ότι εφόσον ληφθεί η επενδυτική απόφαση εντός του 2026 ο νέος σταθμός θα είναι έτοιμος το 2028.
Αξίζει τέλος να σημειωθεί ότι πέραν των υποδομών του δημιουργούνται στην Ελλάδα για την εξαγωγή επαναεριοποιημένου LNG και η βουλγαρική πλευρά πραγματοποιεί έργα αναβάθμισης του δικτύου της, η δυναμικότητα του οποίου εντός του 2026 αναμένεται να διπλασιαστεί σε 10 bcm αντίστροφης ροής (δηλαδή ροής προς το Βορά). Η δε δυναμικότητα εξαγωγής από το ελληνικό σύστημα μέσω του Σιδηροκάστρου αλλά και του IGB, προοπτικά μπορεί να φθάσει στα 8,5 bcm.
www.worldenergynews.gr
