Από το 2026 και με την λειτουργία των πρώτων μπαταριών αποθήκευσης η ελληνική αγορά θα έχει την δυνατότητα για σταθερές τιμές όταν οι ΑΠΕ θα είναι εκτός συστήματος - Η ωφέλεια θα είναι εμφανής για τους καταναλωτές καθώς οι μεγάλοι όμιλοι προετοιμάζουν τις υποδομές
Το ελληνικό ενεργειακό σύστημα αλλάζει και η εμπορική λειτουργία των συστημάτων αποθήκευσης θα αποτελέσει καθοριστικό παράγοντα εξισορρόπησης της μάλλον άναρχης κατάστασης που επικρατεί σήμερα με τη ραγδαία είσοδο των ΑΠΕ και ειδικά των φωτοβολταϊκών, που έχει οδηγήσει σε διαρκώς αυξανόμενες περικοπές, πολύ χαμηλές ή και μηδενικές τιμές, συγκεκριμένες ώρες της ημέρας.
Οι μπαταρίες 2 ή και 4 ωρών αποθήκευσης, είναι σε θέση να απορροφούν την ενέργεια που παράγεται τις μεσημεριανές ώρες σε μεγάλες ποσότητες από φωτοβολταϊκά (σήμερα περικόπτεται για να διατηρηθεί η ισορροπία του συστήματος) και να την αποδίδουν στη διάρκεια της νύχτας, ή όποτε άλλοτε υπάρχει ανάγκη για ευέλικτη ισχύ.
Με τον τρόπο αυτό οι εταιρίες που διαθέτουν συστήματα μπαταριών μπορούν να αγοράζουν ενέργεια σε πολύ χαμηλές τιμές την ημέρα και να την πωλούν σε διαφορετική και προφανώς υψηλότερη τιμή στη διάρκεια της νύχτας. Σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες η ενέργεια από μπαταρίες αυτή τη στιγμή στην διεθνή αγορά τιμολογείται στα 100-120 δολ/MWh.
Στην ελληνική αγορά έως το τέλος του 2025 αναμένεται να έχουν ενταχθεί τα πρώτα συστήματα μπαταριών και σύμφωνα με εκτιμήσεις μαζί με τα υφιστάμενα υδροηλεκτρικά θα προσφέρουν ευέλικτη ισχύ της τάξεως των 700 MW.
Επενδύσεις από μεγάλους ομίλους
Οι μεγάλοι ενεργειακοί όμιλοι της χώρας όπως η Metlen, η ΔΕΗ, η HellenIQ Energy, αλλά και μικρότερες εταιρίες, προχωρούν σε επενδύσεις εγκατάστασης μπαταριών τόσο στο πλαίσιο των τριών διαγωνισμών που προκηρύχθηκαν από το ΥΠΕΝ σε συνεργασία με τη ΡΑΑΕΥ για την υλοποίηση έργων που θα λάβουν λειτουργική ενίσχυση, όσο και ανεξάρτητα.
Έτσι οι πρώτες μπαταρίες που θα λειτουργήσουν εμπορικά αναμένεται να έχουν εγκατασταθεί έως το τέλος του 2025 από την Metlen, και την HellenIQ Energy, ενώ έως τα μέσα του 2026 αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί και τα έργα που έχουν εγκριθεί από τους τρεις διαγωνισμούς.
Πρέπει να σημειωθεί ότι η ραγδαία μείωση του κόστους των μπαταριών οδήγησε την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ στην απόφαση να σταματήσει το πρόγραμμα των διαγωνισμών επιδότησης και τον περασμένο Μάρτιο δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ η απόφαση για πρόγραμμα 4,7 GW εμπορικών (merchant) μπαταριών η οποίες δεν θα λάβουν επιδοτήσεις αλλά έχουν προτεραιότητα σύνδεσης. Από το σύνολο των 4,7 GW τα 3,8 GW θα συνδεθούν στο δίκτυο μεταφοράς (ΑΔΜΗΕ) και τα υπόλοιπα 900 MW στο δίκτυο διανομής (ΔΕΔΔΗΕ).
