ΑΔΜΗΕ: Απαιτούνται περισσότερα συστήματα αποθήκευσης - Η πρόβλεψη αιχμής παρουσιάζει μεγαλύτερη αβεβαιότητα από την ζήτηση λόγω ΑΠΕ

Αναγκαία θεωρεί ο ΑΔΜΗΕ την εγκατάσταση συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας και στα διασυνδεδεμένα νησιά. 

Σύμφωνα με το σκεπτικό του ΑΔΜΗΕ -όπως αυτό αποτυπώνεται στο δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης του ηλεκτρικού συστήματος για την περίοδο 2025-2034 που τέθηκε από τη ΡΑΑΕΥ σε δημόσια διαβούλευση- ακόμα και μετά την πλήρη διασύνδεση του ηλεκτρικού συστήματος ενός νησιού, υπό την έννοια της πλήρους κάλυψης του φορτίου του, απαιτείται για λόγους ασφάλειας εφοδιασμού η παραμονή τοπικά κατανεμόμενων μονάδων παραγωγής για την παροχή εφεδρείας εκτάκτων αναγκών σε συνθήκες μείζονος βλάβης στο δίκτυο διασύνδεσης. 

Ένα τμήμα της απαραίτητης ισχύος εφεδρείας εκτάκτων αναγκών , είναι δυνατό να προκύπτει από μονάδες αποθήκευσης ενέργειας όπως ενδεικτικά και όχι περιοριστικά είναι οι σταθμοί συσσωρευτών. 

Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με τον Διαχειριστή,  ο βέλτιστος συνδυασμός τεχνολογιών για την κάλυψη των αναγκών εφεδρείας θα προκύπτει με την εκπόνηση των απαραίτητων τεχνοοικονομικών μελετών.

Ο ΑΔΜΗΕ επισημαίνει γενικότερα ως αναγκαία την αύξηση της δυνατότητας αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, όπως η χρήση των αντλητικών υδροηλεκτρικών Σταθμών και συστημάτων συσσωρευτών ώστε να αμβλύνονται οι επιπτώσεις της τυχαίας παραγωγής από τις ΑΠΕ. 

Αυτή είναι μια κοινή διαπίστωση για τη χώρα μας αλλά και διεθνώς για την αντιμετώπιση των μεγάλων προκλήσεων που θέτει για τα ηλεκτρικά συστήματα η μεγάλη διείσδυση των ΑΠΕ. 

Με βάση τους στόχους του ΕΣΕΚ , για τα επόμενα χρόνια προβλέπεται αλματώδης διείσδυση των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή. 

Η εγκατεστημένη ισχύς των ΑΠΕ προβλέπεται από τα 15,4 GW (συμπεριλαμβανομένων 3,1 GW των Μεγάλων ΥΗΣ) που είναι σήμερα να υπερβεί τα 27 GW το 2030 και τα 38 GW το 2035.

Οι ανάγκες εξυπηρέτησης αυτής της μεγάλης διείσδυσης των ΑΠΕ αποτελούν τη βασικό οδηγό κατάρτισης του νέου αναπτυξιακού προγράμματος του ΑΔΜΗΕ περιόδου 2025-2034. 

Με την ολοκλήρωση των προγραμματισμένων έργων αυτού του ΔΠΑ , διαμορφώνεται ένα Σύστημα Μεταφοράς, το οποίο θα είναι σε θέση να καλύψει τις ανάγκες διακίνησης ισχύος και δει της παραγόμενης ενέργειας από ΑΠΕ. 

Η δεύτερη παράμετρος που έλαβε υπόψη του ο ΑΔΜΗΕ είναι η εξέλιξη της πορείας της ζήτησης μέσα στη δεκαετία και ειδικότερα οι η εξέλιξη των ακραίων τιμών τους (μεγίστες και ελάχιστες) με την πρόβλεψη της αιχμής να παρουσιάζει μεγαλύτερη αβεβαιότητα από την πρόβλεψη της ζήτησης της ενέργειας, με την μεγάλη διείσδυση των ΑΠΕ να αυξάνει αυτή την αβεβαιότητα.

