Από το 2023, αναλυτές προειδοποιούσαν ότι η Σαουδική Αραβία προτίθεται να εγκαταλείψει τον παραδοσιακό της ρόλο ως ρυθμιστή των τιμών του OPEC, εγκαταλείποντας το άτυπο όριο των 100 δολαρίων ανά βαρέλι υπέρ της αύξησης της προσφοράς
Η Σαουδική Αραβία προετοιμάζεται για μια παρατεταμένο «πόλεμο τιμών» στην παγκόσμια πετρελαϊκή αγορά, σύμφωνα με τον επικεφαλής ανάλυσης εμπορευμάτων της Bank of America, Francisco Blanch, όπως δήλωσε στο Bloomberg τη Δευτέρα (9/6).
Όπως εξήγησε, η νέα περίοδος αντιπαράθεσης αναμένεται να είναι «μακρά και ρηχή», αντί για «σύντομη και απότομη», καθώς το Ριάντ προσπαθεί να ανακτήσει μερίδιο αγοράς — κυρίως από τους παραγωγούς σχιστολιθικού πετρελαίου των ΗΠΑ.
Τον προηγούμενο μήνα, ο OPEC+ ανακοίνωσε την τρίτη διαδοχική αύξηση παραγωγής κατά 411.000 βαρέλια ημερησίως για τον Ιούλιο, ρυθμός παρόμοιος με των δύο προηγούμενων μηνών.
Από το 2023, αναλυτές προειδοποιούσαν ότι η Σαουδική Αραβία προτίθεται να εγκαταλείψει τον παραδοσιακό της ρόλο ως ρυθμιστή των τιμών του OPEC, εγκαταλείποντας το άτυπο όριο των 100 δολαρίων ανά βαρέλι υπέρ της αύξησης της προσφοράς.
Η χώρα συμμετείχε με 2 εκατ. βαρέλια στις συνολικές περικοπές των 3,15 εκατ. που είχε ανακοινώσει η ομάδα πριν αρχίσει τη σταδιακή άρση τους τον Απρίλιο.
Οι αγορές πετρελαίου ήδη προετοιμάζονται για πίεση, με τους traders να στοιχηματίζουν ότι η σταδιακή αύξηση παραγωγής από τον OPEC+ θα οδηγήσει τελικά σε υπερπροσφορά και περαιτέρω πτώση τιμών.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του CME Group (Commitment Of Traders report), τα ανοιχτά συμβόλαια σε calendar spread options έφτασαν σε ιστορικό υψηλό, με τους κερδοσκόπους να διατηρούν τη μεγαλύτερη καθαρή αρνητική θέση στις προοπτικές του αμερικανικού αργού από το 2020.
Τα διαγράμματα των προθεσμιακών τιμών εμφανίζουν ασυνήθιστη «καμπύλη μπαστούνι του χόκεϊ» — με στενή προσφορά έως το 2025 και υπερπροσφορά από το 2026 και μετά, σύμφωνα με την ίδια έκθεση.
Η διαφορά τιμής μεταξύ των συμβολαίων WTI για Ιούλιο και Αύγουστο μειώθηκε κατά 3 σεντς, στα 0,93 δολάρια ανά βαρέλι (5 Ιουνίου), ενώ η απόκλιση μεταξύ των συμβολαίων Δεκεμβρίου 2025 και Δεκεμβρίου 2026 διευρύνθηκε κατά 10 σεντς, στα 0,53 δολάρια.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η Σαουδική Αραβία εμπλέκεται σε ανταγωνισμό «προς τα κάτω» για την τιμή του πετρελαίου.
Τουλάχιστον δύο φορές την τελευταία δεκαετία ακολούθησε παρόμοια στρατηγική, με ανάμεικτα αποτελέσματα.
Τα γεγονότα του 2015
Το 2015, οι Αμερικανοί παραγωγοί σχιστολιθικού πετρελαίου κατάφεραν να επιβιώσουν, μειώνοντας δραστικά τα κόστη τους και επιτυγχάνοντας σημείο ισορροπίας ακόμα και στα 35 δολάρια ανά βαρέλι, από 70 μόλις λίγα χρόνια νωρίτερα.
Πέντε χρόνια αργότερα, ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ επενέβη άμεσα, απειλώντας με απόσυρση στρατιωτικής στήριξης προς τη Σαουδική Αραβία — κάτι που οδήγησε τον πρίγκιπα διάδοχο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν να κάνει πίσω.
Αυτή τη φορά, όμως, η αμερικανική βιομηχανία σχιστολιθικού δείχνει πιο ευάλωτη. Σύμφωνα με την ενεργειακή έρευνα της Fed του Ντάλας (Μάρτιος), οι περισσότεροι παραγωγοί χρειάζονται τιμή WTI τουλάχιστον 65 δολάρια για να επιχειρούν με κέρδος.
