Φωτοβολταϊκά που τοποθετήθηκαν μεταξύ του 2010 και του 2020 και παρά το γεγονός πως πολλά από αυτά δεν έχουν φθάσει στο τέλος του κύκλου ζωής τους αντικαθίστανται από νέα μεγαλύτερη αποδοτικότητας
Θολό παραμένει το τοπίο γύρω από την ανακύκλωση των φωτοβολταϊκών πάνελ ειδικά του πρώτου κύματος έργων που εγκαταστάθηκαν πριν το 2020. Πρόκειται για φωτοβολταϊκά που τοποθετήθηκαν μεταξύ του 2010 και του 2020 και παρά το γεγονός πως πολλά από αυτά δεν έχουν φθάσει στο τέλος του κύκλου ζωής τους, αντικαθίστανται από νέα πάνελ μεγαλύτερη αποδοτικότητας και μικρότερου όγκου.
Το πρόβλημα που έχει αρχίσει πλέον να απασχολεί έντονα τον κλάδο οφείλεται στο γεγονός ότι τα πάρκα που δημιουργήθηκαν την πρώτη περίοδο ανάπτυξης του συγκεκριμένου τομέα δεν είχαν νομοθετικά την υποχρέωση να πληρώσουν για το κόστος διαχείρισης των υλικών, μετά το τέλος της ζωής τους. Αυτό σημαίνει ότι σήμερα αναζητείται τρόπος να διαχείρισης και κάλυψης του κόστους της.
Σε ότι αφορά τα έργα που εγκαταστάθηκαν μετά το 2020 η κατάσταση είναι διαφορετική αφού υπήρχε πλέον σύστημα ανακύκλωσης και οι εισαγωγείς μπορούσαν να ενσωματώσουν το σχετικό τέλος ανακύκλωσης στην τιμή του εξοπλισμού.
Έτσι σήμερα σωρεύεται ένας όγκος απορριμμάτων τα οποία είναι δύσκολα στη διαχείριση τους καθώς περιέχουν υλικά όπως το πυρίτιο που απαιτούν ειδικές συνθήκες επεξεργασίας. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς εάν στην ελληνική αγορά έχουν εγκατασταθεί μέχρι σήμερα περίπου 25 εκατ. πάνελ, τα 2,5 εκατ. από αυτά πρέπει να ανακυκλωθούν αφού έχουν συμπληρώσει τον χρόνο ζωής τους ή αντικαθίστανται από πιο σύγχρονο εξοπλισμό.
Ευρωπαϊκό το πρόβλημα
Αξίζει να σημειωθεί ότι το πρόβλημα δεν περιορίζεται στην Ελλάδα αλλά αφορά σχεδόν όλη την Ευρώπη αφού και η Ευρωπαϊκή Ένωση καθυστέρησε στη διαμόρφωση της σχετικής νομοθεσίας.
Μάλιστα η ευρωπαϊκή νομοθεσία απαίτησε την αναδρομική συμμετοχή των εισαγωγέων στον λογαριασμό της ανακύκλωσης κάτι που προφανώς προκαλεί αντιδράσεις αφού οι εισαγωγείς δεν είναι οι χρήστες του εξοπλισμού.
Έτσι οι εισαγωγείς δηλώνουν ότι αδυνατούν να καλύψουν το κόστος, το οποίο σε ορισμένες περιπτώσεις ανέρχεται σε αρκετά εκατομμύρια ευρώ. Πάντως η προηγούμενη πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ επεδίωξε να βρει λύση και είχε επεξεργαστεί ένα σχέδιο το οποίο παραμένει στα συρτάρια του νέου υπουργού.
Πρέπει να σημειωθεί ότι το πρόβλημα κατέστη εντονότερο αφού το μόνο σύστημα διαχείρισης παλαιών πάνελ η «Φωτοκύκλωση», ξεκίνησε τη λειτουργία της χρεώνοντας 300 ευρώ/τόνο ποσό που θεωρήθηκε από την αγορά εξωφρενικά υψηλό. Εν συνεχεία το κόστος μειώθηκε στα 150 ευρώ/τόνο και οι τελευταίες πληροφορίες μιλούν για χρεώσεις της τάξης των 90 ευρώ/τόνο το οποίο παρόλα αυτά παραμένει υψηλό.
Ποιος θα διαχειρίζεται τα κεφάλαια
Η κατάσταση περιπλέκεται από την έλλειψη εμπιστοσύνης ως προς το ποιος θα συλλέγει και θα διαχειρίζεται τα κεφάλαια της ανακύκλωσης.
Το σύστημα, στην πράξη, λειτουργεί σαν συνταξιοδοτικό ταμείο: εισπράττει εισφορές στο παρόν για να εκτελέσει υποχρεώσεις μετά από 20 χρόνια. Αλλά ποιος θα ελέγχει ότι αυτά τα χρήματα θα είναι διαθέσιμα όταν έρθει η ώρα;
Υπήρξαν μάλιστα σκέψεις να αναλάβουν ορισμένοι σύνδεσμοι τη συλλογή των πόρων, αλλά οι φορείς εμφανίστηκαν επιφυλακτικοί μπροστά στην προοπτική διαχείρισης δεκάδων εκατομμυρίων χωρίς εγγυημένη λογοδοσία και θεσμική θωράκιση.
Πάντως ο τομέας της ανακύκλωσης φαίνεται να εισέρχεται πλέον σε τροχιά ωρίμανσης.
Πέρα από τη «Φωτοκύκλωση», τρία νέα συστήματα έχουν λάβει ή αναμένουν έγκριση: η «Ανακύκλωση – Ελληνικά Λατομεία – RE-LAT» (συμφερόντων Aktor), η «PV REVIVE Α.Ε.» (με πρωτοβουλία Jinko και ΚΑΥΚΑΣ), και η «ΑΝΑ.FOS Α.Ε.» με έδρα τη Θεσσαλονίκη. Ταυτόχρονα, τρεις γραμμές παραγωγής για την επεξεργασία πάνελ βρίσκονται σε λειτουργία ή ετοιμάζονται να ξεκινήσουν, επιτρέποντας πλέον την εγχώρια διαχείριση αποβλήτων που παλαιότερα εξάγονταν στην Ιταλία.
www.worldenergynews.gr
