Η αυξανόμενη ζήτηση θέτει ένα δίλημμα. Οι παγκόσμιες προμήθειες μπορούν να καλύψουν περίπου ένα τέταρτο του αιώνα των σημερινών αναγκών, ωστόσο η εξόρυξη μεταλλεύματος από το έδαφος, η διύλισή του και η μεταφορά του στην αγορά είναι κάθε άλλο παρά γρήγορη
Κάθε βουητό τηλεφωνικής κλήσης, κάθε λαμπάκι που λαμπυρίζει αργά το βράδυ, κάθε μίλι που ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο γλιστράει στον αυτοκινητόδρομο έχει ένα κοινό: όλα τροφοδοτούνται από χαλκό.
H σημασία του χαλκού
Το μέταλλο κρύβεται σε καλώδια, κινητήρες, φορτιστές, ακόμη και μέσα στους τοίχους που κρατούν τα φώτα αναμμένα. Η αυξανόμενη ζήτηση θέτει ένα δίλημμα. Οι παγκόσμιες προμήθειες μπορούν να καλύψουν περίπου ένα τέταρτο του αιώνα των σημερινών αναγκών, ωστόσο η εξόρυξη μεταλλεύματος από το έδαφος, η διύλισή του και η μεταφορά του στην αγορά είναι κάθε άλλο παρά γρήγορη.
Σε έναν κόσμο που αγωνίζεται να μειώσει τη ρύπανση από άνθρακα, ενώ παράλληλα να οδηγήσει δισεκατομμύρια σε καλύτερες συνθήκες διαβίωσης, το όριο ταχύτητας στην παραγωγή χαλκού ξαφνικά έχει σημασία.
Ο χαλκός τροφοδοτεί τη σύγχρονη ζωή
Μετά την εισαγωγή των smartphones, των ανεμογεννητριών και των μπαταριών υψηλής χωρητικότητας, ο ρόλος του χαλκού έχει γίνει από σημαντικός σε απαραίτητος.
Μια πρόσφατη μελέτη με επικεφαλής τον γεωλόγο και περιβαλλοντικό επιστήμονα του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, Άνταμ Σάιμον, μαζί με συναδέλφους του στο Πανεπιστήμιο Κορνέλ και στο Πανεπιστήμιο του Κουίνσλαντ, εξετάζει λεπτομερώς πόσο από αυτό το μέταλλο θα απαιτηθεί κατά την επόμενη γενιά.
Η μοντελοποίησή τους δείχνει ότι η απλή συνέχιση της αύξησης του πληθυσμού «ως συνήθως» και η άνοδος του βιοτικού επιπέδου θα καταναλώσουν περίπου 1.100 εκατομμύρια μετρικούς τόνους χαλκού έως το 2050.
Για λόγους συνάφειας, τα παγκόσμια ορυχεία παρήγαγαν περίπου 23 εκατομμύρια μετρικούς τόνους το 2024 - μόλις το 2% αυτού που θα κάψει ο κόσμος τα επόμενα είκοσι πέντε χρόνια.
Πόσο χαλκός είναι αρκετός;
Ο αριθμός αυξάνεται όταν οι ερευνητές προσθέτουν στόχους πράσινης ενέργειας στην καθημερινή ανάπτυξη. Η μετάβαση κάθε επιβατικού οχήματος στον πλανήτη σε ηλεκτρική ενέργεια χρησιμοποιώντας υλικά με βάση τον χαλκό, μαζί με τις απαραίτητες αναβαθμίσεις του δικτύου, ωθεί τη ζήτηση στα 1.248 εκατομμύρια μετρικούς τόνους.
Η εξάρτηση κυρίως από την αιολική και ηλιακή ενέργεια αυξάνει την απαίτηση σε 2.304 εκατομμύρια μετρικούς τόνους. Η κατασκευή ενός δικτύου που αποθηκεύει ενέργεια σε μεγάλης κλίμακας μπαταρίες ανεβάζει τον αριθμό στα 3 δισεκατομμύρια μετρικούς τόνους.
Εν τω μεταξύ, οι αναδυόμενες οικονομίες έχουν τους δικούς τους λογαριασμούς χαλκού να πληρώσουν. Μόνο η Ινδία θα χρειαστεί περίπου 227 εκατομμύρια μετρικούς τόνους για την επέκταση των γραμμών μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, των νοσοκομείων και των συστημάτων αποχέτευσης.
Τα σαράντα και πλέον έθνη της Αφρικής θα μπορούσαν να χρειαστούν περίπου 1 δισεκατομμύριο μετρικούς τόνους για την κατασκευή συγκρίσιμων υποδομών.
