Η ΕΕ περιγράφει τα εργοστάσια αυτά ως ένα «δυναμικό οικοσύστημα» που συνδυάζει τεχνολογικές υποδομές και ανθρώπινο δυναμικό για την ανάπτυξη και εκπαίδευση προηγμένων μοντέλων AI και εφαρμογών
Η Ευρωπαϊκή Ένωση στρέφεται σε τεχνολογικούς κολοσσούς και σε μονάδες που συγκεντρώνουν τεράστια υπολογιστική ισχύ, δεδομένα και εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό (gigafactories)— με στόχο να ανακτήσει το χαμένο έδαφος έναντι των ΗΠΑ και της Κίνας στον αγώνα της επικράτησης στον τομέα του AI.
Το ενδιαφέρον γύρω από την ιδέα των «εργοστασίων AI» έχει ενταθεί τους τελευταίους μήνες, ειδικά μετά την παρέμβαση του CEO της Nvidia, Τζένσεν Χουάνγκ, ο οποίος τον περασμένο Ιούνιο, στο συνέδριο GTC στο Παρίσι, έκανε λόγο για μια νέα «βιομηχανική επανάσταση».
Η Nvidia, όπως είπε, συνεργάζεται με κυβερνήσεις στη Γαλλία, την Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο για την ανάπτυξη εργοστασιακών μονάδων παραγωγής τεχνητής νοημοσύνης που θα είναι και οικονομικά βιώσιμες.
Η ΕΕ περιγράφει τα εργοστάσια αυτά ως ένα «δυναμικό οικοσύστημα» που συνδυάζει τεχνολογικές υποδομές και ανθρώπινο δυναμικό για την ανάπτυξη και εκπαίδευση προηγμένων μοντέλων AI και εφαρμογών.
Ωστόσο, το μπλοκ των 27 κρατών παραμένει ουραγός, λόγω αργών νομοθετικών διαδικασιών, υψηλού ενεργειακού κόστους, καθυστερήσεων στις αδειοδοτήσεις και ενός ηλεκτρικού δικτύου που απαιτεί άμεσο εκσυγχρονισμό.
Η Χένα Βίρκουνεν, εκτελεστική αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την τεχνολογική κυριαρχία, δήλωσε στο CNBC ότι στόχος της πρωτοβουλίας είναι η ενοποίηση υπολογιστικής ισχύος, δεδομένων και ερευνητών σε εθνικούς και διακρατικούς κόμβους.
«Έχουμε περίπου 30% περισσότερους ερευνητές ανά κάτοικο σε σύγκριση με τις Ηνωμένες Πολιτείες που ασχολούνται με την τεχνητή νοημοσύνη. Υπάρχουν επίσης περίπου 7.000 startups που αναπτύσσουν λύσεις AI στην Ευρώπη.
Το βασικό τους εμπόδιο είναι η περιορισμένη πρόσβαση σε υπολογιστική ισχύ. Γι’ αυτό και αποφασίσαμε, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, να επενδύσουμε σε αυτήν την κρίσιμη υποδομή», υπογράμμισε η Βίρκουνεν.
Η δημιουργία αυτών των «AI εργοστασίων» θεωρείται πλέον στρατηγική αναγκαιότητα, καθώς η τεχνητή νοημοσύνη εξελίσσεται σε βασικό παράγοντα τεχνολογικής και γεωοικονομικής κυριαρχίας.
ΕΕ: Η Μεγαλύτερη Δημόσια Επένδυση στον Κόσμο για την Τεχνητή Νοημοσύνη
Η Ευρωπαϊκή Ένωση επιδιώκει να χτίσει την τεχνολογική της κυριαρχία και να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά της στην τεχνητή νοημοσύνη, επενδύοντας δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ σε υποδομές γιγαβάτ.
Όπως δήλωσε η Χένα Βίρκουνεν, εκτελεστική αντιπρόεδρος της Κομισιόν για την τεχνολογική κυριαρχία, «έχουμε όλα τα απαραίτητα για να είμαστε ανταγωνιστικοί, αλλά ταυτόχρονα θέλουμε να ενδυναμώσουμε την τεχνολογική μας αυτονομία».