Οι ενεργές εξέδρες γεώτρησης έχουν μειωθεί κατά 4% σε ετήσια βάση και βρίσκονται 7% κάτω από τον μέσο όρο πενταετίας, καθώς οι επιχειρήσεις περιορίζουν τις δραστηριότητές τους λόγω αυξημένου κόστους.
Οι δασμοί στις εισαγωγές αμερικανικού χάλυβα έχουν ανεβάσει το κόστος εξοπλισμού για fracking, ενώ γεωλογικοί περιορισμοί επιβαρύνουν περαιτέρω την παραγωγική δυναμική, καθώς η έκρηξη σχιστολιθικού φτάνει στα φυσικά της όρια μετά από σχεδόν δύο δεκαετίες.
Η EIA προβλέπει μικρή αύξηση στην παραγωγή αμερικανικού αργού — από 13,2 εκατ. βαρέλια ημερησίως το 2024 στα 14 εκατ. το 2027.
Ωστόσο, η Σαουδική Αραβία και ο OPEC+ δεν έχουν απόλυτη ελευθερία κινήσεων. Για να ισοσκελίσει τον προϋπολογισμό του το 2025, το βασίλειο χρειάζεται τιμή Brent τουλάχιστον 96,20 δολάρια ανά βαρέλι — περίπου 30 δολάρια πάνω από τα τρέχοντα επίπεδα.
Στις προηγούμενες «πετρελαϊκές μάχες», η χώρα υποχρεώθηκε να αντλήσει σημαντικά ποσά από τα συναλλαγματικά της αποθέματα, περιορίζοντας πλέον τις αντοχές της για άλλη μία μακρά σύγκρουση.
Αυτό όμως ενδέχεται να αλλάξει. Η Σαουδική Αραβία κερδίζει σταθερά έδαφος στο παγκόσμιο ενεργειακό και μεταλλευτικό παιχνίδι, ενισχύοντας τη στρατηγική της θέση.
Η χώρα προχωρά με επιταχυνόμενη ταχύτητα το φιλόδοξο επενδυτικό της σχέδιο ύψους 2,5 τρισ. δολαρίων στον κλάδο των ορυκτών, ενώ παράλληλα επενδύει σε τεχνολογίες βελτιστοποίησης της παραγωγής πετρελαίου και μείωσης εκπομπών.
Η αξία των ορυκτών της Σαουδικής Αραβίας έχει σχεδόν διπλασιαστεί μέσα σε οκτώ χρόνια — από 1,3 τρισ. σε 2,5 τρισ. δολάρια.
Στόχος του Ριάντ είναι η συμβολή του μεταλλευτικού τομέα στην οικονομία να εκτοξευθεί από 17 δισ. σε 75 δισ. δολάρια έως το 2035.
Όπως εξήγησε, η νέα περίοδος αντιπαράθεσης αναμένεται να είναι «μακρά και ρηχή», αντί για «σύντομη και απότομη», καθώς το Ριάντ προσπαθεί να ανακτήσει μερίδιο αγοράς — κυρίως από τους παραγωγούς σχιστολιθικού πετρελαίου των ΗΠΑ.
Τον προηγούμενο μήνα, ο OPEC+ ανακοίνωσε την τρίτη διαδοχική αύξηση παραγωγής κατά 411.000 βαρέλια ημερησίως για τον Ιούλιο, ρυθμός παρόμοιος με των δύο προηγούμενων μηνών.
Από το 2023, αναλυτές προειδοποιούσαν ότι η Σαουδική Αραβία προτίθεται να εγκαταλείψει τον παραδοσιακό της ρόλο ως ρυθμιστή των τιμών του OPEC, εγκαταλείποντας το άτυπο όριο των 100 δολαρίων ανά βαρέλι υπέρ της αύξησης της προσφοράς.
Η χώρα συμμετείχε με 2 εκατ. βαρέλια στις συνολικές περικοπές των 3,15 εκατ. που είχε ανακοινώσει η ομάδα πριν αρχίσει τη σταδιακή άρση τους τον Απρίλιο.
Οι αγορές πετρελαίου ήδη προετοιμάζονται για πίεση, με τους traders να στοιχηματίζουν ότι η σταδιακή αύξηση παραγωγής από τον OPEC+ θα οδηγήσει τελικά σε υπερπροσφορά και περαιτέρω πτώση τιμών.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του CME Group (Commitment Of Traders report), τα ανοιχτά συμβόλαια σε calendar spread options έφτασαν σε ιστορικό υψηλό, με τους κερδοσκόπους να διατηρούν τη μεγαλύτερη καθαρή αρνητική θέση στις προοπτικές του αμερικανικού αργού από το 2020.
