Το Βέλγιο, η Βουλγαρία, η Δανία, η Γερμανία, η Εσθονία, η Φινλανδία, η Ελλάδα, η Ουγγαρία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Πολωνία, η Πορτογαλία, η Σλοβενία και η Σλοβακία ζήτησαν επίσημα την ενεργοποίηση της εθνικής ρήτρας διαφυγής, όπως ανακοίνωσε η Κομισιόν τη Δευτέρα (5/5)
Λιγότερα από τα μισά από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ ζήτησαν επισήμως από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μεγαλύτερα δημοσιονομικά περιθώρια για την αύξηση των αμυντικών δαπανών, αυξάνοντας τους φόβους ότι το φιλόδοξο σχέδιο επανεξοπλισμού των Βρυξελλών θα μπορούσε να υπολείπεται κατά πολύ του στόχου των 800 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Σύμφωνα με το Euractiv, μόνο 14 χώρες έχουν ανταποκριθεί θετικά στην έκκληση των Βρυξελλών να ενεργοποιήσουν την «εθνική ρήτρα διαφυγής», η οποία επιτρέπει στις πρωτεύουσες της ΕΕ να αυξήσουν τις στρατιωτικές δαπάνες κατά 1,5% του ετήσιου ΑΕΠ επιπλέον κατά τα επόμενα τέσσερα χρόνια χωρίς να παραβιάσουν τους αυστηρούς δημοσιονομικούς κανόνες του μπλοκ.
Η ρήτρα αυτή αποτελεί κρίσιμο πυλώνα του σχεδίου της Κομισιόν «ReArm Europe» για την αντιμετώπιση της στρατιωτικής απειλής της Ρωσίας και την αντιμετώπιση της φθίνουσας υποστήριξης των ΗΠΑ στην ευρωπαϊκή ασφάλεια.
Το Βέλγιο, η Βουλγαρία, η Δανία, η Γερμανία, η Εσθονία, η Φινλανδία, η Ελλάδα, η Ουγγαρία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Πολωνία, η Πορτογαλία, η Σλοβενία και η Σλοβακία ζήτησαν επίσημα την ενεργοποίηση της ρήτρας, όπως ανακοίνωσε η Κομισιόν τη Δευτέρα (5/5).
Η Τσεχία και η Κροατία δήλωσαν επίσης ότι θα υποβάλουν αίτηση, αλλά δεν έχουν προβεί ακόμη σε κάποιο επίσημο αίτημα.
Αρκετά άλλα κράτη μέλη -συμπεριλαμβανομένης της Ισπανίας, της τέταρτης μεγαλύτερης οικονομίας της ΕΕ- θα μπορούσαν επίσης να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους εντός των προσεχών ημερών, σύμφωνα με αξιωματούχους και διπλωμάτες της ΕΕ.
«Μπορεί να υπάρχουν κι άλλοι που πρόκειται να υποβάλουν αίτηση, αλλά, επισήμως, έχουμε λάβει 14 αιτήσεις αυτή τη στιγμή», δήλωσε ο Balazs Ujvari, εκπρόσωπος της Επιτροπής για οικονομικές υποθέσεις.
Εκτός από την προτεινόμενη ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής - η οποία, σύμφωνα με τις Βρυξέλλες, θα μπορούσε να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες κατά 650 δισεκατομμύρια ευρώ τα επόμενα τέσσερα χρόνια - το σχέδιο ReArm Europe περιλαμβάνει δάνεια ύψους έως 150 δισεκατομμυρίων ευρώ από την Επιτροπή προς τα κράτη μέλη για τη χρηματοδότηση κοινών αμυντικών έργων.
Ωστόσο, πολλές από τις ανεπτυγμένες χώρες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας και της Ολλανδίας, είναι απίθανο να υποβάλουν αίτηση για μερίδιο από τα λεγόμενα δάνεια «SAFE», καθώς δανείζονται με φθηνότερα επιτόκια από την Επιτροπή.
Αναλυτές και διπλωμάτες έχουν επίσης εκφράσει έντονο σκεπτικισμό σχετικά με το αν η ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής θα αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες κατά 650 δισ. ευρώ.
Αξιωματούχοι της ΕΕ λένε ότι το ποσό αυτό είναι μια «εκτίμηση» που βασίζεται στην υπόθεση ότι και οι 27 χώρες της ΕΕ θα αυξήσουν «σταδιακά και σταθερά» τις αμυντικές δαπάνες μέχρι το 2028 κατά 1,5% επιπλέον σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2021.
Υποθετικά, το ποσό των 650 δισ. ευρώ θα μπορούσε να επιτευχθεί από λιγότερα κράτη μέλη εάν αυξήσουν τις στρατιωτικές τους δαπάνες με ταχύτερο ρυθμό, δήλωσαν οι αξιωματούχοι.
Τέσσερις από τους 14 υποψήφιους για ρήτρα διαφυγής - δηλαδή το Βέλγιο, η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Σλοβακία - υπόκεινται επίσης επί του παρόντος σε «διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος» (ΔΥΕ), επειδή παραβίασαν το δημοσιονομικό όριο του 3% του μπλοκ.
Οι χώρες που υποβάλλουν αίτηση για την ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής θα μπορούσαν δυνητικά να εξαιρεθούν από μια ΔΥΕ, δήλωσε ο Ujvari τη Δευτέρα.