Μέχρι στιγμής, η ΕΕ έχει δεσμεύσει 10 δισ. ευρώ για τη δημιουργία 13 «εργοστασίων AI» και επιπλέον 20 δισ. ευρώ ως εναρκτήρια επένδυση για τις γιγα-υποδομές, χαρακτηρίζοντας τη συνολική προσπάθεια ως τη μεγαλύτερη δημόσια επένδυση στην τεχνητή νοημοσύνη παγκοσμίως.
Ήδη 76 εκδηλώσεις ενδιαφέροντος από 16 κράτη μέλη για 60 τοποθεσίες έχουν κατατεθεί, ξεπερνώντας κατά πολύ τις αρχικές προσδοκίες της Κομισιόν.
Παρότι το ενδιαφέρον θεωρείται συντριπτικό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνωρίζει πως απαιτείται ισχυρή ιδιωτική συμμετοχή για τη χρηματοδότηση αυτών των πανάκριβων υποδομών.
Ο στόχος είναι να δημιουργηθούν κέντρα υπολογιστικής ισχύος με κάρτες γραφικών (GPU) που θα μπορούν να εκπαιδεύουν μεγάλα μοντέλα AI και να προσφέρουν υπηρεσίες σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που δεν διαθέτουν ίδια μέσα για κάτι τέτοιο.
Η ΕΕ περιγράφει τα εργοστάσια AI ως «ενιαίο σημείο πρόσβασης» για εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης, κατά το πρότυπο της βιομηχανικής παραγωγής: το ακατέργαστο υλικό (δεδομένα) εισέρχεται, και προκύπτουν τεχνολογικά προϊόντα ως τελικό αποτέλεσμα.
Στην πράξη, πρόκειται για υπερσύγχρονα data centers, αλλά με ενισχυμένες υποδομές και σκοπό πλήρως προσανατολισμένο στην υιοθέτηση της AI από ολόκληρη την οικονομία.
«Ο στόχος είναι να δημιουργήσουμε υπολογιστική ικανότητα με GPU, φτιάχνοντας data centers που θα μπορούν να εκπαιδεύουν μοντέλα και να εκτελούν inference, με παράλληλη διασύνδεση με το δίκτυο για χρήση από ευρύτερους χρήστες», εξήγησε ο αναλυτής της UBS, Άντρε Κούχνιν.
Ο Μάρτιν Γουίλκι από τη Citi τόνισε ότι η επιτυχία των εργοστασίων δεν θα κριθεί μόνο από την τεχνολογία, αλλά από τις εφαρμογές τους: «Αν έχεις τσιπ με εξαιρετικά υψηλή υπολογιστική ισχύ και τα συνδέσεις με ένα ενεργειακό δίκτυο ικανό να τα υποστηρίξει, τότε έχεις ένα απίστευτο εργαλείο στα χέρια σου — αλλά η αξία του θα κριθεί από το πώς θα χρησιμοποιηθεί».
Η Ευρώπη ήδη εξετάζει πρακτικές εφαρμογές, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το πιλοτικό AI εργοστάσιο που εγκαινιάστηκε στη Νορβηγία τον Νοέμβριο του 2024. Εκεί έχει εγκατασταθεί ένας μικρός αρχικός πυρήνας GPU για δοκιμαστική λειτουργία της αγοράς, με προοπτική κλιμάκωσης τα επόμενα έτη.
Η Ευρώπη ξεκινά με το Μόναχο
Οι πρώτες υποδομές τεχνητής νοημοσύνης της Ευρωπαϊκής Ένωσης περνούν από τη θεωρία στην πράξη, καθώς σύμφωνα με την επίτροπο Χένα Βίρκουνεν, το πρώτο «εργοστάσιο AI» της ΕΕ θα τεθεί σε λειτουργία τις προσεχείς εβδομάδες, ενώ ένα από τα μεγαλύτερα έργα ξεκινά στο Μόναχο στις αρχές Σεπτεμβρίου.
Ωστόσο, οι γιγα-υποδομές, γνωστές και ως «gigafactories», αποτελούν μια πολύ διαφορετική υπόθεση.