Οι μπαταρίες λοιπόν αναμένεται να διαμορφώνουν το νέο τοπίο στην ελληνική αγορά ηλεκτρισμού αφού θα μπορούν να συμμετέχουν στη χονδρική αγορά, τόσο σε επίπεδο Αγοράς Επόμενης Ημέρας, όσο και στην Ενδοημερήσια Αγορά.
Εκτιμάται ότι οι μπαταρίες σε σύγκριση με άλλες μορφές ευελιξίας, όπως τα λεγόμενα peakers (δηλαδή μικρές μονάδες φυσικού αερίου που εξετάζει η ΔΕΗ) είναι προσαρμοστικές και θεωρούνται επενδύσεις σχετικά μικρής κλίμακας. Μπορούν να αναπτυχθούν για την πρόσβαση σε πολλαπλές πηγές εσόδων, ενώ μπορούν να αξιοποιηθούν μελλοντικά σε μεγάλο βαθμό λόγω της προβλεπόμενης αύξησης των ηλεκτρικών οχημάτων.
Διασφάλιση σταθερής παροχής ενέργειας όταν οι ΑΠΕ είναι εκτός
Ένας ακόμη τρόπος αξιοποίησης της ενέργειας από μπαταρίες είναι τα λεγόμενα νυχτερινά PPAs (Power Purchase Agreements). Πρόκειται για ένα σχετικά νέο μηχανισμό στην αγορά ενέργειας, που χρησιμοποιείται σε αγορές που ενσωματώνουν υψηλό ποσοστό ηλιακής παραγωγής.
Ένα νυχτερινό PPA είναι μια συμφωνία αγοράς ενέργειας που αφορά μόνο τις νυχτερινές ώρες. Ο στόχος είναι να διασφαλιστεί η σταθερή παροχή ενέργειας κατά τις ώρες που δεν υπάρχει ηλιακή παραγωγή. Τα συμβατικά PPAs περιλαμβάνουν ενέργεια κυρίως από ΑΠΕ καθ’ όλο το 24ωρο, ενώ τα νυχτερινά PPAs συνδέονται κυρίως με έργα αποθήκευσης ή και αιολικά και μπορούν να παρέχουν ενέργεια εκτός των ωρών ηλιακής παραγωγής.
Τα νυχτερινά PPAs προσφέρουν σταθερή τιμή ενέργειας στον αγοραστή, για τις ώρες που κινδυνεύει με υψηλό κόστος από τη χονδρεμπορική αγορά, ενώ εξασφαλίζουν ασφαλές έσοδο στον ιδιοκτήτη μπαταριών ή στον παραγωγό αιολικής ενέργειας. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν από μεγάλες ενεργοβόρες βιομηχανίες και εμπορικούς καταναλωτές που λειτουργούν τη νύχτα, αλλά και από διαχειριστές δικτύου που θέλουν να εξομαλύνουν το προφίλ κατανάλωσης.
Επίσης τα νυχτερινά PPAs αποτελούν λύση για εταιρείες τεχνολογίας ή data centers που θέλουν σταθερή ενέργεια όλο το 24ωρο, ενώ οι aggregators μπορούν να τα προσθέσουν στο καλάθι των προϊόντων τους διαμορφώνοντας αναλόγως το κόστος αγοράς.
Πάντως η αγορά PPAs στην Ελλάδα βρίσκεται ακόμη σε φάση ανάπτυξης αν και όπως όλα δείχνουν υπάρχει αυξανόμενο ενδιαφέρον για νυχτερινά PPAs, ειδικά από βιομηχανικούς καταναλωτές. Έτσι τα συστήματα μπαταριών που αυτή την περίοδο χτίζονται, προετοιμάζονται για τέτοιες συμβάσεις. Εκτιμάται ότι μέσα στο 2026 θα δούμε τα πρώτα «δομημένα» νυχτερινά PPAs και στην Ελλάδα.
www.worldenergynews.gr