Τα διαγράμματα των προθεσμιακών τιμών εμφανίζουν ασυνήθιστη «καμπύλη μπαστούνι του χόκεϊ» — με στενή προσφορά έως το 2025 και υπερπροσφορά από το 2026 και μετά, σύμφωνα με την ίδια έκθεση.
Η διαφορά τιμής μεταξύ των συμβολαίων WTI για Ιούλιο και Αύγουστο μειώθηκε κατά 3 σεντς, στα 0,93 δολάρια ανά βαρέλι (5 Ιουνίου), ενώ η απόκλιση μεταξύ των συμβολαίων Δεκεμβρίου 2025 και Δεκεμβρίου 2026 διευρύνθηκε κατά 10 σεντς, στα 0,53 δολάρια.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η Σαουδική Αραβία εμπλέκεται σε ανταγωνισμό «προς τα κάτω» για την τιμή του πετρελαίου.
Τουλάχιστον δύο φορές την τελευταία δεκαετία ακολούθησε παρόμοια στρατηγική, με ανάμεικτα αποτελέσματα.
Τα γεγονότα του 2015
Το 2015, οι Αμερικανοί παραγωγοί σχιστολιθικού πετρελαίου κατάφεραν να επιβιώσουν, μειώνοντας δραστικά τα κόστη τους και επιτυγχάνοντας σημείο ισορροπίας ακόμα και στα 35 δολάρια ανά βαρέλι, από 70 μόλις λίγα χρόνια νωρίτερα.
Πέντε χρόνια αργότερα, ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ επενέβη άμεσα, απειλώντας με απόσυρση στρατιωτικής στήριξης προς τη Σαουδική Αραβία — κάτι που οδήγησε τον πρίγκιπα διάδοχο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν να κάνει πίσω.
Αυτή τη φορά, όμως, η αμερικανική βιομηχανία σχιστολιθικού δείχνει πιο ευάλωτη. Σύμφωνα με την ενεργειακή έρευνα της Fed του Ντάλας (Μάρτιος), οι περισσότεροι παραγωγοί χρειάζονται τιμή WTI τουλάχιστον 65 δολάρια για να επιχειρούν με κέρδος.
Οι ενεργές εξέδρες γεώτρησης έχουν μειωθεί κατά 4% σε ετήσια βάση και βρίσκονται 7% κάτω από τον μέσο όρο πενταετίας, καθώς οι επιχειρήσεις περιορίζουν τις δραστηριότητές τους λόγω αυξημένου κόστους.
Οι δασμοί στις εισαγωγές αμερικανικού χάλυβα έχουν ανεβάσει το κόστος εξοπλισμού για fracking, ενώ γεωλογικοί περιορισμοί επιβαρύνουν περαιτέρω την παραγωγική δυναμική, καθώς η έκρηξη σχιστολιθικού φτάνει στα φυσικά της όρια μετά από σχεδόν δύο δεκαετίες.
Η EIA προβλέπει μικρή αύξηση στην παραγωγή αμερικανικού αργού — από 13,2 εκατ. βαρέλια ημερησίως το 2024 στα 14 εκατ. το 2027.
Ωστόσο, η Σαουδική Αραβία και ο OPEC+ δεν έχουν απόλυτη ελευθερία κινήσεων. Για να ισοσκελίσει τον προϋπολογισμό του το 2025, το βασίλειο χρειάζεται τιμή Brent τουλάχιστον 96,20 δολάρια ανά βαρέλι — περίπου 30 δολάρια πάνω από τα τρέχοντα επίπεδα.
Στις προηγούμενες «πετρελαϊκές μάχες», η χώρα υποχρεώθηκε να αντλήσει σημαντικά ποσά από τα συναλλαγματικά της αποθέματα, περιορίζοντας πλέον τις αντοχές της για άλλη μία μακρά σύγκρουση.
Αυτό όμως ενδέχεται να αλλάξει. Η Σαουδική Αραβία κερδίζει σταθερά έδαφος στο παγκόσμιο ενεργειακό και μεταλλευτικό παιχνίδι, ενισχύοντας τη στρατηγική της θέση.
Η χώρα προχωρά με επιταχυνόμενη ταχύτητα το φιλόδοξο επενδυτικό της σχέδιο ύψους 2,5 τρισ. δολαρίων στον κλάδο των ορυκτών, ενώ παράλληλα επενδύει σε τεχνολογίες βελτιστοποίησης της παραγωγής πετρελαίου και μείωσης εκπομπών.
Η αξία των ορυκτών της Σαουδικής Αραβίας έχει σχεδόν διπλασιαστεί μέσα σε οκτώ χρόνια — από 1,3 τρισ. σε 2,5 τρισ. δολάρια.
Στόχος του Ριάντ είναι η συμβολή του μεταλλευτικού τομέα στην οικονομία να εκτοξευθεί από 17 δισ. σε 75 δισ. δολάρια έως το 2035.
www.worldenergynews.gr