Όπως εξηγεί η Βίρκουνεν, πρόκειται για υποδομές με τετραπλάσια υπολογιστική ισχύ από τα εργοστάσια AI, και για να υλοποιηθούν απαιτούν επενδύσεις από 3 έως 5 δισ. ευρώ ανά μονάδα.
«Πρόκειται για τεράστιες επενδύσεις και γι’ αυτό σκοπεύουμε να δημιουργήσουμε κοινοπραξίες εταίρων, πριν ανοίξουμε επίσημα την πρόσκληση για επενδύσεις αργότερα εντός του έτους», σημείωσε η ίδια.
Ο προβληματισμός γύρω από τη χρήση δημόσιων κεφαλαίων παραμένει.
Ο Μπέρτιν Μάρτενς, ανώτερος ερευνητής του ινστιτούτου Bruegel, θέτει υπό αμφισβήτηση τη σκοπιμότητα των κρατικών επιδοτήσεων: «Δεν γνωρίζουμε ακόμη πόση ιδιωτική χρηματοδότηση έχει προταθεί ως συμπλήρωμα στις επιδοτήσεις των φορολογουμένων, ούτε ποια θα είναι η τελική υπολογιστική ικανότητα αυτών των εγκαταστάσεων. Όλα αυτά παραμένουν ασαφή και επομένως είναι δύσκολο να εκτιμήσουμε τη συμβολή τους στο συνολικό capacity της Ευρώπης».
Ένα από τα πιο κρίσιμα ζητήματα είναι η ενεργειακή επάρκεια. Σύμφωνα με τον Μάρτενς, ενώ ένα AI gigafactory μπορεί να κατασκευαστεί σε διάστημα ενός έως δύο ετών, η κατασκευή αντίστοιχης υποδομής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για την υποστήριξή του απαιτεί πολύ περισσότερο χρόνο — αναδεικνύοντας έτσι τον ενεργειακό σχεδιασμό ως βασικό εμπόδιο για την ταχεία ανάπτυξη τέτοιων έργων.
Η συζήτηση για τις γιγα-υποδομές τεχνητής νοημοσύνης στην Ευρώπη μόλις ξεκινά, και το στοίχημα είναι διπλό: όχι μόνο η δημιουργία ανταγωνιστικής υποδομής απέναντι σε ΗΠΑ και Κίνα, αλλά και η εξασφάλιση ενεργειακής και χρηματοδοτικής βιωσιμότητας για τις επόμενες δεκαετίες.
www.worldenergynews.gr
Το ενδιαφέρον γύρω από την ιδέα των «εργοστασίων AI» έχει ενταθεί τους τελευταίους μήνες, ειδικά μετά την παρέμβαση του CEO της Nvidia, Τζένσεν Χουάνγκ, ο οποίος τον περασμένο Ιούνιο, στο συνέδριο GTC στο Παρίσι, έκανε λόγο για μια νέα «βιομηχανική επανάσταση».
Η Nvidia, όπως είπε, συνεργάζεται με κυβερνήσεις στη Γαλλία, την Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο για την ανάπτυξη εργοστασιακών μονάδων παραγωγής τεχνητής νοημοσύνης που θα είναι και οικονομικά βιώσιμες.
Η ΕΕ περιγράφει τα εργοστάσια αυτά ως ένα «δυναμικό οικοσύστημα» που συνδυάζει τεχνολογικές υποδομές και ανθρώπινο δυναμικό για την ανάπτυξη και εκπαίδευση προηγμένων μοντέλων AI και εφαρμογών.
Ωστόσο, το μπλοκ των 27 κρατών παραμένει ουραγός, λόγω αργών νομοθετικών διαδικασιών, υψηλού ενεργειακού κόστους, καθυστερήσεων στις αδειοδοτήσεις και ενός ηλεκτρικού δικτύου που απαιτεί άμεσο εκσυγχρονισμό.
Η Χένα Βίρκουνεν, εκτελεστική αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την τεχνολογική κυριαρχία, δήλωσε στο CNBC ότι στόχος της πρωτοβουλίας είναι η ενοποίηση υπολογιστικής ισχύος, δεδομένων και ερευνητών σε εθνικούς και διακρατικούς κόμβους.
