Σκεπτικισμός σε Παρίσι και Βερολίνο, με τον Μακρόν να τονίζει ότι οι ανάγκες άμυνας είναι πιο σύνθετες και απαιτούν προηγμένα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης και αποτροπής
Upd 18:38 H πρόταση για ένα ευρωπαϊκό «τείχος drones», βρίσκεται στο επίκεντρο της συνόδου κορυφής στην Κοπεγχάγη μετά τις αλλεπάλληλες παραβιάσεις εναέριου χώρου από ρωσικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη που ανέδειξαν τα κενά άμυνας της Ευρώπης και ενέτειναν τους φόβους για υβριδικό πόλεμο της Μόσχας.
Ωστόσο η πρόταση της προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για τη δημιουργία ενός «τείχους drones» με στόχο την προστασία της Ευρώπης από τη Ρωσία προκαλεί σκεπτικισμό στο Παρίσι και το Βερολίνο, με τον Εμανουέλ Μακρόν να τονίζει ότι οι ανάγκες άμυνας είναι πιο σύνθετες και απαιτούν προηγμένα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης και αποτροπής.
«Είμαι επιφυλακτικός με τέτοιους όρους. Τα πράγματα είναι λίγο πιο σύνθετα», δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν την Τετάρτη, πριν από τη συνάντηση των ηγετών της ΕΕ στην Κοπεγχάγη, επισημαίνοντας ότι υπάρχουν πιο πιεστικές αμυντικές προτεραιότητες.
«Στην πραγματικότητα, χρειαζόμαστε συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης για να προβλέπουμε καλύτερα τις απειλές, αποτροπή με ευρωπαϊκές δυνατότητες μακράς εμβέλειας, καθώς και περισσότερα αντιαεροπορικά και συστήματα κατά drones», πρόσθεσε.
Τα περιστατικά με τις παραβιάσεις drones στον εναέριο χώρο της Πολωνίας, της Ρουμανίας, της Δανίας και της Νορβηγίας έχουν οδηγήσει την Ευρώπη να εξετάζει τη δημιουργία «τείχους drones», μια πρωτοβουλία που είχε προτείνει πέρυσι για πρώτη φορά ομάδα χωρών της πρώτης γραμμής και την οποία στήριξε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην ομιλία της για την Κατάσταση της Ένωσης τον περασμένο μήνα.
Η συζήτηση για το τείχος drones υπογραμμίζει επίσης πώς η γεωγραφία συχνά οδηγεί σε διαφωνίες μεταξύ των Ευρωπαίων ηγετών σχετικά με τον καλύτερο τρόπο προστασίας της ηπείρου από εξωτερικές απειλές, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας και αυτές οι διαιρέσεις έγιναν εμφανείς στην Κοπεγχάγη κατά την άφιξη των ηγετών στη σύνοδο κορυφής.
Η πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι προειδοποίησε να μην ξεχαστεί το νότιο μέτωπο της Ευρώπης, μήνυμα που επανέλαβε και ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Οποιοδήποτε κοινό ευρωπαϊκό αμυντικό σχέδιο που αφορά την Ευρώπη δεν μπορεί να περιορίζεται στα ανατολικά σύνορα της ηπείρου», είπε στους δημοσιογράφους.
Την ίδια ώρα, η πρωθυπουργός της Λετονίας Εβίκα Σιλίνια και ο πρόεδρος της Λιθουανίας Γκιτάνας Ναουσέντα εξήραν το σχέδιο πριν από τη συνάντηση στην Κοπεγχάγη, αναδεικνύοντας το χάσμα ανάμεσα στις χώρες της πρώτης γραμμής και τα κράτη που βρίσκονται πιο μακριά από τα ρωσικά και ουκρανικά σύνορα.
Σύμφωνα με τον Εμανουέλ Μακρόν, οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να επικεντρωθούν αντ’ αυτού στην από κοινού ανάπτυξη συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης, Γαλλία και Γερμανία συνεργάζονται ήδη στον τομέα αυτό, στην ανάπτυξη τοπικών αποτρεπτικών δυνατοτήτων μακράς εμβέλειας, συμπεριλαμβανομένων βαλλιστικών πυραύλων, καθώς και στην αγορά περισσότερων αντιαεροπορικών συστημάτων.
Ο Γάλλος πρόεδρος αναφέρθηκε επίσης στον ρόλο της πυρηνικής αποτροπής.
Αυτό δεν σημαίνει ότι τα drones δεν είναι σημαντικά, πρόσθεσε. «Προχωράμε με ταχύτατους ρυθμούς για να αποκτήσουμε δυνατότητες drone και αντιμετώπισης drones», είπε.
Αξιοσημείωτο είναι αρκετές ευρωπαϊκές χώρες έχουν δεσμεύσει στρατεύματα και συστήματα αντιμετώπισης drones για να βοηθήσουν τη Δανία να διασφαλίσει τη σύνοδο κορυφής της ΕΕ την Τετάρτη. Όλες οι πτήσεις drones πάνω από τη χώρα έχουν απαγορευθεί έως την Παρασκευή σύμφωνα με τον skai.gr.
