Η πολιτική της ΕΕ για τη μείωση των εκπομπών CO2 δεν θα πρέπει να παρεμποδίζει έργα στρατηγικής σημασίας όπως η παραγωγή Κρίσιμων Πρώτων Υλών (CRM) και το γάλλιο που θα παράγεται στην Ελλάδα μέσω της νέας επένδυσης που υλοποιεί η Metlen στις εγκαταστάσεις της Αλουμίνιον της Ελλάδος
Η πολιτική της ΕΕ για τη μείωση των εκπομπών CO2 δεν θα πρέπει να υπονομεύει τη βιομηχανία της και κυρίως δεν θα πρέπει να αντιστρατεύεται άλλες πολιτικές της Ένωσης όπως αυτή της παραγωγής Κρίσιμων Πρώτων Υλών.
Αυτό είναι το κεντρικό μήνυμα που εκπέμπεται από τη βιομηχανία εν όψει της συζήτησης για την αναθεώρηση του Ευρωπαϊκού Συστήματος Εμπορίας Ρύπων (EU ETS) σε ότι αφορά την αλουμίνα από την επεξεργασία της οποίας προέρχεται το γάλλιο που έχει χαρακτηριστεί ως Κρίσιμη Πρώτη Ύλη. Σημειώνεται ότι η Ευρώπη αντιμετωπίζει οξύ κίνδυνο εφοδιασμού με γάλλιο λόγω των κινεζικών περιορισμών εξαγωγών που επιβλήθηκαν το 2023. Η Κίνα κατέχει το 98% της παγκόσμιας παραγωγής γαλλίου.
Η κλιματική πολιτική της ΕΕ θα πρέπει να ωθεί τη βιομηχανία να μειώσει τις εκπομπές της σε επίπεδα που αντικατοπτρίζουν την καλύτερη δυνατή απόδοση που μπορεί να επιτευχθεί σε κάθε τομέα, χωρίς να επιβάλλει αυθαίρετα κόστη που επηρεάζουν την ανταγωνιστικότητα της.
Με άλλα λόγια η πολιτική της Ευρώπης για τη μείωση των εκπομπών CO2 δεν θα πρέπει να παρεμποδίζει έργα στρατηγικής σημασίας όπως η παραγωγή Κρίσιμων Πρώτων Υλών (CRM) όπως το γάλλιο που όπως είναι γνωστό ότι θα παράγεται στην Ελλάδα μέσω της νέας επένδυσης που υλοποιεί η Metlen στις εγκαταστάσεις της Αλουμίνιον της Ελλάδος.
Διασφάλιση ευνοϊκών συνθηκών
Εν όψει της νέας αναθεώρησης της Οδηγίας για το ETS που ξεκίνησε πρόσφατα, κρίνεται αναγκαίο, τουλάχιστον στους τομείς όπου οι Κρίσιμες Πρώτες Ύλες (CRM) είναι διαθέσιμες εντός Ευρώπης και οι επιχειρήσεις είναι έτοιμες να επενδύσουν, να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για τη διασφάλιση ευνοϊκών συνθηκών.
Κι όλα αυτά είναι αναγκαία διότι η Ευρώπη παρά τη μακρά ιστορία της στην παραγωγή αλουμίνας, εξαρτάται όλο και περισσότερο από εισαγωγές. Σήμερα, μόνο 4 από τα 6 διαθέσιμα εργοστάσια παραγωγής αλουμίνας στην Ευρώπη παραμένουν σε λειτουργία (ορισμένα μόνο μερικώς), ενώ η πρωτογενής παραγωγή αλουμινίου έχει μειωθεί, κυρίως λόγω της ενεργειακής κρίσης που εξάλειψε σχεδόν το 50% της εναπομείνασας παραγωγικής ικανότητας της ΕΕ.
Η αύξηση του κόστους παραγωγής λόγω του Συστήματος Εμπορίας Εκπομπών της ΕΕ θα οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερη εξάρτηση από εισαγωγές για την αλουμίνα. Οι επιπλέον κανονιστικές επιβαρύνσεις της ΕΕ υπονομεύουν το καθεστώς του βωξίτη και της αλουμίνας ως κρίσιμων πρώτων υλών και τον στόχο της ΕΕ να ενισχύσει την εφοδιαστική αλυσίδα CRM και να παράγει τουλάχιστον το 40% της ετήσιας κατανάλωσης αλουμίνας/αλουμινίου.
Σημειώνεται ότι η αλουμίνα εκτίθεται σε διεθνή ανταγωνισμό και περιλαμβάνεται στον κατάλογο διαρροής άνθρακα, ωστόσο δεν διαθέτει επί του παρόντος δείκτη προϊόντος.
Αντίθετα, οι παραγωγοί αλουμίνας λαμβάνουν δωρεάν κατανομή βάσει των γενικών εφεδρικών δεικτών, δηλαδή του δείκτη θερμότητας και του δείκτη καυσίμου. Αυτό θα οδηγήσει σε απότομη μείωση της δωρεάν κατανομής, αυξάνοντας το κόστος και θέτοντας σε κίνδυνο περαιτέρω κλείσιμο μονάδων εν μέσω ήδη υψηλού ενεργειακού και περιβαλλοντικού κόστους.
Το κόστος αυτό αναμένεται να αυξηθεί ακόμη περισσότερο το 2026, καθώς η επικείμενη αναθεώρηση των εφεδρικών δεικτών προβλέπει δραστική μείωση της δωρεάν κατανομής (κατά 50% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2019). Η επακόλουθη τεράστια αύξηση του κόστους (ισοδύναμη με περίπου 7,5% της παγκόσμιας τιμής πώλησης της αλουμίνας, API, από 3% σήμερα), καθιστά την παραγωγή αλουμίνας (και γαλλίου) στην ΕΕ μη βιώσιμη και πλήττει περαιτέρω την πρωτογενή παραγωγή αλουμινίου.
Θέσπιση δείκτη προϊόντος
Στο πλαίσιο αυτό η άμεση θέσπιση ξεχωριστού δείκτη προϊόντος για την αλουμίνα είναι κρίνεται επιτακτική, ώστε η δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων ρύπων να βασίζεται στις πραγματικές δυνατότητες μείωσης των εκπομπών και συγκεκριμένα προτείνεται:
α) Να εισαχθεί ρητή διάταξη στο πλαίσιο της εν εξελίξει αναθεώρησης της Οδηγίας, η οποία να επιβάλλει την εισαγωγή δεικτών προϊόντος για την παραγωγή Κρίσιμων Πρώτων Υλών. Πρέπει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα, ως η μόνη χώρα με Στρατηγικό Έργο Ευρωπαϊκής Σημασίας για Κρίσιμες Πρώτες Ύλες στον τομέα της αλουμίνας, θα στηρίξει αυτή την πρωτοβουλία μαζί με άλλα Κράτη Μέλη όπου υπάρχει δυναμική κατεργασίας αλουμίνας.
(β) Να προταθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή νομοθετική παρέμβαση τύπου «πάγωμα ρολογιού» (stop-the-clock), δηλαδή αναστολή οποιασδήποτε αύξησης κόστους (λόγω διατάξεων του ETS, όχι λόγω διακυμάνσεων τιμών) για την παραγωγή κρίσιμων πρώτων υλών, έως ότου αναθεωρηθεί η Οδηγία.
www.worldenergynews.gr
