Δεν είναι είδηση “κάπου μακριά”. Δεν είναι θεωρία. Δεν είναι ένα ακόμα τρομακτικό headline που θα ξεχαστεί μέχρι αύριο. Η Ευρώπη στεγνώνει — και η Ελλάδα δεν είναι εξαίρεση, είναι μέσα στο “κόκκινο” της νέας κλιματικής πραγματικότητας.
Μια έρευνα για το νερό
Μια μεγάλη έρευνα του UCL, βασισμένη σε εξέταση 20 χρόνων δορυφορικών δεδομένων, έδειξε ότι τα αποθέματα γλυκού νερού κυρίως στον ευρωπαϊκό Νότο μειώνονται κάθε χρόνο. Υπόγεια νερά, ποτάμια, λίμνες και η υγρασία του εδάφους μειώνονται.
Στην Ισπανία, στην Ιταλία, στη Γαλλία, στη Ρουμανία και στην Ελλάδα. Αυτό πρακτικά σημαίνει αυτές οι χώρες της Μεσογείου μπαίνουν σε μια νέα εποχή όπου το νερό δεν θα είναι δεδομένο.
Αυτή η κατάσταση οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι οι χειμώνες μικραίνουν επικίνδυνα. Οι καλοκαιρινές βροχές εξαφανίζονται και οι καταιγίδες γίνονται τόσο έντονες που το νερό δεν συγκρατείται και «φεύγει» πριν προλάβει να απορροφηθεί. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα το σύστημα των υπόγειων υδροφορέων γεμίζει όλο και πιο αργά.
Η Ελλάδα καταλαμβάνει την πρώτη θέση
Και πάνω σε όλα αυτά, η Ελλάδα έχει και τεράστιες απώλειες στα δίκτυα. Σε κάποιες περιοχές, χάνουμε μέχρι και το 50% του νερού πριν καν αυτό φτάσει στα σπίτια μας. Οι μεγαλύτεροι χαμένοι είναι περιοχές που υποδέχονται μεγάλο όγκο τουριστών και έχουν ξηροθερμικό κλίμα. Τέτοιες περιοχές είναι: η Αττική, οι Κυκλάδες, η Κρήτη, τα Δωδεκάνησα, η Ανατολική Πελοπόννησος και η Θεσσαλία (λόγω και της υπεράντλησης από τον Κάμπο).
Σε αυτές τις περιοχές, τα υπόγεια νερά κατεβαίνουν τα τελευταία χρόνια σταθερά. Μερικές φορές τόσο γρήγορα, που δεν προλαβαίνουν να αναπληρωθούν τον χειμώνα.
Τι δείχνουν τα στοιχεία
Ότι όσα βλέπαμε για χρόνια να συμβαίνουν στην Αφρική, στη Μέση Ανατολή ή στην Ινδία, τώρα τα βλέπουμε στη Μεσόγειο. Η ξηρασία δεν είναι ένα πρόβλημα μόνο του “Νότου” Είναι πια στο σπίτι μας. Στα ελληνικά νησιά, η απώλεια νερού στα δίκτυα είναι μεγαλύτερη από την κατανάλωση ενός μικρού χωριού. Μερικές περιοχές χάνουν έως και 55% πριν φτάσει στη βρύση. Η Αθήνα έχει από τις πιο “διψασμένες” πράσινες ζώνες στην Ευρώπη.
Η Ελλάδα έχει πάνω από 130 αφαλατώσεις, αλλά οι περισσότερες λειτουργούν μόνο το καλοκαίρι. Για να καλύψουν τουρισμό, και όχι κατοίκους. Η Κρήτη για παράδειγμα έχει περιοχές όπου η στάθμη των υδροφορέων έχει πέσει 18 μέτρα σε 30 χρόνια. Σαν να “έχουμε ανοίξει” πηγάδι χωρίς πάτο. Παράλληλα, η ΕΕ χάνει κάθε χρόνο 40 δισ. ευρώ από ζημιές ξηρασίας και το 1/3 των ελληνικών καλλιεργειών ποτίζεται ακόμα με τον πιο σπάταλο τρόπο (κατάκλυση) που υποδεικνύει περισσότερη απώλεια.
Σε άρθρο της, η Guardian το λέει ξεκάθαρα: η Ευρώπη σπάει στα δύο — ένας πιο υγρός βορράς, ένας στεγνός νότος.
Τι μπορούμε να κάνουμε για να περιορίσουμε το πρόβλημα;
Η κατάσταση δεν πρόκειται να αναστραφεί με ένα μεγάλο φράγμα που θα ολοκληρωθεί το 2045. Η λύση έρχεται από μικρά, γρήγορα, πρακτικά πράγματα. Αρχικά, χρειάζεται να γίνεται καλύτερη διαχείριση του νερού, με την χρήση νέων τεχνολογιών εξοικονόμησης, ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης. Επίσης, προτείνεται η συλλογή βρόχινου νερού σε κτίρια, αλλά και η δημιουργία “έξυπνων” δίκτυων που δεν αφήνουν το νερό να χάνεται σε διαρροές.
Το νερό είναι ένας στρατηγικός πόρος. Αν στεγνώνει η Ευρώπη, στεγνώνει και η Ελλάδα. Και το νερό που χάνουμε σήμερα… το πληρώνουμε αύριο.
www.worldenergynews.gr