Πολλοί από τους Ευρωπαίους ηγέτες κατηγόρησαν τη Ρωσία για προκλητικές παραβιάσεις του ευρωπαϊκού εναέριου χώρου με τις πρόσφατες εισβολές drones στην Πολωνία και πολεμικών αεροσκαφών στην Εσθονία.
«Η Ρωσία θα συνεχίσει και πρέπει να είμαστε έτοιμοι, πρέπει να ενισχύσουμε την ετοιμότητά μας», δήλωσε ο πρωθυπουργός της Φινλανδίας Πέτερι Όρπο κατά την άφιξή του, εκφράζοντας τη στήριξή του στο σχέδιο για ένα τείχος drones, ένα δίκτυο, δηλαδή, αισθητήρων και όπλων για τον εντοπισμό, την παρακολούθηση και την εξουδετέρωση εισερχόμενων μη επανδρωμένων αεροσκαφών.
Η Δανία απέφυγε να κατονομάσει ποιον θεωρεί υπεύθυνο για τα περιστατικά στον εναέριο χώρο της την περασμένη εβδομάδα, τα οποία προκάλεσαν διακοπές σε πολλά αεροδρόμια, αλλά η πρωθυπουργός Μέτε Φρεντέρικσεν άφησε να εννοηθεί ότι μπορεί να πρόκειται για τη Μόσχα.
«Είναι το μοτίβο που πρέπει να παρατηρήσουμε και, κατά την άποψή μου, αυτό το μοτίβο είναι ουσιαστικά ένας υβριδικός πόλεμος εναντίον της Ευρώπης και σε αυτό πρέπει να αντιδράσουμε», δήλωσε η Φρεντέρικσεν σε δημοσιογράφους την Τετάρτη.
Χρήση ρωσικών περιουσιακών στοιχείων
Η σύνοδος αποτελεί και την πρώτη ευκαιρία για τους ηγέτες των 27 χωρών της ΕΕ να συζητήσουν μια πρόταση για τη χρήση ρωσικών περιουσιακών στοιχείων που έχουν παγώσει στην Ευρώπη, προκειμένου να χρηματοδοτηθεί ένα μεγάλο δάνειο προς την Ουκρανία.
Καθώς έφταναν στη σύνοδο, ορισμένοι ηγέτες εξέφρασαν την έντονη υποστήριξή τους, ενώ άλλοι εμφανίστηκαν πιο επιφυλακτικοί.
Το Κρεμλίνο καταδίκασε την πρόταση την Τετάρτη ως «καθαρή κλοπή».
Τι λέει η Ρωσία
Η Ρωσία αρνήθηκε την ευθύνη για τα drones που πέταξαν πάνω από τη Δανία, αμφισβήτησε ότι τα μαχητικά της παραβίασαν τον εναέριο χώρο της Εσθονίας και υποστήριξε ότι δεν είχε πρόθεση να στείλει drones στην Πολωνία.
Ωστόσο, τα περιστατικά ώθησαν τους Ευρωπαίους ηγέτες να εντείνουν τις εκκλήσεις για ενίσχυση της άμυνας της ηπείρου και για αύξηση της υποστήριξης προς την Ουκρανία στη μάχη της ενάντια στη ρωσική εισβολή. Ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει ζητήσει από την ΕΕ να αναλάβει περισσότερη ευθύνη και στα δύο μέτωπα.
«Τα drones που πέταξαν πάνω από τη Δανία δείχνουν ότι χρειαζόμαστε συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης και ότι πρέπει να συνεργαστούμε», δήλωσε ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν στην Κοπεγχάγη.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έθεσε πριν από ένα μήνα την ιδέα για την ανάπτυξη ενός «τείχους drones, μετά την είσοδο περίπου 20 ρωσικών drones στον εναέριο χώρο της Πολωνίας, αν και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι σημειώνουν ότι το σχέδιο είχε ξεκινήσει να συζητείται νωρίτερα.
«Αυτό που βλέπω συνολικά… είναι ένα μοτίβο. Και αυτό το μοτίβο προέρχεται από τη Ρωσία», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν την Τετάρτη.
«Η Ρωσία προσπαθεί να μας δοκιμάσει. Αλλά επίσης προσπαθεί να σπείρει διχασμό και ανησυχία στις κοινωνίες μας. Δεν θα το επιτρέψουμε», τόνισε.
Η ευρωπαϊκή άμυνα
Η Κομισιόν, το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ, δεν έχει ακόμη παρουσιάσει αναλυτικό σχέδιο για το «τείχος drones», αφήνοντας ανοιχτά ερωτήματα σχετικά με το κόστος και τις πρακτικές λεπτομέρειες.
Ωστόσο, ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε χαιρέτισε την ιδέα την Τρίτη χαρακτηρίζοντάς την «επίκαιρη και αναγκαία».
Η παραβίαση στην Πολωνία αποκάλυψε κενά στην ικανότητα της Ευρώπης να αμυνθεί απέναντι σε drones, δήλωσαν αξιωματούχοι και αναλυτές. Οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ ανέπτυξαν μαχητικά αεροσκάφη, ελικόπτερα και αντιαεροπορικό σύστημα Patriot για να καταρρίψουν τα drones.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, επέκρινε τα ευρωπαϊκά σχέδια για τείχος drones, αναφέροντας ότι «όπως έχει δείξει η ιστορία, η ανέγερση τειχών είναι πάντα κακή ιδέα».