«Έχουμε περίπου 30% περισσότερους ερευνητές ανά κάτοικο σε σύγκριση με τις Ηνωμένες Πολιτείες που ασχολούνται με την τεχνητή νοημοσύνη. Υπάρχουν επίσης περίπου 7.000 startups που αναπτύσσουν λύσεις AI στην Ευρώπη.
Το βασικό τους εμπόδιο είναι η περιορισμένη πρόσβαση σε υπολογιστική ισχύ. Γι’ αυτό και αποφασίσαμε, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, να επενδύσουμε σε αυτήν την κρίσιμη υποδομή», υπογράμμισε η Βίρκουνεν.
Η δημιουργία αυτών των «AI εργοστασίων» θεωρείται πλέον στρατηγική αναγκαιότητα, καθώς η τεχνητή νοημοσύνη εξελίσσεται σε βασικό παράγοντα τεχνολογικής και γεωοικονομικής κυριαρχίας.
ΕΕ: Η Μεγαλύτερη Δημόσια Επένδυση στον Κόσμο για την Τεχνητή Νοημοσύνη
Η Ευρωπαϊκή Ένωση επιδιώκει να χτίσει την τεχνολογική της κυριαρχία και να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά της στην τεχνητή νοημοσύνη, επενδύοντας δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ σε υποδομές γιγαβάτ.
Όπως δήλωσε η Χένα Βίρκουνεν, εκτελεστική αντιπρόεδρος της Κομισιόν για την τεχνολογική κυριαρχία, «έχουμε όλα τα απαραίτητα για να είμαστε ανταγωνιστικοί, αλλά ταυτόχρονα θέλουμε να ενδυναμώσουμε την τεχνολογική μας αυτονομία».
Μέχρι στιγμής, η ΕΕ έχει δεσμεύσει 10 δισ. ευρώ για τη δημιουργία 13 «εργοστασίων AI» και επιπλέον 20 δισ. ευρώ ως εναρκτήρια επένδυση για τις γιγα-υποδομές, χαρακτηρίζοντας τη συνολική προσπάθεια ως τη μεγαλύτερη δημόσια επένδυση στην τεχνητή νοημοσύνη παγκοσμίως.
Ήδη 76 εκδηλώσεις ενδιαφέροντος από 16 κράτη μέλη για 60 τοποθεσίες έχουν κατατεθεί, ξεπερνώντας κατά πολύ τις αρχικές προσδοκίες της Κομισιόν.
Παρότι το ενδιαφέρον θεωρείται συντριπτικό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνωρίζει πως απαιτείται ισχυρή ιδιωτική συμμετοχή για τη χρηματοδότηση αυτών των πανάκριβων υποδομών.
Ο στόχος είναι να δημιουργηθούν κέντρα υπολογιστικής ισχύος με κάρτες γραφικών (GPU) που θα μπορούν να εκπαιδεύουν μεγάλα μοντέλα AI και να προσφέρουν υπηρεσίες σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που δεν διαθέτουν ίδια μέσα για κάτι τέτοιο.
Η ΕΕ περιγράφει τα εργοστάσια AI ως «ενιαίο σημείο πρόσβασης» για εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης, κατά το πρότυπο της βιομηχανικής παραγωγής: το ακατέργαστο υλικό (δεδομένα) εισέρχεται, και προκύπτουν τεχνολογικά προϊόντα ως τελικό αποτέλεσμα.
Στην πράξη, πρόκειται για υπερσύγχρονα data centers, αλλά με ενισχυμένες υποδομές και σκοπό πλήρως προσανατολισμένο στην υιοθέτηση της AI από ολόκληρη την οικονομία.
«Ο στόχος είναι να δημιουργήσουμε υπολογιστική ικανότητα με GPU, φτιάχνοντας data centers που θα μπορούν να εκπαιδεύουν μοντέλα και να εκτελούν inference, με παράλληλη διασύνδεση με το δίκτυο για χρήση από ευρύτερους χρήστες», εξήγησε ο αναλυτής της UBS, Άντρε Κούχνιν.
