Η μόνη συνάντηση που αναμένεται να γίνει αυτή την εβδομάδα και συγκεκριμένα την Πέμπτη 16 Οκτωβρίου είναι αυτή των δυο υπουργών Ενέργειας, Ελλάδας και Κύπρου, Σταύρου Παπασταύρου και Γιώργου Παπαναστασίου, με τον Επίτροπο Ενέργειας Ντάν Γιόργκενσεν
Το πρόβλημα της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας - Κύπρου είναι πολιτικό, εντοπίζεται στην κυπριακή πλευρά και προφανώς δεν λύνεται με τηλεδιασκέψεις σε τεχνοκρατικό επίπεδο.
Ο υπουργός Οικονομικών της Κύπρου Μάκης Κεραυνός δυναμιτίζει το έργο με κάθε ευκαιρία και ταυτόχρονα αρνείται να εγκρίνει τη διάθεση των 25 εκατ. ευρώ για τα οποία έχει δεσμευθεί η κυβέρνηση του σε ανώτατο επίπεδο.
Την ίδια ώρα ο υπουργός Ενέργειας της Κύπρου Γιώργος Παπαναστασίου ομνύει στο έργο και επικαλείται ως μόνο πρόβλημα το γεωπολιτικό ρίσκο.
Είναι εξαιρετικά δύσκολο λοιπόν στην ελληνική πλευρά να παρακολουθήσει τη διγλωσσία, την αμφιθυμία και τα αλληλοσυγκρουόμενα μηνύματα που εκπέμπονται από την Κύπρο, πολύ δε περισσότερο λόγω των ειδικών σχέσεων των δυο χωρών.
Η κυβέρνηση της αδελφής χώρας, θα πρέπει επιτέλους να ξεκαθαρίσει τη θέση της και να το κάνει εμπράκτως και όχι μόνο στα λόγια.
Η πρόταση Παπαναστασίου
Όλα τα προηγούμενα είναι οι λόγοι για τους οποίους δεν συζητήθηκε καν σε Αθήνα και Βρυξέλλες η «πρόταση» του κύπριου υπουργού Ενέργειας Γιώργου Παπαναστασίου για τηλεδιάσκεψη μεταξύ ΡΑΑΕΥ, ΡΑΕΚ και ΑΔΜΗΕ, παρουσία παρατηρητή, για να καταγραφούν οι ρυθμιστικές εκκρεμότητες.
Η μόνη συνάντηση που αναμένεται να γίνει αυτή την εβδομάδα και συγκεκριμένα την Πέμπτη 16 Οκτωβρίου είναι αυτή των δυο υπουργών Ενέργειας, Ελλάδας και Κύπρου, Σταύρου Παπασταύρου και Γιώργου Παπαναστασίου, με τον Επίτροπο Ενέργειας Ντάν Γιόργκενσεν.
Άλλωστε είναι σαφές και στις Βρυξέλλες ότι οι αλλεπάλληλες τηλεδιασκέψεις που έγιναν στη διάρκεια του καλοκαιριού σε τεχνοκρατικό επίπεδο για την επίλυση των λεγόμενων ρυθμιστικών θεμάτων δεν οδήγησαν πουθενά.
Το ζητούμενο είναι η πολιτική βούληση από την πλευρά της Κύπρου και αυτή παραμένει ασαφής. Η Ελλάδα μέχρι σήμερα στηρίζει εμπράκτως το έργο, με τον ΑΔΜΗΕ να έχει δαπανήσει αθροιστικά περίπου 300 εκατ. ευρώ, μια επένδυση για την οποία είναι απολύτως φυσικό να επιδιώκει να αποπληρωθεί.
Ωστόσο η κυπριακή πλευρά δεν έχει ενεργοποιήσει ακόμη τη συμφωνημένη οικονομική συμμετοχή της, με την καταβολή 25 εκατ. ευρώ κατ’ έτος για 5 χρόνια, αρχής γενομένης από το 2025, καθώς εκκρεμεί η απόφαση του υπουργείου Οικονομικών της Κύπρου για τη διάθεση του εν λόγω ποσού και η απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ) για το ύψος των σχετικών ταριφών.
Για την άρνηση της συμφωνημένης εκταμίευσης της πρώτης δόσης των 25 εκατ. ευρώ ως έναντι του πραγματικού εσόδου του έργου, η κυπριακή πλευρά προβάλλει την επί της αρχής αμφισβήτηση της βιωσιμότητάς του, έχοντας άλλωστε ενημερώσει σχετικά και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο τακτικών διαβουλεύσεων.
Η Σύμβαση Παραχώρησης
Πέραν των παραπάνω, εκκρεμούν αδειοδοτικά και ρυθμιστικά ζητήματα που δυσχεραίνουν την κατασκευή της διασύνδεσης και την προσέλκυση επενδυτών.
Επιπλέον, η ΡΑΕΚ δεν έχει εγκρίνει εδώ και πάνω από έναν χρόνο τη Σύμβαση Παραχώρησης (Concession Agreement) του Great Sea Interconnector και δεν έχει αναγνωρίσει ακόμη την 100% θυγατρική του ΑΔΜΗΕ ως εκτελεστικό βραχίονα του Διαχειριστή για την υλοποίηση του έργου.
Κατά συνέπεια, η ΡΑΕΚ δεν προχωρά και στην αναγνώριση των λειτουργικών δαπανών του έργου, η αναλογία των οποίων για το κυπριακό δημόσιο ανέρχεται σε 4,5 εκατ. ευρώ, αντιστοιχώντας στο 50% των συνολικών σχετικών δαπανών.
Στο ζήτημα των επενδυτικών δαπανών, ύψους 251 εκατ. ευρώ, οι οποίες αφορούν στο κόστος του καλωδίου και που έχει καταβληθεί προς την Nexans, η ΡΑΕΚ εξακολουθεί να μην αναγνωρίζει το σύνολό τους, σε αντίθεση με την ελληνική Ρυθμιστική Αρχή (ΡΑΑΕΥ).
Επιπλέον, η μη έκδοση απόφασης πραγματικού δικαιούμενου εσόδου για το GSI για το 2025, που θα βασίζεται στο σύνολο των επενδυτικών και λειτουργικών εξόδων εμποδίζει τον υπολογισμό του ποσού που θα κεφαλαιοποιηθεί με βάση τη διακρατική συμφωνία του 2024.
Αυτές είναι οι ρυθμιστικές εκκρεμότητες για τις οποίες ο κ. Παπαναστασίου δηλώνει ότι δεν είναι σε πλήρη γνώση, και οι οποίες προκαλούν σημαντική αβεβαιότητα τόσο για τον χρόνο, όσο και για το ύψος της αναγνώρισης του εσόδου του έργου. Το γεγονός αυτό εμποδίζει ουσιωδώς την είσοδο τρίτου επενδυτή στο μετοχικό κεφάλαιο, παρά το δεδηλωμένο ενδιαφέρον, αλλά και την εξασφάλιση χρηματοδότησης.
Αποτέλεσμα είναι να δημιουργείται ανασφάλεια για την εξέλιξη του έργου, καθώς κυριαρχεί η εντύπωση πως η Κύπρος δεν θα αναλάβει το οικονομικό μερίδιο που της αναλογεί και που έχει συμφωνηθεί.
www.worldenergynews.gr