Τα τελευταία χρόνια, η επίδραση της στοχαστικής παραγωγής των ΑΠΕ έχει αναχθεί σε σημαντική παράμετρο για τη λειτουργία του Συστήματος, κατά μεν τις ώρες ελαχίστου φορτίου κυρίως λόγω των αιολικών πάρκων, κατά δε τις μεσημβρινές ώρες μεγίστου φορτίου, ιδίως την εαρινή και θερινή περίοδο, και λόγω της αυξανόμενης διείσδυσης φωτοβολταϊκών. 

Από τα ιστορικά στοιχεία διαπιστώνεται ότι η βραδινή αιχμή της ζήτησης του φορτίου εμφανιζόταν τους θερινούς μήνες σε ημέρες καύσωνα, ήταν όμως αρκετά χαμηλότερη από τη μεσημβρινή αιχμή. 

Έπειτα από το 2013 οι βραδινές αιχμές του έτους έχουν αρχίσει να παρατηρούνται κατά τους χειμερινούς μήνες και οι οποίες υπολείπονται ελαφρώς από τη Συνολική Αιχμή η οποία εμφανίζεται κατά τις μεσημβρινές θερινές ώρες. 

Εξαίρεση αποτέλεσε το 2014 όταν η χειμερινή βραδινή αιχμή του Συστήματος (9092 MW) η οποία παρατηρήθηκε τον Δεκέμβριο ξεπέρασε σημαντικά την Αιχμή (8667 MW) η οποία εμφανίσθηκε τις μεσημβρινές ώρες του Ιουλίου. 

Ενδεχομένως, σύμφωνα με τον ΑΔΜΗΕ,  η στροφή των καταναλωτών στη χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας για τη θέρμανση να οδηγήσει σε μόνιμη εμφάνιση των βραδινών αιχμών του έτους κατά τη χειμερινή περίοδο.

Το παν η διαχείρηση των ΑΠΕ

Η διαχείριση της στοχαστικής παραγωγής των ΑΠΕ επηρεάζει σημαντικά και τον τρόπο λειτουργίας των συμβατικών μονάδων. οι οποίες είναι απαραίτητες για τη ρύθμιση του ισοζυγίου της παραγωγής και του φορτίου.

Για παράδειγμα στις μεταμεσημβρινές ώρες όπου μειώνεται απότομα η παραγωγή των Φ/Β προκύπτουν απαιτήσεις ταχείας ανάληψης του φορτίου και με αυξημένο ρυθμό από τις συμβατικές μονάδες. «Υπάρχει ένα μεγάλο φάσμα προκλήσεων οι οποίες πρέπει να αντιμετωπισθούν, γεγονός το οποίο αποτελεί αντικείμενο διερεύνησης εδώ και πολλά χρόνια σε πανευρωπαϊκό επίπεδο» αναφέρει ο ΑΔΜΗΕ.  

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει έως τις αρχές του του 2024, στο ΕΣΜΗΕ λειτουργούσαν Σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 13.317 MW, εκ των οποίων τα 5.298 MW αφορούν Α/Π και τα 7.386 MW αφορούν Φ/Β (συμπεριλαμβανομένων 352 MW από Φ/Β του Ειδικού Προγράμματος ΦΕΚ Β´ 1079/2009). 

Παράλληλα, από τους δύο Διαχειριστές ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΔΗΕ έχουν χορηγηθεί ΟΠΣ σε Σταθμούς ΑΠΕ συνολικής εγκατεστημένης ισχύος που αγγίζει τα 16 GW. 

Με βάση τα στοιχεία προκύπτει ότι εάν λογιστούν σωρευτικά οι υφιστάμενες εγκαταστάσεις ΑΠΕ μαζί με όσα έργα έχουν κατοχυρώσει το δικαίωμα να συνδεθούν στο Δίκτυο και στο Σύστημα μέσω Οριστικών Προσφορών Σύνδεσης με τον ΔΕΔΔΗΕ και τον ΑΔΜΗΕ αντίστοιχα, περιλαμβανομένου και του δυναμικού ΑΠΕ στα υπό διασύνδεση νησιά (Κυκλάδες, Κρήτη, Δωδεκάνησα, Β. Αιγαίο) το αποτέλεσμα περί τα 29 GW ισχύος υπερβαίνει ήδη το καταγεγραμμένο στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα στόχο για το 2030 (15,1 GW) και επιτυγχάνει τον στόχο για ΑΠΕ ισχύος 23,5 GW στην ηλεκτροπαραγωγή όπως αποτυπώνεται στο προσχέδιο της αναθεωρημένης έκδοσης του ΕΣΕΚ.