Ανάπτυξη έναντι απαλλαγής από τον άνθρακα
Ο Simon τόνισε ότι η αυξανόμενη παγκόσμια ανάγκη για χαλκό και η ποσότητα που απαιτείται για την τροφοδοσία της μετάβασης όλων των εθνών σε καθαρή ενέργεια, δημιουργεί μια θεμελιώδη ένταση.
Η ζήτηση που καθοδηγείται από τη βασική οικονομική ανάπτυξη - αυτό που αποκαλεί «παγκόσμια ανθρώπινη ανάπτυξη» - θα πρέπει να έχει προτεραιότητα έναντι των επιθετικών στόχων ηλεκτροδότησης.
Επίσης, επεσήμανε μια εντυπωσιακή ανισότητα στη χρήση χαλκού μεταξύ πλούσιων και αναπτυσσόμενων χωρών.
Χαλκός, εξόρυξη και καθαρή ενέργεια
Η κάλυψη ακόμη και της βασικής ζήτησης δεν θα είναι εύκολη. Η μελέτη υπολογίζει ότι εξήντα και πλέον μεγάλα ορυχεία, με απόδοση 500.000 μετρικών τόνων το καθένα, πρέπει να τεθούν σε λειτουργία πριν από το 2050 μόνο και μόνο για να διατηρηθεί η οικονομική ανάπτυξη σε καλό δρόμο.
Η χρηματοδότηση τόσων πολλών έργων εξαρτάται από την τιμή. Σύμφωνα με την ομάδα, ο χαλκός θα πρέπει να διαπραγματεύεται πάνω από 20.000 δολάρια ανά μετρικό τόνο - περισσότερο από το διπλάσιο των επιπέδων του 2024 - για να ωθήσει τους επενδυτές να δώσουν το πράσινο φως για νέες εξορύξεις.
Η χρήση χαλκού δεν είναι σκαλισμένη σε πέτρα. Τα υβριδικά αυτοκίνητα, τα οποία συνδυάζουν μικρές μπαταρίες με βενζινοκινητήρες, χρειάζονται πολύ λιγότερο μέταλλο από τα πλήρως ηλεκτρικά οχήματα.
Τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας που συνδυάζουν πυρηνική, αιολική, ηλιακή και μια μικρή ποσότητα φυσικού αερίου μπορούν να μειώσουν δραματικά τον λογαριασμό χαλκού σε σύγκριση με τα συστήματα που χρησιμοποιούν μπαταρίες.
«Πρώτα απ 'όλα, οι χρήστες μπορούν να ελέγξουν τα στοιχεία της μελέτης, αλλά μπορούν επίσης να αλλάξουν τις παραμέτρους της μελέτης και να αξιολογήσουν πόσο χαλκό απαιτείται εάν έχουμε ένα ηλεκτρικό δίκτυο που αποτελείται από 20% πυρηνική ενέργεια, 40% μεθάνιο, 20% αιολική ενέργεια και 20% υδροηλεκτρική ενέργεια, για παράδειγμα», είπε ο Simon. «Μπορούν να κάνουν αυτές τις αλλαγές και να δουν ποια θα είναι η ζήτηση χαλκού».
Ο ρόλος της ανακύκλωσης
Η επανεπεξεργασία παλαιών καλωδίων και υδραυλικών εγκαταστάσεων θα βοηθήσει, αλλά μόνο μέχρι ένα σημείο. Η μελέτη σημειώνει ότι η ανακύκλωση αυξάνεται κατά περίπου 0,53% ετησίως.
Εάν αυτός ο ρυθμός διατηρηθεί μέχρι το 2050, ο δευτερογενής χαλκός θα παρέχει περίπου 13,5 εκατομμύρια μετρικούς τόνους - λίγο πάνω από το ένα τρίτο αυτού που θα καταβρόχθιζε η ανάπτυξη της «συνήθους επιχειρησιακής λειτουργίας» μόνο σε ένα μόνο έτος.
Το μέλλον
Οι αριθμοί σκιαγραφούν μια σαφή εικόνα: ηλεκτρίζουν τα πάντα πολύ γρήγορα και τα σημεία συμφόρησης από χαλκό απειλούν τόσο τους κλιματικούς στόχους όσο και την προσπάθεια για αξιόπιστη παροχή ενέργειας, καθαρό νερό και υγειονομική περίθαλψη σε όσους εξακολουθούν να τα στερούνται.
www.worldenergynews.gr