Η πρόσθετη «ευελιξία» που παρέχεται από την ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής «θα ληφθεί υπόψη» στις μελλοντικές αξιολογήσεις των Βρυξελλών για τα ελλείμματα των κρατών μελών, είπε.
Να σημειωθεί ότι η Γαλλία, η Ιταλία, η Μάλτα και η Ρουμανία υπόκεινται επίσης επί του παρόντος σε ΔΥΕ.
www.worldenergynews.gr
Σύμφωνα με το Euractiv, μόνο 14 χώρες έχουν ανταποκριθεί θετικά στην έκκληση των Βρυξελλών να ενεργοποιήσουν την «εθνική ρήτρα διαφυγής», η οποία επιτρέπει στις πρωτεύουσες της ΕΕ να αυξήσουν τις στρατιωτικές δαπάνες κατά 1,5% του ετήσιου ΑΕΠ επιπλέον κατά τα επόμενα τέσσερα χρόνια χωρίς να παραβιάσουν τους αυστηρούς δημοσιονομικούς κανόνες του μπλοκ.
Η ρήτρα αυτή αποτελεί κρίσιμο πυλώνα του σχεδίου της Κομισιόν «ReArm Europe» για την αντιμετώπιση της στρατιωτικής απειλής της Ρωσίας και την αντιμετώπιση της φθίνουσας υποστήριξης των ΗΠΑ στην ευρωπαϊκή ασφάλεια.
Το Βέλγιο, η Βουλγαρία, η Δανία, η Γερμανία, η Εσθονία, η Φινλανδία, η Ελλάδα, η Ουγγαρία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Πολωνία, η Πορτογαλία, η Σλοβενία και η Σλοβακία ζήτησαν επίσημα την ενεργοποίηση της ρήτρας, όπως ανακοίνωσε η Κομισιόν τη Δευτέρα (5/5).
Η Τσεχία και η Κροατία δήλωσαν επίσης ότι θα υποβάλουν αίτηση, αλλά δεν έχουν προβεί ακόμη σε κάποιο επίσημο αίτημα.
Αρκετά άλλα κράτη μέλη -συμπεριλαμβανομένης της Ισπανίας, της τέταρτης μεγαλύτερης οικονομίας της ΕΕ- θα μπορούσαν επίσης να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους εντός των προσεχών ημερών, σύμφωνα με αξιωματούχους και διπλωμάτες της ΕΕ.
«Μπορεί να υπάρχουν κι άλλοι που πρόκειται να υποβάλουν αίτηση, αλλά, επισήμως, έχουμε λάβει 14 αιτήσεις αυτή τη στιγμή», δήλωσε ο Balazs Ujvari, εκπρόσωπος της Επιτροπής για οικονομικές υποθέσεις.
Εκτός από την προτεινόμενη ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής - η οποία, σύμφωνα με τις Βρυξέλλες, θα μπορούσε να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες κατά 650 δισεκατομμύρια ευρώ τα επόμενα τέσσερα χρόνια - το σχέδιο ReArm Europe περιλαμβάνει δάνεια ύψους έως 150 δισεκατομμυρίων ευρώ από την Επιτροπή προς τα κράτη μέλη για τη χρηματοδότηση κοινών αμυντικών έργων.
Ωστόσο, πολλές από τις ανεπτυγμένες χώρες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας και της Ολλανδίας, είναι απίθανο να υποβάλουν αίτηση για μερίδιο από τα λεγόμενα δάνεια «SAFE», καθώς δανείζονται με φθηνότερα επιτόκια από την Επιτροπή.
Αναλυτές και διπλωμάτες έχουν επίσης εκφράσει έντονο σκεπτικισμό σχετικά με το αν η ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής θα αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες κατά 650 δισ. ευρώ.
Αξιωματούχοι της ΕΕ λένε ότι το ποσό αυτό είναι μια «εκτίμηση» που βασίζεται στην υπόθεση ότι και οι 27 χώρες της ΕΕ θα αυξήσουν «σταδιακά και σταθερά» τις αμυντικές δαπάνες μέχρι το 2028 κατά 1,5% επιπλέον σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2021.
Υποθετικά, το ποσό των 650 δισ. ευρώ θα μπορούσε να επιτευχθεί από λιγότερα κράτη μέλη εάν αυξήσουν τις στρατιωτικές τους δαπάνες με ταχύτερο ρυθμό, δήλωσαν οι αξιωματούχοι.
Τέσσερις από τους 14 υποψήφιους για ρήτρα διαφυγής - δηλαδή το Βέλγιο, η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Σλοβακία - υπόκεινται επίσης επί του παρόντος σε «διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος» (ΔΥΕ), επειδή παραβίασαν το δημοσιονομικό όριο του 3% του μπλοκ.
Οι χώρες που υποβάλλουν αίτηση για την ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής θα μπορούσαν δυνητικά να εξαιρεθούν από μια ΔΥΕ, δήλωσε ο Ujvari τη Δευτέρα.
Η πρόσθετη «ευελιξία» που παρέχεται από την ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής «θα ληφθεί υπόψη» στις μελλοντικές αξιολογήσεις των Βρυξελλών για τα ελλείμματα των κρατών μελών, είπε.
Να σημειωθεί ότι η Γαλλία, η Ιταλία, η Μάλτα και η Ρουμανία υπόκεινται επίσης επί του παρόντος σε ΔΥΕ.
www.worldenergynews.gr