Ο Μάρτιν Γουίλκι από τη Citi τόνισε ότι η επιτυχία των εργοστασίων δεν θα κριθεί μόνο από την τεχνολογία, αλλά από τις εφαρμογές τους: «Αν έχεις τσιπ με εξαιρετικά υψηλή υπολογιστική ισχύ και τα συνδέσεις με ένα ενεργειακό δίκτυο ικανό να τα υποστηρίξει, τότε έχεις ένα απίστευτο εργαλείο στα χέρια σου — αλλά η αξία του θα κριθεί από το πώς θα χρησιμοποιηθεί».
Η Ευρώπη ήδη εξετάζει πρακτικές εφαρμογές, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το πιλοτικό AI εργοστάσιο που εγκαινιάστηκε στη Νορβηγία τον Νοέμβριο του 2024. Εκεί έχει εγκατασταθεί ένας μικρός αρχικός πυρήνας GPU για δοκιμαστική λειτουργία της αγοράς, με προοπτική κλιμάκωσης τα επόμενα έτη.
Η Ευρώπη ξεκινά με το Μόναχο
Οι πρώτες υποδομές τεχνητής νοημοσύνης της Ευρωπαϊκής Ένωσης περνούν από τη θεωρία στην πράξη, καθώς σύμφωνα με την επίτροπο Χένα Βίρκουνεν, το πρώτο «εργοστάσιο AI» της ΕΕ θα τεθεί σε λειτουργία τις προσεχείς εβδομάδες, ενώ ένα από τα μεγαλύτερα έργα ξεκινά στο Μόναχο στις αρχές Σεπτεμβρίου.
Ωστόσο, οι γιγα-υποδομές, γνωστές και ως «gigafactories», αποτελούν μια πολύ διαφορετική υπόθεση.
Όπως εξηγεί η Βίρκουνεν, πρόκειται για υποδομές με τετραπλάσια υπολογιστική ισχύ από τα εργοστάσια AI, και για να υλοποιηθούν απαιτούν επενδύσεις από 3 έως 5 δισ. ευρώ ανά μονάδα.
«Πρόκειται για τεράστιες επενδύσεις και γι’ αυτό σκοπεύουμε να δημιουργήσουμε κοινοπραξίες εταίρων, πριν ανοίξουμε επίσημα την πρόσκληση για επενδύσεις αργότερα εντός του έτους», σημείωσε η ίδια.
Ο προβληματισμός γύρω από τη χρήση δημόσιων κεφαλαίων παραμένει.
Ο Μπέρτιν Μάρτενς, ανώτερος ερευνητής του ινστιτούτου Bruegel, θέτει υπό αμφισβήτηση τη σκοπιμότητα των κρατικών επιδοτήσεων: «Δεν γνωρίζουμε ακόμη πόση ιδιωτική χρηματοδότηση έχει προταθεί ως συμπλήρωμα στις επιδοτήσεις των φορολογουμένων, ούτε ποια θα είναι η τελική υπολογιστική ικανότητα αυτών των εγκαταστάσεων. Όλα αυτά παραμένουν ασαφή και επομένως είναι δύσκολο να εκτιμήσουμε τη συμβολή τους στο συνολικό capacity της Ευρώπης».
Ένα από τα πιο κρίσιμα ζητήματα είναι η ενεργειακή επάρκεια. Σύμφωνα με τον Μάρτενς, ενώ ένα AI gigafactory μπορεί να κατασκευαστεί σε διάστημα ενός έως δύο ετών, η κατασκευή αντίστοιχης υποδομής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για την υποστήριξή του απαιτεί πολύ περισσότερο χρόνο — αναδεικνύοντας έτσι τον ενεργειακό σχεδιασμό ως βασικό εμπόδιο για την ταχεία ανάπτυξη τέτοιων έργων.
Η συζήτηση για τις γιγα-υποδομές τεχνητής νοημοσύνης στην Ευρώπη μόλις ξεκινά, και το στοίχημα είναι διπλό: όχι μόνο η δημιουργία ανταγωνιστικής υποδομής απέναντι σε ΗΠΑ και Κίνα, αλλά και η εξασφάλιση ενεργειακής και χρηματοδοτικής βιωσιμότητας για τις επόμενες δεκαετίες.
www.worldenergynews.gr
