Το έργο δεν έχει εκτροχιαστεί προς το παρόν λόγω της καθυστέρησης στις έρευνες βυθού - Ο ΑΔΜΗΕ δεν διατρέχει οικονομικό ρίσκο από τυχόν διακοπή λόγω γεωπολιτικών εξελίξεων, αφού υπάρχει ρητή πρόβλεψη αποζημίωσης 50-50% από τις δύο χώρες
Όπως αποκαλύπτουν καλά πληροφορημένες πηγές από τον ΑΔΜΗΕ, αν η ΡΑΕΚ δεν εγκρίνει το ρυθμιστικό έσοδο που αντιστοιχεί στην Κύπρο για το 2025, οι πληρωμές του ΑΔΜΗΕ προς τη Nexans σταματούν τον Ιούλιο και το έργο τίθεται σε αναστολή.
«Η Κύπρος πρέπει να αποφασίσει αν θέλει το έργο ή όχι», ξεκαθαρίζουν οι ίδιες πηγές. Αν θεωρεί ότι το έργο υφίσταται, πρέπει να εγκριθεί από τη ΡΑΕΚ η καταβολή των 13 εκατ. ευρώ που της αναλογούν για το 2025. Αν θεωρεί ότι το έργο έχει "παγώσει" λόγω γεωπολιτικού ρίσκου, τότε οφείλει να πληρώσει το 50% των μέχρι σήμερα δαπανών, όπως προβλέπει η συμφωνία για τον γεωπολιτικό κίνδυνο.
Οι ίδιες πηγές τονίζουν ότι το έργο δεν έχει εκτροχιαστεί προς το παρόν λόγω της καθυστέρησης στις έρευνες βυθού. Το 60% των ερευνών βυθού έχει ολοκληρωθεί και απομένει το υπόλοιπο 40% που χρειάζονται μόνο 3 μήνες από τη στιγμή που θα εκδοθεί Navtex και εφόσον υπάρχει διαθεσιμότητα πλοίου. Η πόντιση του καλωδίου προβλέπεται για το πρώτο τρίμηνο του 2026, επομένως υπάρχει τα χρονικό περιθώριο.
Αντίθετα περισσότερο χρόνο να κατασκευαστεί θέλει το καλώδιο, το οποίο πρέπει να πληρώνεται φέτος για να ολοκληρωθεί η κατασκευή του και να είναι έτοιμο να ποντιστεί στο πρώτο τρίμηνο του 2026.
Γι αυτό και το μεγάλο «αγκάθι» όμως είναι οικονομικό. Οι συνολικές δαπάνες για το 2025 ανέρχονται στα 20 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 7 εκατ. καλύπτονται από τη ΡΑΑΕΥ (Ελλάδα) και τα 13 εκατ. πρέπει να καλυφθούν από τη ΡΑΕΚ (Κύπρος), βάσει του συμφωνημένου επιμερισμού κόστους (37% Ελλάδα, 63% Κύπρος).
Παράλληλα, η έγκριση του ρυθμιστικού εσόδου από ΡΑΕΚ και ΡΑΑΕΥ είναι προϋπόθεση για να καταστεί το έργο βιώσιμο και να προσελκύσει χρηματοδότηση. «Αν έχουμε τη νομιμοποίηση του εσόδου, μπορούμε να απευθυνθούμε σε τράπεζες, όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και εμπορικά ιδρύματα», σημειώνουν από τον ΑΔΜΗΕ.
Οι ίδιοι θέτουν το ερώτημα: «Η Κύπρος γιατί δεν πληρώνει; Αν μας πουν ότι δεν πληρώνουν λόγω γεωπολιτικού ρίσκου, τότε να εφαρμόσουμε τη συμφωνία και να καλύψουν το 50% των δαπανών. Αν πληρώσουν κανονικά, το έργο συνεχίζεται. Θέλουν ή δεν θέλουν τη διασύνδεση;».
Ξεκαθαρίζουν επίσης ότι ο ΑΔΜΗΕ δεν διατρέχει οικονομικό ρίσκο από τυχόν διακοπή λόγω γεωπολιτικών εξελίξεων, αφού υπάρχει ρητή πρόβλεψη αποζημίωσης 50-50 από τις δύο χώρες.
Τι γίνεται με τη διασύνδεση Κύπρου-Ισραήλ
Σε ό,τι αφορά το δεύτερο σκέλος του Great Sea Interconnector, τη διασύνδεση Κύπρου-Ισραήλ, πηγές του ΑΔΜΗΕ ξεκαθαρίζουν ότι πρόκειται για αυτόνομο έργο, που μπορεί να προχωρήσει ανεξάρτητα από τη γραμμή Ελλάδας-Κύπρου.
Ο διαγωνισμός για την πόντιση του καλωδίου Κύπρου-Ισραήλ τοποθετείται εντός του 2026, εφόσον τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα. Το κόστος της επένδυσης αγγίζει τα 2 δισ. ευρώ για το υποθαλάσσιο καλώδιο των 300 χιλιομέτρων.
Σύμφωνα με τη μελέτη της Exergia, το κόστος επιμερίζεται κατά 80% στο Ισραήλ και 20% στην Κύπρο.
Τα επόμενα βήματα είναι:
• Μέχρι τέλος Ιουλίου ο ΑΔΜΗΕ καταθέτει τον πλήρη φάκελο της μελέτης.
• Οι δύο ρυθμιστές έχουν έξι μήνες για να συμφωνήσουν στο CBCA (επιμερισμός κόστους), όπως ορίζει ο κανονισμός των PCI.
• Αν δεν υπάρξει συμφωνία, το ζήτημα παραπέμπεται στον ACER, που αποφασίζει υποχρεωτικά την αναλογία.
Με την ολοκλήρωση του CBCA, ο ΑΔΜΗΕ ως promoter του έργου αποκτά το «πράσινο φως» για την εκκίνηση του διαγωνισμού για την ανάθεση της κατασκευής του καλωδίου.
www.worldenergynews.gr
