Το φράγμα θα παρέχει ενέργεια στην χώρα και την περιοχή λέει η Αιθιοπία ενώ η Αίγυπτος υποστηρίζει ότι η νεοσύστατη επιχείρηση παραβιάζει το διεθνές δίκαιο
Η Αιθιοπία εγκαινίασε επίσημα το μεγαλύτερο υδροηλεκτρικό φράγμα της Αφρικής την Τρίτη, ένα έργο που θα παρέχει ενέργεια σε εκατομμύρια, ενώ παράλληλα θα εμβαθύνει το ρήγμα με την Αίγυπτο που έχει αναστατώσει την περιοχή.
Η Αιθιοπία, το δεύτερο πιο πυκνοκατοικημένο έθνος της ηπείρου με πάνω από 120 εκατομμύρια ανθρώπους, θεωρεί το Μεγάλο Φράγμα Αναγέννησης της Αιθιοπίας (GERD) αξίας 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε έναν παραπόταμο του Νείλου ως κεντρικό στοιχείο των οικονομικών της φιλοδοξιών.
Σύμφωνα με το Reuters η παραγωγή του φράγματος έχει αυξηθεί σταδιακά από τότε που τέθηκε σε λειτουργία η πρώτη τουρμπίνα το 2022 και έφτασε στη μέγιστη ισχύ των 5.150 MW την Τρίτη. Αυτό το κατατάσσει ανάμεσα στα 20 μεγαλύτερα υδροηλεκτρικά φράγματα στον κόσμο, με περίπου το ένα τέταρτο της χωρητικότητας του φράγματος των Τριών Φαραγγιών της Κίνας.
Σε τελετή την Τρίτη στο χώρο της Γκούμπα, ένα αιθιοπικό μαχητικό αεροσκάφος πέταξε χαμηλά πάνω από την ομίχλη από τα λευκά νερά του φράγματος, τα οποία βυθίζονται 170 μέτρα (558 πόδια).
Κάτω από το θόλο μιας γιγαντιαίας αιθιοπικής σημαίας, ο πρωθυπουργός Abiy Ahmed απευθύνθηκε σε ένα πλήθος αξιωματούχων, συμπεριλαμβανομένων των προέδρων της Σομαλίας, του Τζιμπουτί και της Κένυας.
«Προς τους (Σουδανούς και Αιγύπτιους) αδελφούς μας· η Αιθιοπία έχτισε το φράγμα για να ευημερήσει, να ηλεκτροδοτήσει ολόκληρη την περιοχή και να αλλάξει την ιστορία των μαύρων», δήλωσε ο Abiy . «Δεν είναι καθόλου για να βλάψει τους αδελφούς της».
Ο Abiy έχει δηλώσει ότι το φράγμα θα βελτιώσει την πρόσβαση στην ηλεκτρική ενέργεια για σχεδόν το μισό του πληθυσμού που δεν είχε καθόλου μέχρι το 2022 και θα εξάγει το πλεόνασμα στην περιοχή.
Η δεξαμενή του φράγματος έχει πλημμυρίσει μια περιοχή μεγαλύτερη από το Μείζον Λονδίνο, η οποία, σύμφωνα με την κυβέρνηση, θα παρέχει σταθερή παροχή νερού για άρδευση κατάντη, περιορίζοντας παράλληλα τις πλημμύρες και την ξηρασία.
Ανησυχία για ελλείψεις νερού
Ωστόσο, οι γείτονες της Αιθιοπίας παρακολουθούν την πρόοδο του έργου με τρόμο από τότε που ξεκίνησε η κατασκευή του το 2011.
Η Αίγυπτος, η οποία κατασκεύασε το δικό της Υψηλό Φράγμα του Ασουάν στον Νείλο τη δεκαετία του 1960, φοβάται ότι το φράγμα θα μπορούσε να περιορίσει την παροχή νερού κατά τη διάρκεια ξηρασιών και θα μπορούσε να ενθαρρύνει την κατασκευή άλλων φραγμάτων στην περιοχή.
Το Υπουργείο Εξωτερικών της απευθύνθηκε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ λέγοντας ότι τα εγκαίνια του φράγματος παραβίαζαν το διεθνές δίκαιο.
Το Κάιρο έχει αντιταχθεί σθεναρά στο φράγμα από την αρχή, υποστηρίζοντας ότι παραβιάζει συνθήκες για το νερό που χρονολογούνται από τις αρχές του περασμένου αιώνα και αποτελεί υπαρξιακή απειλή.
Η Αίγυπτος, με πληθυσμό περίπου 108 εκατομμυρίων, εξαρτάται από τον Νείλο για περίπου το 90% του γλυκού νερού της και δηλώνει ότι διατηρεί το δικαίωμα να «λάβει όλα τα κατάλληλα μέτρα για την υπεράσπιση και προστασία των συμφερόντων του αιγυπτιακού λαού».
Ενώ η Αίγυπτος έχει αποφύγει οποιαδήποτε άμεσα αντίποινα κατά της Αιθιοπίας, τα τελευταία χρόνια έχει πλησιάσει περισσότερο τους αντιπάλους της Αντίς Αμπέμπα στο Κέρας της Αφρικής, ιδίως την Ερυθραία.
Εν τω μεταξύ, το Σουδάν έχει συμμετάσχει στις εκκλήσεις της Αιγύπτου για νομικά δεσμευτικές συμφωνίες σχετικά με την πλήρωση και τη λειτουργία του φράγματος - αλλά θα μπορούσε επίσης να επωφεληθεί από την καλύτερη διαχείριση των πλημμυρών και την πρόσβαση σε φθηνή ενέργεια.
Η Αιθιοπία γεμίζει τη δεξαμενή σε φάσεις από το 2020, υποστηρίζοντας ότι δεν θα βλάψει σημαντικά τις χώρες που βρίσκονται στην περιοχή
Ανεξάρτητη έρευνα δείχνει ότι μέχρι στιγμής δεν έχουν καταγραφεί σημαντικές διαταραχές στη ροή η, σημειώνοντας ευνοϊκές βροχοπτώσεις αλλά και την προσεκτική πλήρωση της δεξαμενής κατά τη διάρκεια των υγρών περιόδων για μια πενταετία.
Τα τοπικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι το 91% της χρηματοδότησης προήλθε από το κράτος και το υπόλοιπο 9% από Αιθίοπες που αγοράζουν ομόλογα ή κάνουν δωρεές.
Ενώ η επιπλέον ενέργεια θα βοηθήσει την αναπτυσσόμενη βιομηχανία εξόρυξης bitcoin της χώρας, οι περισσότεροι Αιθίοπες της υπαίθρου μπορεί να χρειαστεί να περιμένουν λίγο περισσότερο για να επωφεληθούν.
Η πρόσβαση στην ηλεκτρική ενέργεια στις αγροτικές περιοχές συχνά περιορίζεται από τα υπανάπτυκτα δίκτυα μεταφοράς. Ενώ οι αστικές περιοχές είχαν ποσοστό ηλεκτροδότησης 94% από το 2022, μόνο το 55% του συνολικού πληθυσμού είχε ηλεκτρική ενέργεια, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα.
www.worldenergynews.gr
